Ένα βήμα πριν από τη λήψη μέτρων – για πρώτη φορά – κατά της Τουρκίας βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Ένωση, ύστερα από την κινητοποίηση Ελλάδας και Κύπρου, προειδοποιώντας τον Ταγίπ Ερντογάν με άμεσες ενέργειες εάν επιμείνει στις παράνομες γεωτρήσεις και δεν σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου. 

Ads

Το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης πήρε σήμερα την πλέον προωθημένη έως τώρα θέση απέναντι στην κλιμακούμενη επιθετικότητα της Άγκυρας, καλώντας την Κομισιόν να καταθέσει προτάσεις «χωρίς καθυστέρηση, για τα κατάλληλα μέτρα» και χαρακτηρίζοντας ξανά «παράνομες» και «απαράδεκτες» τις κινήσεις της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ. Συγκεκριμένα, στο ανακοινωθέν που εκδόθηκε τονίζεται ότι «το Συμβούλιο εκφράζει σοβαρή ανησυχία για τις συνεχιζόμενες παράνομες δραστηριότητες γεώτρησης στην Ανατολική Μεσόγειο και αποδοκιμάζει έντονα το γεγονός πως η Τουρκία δεν έχει ακόμη απαντήσει στις συνεχείς εκκλήσεις της ΕΕ ώστε να πάψει αυτές τις δραστηριότητες.

Το Συμβούλιο υπογραμμίζει τη σοβαρή και άμεσα αρνητική επίδραση τέτοιων παράνομων ενεργειών σε όλο το φάσμα των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας. Το Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να δείξει αυτοσυγκράτηση, να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και να απέχει από κάθε τέτοια ενέργεια. Η ΕΕ θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και είναι έτοιμη να απαντήσει αναλογικά και σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο. Το Συμβούλιο καλεί την Κομισιόν και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να υποβάλλει επιλογές για κατάλληλα μέτρα, χωρίς καθυστέρηση».

Στο ανακοινωθέν επαναβεβαιώνεται και το πάγωμα της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας, καθώς επισημαίνεται πως «η Τουρκία συνεχίζει να απομακρύνεται ολοένα και περισσότερο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Με βάση τα συμπεράσματα της 26ης Ιουνίου 2018, το Συμβούλιο σημειώνει πως οι διαπραγματεύσεις ένταξης της Τουρκίας έχουν παγώσει και κανένα άλλο κεφάλαιο δεν μπορεί να συζητηθεί για άνοιγμα ή κλείσιμο και καμία άλλη δράση προς τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής σύνδεσης ΕΕ-Τουρκίας δεν προβλέπεται».

Ads

Σχολιάζοντας τις αποφάσεις αυτές κυβερνητικές πηγές στην Αθήνα επεσήμαναν ότι «για πρώτη φορά η ΕΕ αποφασίζει μέτρα σε βάρος της Τουρκίας για παραβίαση του διεθνούς δικαίου και συγκεκριμένα για τις ενέργειές της στην Κυπριακή ΑΟΖ». Πρακτικά, και όπως επιβεβαίωσε και ο επίτροπος Διεύρυνσης Γιοχάνες Χαν, τα μέτρα κατά της Τουρκίας μπορεί να περιλαμβάνουν μια ευρεία σειρά ενεργειών – από την διακοπή της διαδικασίας τελωνειακής σύνδεσης της Τουρκίας με την ΕΕ, με το σοβαρό οικονομικό κόστος που μπορεί αυτό να συνεπάγεται για την Αγκυρα, έως το πάγωμα των κοινοτικών χρηματοδοτήσεων και την επιβολή κυρώσεων σε εταιρίες και φυσικά πρόσωπα που συμμετέχουν στις παράνομες ενέργειες στην κυπριακή ΑΟΖ.

Σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους, η εν λόγω προειδοποίηση για κυρώσεις μπορεί να «φωτογραφίζει» και την κρατική εταιρία πετρελαίου της Τουρκίας. Πρόκειται για κινήσεις οι οποίες δείχνουν να ικανοποιούν την ελληνική πλευρά, με βάση και το πλαίσιο που έθεσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στην τηλεφωνική του επικοινωνία με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ. Ο Αλέξης Τσίπρας επέμεινε ιδιαίτερα στην ανάγκη να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα κατά των εμπλεκόμενων στις παράνομες δραστηριότητες, εφόσον η Τουρκία επιμείνει στην παραβίαση του διεθνούς δικαίου, ενώ οι τελικές αποφάσεις και η αποσαφήνιση του πλαισίου των πιθανών κυρώσεων αναμένονται στη σύνοδο κορυφής της Πέμπτης και της Παρασκευής.

Από την πλευρά της, η Λευκωσία πιέζει για ακόμη πιο αυστηρή στάση της ΕΕ απέναντι στην Τουρκία επιζητώντας εκτεταμένες οικονομικές κυρώσεις, ανάλογες με εκείνες που είχαν επιβληθεί στη Ρωσία για την Κριμαία. Ωστόσο, το κλίμα στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων έδειξε πως δεν υπάρχει, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, έδαφος για τέτοιου τύπου ομόφωνη απόφαση με δεδομένη την αντίδραση της Βρετανίας και άλλων χωρών, όπως η Ουγγαρία, η Ρουμανία και η Βουλγαρία.

Το ερώτημα τώρα είναι πώς θα αντιδράσει η Άγκυρα, η οποία έως τώρα επιχειρεί να δείξει ότι απαξιώνει τις ευρωπαϊκές προειδοποιήσεις και διαμηνύει ότι θα προχωρήσει τις γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ τόσο με το «Φατίχ» όσο και με το δεύτερο πλοίο-γεωτρύπανο «Γιαβούζ» που απειλεί να στείλει στην ανατολική Μεσόγειο την επόμενη εβδομάδα.