Το ουσιαστικό τέλος των συλλογικών διαπραγματεύσεων για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού έρχεται να «υπογράψει» η κυβέρνηση μέσω του νομοσχεδίου για την μισθωτή εργασία, το οποίο εισάγεται την Τετάρτη (4/12) στην Ολομέλεια της Βουλής.

Επί της ουσίας, το νομοσχέδιο προβλέπει τον καθορισμό του κατώτατου μισθού από το 2028 μέσω ενός αλγόριθμου, βγάζοντας στην πραγματικότητα οριστικά «εκτός κάδρου» τους κοινωνικούς φορείς -παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις του υπουργείου Εργασίας.

Ο εν λόγω μαθηματικός τύπος με τον οποίο θα προκύπτει ο κατώτατος μισθός έχει δύο βασικούς συντελεστές: Ο ένας είναι ο πληθωρισμός, ειδικά για τα νοικοκυριά στο χαμηλότερο 20% της εισοδηματικής κλίμακας και η αύξηση της παραγωγικότητας της οικονομίας.

Κατώτατος μισθός: Το πρόσχημα της ευρωπαϊκής οδηγίας

Σημειώνεται πάντως πως παρά το γεγονός ότι αφορμή για την κατάρτιση του νομοσχεδίου ήταν υποχρέωση της Ελλάδας -σε συμμόρφωση με σχετική ευρωπαϊκή οδηγία- για συγκρότηση συγκεκριμένου σχεδίου, προκειμένου να καλυφθεί το 80% των μισθωτών από συλλογικές συμβάσεις, το κείμενο του σχεδίου αποφεύγει να δώσει σαφείς απαντήσεις παραπέμποντας γενικώς και αορίστως σε μελλοντικές υπουργικές αποφάσεις.

Αξίζει να επισημανθεί πως με το «πάγωμα» των μνημονιακών χρόνων στη χώρα από συλλογικές συμβάσεις καλύπτεται λιγότερο από το 30% των μισθωτών.

Διαβάστε επίσης: Διονύσης Τεμπονέρας / Μνημονιακοί μισθοί κόντρα στο ευρωπαϊκό κεκτημένο

Επί του ζητήματος πάντως ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε σχετική αναφορά εκ μέρους της Νομικής Συμβούλου της ΓΣΕΕ, Σοφίας Καζάκου, η οποία κατά την πρόσφατη τοποθέτησή της ενώπιον της αρμόδιας επιτροπής της Βουλής σημείωσε μεταξύ άλλων:

«Στη χώρα μας είχαμε (μέχρι το πάγωμα από τα μνημόνια) το πολύτιμο εργαλείο, την εθνική γενική συλλογική σύμβαση εργασίας, η οποία λειτουργεί και ως βέλτιστη πρακτική για μας, γιατί λόγω της δεσμευτικότητας που έχει στους εργαζόμενους και λόγω της ισχύος της, στο σύνολο των εργοδοτών της χώρας, θα εξασφάλιζε αμέσως το επιθυμητό ποσοστό κάλυψης του τουλάχιστον 80% που απαιτεί η Οδηγία».

Κατώτατος μισθός: Η αλήθεια για το «γαλλικό μοντέλο»

Από τη μεριά της, η κυβέρνηση επικαλείται τα ευρωπαϊκά δεδομένα, στις 22 από τις 27 χώρες της ΕΕ ο κατώτατος μισθός ορίζεται με υπουργικές αποφάσεις και σε μία, τη Γαλλία, προκύπτει αλγοριθμικά.

Χαρακτηριστικά είναι όσα είπε μιλώντας στην ΕΡΤ ο υφυπουργός Εργασίας, Κώστας Καραγκούνης.

«Είναι το γαλλικό μοντέλο και 70 χρόνια λειτουργεί αποτελεσματικά. Το υιοθετούν όλες οι χώρες της Ευρώπης και προφανώς το υιοθετούμε και εμείς, διότι παίρνει, συνδέεται με τα πραγματικά οικονομικά μεγέθη, δηλαδή τον πληθωρισμό και την παραγωγικότητα. Θα στηρίζεται δηλαδή σε αντικειμενικά δεδομένα τα οποία θα βγαίνουν από την ΕΛΣΤΑΤ. Ενισχύεται η διαφάνεια και κυρίως η εμπιστοσύνη στο σύστημα, ο εργαζόμενος θα γνωρίζει ποια είναι τα χρήματα τα οποία θα πάρει. Για τον οικογενειακό του προϋπολογισμό και προγραμματισμό, είναι πολύ σημαντικό» ανέφερε.

Από την άλλη, η πραγματικότητα για το «γαλλικό μοντέλο» είναι λίγο διαφορετική. Κι αυτό γιατί στη Γαλλία ο κατώτατος μισθός -γνωστός ως Salaire Minimum Interprofessionnel de Croissance (SMIC)- στην πραγματικότητα «τοποθετεί» το κατώτατο όριο του εθνικού μισθού, χωρίς όμως κάτι τέτοιο να απαγορεύει την ύπαρξη κλαδικών συμβάσεων με υψηλότερες αποδοχές και πρόβλεψη για περαιτέρω παροχές για τους εργαζόμενους.

Παράλληλα, με βάση το συγκεκριμένο σύστημα οι αυξήσεις στον κατώτατο μισθό της Γαλλίας γίνονται αυτόματα με την εκάστοτε αύξηση στον δείκτη τιμών καταναλωτή, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει αναπροσαρμογή περισσότερες από μια φορές μέσα σε έναν χρόνο. Η δε εκάστοτε κυβέρνηση φροντίζει να εκδίδει άμεσα σχετικά διατάγματα επισημοποιώντας τις σχετικές αναπροσαρμογές του κατώτατου μισθού.

Κατώτατος μισθός: Η απουσία Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής

Υπό αυτό το πρίσμα, αρκετοί εργατολόγοι στέκονται στο γεγονός ότι στο νομοσχέδιο δεν θεσπίζεται Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή, ώστε η αύξηση του να υπερβαίνει τον πληθωρισμό. Διότι, όπως σημειώνουν με νόημα, ο νέος κατώτατος μισθός δεν θα μειώνεται αλλά θα μπορεί και μένει στάσιμος – με επιλογή της εκάστοτε κυβέρνησης – σε περιόδους κρίσης ή με πρόφαση κάποια κρίση.

Κατώτατος μισθός: Η στάση της αντιπολίτευσης και τα συλλαλητήρια από τα συνδικάτα

Σημειώνεται ότι το νομοσχέδιο περασε την Παρασκευή από την Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, μετά από συζήτηση που κινήθηκε σε πολύ ψηλούς τόνους.

Υπέρ του νομοσχεδίου τάχθηκε μόνο η ΝΔ, ενώ ΚΚΕ και Νέα Αριστερά δήλωσαν ότι το καταψηφίζουν και ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ μαζί με την Ελληνική Λύση, ΝΙΚΗ, Πλεύση Ελευθερίας και Σπαρτιάτες επιφυλάχθηκαν για την Ολομέλεια. Από το περιεχόμενο των τοποθετήσεων των εκπροσώπων του πάντως θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως κανένα κόμμα της αντιπολίτευσης δεν θα υπερψηφίσει το νομοσχέδιο.

Την ίδια στιγμή, σε απογευματινά συλλαλητήρια σήμερα Τετάρτη και την Πέμπτη 5 Δεκέμβρη, μέρες που θα συζητείται το νομοσχέδιο για τον κατώτατο μισθό στη Βουλή, απαντούν στην κυβέρνηση τα εργατικά σωματεία στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις, απαιτώντας την απόσυρσή του .

Συγκεκριμένα, στην Αθήνα τη συγκέντρωση οργανώνει το ΠΑΜΕ την Τετάρτη, στις 6.30 μ.μ., στο Σύνταγμα.