Η υπόθεση Μουζάλα είναι ένα ξεχωριστό και ιδιαίτερο κεφάλαιο στην κυβέρνηση. Έχει βεβαρυμένο παρελθόν, με μακρά κριτική για τους χειρισμούς στο προσφυγικό, με παραιτήσεις στελεχών του υπουργείου του και με αποστάσεις διαρκείας ανάμεσα στον υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής και την Κουμουνδούρου. Είναι όμως και μια υπόθεση που δίνει το έναυσμα για την “αφύπνιση” εσωκομματικών εντάσεων, προβληματισμών και αγωνιών στον ΣΥΡΙΖΑ, σε μια συγκυρία μάλλον θετική για την κυβέρνηση με δεδομένη την – έως τώρα τουλάχιστον – ομαλή πορεία της τρίτης αξιολόγησης και της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές.

Η εν λόγω “αφύπνιση” αποτυπώθηκε με ανοιχτό τρόπο στην τελευταία συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ και την ακόλουθη, δημόσια παρέμβαση – μέσω της ιστοσελίδας commonality.gr – της ομάδας των “53”.

Οι “53” επιβεβαίωσαν ότι η απόφαση της Πολιτικής Γραμματείας δεν ήταν ομόφωνη και εξέφρασαν την διαφοροποίησή τους σε τρία βασικά ζητήματα: Στο γεγονός ότι, όπως υποστηρίζουν, η κυβέρνηση δεν καθιστά επαρκώς σαφές πως δεν έχει την πολιτική “ιδιοκτησία” του μνημονιακού προγράμματος, στα μηνύματα σύσφιξης των σχέσεων με την κυβέρνηση Τραμπ που εξέπεμψε το ταξίδι Τσίπρα στις ΗΠΑ και, κυρίως, στους χειρισμούς Μουζάλα στο προσφυγικό.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, τα στελέχη που στην Πολιτική Γραμματεία πρωτοστάτησαν στην κριτική κατά του υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής ήταν η προκάτοχός του Τασία Χριστοδουλοπούλου και ο Πάνος Λάμπρου, ενώ αιχμές υπήρξαν και από τον Νίκο Φίλη. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο γραμματέας του κόμματος Πάνος Ρήγας επιχείρησε να φέρει στο τραπέζι συμβιβαστική λύση ως προς το κείμενο της τελικής ανακοίνωσης, αυτό όμως δεν κατέστη εφικτό και είναι ενδεικτικό πως και ο υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης εξέφρασε ενστάσεις χαρακτηρίζοντας την απόφαση της Πολιτικής Γραμματείας ως πολιτικά αδύναμη.

Πηγές με γνώση των τεκτενόμενων στην Κουμουνδούρου  επισημαίνουν πως η διαφοροποίηση των “53” – και όχι μόνον – κινείται σε δύο επίπεδα. Το πρώτο αφορά το, “ουσιαστικό” όπως λένε, θέμα Μουζάλα για το οποίο υπάρχει ευρύτερη δυσφορία στο κόμμα αλλά και σε κυβερνητικά στελέχη. Εκεί, η αναποτελεσματικότητα που καταλογίζεται από πολλές πλευρές στον υπουργό, φέρεται να έπαιξε κομβικό ρόλο και στην κυβερνητική απόφαση να προταθεί ο Γιάννης Μουζάλας για την θέση του επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Συμβούλιο της Ευρώπης.

Κατά τις ίδιες πηγές, πρόκειται για μια κίνηση που επιδιώκει την “διπλωματική” έξοδο του υπουργού, δια της αναβάθμισής του. Θεωρείται, δε, πιθανό να αποχωρήσει από το υπουργείο πολύ σύντομα καθώς στα μέσα Νοεμβρίου θα ανακοινωθεί και επισήμως η υποψηφιότητά του και ο ίδιος ο Γιάννης Μουζάλας φέρεται να έχει εκφράσει την επιθυμία να κάνει προσωπική καμπάνια υποστήριξής της στην Ευρώπη. Σήμερα, πάντως, στην συνέντευξη Τύπου που έδωσε παρουσιάζοντας αναλυτικά τις  δράσεις του υπουργείου του στο προσφυγικό, απέφυγε να δώσει συνέχεια στην κόντρα, σημειώνοντας μόνον ότι “η πολιτική που εφαρμόζει το υπουργείο είναι η πολιτική της κυβέρνησης”.

Το δεύτερο επίπεδο των διαφοροποιήσεων αποδίδεται κυρίως στην αίσθηση ορισμένων στελεχών, και δη προερχόμενων από τους “53”, ότι οι κυβερνητικές αποφάσεις τόσο περί την οικονομική πολιτική και την σχέση με τους δανειστές, όσο και σε άλλες στρατηγικές επιλογές όπως η στάση της Αθήνας απέναντι στην κυβέρνηση Τραμπ, λαμβάνονται ερήμην του κόμματος. Οι προβληματισμοί αυτοί οδήγησαν και στην δημόσια παρέμβαση των “53”, με κομματικούς παράγοντες πάντως να τονίζουν ότι δεν εμπεριέχουν κανένα στοιχείο πιθανής ρήξης αλλά απλώς αποτελούν ένα “καμπανάκι” για την διαδικασία λήψης αποφάσεων – μια διαδικασία που, κατά την άποψή τους, έχει απομακρυνθεί από την “κουλτούρα εσωτερικής δημοκρατίας” του ΣΥΡΙΖΑ.

Ορισμένα στελέχη, μάλιστα, φέρονται να ζητούν από τον πρωθυπουργό να ορίσει τακτικές συνεδριάσεις της Κεντρικής Επιτροπής προκειμένου να υπάρχει συνδιαμόρφωση της κεντρικής πολιτικής γραμμής. Κατά τις πληροφορίες, τέτοιου τύπου προγραμματισμός δεν εξετάζεται από το Μαξίμου αλλά εντός του επόμενου διαστήματος είναι πιθανό να υπάρξει σύγκλιση της Κεντρικής Επιτροπής, καθώς επίσης και να γίνουν πιο τακτικές οι συνεδριάσεις της Πολιτικής Γραμματείας.