Στις 12 Φεβρουαρίου του 2013, το εργοστάσιο της ΒΙΟΜΕ στην ανατολική Θεσσαλονίκη πέρασε στη σφαίρα της αυτοδιαχείρισης, αποτελώντας το πρώτο αντίστοιχο παράδειγμα λειτουργίας σε ελληνικό έδαφος.
Οι εργαζόμενοι της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής Α.Ε. πήραν αυτή την απόφαση αφού το εργοστάσιο στο οποίο εργάζονταν και αποτελούσε θυγατρική της Philkeram Johnson Βιομηχανία Κεραμικών Πλακιδίων Α.Ε., έχοντας παρουσιάσει το 2010 αρνητικό ισολογισμό, προχώρησε σε παύση πληρωμών και πτώχευση την αμέσως επόμενη χρονιά. Έτσι, μετά από απόφαση της γενικής τους συνέλευσης με πλειοψηφία της τάξης του 97%, το εργοστάσιο ξεκίνησε την αυτοδιαχειριζόμενη λειτουργία του με 22 άτομα, παράγοντας πλέον προϊόντα καθαρισμού, όπως σαπούνια, σκόνες πλυντηρίου κλπ.
Η ΒΙΟΜΕ είναι σήμερα ένας συνεταιρισμός με οριζόντια δομή και όλες οι αποφάσεις παίρνονται συλλογικά, ενώ οι εργαζόμενοι ονομάζουν αυτό που κάνουν ως «εργατικό έλεγχο στην παραγωγή και αυτοδιεύθυνση μέσα από τη συνέλευση των εργαζομένων». Τα προϊόντα τους διατίθενται σε ολόκληρη την Ελλάδα, ενώ διαθέτουν ηλεκτρονικό κατάστημα και διατηρούν διανομή και σε άλλες χώρες της Ευρώπης που στηρίζουν το εγχείρημα.
Στα χρόνια λειτουργίας της, η ΒΙΟΜΕ έχει τη στήριξη των κινημάτων, φροντίζοντας να έχει συμμετοχή σε αυτά και παραχωρώντας με κάθε ευκαιρία τις εγκαταστάσεις του εργοστασίου για συναυλίες, δρώμενα, αποθήκευση και μεταβίβαση αγαθών προς πρόσφυγες και μετανάστες από κινηματικές δομές και άλλα. Ταυτόχρονα, οι εργαζόμενοι οργανώνουν και συμμετέχουν σε υπαίθριες αγορές χωρίς μεσάζοντες, λειτουργούν το Εργατικό Ιατρείο ΒΙΟΜΕ και γενικότερα διατηρούν το εργοστάσιο ανοιχτό στην κοινωνία που το έχει αγκαλιάσει στηρίζοντας τη λειτουργία του υπό αυτές τις συνθήκες.
Παρά το γεγονός ότι η συνεταιριστική ΒΙΟΜΕ διατηρεί αυτό το επιτυχημένο προφίλ τα τελευταία χρόνια, το εργοστάσιο τυπικά δεν της ανήκει, ενώ το νομικό καθεστώς για αντίστοιχες περιπτώσεις όπου τα παραγωγικά μέσα περνούν στα χέρια των εργαζομένων είναι ανύπαρκτο, τουλάχιστον στην Ελλάδα (αντίστοιχα παραδείγματα αυτοδιαχείρισης υπάρχουν εδώ και χρόνια στην Αργεντινή, αλλά και στη Γαλλία, τη Γερμανία και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες).
Την Πέμπτη 11 Ιανουαρίου, στα δικαστήρια της Θεσσαλονίκης, οι εργαζόμενοι της ΒΙΟΜΕ θα δώσουν ακόμη μια μάχη, όπως έχουν συνηθίσει άλλωστε τα τελευταία χρόνια, καθώς εκδικάζεται για ακόμη μια φορά ο πλειστηριασμός του οικοπέδου που περιλαμβάνει και το εργοστάσιο (με το τίμημα να καταγράφεται μειωμένο κατά 10 εκατομμύρια ευρώ, έναντι του πρώτου που τοποθετείτο στα 21 εκατομμύρια ευρώ). Παρά τις αναστολές προηγούμενων ετών για τη διαδικασία του πλειστηριασμού, τις αμετάκλητες καταδικαστικές αποφάσεις κατά της εργοδοσίας με βάση το νόμο περί διαφθοράς και κατασπατάλησης και του γεγονότος ότι το ακίνητο του εργοστασίου της ΒΙΟΜΕ (που καλύπτει μόλις το 1/6 του συνολικού οικοπέδου) έχει ήδη δεσμευθεί και εξαιρεθεί από πλειστηριασμό το 2012, η τύχη του εγχειρήματος βρίσκεται στον αέρα.
Όπως σημείωνει στο Tvxs.gr ο Σπύρος Σγούρας, μέλος του συνεταιρισμού Εργατοϋπαλλήλων της Βιομηχανικής Μεταλλευτική, το αίτημα των εργαζομένων παραμένει να εξαιρεθεί από τη διαδικασία των πλειστηριασμών η έκταση των 20 στρεμμάτων στην ανατολική Θεσσαλονίκη, όπου ασκεί τη λειτουργία της η Βιομηχανική Μεταλλευτική Συνεργατική και να παραχωρηθεί σε αυτούς το εργοστάσιο, μιας που κάτι τέτοιο θα ήταν «δίκαιο, λογικό και παραγωγικό». Ο κ. Σγούρας τονίζει πως η ΒΙΟΜΕ είναι μια λειτουργική κατάληψη, που στα χρόνια λειτουργίας της έχει καταφέρει να εξασφαλίσει ένα εισόδημα στους εργαζομένους της. Στην εγκατάσταση απασχολούνται σήμερα 24 άτομα, με καθημερινή παρουσία 16-17 ατόμων, αφού πολλοί κάνουν ταυτόχρονα και άλλα μεροκάματα για να εξασφαλίσουν τα προς το ζην, ενώ άλλα τρία άτομα απασχολούνται στην Αττική, στο πρατήριο πώλησης των προϊόντων τους στο Περιστέρι.
Ανταποκρινόμενος στο ερώτημά μας αναφορικά με την πορεία της συνεταιριστικής επιχείρησης, μας απαντά πως η λαϊκή οικογένεια και το κίνημα έχει αγκαλιάσει την προσπάθεια, ενώ εξαγωγές γίνονται και σε χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία. Όσον αφορά δε στη διανομή των προϊόντων, η ΒΙΟΜΕ, όπως λέει ο κ. Σκουράς στο Tvxs.gr, έχει επιλέξει το «δύσκολο δρόμο», μένοντας όσο το δυνατόν μακρυά από τους μεσάζοντες και διαθέτοντας τα προϊόντα τους, πέρα από το ηλεκτρονικό τους κατάστημα, αποκλειστικά σε συνοικιακά καταστήματα και παντοπωλεία και όχι σε μεγάλα σούπερ μάρκετ. Και αυτό διότι πέρα από το ότι θα ήταν προβληματική η ύπαρξη πολλών μεσαζόντων, θα ήταν απαραίτητη και η αύξηση της μέχρι στιγμής πολύ χαμηλής τιμής των προϊόντων ΒΙΟΜΕ (οι τιμές τους είναι τουλάχιστον 20% χαμηλότερες σε σχέση με αντίστοιχα προϊόντα του εμπορίου).
Αγώνας μέχρι τέλους και κάλεσμα συμπαράστασης
Οι εργαζόμενοι του εγχειρήματος σκοπεύουν να παλέψουν μέχρι τέλους για την υπεράσπιση των συμφερόντων τους, ενώ καλούν την κυβέρνηση να τηρήσει τις προεκλογικές τις δεσμεύσεις αναφορικά με το ζήτημα. Ταυτόχρονα καλούν τον κόσμο να στηρίξει τον αγώνα τς ΒΙΟΜΕ στο δικαστήριο της 11ης Ιανουαρίου ή και στα επαναληπτικά που ενδέχεται να προκύψουν, ενώ ταυτόχρονα διεξάγει ενημερωτική καμπάνια με μοιράσματα ενημερωτικού υλικού σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Αναλυτικά η ανακοίνωση της ΒΙΟΜΕ:
ΚΑΤΩ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΟΜΕ
Το εργοστάσιο παραγωγής αξιοπρέπειας.
Λίγη προϊστορία…
Το εργοστάσιο της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής, στη Θεσσαλονίκη, ήταν ένα εργοστάσιο όπως πολλά άλλα: εγκαταλελειμμένο από τα αφεντικά, αφού πιστώθηκε με δάνεια και επιδοτήσεις και φυσικά με χρέη προς τους εργαζόμενους. Το εργοστάσιο της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής, όμως, δεν είναι πια σαν όλα τα άλλα. Κι αυτό γιατί οι εργαζόμενοί του δεν επέλεξαν την απλή, έστω δυναμική, διαμαρτυρία, αλλά έβαλαν στον τραπέζι μία νέα πρόταση. Μπορούμε χωρίς αφεντικά, είπαν. Είπαν, ακόμα, ότι δεν αναγνωρίζουν την ιδιοκτησία τους. Και, τέλος, έκαναν πράξη αυτή τους την στάση καταλαμβάνοντας το εργοστάσιο και διεκδικώντας να πάρουν στα δικά τους χέρια την παραγωγική μονάδα και να συνδέσουν την παραγωγή της με την κοινωνία.
Οργανωμένοι στο σωματείο τους, με αφετηρία την αγωνία της επιβίωσης, αποφάσισαν συλλογικά μέσα από τη γενική τους συνέλευση την πορεία του αγώνα τους. Επιθυμούν να δημιουργήσουν ένα κεκτημένο που θα απευθύνεται σε όλον τον κόσμο της εργασίας. Μπροστά στην ομολογία ενοχής του συστήματος για την αδυναμία και την απροθυμία να εγγυηθεί έστω τα ελάχιστα, κάποιοι οπισθοχωρούν στην αναξιοπρέπεια της δουλοπρέπειας και στην κατάθλιψη και κάποιοι λένε: Αν δεν μπορείτε εσείς, τόσο το καλύτερο, μπορούμε εμείς.
Και τα καταφέρνουν…
Σήμερα στο εργοστάσιο της ΒΙΟ.ΜΕ παράγεται μια ολόκληρη σειρά καθαριστικών προϊόντων που διανέμεται σε ολόκληρη την Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Και μάλιστα, μια σειρά προϊόντων που βελτιώνονται διαρκώς χάρη και στην είσοδο στο εγχείρημα νέων χημικών και χημικών μηχανικών που βοήθησαν να συμβεί αυτή η βελτίωση. Σήμερα στη ΒΙΟ.ΜΕ. εκτός από την σειρά των καθαριστικών ξεκίνησε ξανά και η παλιά παραγωγή κόλλας πλακιδίων, δίνοντας νέα προοπτική στο σύνολο του εγχειρήματος. Σήμερα η ΒΙΟ.ΜΕ. διατηρεί πρατήριο διάθεσης των προϊόντων της στην Αθήνα με 3 συναδέλφους εργαζόμενους εκεί. Κι όλα αυτά με την παραγωγή να βρίσκεται, ισότιμα, στα χέρια των ίδιων των εργαζομένων.
Και βοηθούν και παραπέρα…
Όμως το εργοστάσιο της ΒΙΟ.ΜΕ. δεν είναι μόνο η παραγωγή και η διάθεση προϊόντων. Είναι ένα μοναδικό παράδειγμα κοινωνικής παρέμβασης. Στο εργοστάσιο, σήμερα, λειτουργεί εδώ κι ενάμιση χρόνο Εργατικό Ιατρείο που εξετάζει και περιθάλπει -εργαζόμενους της ΒΙΟ.ΜΕ. αλλά και προερχόμενους εκτός ΒΙΟ.ΜΕ.- δεκάδες ανθρώπους κάθε μήνα, δωρεάν. Το Εργατικό Ιατρείο στη ΒΙΟ.ΜΕ. με τον ολιστικό τρόπο σκέψης του και τον τρόπο λειτουργίας του αποτελεί πρότυπο αντιμετώπισης της υγείας εντός των εργασιακών χώρων που τόσο λείπει απ’ όλη την υπόλοιπη εργατική τάξη σήμερα. Στη ΒΙΟ.ΜΕ, επίσης, λειτουργεί εδώ και χρόνια, σταθμός αποθήκευσης και μεταβίβασης αγαθών προς τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, από δομές του κοινωνικού κινήματος. Στη ΒΙΟ.ΜΕ., ακόμη, χτυπάει πάντα ένα νεύρο αγώνα όταν άλλοι άνθρωποι σηκώνουν κεφάλι απέναντι στο απάνθρωπο καθεστώς που ζούμε. Έτσι εργαζόμενοι/ες και αλληλέγγυοι/ες της ΒΙΟ.ΜΕ βρεθήκαμε χέρι χέρι δίπλα σε κάθε κοινωνικό αγώνα που ξέσπασε στην περιοχή μας αλλά και αλλού.
Παράδειγμα προς μίμηση…
Το παράδειγμα της ΒΙΟ.ΜΕ. δεν είναι όμως απλά ένα λουλούδι που ανθίζει στην καμένη γη της καπιταλιστικής βαρβαρότητας. Είναι η απόδειξη ότι μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αφεντικά, σήμερα. Πως ο αγώνας με τους συναδέλφους μας σε κάθε χώρο εργασίας μπορεί να μετατραπεί από αγώνα αντίστασης σε αγώνα δημιουργίας. Πως κάθε επιχείρηση που κλείνει, κάθε χώρος απ’ τον οποίο απολύονται μαζικά εργαζόμενοι θα πρέπει να γίνει χώρος αντιπαράθεσης και κατάληψης και τελικά, όπως στη ΒΙΟ.ΜΕ., χώρος αυτοδιαχείρισης και αυτοδιάθεσης των ίδιων των εργαζομένων αλλά και της μαχόμενης κοινωνίας. Γιατί εμείς, η κοινωνική πλειοψηφία, είμαστε αυτοί που παράγουμε τον πλούτο και είναι αυτοί, αφεντικά και κράτος, που μας έχουν ανάγκη, όχι το ανάποδο.
Παράδειγμα προς αποφυγήν… για τ’ αφεντικά.
Όμως όπως η ΒΙΟ.ΜΕ. φέρνει μήνυμα αγώνας και νίκης στους μελλοντικούς κοινωνικούς σεισμούς, έτσι φέρνει και φόβο σ’ όσους επιβουλεύονται τη ζωή και τον ιδρώτα μας. Φοβούνται τη δυναμική ενός μαζικού κινήματος καταλήψεων και αυτοδιαχείρισης από τα εκατομμύρια των ανέργων και των φτωχών που πλημμυρίζουν την χώρα. Τρέμουν τη συνάντηση αυτών των αγώνων με τις ανάγκες των περιθωριοποιημένων σήμερα νέων, γυναικών, προσφύγων και μεταναστών. Γι’ αυτό πολεμούν το παράδειγμα της ΒΙΟ.ΜΕ. Δικαστική και πολιτική εξουσία με προφάσεις επί προφάσεων και δικαιολογίες που δεν στέκουν ούτε λεπτό στη λογική, έχουν οδηγήσει την κατάσταση σ’ έναν ακόμη γύρο πλειστηριασμών με σκοπό να πωληθεί το οικόπεδο πάνω στο οποίο βρίσκεται το εργοστάσιο της ΒΙΟ.ΜΕ.
Δεν πωλείται…
Κι αυτή τη φορά, όμως, τα πράγματα είναι τόσο σημαντικά όσο και καθοριστικά για το μέλλον του αγώνα. Στις 11 του Γενάρη ξεκινάει, ξανά, στα Δικαστήρια της Θεσσαλονίκης η διαδικασία εκποίησης του οικοπέδου μέσω πλειστηριασμού. Η προοπτική αυτή θα ήταν καταστροφική για την πορεία του αγώνα, διότι είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με το χώρου του εργοστασίου, τόσο ζωτικά για τη συνέχιση της παραγωγής, όσο και ιδεολογικά, γιατί ένα από τα βασικά προτάγματα της ΒΙΟ.ΜΕ. είναι:
- Δεν φεύγουμε από όσα μας ανήκουν.
- Τα εργοστάσια στα χέρια των εργατών,
- η παραγωγή στα χέρια της κοινωνίας.
Απέναντι από τη ΒΙΟ.ΜΕ. βρίσκονται κράτος και κεφάλαιο που τα τελευταία χρόνια οδήγησαν εκατομμύρια ανθρώπων της χώρας στη φτώχεια και την εξαθλίωση, χιλιάδες στην αυτοκτονία, που χτίζουν φράχτες στον Έβρο, που χτυπούν τους αγωνιστές της Χαλκιδικής, που ανέχονται ή καλύτερα καθοδηγούν και επιτρέπουν στο φασιστικό παρακράτος να δολοφονεί αντιφασίστες και μετανάστες και να επιτίθεται σε οποιονδήποτε είναι έξω από τα μέτρα τους. Το πιο λυπηρό γεγονός, όμως, είναι η στάση των εργαζομένων της Φίλκεραμ, που σαν άλλοι μεταλλωρύχοι, παραιτούμενοι των ταξικών τους συμφερόντων, προασπίζονται τα συμφέροντα του κεφαλαίου και βάζουν πλάτες στην εργοδοσία που τους πέταξε στο δρόμο υιοθετώντας την ηττοπάθεια και την υποταγή.
Έχει φτάσει η ώρα που ο αγώνας της ΒΙΟ.ΜΕ. πρέπει να γίνει αιτία και αφορμή, για την αναμέτρηση της εργατικής τάξης στο σύνολό της με αυτούς που βρίσκονται απέναντι της. Δεν υπάρχει η πολυτέλεια του χρόνου για δεύτερες σκέψεις και συζητήσεις. Ήρθε η ώρα να μετρήσουμε τις δυνάμεις μας και να δηλώσουμε ξεκάθαρα και χωρίς αυταπάτες πως ή ΕΜΕΙΣ για μια άλλη κοινωνία ή ΑΥΤΟΙ στο πνεύμα της υποταγής. Καλούμε όλους τους αλληλέγγυους, όλη την εργατική τάξη, καθεμιά και καθέναν που αντιλαμβάνεται τη ΒΙΟΜΕ ως τον δικό του αγώνα να σταθεί στο πλάι της. Δηλώνουμε ξεκάθαρα πως δε θα επιτρέψουμε σε κανέναν να πάρει το εργοστάσιο από τους εργάτες και την κοινωνία, γιατί σε αυτούς ανήκει. Θα μας βρουν απέναντι τους σε έναν αγώνα μέχρι τέλους. Θα τους νικήσουμε, γιατί έχουμε όλα τα δίκια του κόσμου!
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΟΡΓΑΝΩΝΕΙ ΤΟ ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΕΡΓΑΤΟΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΤΗΣ ΒΙΟΜΕ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΠΩΛΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟΥ.
Συμμετέχουμε στις δράσεις αλληλεγγύης που ξεκινούν από τις 10/12
ΜΠΛΟΚΑΡΟΥΜΕ
ΚΑΘΕ ΣΚΕΨΗ ΓΙΑ ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΟ
11/1/18 από τις 9 το πρωί
στα Δικαστήρια Θεσσαλονίκης.
Στην Ελλάδα τα ΜΜΕ που στηρίζουν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, χρημαδοτούνται από το ... κράτος. Tο tvxs.gr στηρίζεται στους αναγνώστες του και αποτελεί μια από τις ελάχιστες ανεξάρτητες φωνές στη χώρα. Mε μια συνδρομή, από 2.9 €/μήνα,ενισχύετε την αυτονομία του tvxs.gr και των δημοσιογραφικών του ερευνών. Συγχρόνως αποκτάτε πρόσβαση στα ντοκιμαντέρ και το περιεχόμενο του 24ores.gr.
Δες τα πακέτα συνδρομών >