Την ερχόμενη Δευτέρα, κατά πάσα πιθανότητα, θα πρέπει να έχει έτοιμο το προσχέδιο του νέου Προγράμματος σταθερότητας και Ανάπτυξης το οικονομικό κλιμάκιο της κυβέρνησης, εν αναμονή της άφιξης του κλιμακίου της Κομισιόν. Με ιδιαίτερη προσοχή σχεδιάζεται επίσης ο δανεισμός του Δημοσίου για το 2010, ο οποίος υπολογίζεται από τα 43,7 δισ. ευρώ έως τα 54 δισ. ευρώ. Στόχος να πεισθούν οι Ευρωπαίοι εταίροι για την ειλικρίνειά της ελληνικής κυβέρνησης να μειώσει τα ελλείμματα και το δημόσιο χρέος.

Το νέο Πρόγραμμα θα τεθεί αρχικά υπόψιν των ειδικών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που θα φτάσουν στην Αθήνα στις 6 Ιανουαρίου. Τα μέλη των δύο κλιμακίων θα επεξεργαστούν από κοινού με το οικονομικό επιτελείο το σχέδιο, πριν την επίσημη υποβολή του στην ΕΕ στις 17 Ιανουαρίου.

Η αποδοχή του νέου Προγράμματος Σταθερότητας από τους Ευρωπαίους εταίρους είναι ιδιαίτερα σημαντική, όπως φανερώνει και η δήλωση του υπουργού Οικονομικών κ. Παπακωνσταντίνου κατά το τελευταίο Υπουργικό Συμβούλιο, οπότε είπε ότι δεν τολμά να σκεφθεί τι θα συμβεί αν δεν εγκριθεί.

Οι πιέσεις συνεχίζονται προς την ελληνική κυβέρνηση, παρά τις μαραθώνιες διπλωματικές επαφές για την οικονομία του επιτελείου. Ενδεικτικό είναι το ότι ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Jean-Claude Trichet δήλωσε την περασμένη Κυριακή στην γερμανική εφημερίδα Bild ότι τα ελλείμματα στη ζώνη του ευρώ πρέπει να μειωθούν το αργότερο έως το 2011, ενώ σε ορισμένες χώρες αυτό θα πρέπει να γίνει εντός του 2010, ούτως ώστε να μπορέσει να διατηρηθεί η εμπιστοσύνη στη δημόσια οικονομία.

Στην ουσία, το νέο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης θα περιγράφει τα όσα σκοπεύει να αλλάξει η κυβέρνηση στην οικονομία και θα θέτει συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, με θεμέλιους λίθους την μεταρρύθμιση στο φορολογικό και το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας. Από τις αλλαγές στο φορολογικό προσδοκάται άμεση αύξηση των εσόδων κατά 3,5% από τον φόρο εισοδήματος, κατά 76,5% από τους φόρους στην περιουσία, κατά 5,3% από τον ΦΠΑ και κατά 8% από τους φόρους κατανάλωσης. Οι προτάσεις για το νομοσχέδιο για τη φορολογία βρίσκονται ήδη αναρτημένες στη σελίδα για την ανοιχτή διακυβέρνηση (www.opengov.gr), όπου οι πολίτες σχολιάζουν και καταθέτουν τις προτάσεις τους. Το νομοσχέδιο αυτό αναμένεται να κατατεθεί στο Κοινοβούλιο μέχρι τον Μάρτιο, περίοδο κατά την οποία θα βρίσκεται σε εξέλιξη και ο διάλογος για το Ασφαλιστικό, αφού θα έχει κατατεθεί το πόρισμα της επιτροπής των εμπειρογνωμόνων. Το σχέδιο Σταθερότητας και Ανάπτυξης θα προβλέπει μείωση του ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ σε ορίζοντα τετραετίας.

Η μάχη για το δανεισμό του 2010

Με εξαιρετική προσοχή σχεδιάζεται ο δανεισμός του δημοσίου για το 2010. Αρχικά υπολογίζεται στα 43.7 δισ. ευρώ ως προς το ποσό των αναχρηματοδοτήσεων, ενώ αν προστεθούν και τα έσοδα για την κάλυψη του ελλείμματος, τότε το ποσό φτάνει τα 54 δισ. ευρώ. Ο υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου απέφυγε να σχεδιάσει ένα εμπροστοβαρές δανειακό πρόγραμμα επιθυμώντας αρχικά να δει τι αντίκτυπο θα έχει εκτός της χώρας ο συμπληρωματικός προϋπολογισμός αλλά και το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης που θα παρουσιαστούν μέσα στον επόμενο μήνα.

Το Δημόσιο θα επιχειρήσει να αντλήσει: τον Ιανουάριο του 2010 τουλάχιστον 4,8 δισ. ευρώ, τον Φεβρουάριο 1,3 δισ. ευρώ, τον Μάρτιο 2,7 δισ. ευρώ ενώ το δίμηνο Απριλίου – Μαΐου. θα πρέπει να αντλήσει συνολικά 22,6 δισ. ευρώ. Το 60% του δανεισμού τοποθετείται στο β’ εξάμηνο του 2010.

Ο δανεισμός ωστόσο δεν θα ξεκινήσει με τις καλύτερες προϋποθέσεις, αφού, παρά την τάση σταθεροποίησης, η διαφορά απόδοσης (spread) των ελληνικών 10ετών ομολόγων σε σχέση με τα αντίστοιχα γερμανικά βρίσκεται στις 242 μονάδες βάσης. Θετικό είναι πάντως το γεγονός ότι η απόδοση του δεκαετούς τίτλου του ελληνικού Δημοσίου έχει υποχωρήσει στο 5,70% από επίπεδα οριακά χαμηλότερα από το 6% που βρισκόταν πριν από τα Χριστούγεννα. Ανάλογη είναι και η κίνηση των διετών ομολόγων, τα spreads των οποίων σε σχέση με τα αντίστοιχα γερμανικά έχουν υποχωρήσει λίγο πάνω από τις 200 μονάδες βάσης, με την απόδοσή τους στο 3,2%, έναντι 275 μονάδων βάσης και 3,5% αντίστοιχα λίγες ημέρες νωρίτερα.