Το πρώτο πραγματικό crash test θέσεων και προθέσεων στον νέο πολιτικό χάρτη φέρνει η ρύθμιση του υπουργείου Παιδείας για την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου που μπαίνει σήμερα σε δημόσια διαβούλευση και θα κατατεθεί την επόμενη εβδομάδα στην Βουλή.

Ads

Η ρύθμιση «ακαδημαϊκών ελευθεριών» και «αναβάθμισης του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος», όπως τουλάχιστον την παρουσίασε η «Καθημερινή» προβλέπει «επέμβαση των αρμοδίων αρχών» στα πανεπιστημιακά ιδρύματα «λόγω τέλεσης αξιόποινων πράξεων» – αφήνει ανοιχτό, όμως, πλήθος ερωτημάτων τόσο ως προς την ουσία, όσο και ως προς το εύρος του νέου μοντέλου της ακαδημαϊκής αστυνόμευσης και καταστολής.

Αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι δεν εξειδικεύει τα εγκλήματα εντός των Πανεπιστημίων τα οποία θα μπορούν να δικαιολογούν επέμβαση της αστυνομίας, δεν προσδιορίζει όρους και προϋποθέσεις για τέτοιου τύπου επεμβάσεις και δεν κάνει καμία αναφορά στον ρόλο των πρυτανικών αρχών.

Σε πολιτικό επίπεδο, θεωρείται δεδομένο ότι η ρύθμιση θα οδηγήσει στην πρώτη σκληρή προγραμματική σύγκρουση μεταξύ κυβέρνησης και ΣΥΡΙΖΑ στην Βουλή, ενώ σε πρώτο χρόνο δείχνει να εγκλωβίζει το ΚΙΝΑΛ καθώς κινείται κοντά στην φιλοσοφία του νόμου Διαμαντοπούλου του 2011.

Ads

Σύμφωνα πάντοτε με το δημοσίευμα της «Καθημερινής», το άρθρο για την άρση του ασύλου θα έχει ως εξής:

«Ακαδημαϊκές ελευθερίες – Αναβάθμιση της ποιότητας του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος

  1. Στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.) κατοχυρώνεται και προστατεύεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και τη διδασκαλία, η οποία αποτελεί θεσμική εγγύηση της αδέσμευτης και απαραβίαστης επιστημονικής σκέψης, έρευνας και διδασκαλίας.
  2. Η ακαδημαϊκή ελευθερία, καθώς και η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών, προστατεύονται σε όλους τους χώρους των Α.Ε.Ι., έναντι οποιουδήποτε προσπαθεί να τις καταλύσει ή περιορίσει.
  3. Εντός των χώρων των Α.Ε.Ι. οι αρμόδιες αρχές ασκούν όλες τις κατά νόμο αρμοδιότητές τους συμπεριλαμβανομένης της επέμβασης λόγω τέλεσης αξιόποινων πράξεων».

Η ρύθμιση που ισχύει μέχρι σήμερα με βάση τον νόμο Γαβρόγλου είναι η εξής:

«Ακαδημαϊκές Ελευθερίες

  1. Στα Α.Ε.Ι. κατοχυρώνεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και στη διδασκαλία, καθώς και η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών. Το ακαδημαϊκό άσυλο αναγνωρίζεται για την κατοχύρωση των δημοκρατικών αξιών, των ακαδημαϊκών ελευθεριών στην έρευνα και στη διδασκαλία, την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών, την προστασία του δικαιώματος στη γνώση και τη μάθηση έναντι οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει.
  2. Επέμβαση δημόσιας δύναμης σε χώρους των Α.Ε.Ι. λαμβάνει χώρα σε περιπτώσεις κακουργημάτων και εγκλημάτων κατά της ζωής αυτεπαγγέλτως και σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση μετά από απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου. Οι ως άνω περιορισμοί δεν ισχύουν για το Πυροσβεστικό Σώμα».

Είναι προφανής η διαφορά ανάμεσα στις «περιπτώσεις κακουργημάτων και εγκλημάτων κατά της ζωής» και στην, γενική κι αόριστη «τέλεση αξιόποινων πράξεων» που, κατά την πρώτη ανάγνωση τουλάχιστον νομικών, μπορεί να σημαίνει και πταίσματα, όπως φιλονικίες μεταξύ φοιτητών. Πέραν τούτου, δεν προσδιορίζεται ούτε ποιες είναι «οι αρμόδιες αρχές» που θα μπορούν να επεμβαίνουν, ενώ θολή και μετέωρη δείχνει και «η εγγύηση της ελεύθερης έκφρασης και διακίνηση των ιδεών».

Η ρύθμιση πάντως βρίσκεται αρκετά κοντά στην αντίστοιχη του ν. 4009 του 2011 (νόμου Διαμαντοπούλου), γεγονός που σημαίνει ότι εγκλωβίζει πολιτικά το ΚΙΝΑΛ. Και τούτο διότι το Κίνημα Αλλαγής είχε θέσει ως προϋπόθεση για να υπερψηφίσει την κατάργηση του ασύλου την επαναφορά του άρθρου 3 του νόμου Διαμαντοπούλου που είχε υπερψηφιστεί από ΝΔ και ΠΑΣΟΚ το 2011.

Το άρθρο 3 του νόµου ∆ιαµαντοπούλου ανέφερε τα εξής:

«Στα ΑΕΙ κατοχυρώνεται η ακαδηµαϊκή ελευθερία στην έρευνα και τη διδασκαλία, καθώς και η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών.
Σε αξιόποινες πράξεις που τελούνται εντός των χώρων των ΑΕΙ εφαρµόζεται η κοινή νοµοθεσία.
Από τη δηµοσίευση του παρόντος νόµου καταργούνται το άρθρο 2 του ν. 1268/1982 (Α΄ 87) και οι παράγραφοι 1 έως και 7 και 9 του άρθρου 3 του ν. 3549/2007 (Α΄ 69).»

Οι πληροφορίες φέρουν ως ειλημμένη την απόφαση της ηγεσίας του Κινήματος Αλλαγής να υπερψηφίσει την κατάργηση του ασύλου, ενώ η επιλογή της ΝΔ να επαναφέρει συγκεκριμένες διατυπώσεις του νόμου Διαμαντοπούλου το πιθανότερο είναι πως δεν θα αφήσει περιθώρια αντίδρασης και σε όσους βουλευτές του ΚΙΝΑΛ έχουν εκφράσει, ακόμη και δημόσια, επιφυλάξεις και αντιρρήσεις. Μεταξύ αυτών είναι ο Γιώργος Καμίνης, ο Μιχάλης Κατρίνης, αλλά και ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου.