Από κάθε πηγή προκύπτει και τεκμηρώνεται πλέον, ότι το μοντέλο παρεμπόδισης της μαζικής διάδοσης του κοροναϊού που ακολουθείται  σε συνδυασμό με την τακτική της μερικής ανίχνευσης των νοσούντων του κοροναϊού, δεν αποτυπώνει τις πραγματικές διαστάσεις της επιδημίας, όπως παρουσιαζόταν μέχρι πριν από μερικές ημέρες στις επίσημες ενημερώσεις και από κυβερνητικές διαρροές, που έκαναν λόγο για «ανάσχεση» επικαλούμενες τα πλασματικά στοιχεία. 

Όπως παραδέχτηκε ο λοιμωξιολόγος και εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας Σωτήρης Τσιόδρας η επιδημία συνειδητά «υποκαταγράφεται» και πως οι πραγματικοί αριθμοί είναι υπερπολλαπλάσιοι, ενδεχομένως και 3.000. 

Σχετικά με την «υποκαταγραφή», είναι ενδεικτικό πως σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που δημοσιεύονται στους New York Times σε πρόσφατο ρεπορταζ της 17ης Μαρτίου, η Ελλάδα βρίσκεται διεθνώς μέσα στην πρώτη τριάδα των χωρών που έχουν κάνει τα λιγότερα τεστ στον πληθυσμό. Συγκεκριμένα είναι δεύτερη στον κόσμο σε αριθμό λιγότερων τεστ, πίσω από τις πρώτες Ηνωμένες Πολιτείες του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος μέχρι πρόσφατα χαρακτήριζε «απάτη» την κρίση του κορονοϊού.

Ευλόγως, λιγότερα τεστ σημαίνει λιγότερα επιβεβαιωμένα κρούσματα και το αντίθετο. Όπως εξήγησε γλαφυρά στο Tvxs.gr καθηγητής βιολόγος «είναι σαν να σου ζητάνε να προσδιορίσεις τα τοξικά στις ελληνικές λίμνες κι εσύ να μετράς μόνο στην Παμβώτιδα ή να σου λένε να μετρήσεις το αρσενικό στο νερό κι εσύ να χρησιμοποιείς μια μέθοδο με περιθώριο λάθους 90%.».

Η επιστημονική κοινότητα έχει επισημάνει πως η τακτική αυτή ενέχει τον κίνδυνο μιας μη καταγεγραμμένης μεγάλης εξάπλωσης του ιού και προτείνουν την ανάγκη της μεγαλύτερης δυνατής καταγραφής και ελέγχων. Αυτή είναι εξάλλου και η σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που καλεί τις κυβερνήσεις να ενισχύσουν τους ελέγχους. Tεστ για κάθε πιθανό κρούσμα, ως τον ενδεδειγμένο τρόπο επιβράδυνσης της εξέλιξης της πανδημίας, όπως αναφέρει ο επικεφαλής του ΠΟΥ, Αντανόμ Γκεμπρεγεσού.

Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Υγείας για τον κοροναϊό, λοιμωξιολόγος Σ. Τσιόδρας, έχει υποστηρίξει την επιλογή για ελάχιστα τεστ, ακόμη και σε άτομα με συμπτώματα, συνιστώντας τους απλώς να μένουν σπίτι και να περιμένουν την εξέλιξη της νόσου. Πίσω από αυτή την τακτική βρίσκεται τόσο η έλλειψη σε διαγνωστικά υλικά για τα τεστ όσο και η υποστελέχωση και οι μεγάλες ελλείψεις του ΕΣΥ, για τις οποίες προειδοποιούν εδώ και πολύ καιρό οι υγειονομικοί, και οι οποίες ουσιαστικά δεν επιτρέπουν τη νοσηλεία σε νοσοκομεία, αφού αν συμβεί κάτι τέτοιο το σύστημα κινδυνεύει να καταρρεύσει.  Όπως είπε στο Tvxs.gr εκπρόσωπος των νοσοκομειαών γιατρών, σχετικά με τις ελλείψεις, «κανείς δεν άκουγε αυτό που φωνάζουμε εδώ και πολλές εβδομάδες, τρέχουν τώρα τελευταία στιγμή και τώρα που δίνουν λεφτά δεν τους πουλάει κανένας γιατί τα χρειάζονται για τις χώρες τους».

Οι αντιδράσεις οδήγησαν στην προαναγγελία μιας «διορθωτικής» αλλαγής αυτή της τακτικής, η οποία ουσιαστικά συνιστά παραδοχή του λάθους. Έτσι, κατά την τακτική ενημέρωση την Πέμπτη, ο Σ. Τσιόδρας, αν και υπερασπίστηκε το υπάρχον μοντέλο – «από μόνο του ένα τέτοιο σύστημα μας δίνει μια πολύ καλή εικόνα της εξέλιξης της επιδημίας» – πρόσθεσε ότι «επενδύουμε περισσότερο σε ενίσχυση αυτής της στρατηγικής, με διευρυμένο πρόσγραμμα ελέγχων, με προστασία, για να μην γίνεται διασποσρά της νόσου σε όλη την επικράτεια».

Αυτό το πρόγραμμα, σύμφωνα με τον Σ. Τσιόδρα, θα το υλοποιήσει ο ΕΟΔΥ «και θα αφορά, τόσο επαφές επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, όσο και κρούσματα με συμπτώματα λοίμωξης αναπνευστικού στην κοινότητα». Από την Παρασκευή, και καθημερινά, θα αναρτάται στον ιστότοπο του ΕΟΔΥ λεπτομερής αναφορά για τις περιπτώσεις της νόσου. Σε αυτό το πλαίσιο προγραμματίζονται κινητές μονάδες οι οποίες θα λαμβάνουν τα δείγματα βιολογικού υλικού. 

Η παρέμβαση Κουρέτα και η κριτική πανεπιστημιακών στον Σ. Τσιόδρα

Το θέμα της υποκαταγραφής της εξάπλωσης του κοροναϊού στην Ελλάδα έχει γίνει αντικείμενο κριτικής από διάφορους επιστήμονες ενώ, ως γνωστό, απασχόλησε την επιστολή του Καθηγητή Βιοχημείας Δ. Κουρέτα προς τον Πρωθυπουργό, στην οποία επεσήμανε την ανάγκη να υπάρξει μεγάλος αριθμός διαγνωστικών τεστ. Παρότι ο Σ. Τσιόδρας υπεραμύνθηκε της τακτικής του, εντούτοις προχώρησε στη δημιουργία των κινητών μονάδων. 

Θέση στο ζήτημα πήρε πλέον και ο Σύλλογος μελών ΔΕΠ Θετικών Επιστημών του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, ο οποίος στηρίζει τις θέσεις του Καθηγητή Δ. Κουρέτα και ασκεί κριτική στον εκπρόσωπο του Υπουργείου Υγείας, Σ. Τσιόδρα και την παράλειψή του να αναφερθεί σε επαρκή αριθμό δειγμάτων που θα απεικονίσουν τη χωροταξική και διαστρωματική διάδοση του ιού, σημειώνοντας ότι δεν ακολουθούνται τα προβλεπόμενα επιδημιολογικά πρωτόκολλα. 

Ειδικότερα στην ανακοίνωσή τους αναφέρουν: «Αλλά για ποιο λόγο δεν κάνουν τα προβλεπόμενα από τα επιδημιολογικά πρωτόκολλα; Είπε πρώτον, επειδή δεν διαθέτουν τα μέσα. Δεύτερον, επειδή θα πανικοβάλλουν τον κόσμο αν παίρνουν δείγματα. Τρίτον επειδή έτσι θα παραβιαστούν οι αρχές προστασίας προσωπικών δεδομένων. Θα μας επιτρέψετε να θεωρήσουμε απαράδεκτες και τις τρεις θέσεις του κ. Τσιόδρα:

Πρώτον, ο κ. Κουρέτας αναφέρθηκε σε πολύ συγκεκριμένα μέτρα έκτακτης ανάγκης που μπορούν να καλύψουν τα κενά σε μέσα και επ’ αυτού δεν υπήρξε απάντηση.

Δεύτερον, όσο αφορά το ότι θα πανικοβληθεί ο κόσμος, κατά τη γνώμη μας πρόκειται για αστεία τοποθέτηση μπροστά στα μέτρα που ήδη έχουν παρθεί. Όταν έχεις κλείσει μια ολόκληρη χώρα μέσα στα σπίτια της και εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι σε λίγο θα βρεθούν στο δρόμο, είναι απλά αστείο να λες ότι ο κόσμος θα πανικοβληθεί από δειγματοληπτικούς ελέγχους.

Τρίτον, τα περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων δεν ευσταθούν ούτε αντικειμενικά (δεν είναι αναγκαίο να ανακοινώνονται τα ονόματα των εξεταζομένων) ούτε νομικά (όταν συντρέχουν υπέρτατοι λόγοι προστασίας του πληθυσμού).

Τέλος, θα σας παρακαλέσουμε να διαβάσετε το άρθρο του διακεκριμένου καθηγητή επιδημιολογίας Joseph Eisenberg προκειμένου να κατανοήσετε τη σημασία όλων των παραπάνω. Στην επιστήμη δεν χωράνε πολιτικοί προσανατολισμοί και επιδιώξεις, τα πράγματα συζητιόνται σε αντικειμενική βάση.

Διεθνείς εκκλήσεις για όσο το δυνατό περισσότερα δείγματα

Η ανάγκη για διενέργεια του μεγαλύτερου δυνατού αριθμού των τεστς, είναι η βασική οδηγία τόσο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας όσο και των χωρών που αντιμετωπίζουν τη δραματική έξαρση του ιού. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας El Pais αν και η απαγόρευση κυκλοφορίας που επιβλήθηκε το Σάββατο, μετρίασε το πρόβλημα, το “κλειδί” θα ήταν η διενέργεια όσο το δυνατόν περισσότερων δοκιμών όπως αποδείχτηκε σε χώρες όπως η Γερμανία και η Ν. Κορέα που επιτεύχθηκε η επιβράδυνση της εξάπλωσης της επιδημίας. 

Οι ειδικοί στην Ελλάδα και όλο τον κόσμο αναφέρουν ότι αυτή θα έπρεπε να είναι η πρώτη προτεραιότητα από την ημέρα που εμφανίστηκε το πρώτο θετικό κρούσμα του κοροναϊού στη χώρα καθώς χάθηκε πολύτιμος χρόνος. Ειδικότερα για την Ελλάδα, εξειδικευμένοι επιστήμονες αναφέρουν ότι η έλλειψη προετοιμασίας καθώς σχεδιασμού με βάση τις διεθνείς οδηγίες, επιχειρείται να υποκατασταθεί με την επικοινωνιακή διαχείριση. Πλην όμως καθώς πλησιάζει η έξαρση του ιού και η εκτίναξη του αριθμού των πραγματικών κρουσμάτων , οι αντοχές του συστήματος υγείας θα δοκιμαστούν επικίνδυνα. 

Άλλωστε, όπως σχολίασαν ειδικοί, η αναφορά του Καθηγητή Τσιόδρα για την ανάγκη οι γιατροί που εκτίθενται να συνεχίσουν να εργάζονται μέχρι να βγουν τα αποτελέσματα των τεστ, καθώς και οι τρομακτικές ελλείψεις σε μέσα, δεν προδιαθέτουν για θετική εξέλιξη της επιδημίας στην Ελλάδα. 

Συγκεντρωτικό μοντέλο ενημέρωσης – Έλλειψη στοιχείων

Τέλος, δεν έχει περάσει απαρατήρητο ότι αρκετές μέρες μετά την εμφάνιση του ιού στην Ελλάδα, δεν υπάρχει αναλυτική ενημέρωση και πρόσβαση σε στοιχεία για τη χωροταξική κατανομή των κρουσμάτων με ακρίβεια, ενώ δεν υπάρχει επίσημος φορέας που σε κάθε Περιφέρεια θα έπρεπε να ενημερώνει επίσημα για την εξάπλωση του ιού και τα στοιχεία προέρχοντια μόνο από ανεπίσημες πληροφορίες. Δείγμα ότι υπάρχει ένα συγκεντρωτικό μοντέλο χειρισμού των πληροφοριών σε κεντρικό επίπεδο, όπου παρέχονται περιορισμένα στοιχεία.