Στο στόχαστρο της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ) έχουν μπει οι απευθείας αναθέσεις και διαρκείς νομοθετικές παρεμβάσεις της κυβέρνησης, καθώς αυτές καθιστούν κανονικότητα την παρέκκλιση από τις τυπικές διαδικασίες διεξαγωγής διαγωνισμών. Η ΕΑΑΔΗΣΥ μάλιστα προειδοποιεί για τον κίνδυνο να καταδικαστεί η Ελλάδα.

Ads

Ειδικότερα, με έγγραφό της που έχει ημερομηνία 4 Ιουλίου 2022, η ΕΑΑΔΗΣΥ, απευθυνόμενη προς τον υπουργό Ανάπτυξης  Άδωνι Γεωργιάδη, τον υπουργό Υποδομών Κώστα Καραμανλή, τον υπουργό Επικρατείας Γιώργο Γεραπετρίτη και τον γενικό γραμματέα Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων Στυλιανό-Ιωάννη Κουτνατζή τους ενημερώνει ότι ήδη η Πορτογαλία και η Ισπανία βρίσκονται στο μικροσκόπιο της Κομισιόν, καθώς διερευνώνται για καταχρηστικές πρακτικές στην εφαρμογή της διαδικασίας διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού. Πρόκειται για έναν τύπο διαγωνισμού που προσιδιάζει στην απευθείας ανάθεση.

Η ΕΑΑΔΗΣΥ ενημερώνει τους  Έλληνες υπουργούς ότι στο πλαίσιο ενημέρωσης των εμπειρογνωμόνων των κρατών-μελών της Ε.Ε. η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε ηχηρό τόνο επανέλαβε ότι η επίκληση της «κατεπείγουσας ανάγκης» με σκοπό να διενεργηθεί συντετμημένη διαγωνιστική διαδικασία γίνεται μόνο όταν σωρευτικά συντρέχουν ισχυρές προϋποθέσεις που να επιτρέπουν να ακολουθηθεί η συγκεκριμένη διαδικασία. Επίσης, η ΕΑΑΔΗΣΥ αναφέρει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογράμμισε την υποχρεωτική δημοσίευση των διαγωνισμών των άνω ορίων, δηλαδή των διαγωνισμών με μεγάλο οικονομικό αντικείμενο, στην επίσημη εφημερίδα της Ευρωπαϊκής  Ένωσης.

Παράλληλα, η ΕΑΑΔΗΣΥ μεταφέρει ότι η Κομισιόν επικαλέστηκε και την κατευθυντήρια Οδηγία που είχε εκδώσει ήδη από τον Απρίλιο του 2020 με αντίστοιχο αυστηρό περιεχόμενο, συστήνοντας σε όλα τα κράτη-μέλη να είναι εξαιρετικά προσεκτικά με τις απευθείας αναθέσεις και αυτές να περιορίζονται μόνο για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού και της προστασίας της δημόσιας υγείας από αυτόν.

Ads

Την ίδια κατευθυντήρια Οδηγία είχε αποστείλει εκείνο το διάστημα και η ΕΑΑΔΗΣΥ σε όλα τα υπουργεία και όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, όμως δεν φαίνεται να εισακούστηκε.

Ζήτημα συμβατότητας με το ενωσιακό δίκαιο

Σ’ αυτό το πλαίσιο, η ΕΑΑΔΗΣΥ προειδοποιεί μέσω του εγγράφου της 4ης Ιουλίου ότι η «καμπάνα» δεν θα χτυπήσει μόνο για την Πορτογαλία και την Ισπανία, αλλά και για τη χώρα μας.

Συγκεκριμένα, αναφέρει: «Στο πλαίσιο της πρόσφατης αποστολής απόψεων στη Γενική Γραμματεία Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων στις 21.6.2022, ενόψει της κατάθεσης σχεδίου νόμου του υπουργείου Υγείας, πέραν της επανάληψης των ανωτέρω, ενημερώσαμε και για την εκκίνηση διαδικασίας διερεύνησης παραβίασης του ενωσιακού δικαίου (EU PILOT)».

«Ομοίως, η Αρχή έχει επισημάνει την ισχυρή πιθανότητα έγερσης ζητήματος συμβατότητας με το ενωσιακό δίκαιο, αναφορικά με τη διά νόμου ουσιώδη τροποποίηση-παράταση συμβάσεων, ήτοι της επέκτασης του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου μιας σύμβασης χωρίς να υπάρχει η ανάλογη πρόβλεψη στις αρχικές συμβάσεις» υπογραμμίζει στο έγγραφό της η ΕΑΔΔΗΣΥ.

Η επίκληση στην πανδημία δεν δικαιολογείται

Παράλληλα, η ΕΑΔΔΗΣΥ, απευθυνόμενη στους τρεις υπουργούς και στον γενικό γραμματέα Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων, τους εφιστά την «προσοχή» στο γεγονός ότι «με την πάροδο ικανού χρόνου από την εμφάνιση της πανδημικής κρίσης της Covid 19 και τη σταδιακή άρση των περιοριστικών-έκτακτων μέτρων αποδυναμώνεται και η δυνατότητα επίκλησης της πανδημικής κρίσης για λήψη έκτακτων μέτρων ή παράταση ληφθέντων έκτακτων μέτρων ή προσφυγή -εξ αυτού μόνον του λόγου- σε εξαιρετικές (σ.σ.: διαγωνιστικές) διαδικασίες».

Έτσι, η ΕΑΔΔΗΣΥ επισημαίνει ότι: «Η πρακτική υιοθέτησης εξαιρετικών νομοθετικών ρυθμίσεων με το ανωτέρω περιεχόμενο εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους εκκίνησης διαδικασίας διερεύνησης παραβίασης της ενωσιακής νομοθεσίας σε βάρος της Ελλάδας και πιθανής, κατά συνέπεια, καταδίκης της».

«Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, θα πρέπει να επανεξεταστεί η πρακτική των εξαιρετικών νομοθετικών ρυθμίσεων για την προσφυγή στη διαδικασία ανάθεσης με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση του άρθρου 32 του Ν. 4412/2016 και της διά νόμου παράτασης των συμβάσεων» τονίζει στο έγγραφό της η ΕΑΑΔΗΣΥ και καλεί την κυβέρνηση ενόψει της λειτουργίας της, που θα πάψει πλέον να είναι Ανεξάρτητη Αρχή -έπειτα από νομοθετική αλλαγή του υπουργού Ανάπτυξης  Άδωνι Γεωργιάδη- να επιδείξει μέσω των υπηρεσιών της «τήρηση του νόμου και σεβασμό του έργου της κατά την άσκηση των θεσμοθετημένων αρμοδιοτήτων της».