Στο -3,2%, ενδεχομένως και χαμηλότερα, αναμένεται να διαμορφωθεί ο ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ το 2011, σε σχέση με το -4,5% το 2010, σύμφωνα με το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ). Την ίδια στιγμή, το Ίδρυμα προειδοποιεί πως παρά το γεγονός ότι αμβλύνεται μερικώς η απαισιοδοξία των καταναλωτών, οι φόβοι για την απώλεια των πραγματικών εισοδημάτων και την άνοδο της ανεργίας κυριαρχούν. «Τα πράγματα στη χώρα μας δεν είναι απαισιόδοξα», τόνισε σε ομιλία του ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου.

Ads

Οι ερευνητές του ΙΟΒΕ εκτιμούν πως παρά την επικράτηση ισχυρών πτωτικών τάσεων στο ελληνικό ΑΕΠ στα τέλη του 2010, αναμένεται προοδευτική εξασθένιση αυτής της δυναμικής στην διάρκεια του τρέχοντος έτους, μέσω της αναθέρμανσης της επενδυτικής δραστηριότητας και της βελτίωσης των εξαγωγικών επιδόσεων.

Στην έκθεση, που δόθηκε στη δημοσιότητα την Πέμπτη, επισημαίνεται πως οι αισιόδοξες προβλέψεις στηρίζονται τόσο από την υλοποίηση προσεχώς του νέου Αναπτυξιακού Νόμου και της αναπτυξιακής πολιτικής γενικότερα, καθώς και από τη συνέχιση της ανοδικής πορείας των εξαγωγών που ξεκίνησε πριν το μέσον του 2010 και επιταχύνθηκε σημαντικά από το τέταρτο τρίμηνό του.

Την ίδια στιγμή, η ιδιωτική κατανάλωση, υπό την επίδραση μιας σειράς παραγόντων, θα συνεχίσει να περιορίζεται: η ήδη υψηλή ανεργία, η εφαρμογή της πρόσφατης νομοθεσίας για τις εργασιακές σχέσεις στον ιδιωτικό τομέα, το ενιαίο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, ανεξάρτητα από τα κίνητρα για βελτίωση της παραγωγικότητας που θα δημιουργήσει, και η συρρίκνωση των πιστώσεων στα νοικοκυριά για καταναλωτικές σκοπούς, θα ασκήσουν σημαντικές πιέσεις στις καταναλωτικές δαπάνες τους και φέτος. Χαμηλότερα θα κινηθεί για δεύτερο έτος και η δημόσια κατανάλωση, ως αποτέλεσμα κυρίως της πτώσης της εγχώριας καταναλωτικής δαπάνης, ο ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ θα παραμείνει αρνητικός το 2011 και αναμένεται να διαμορφωθεί στο -3,2%, ενδεχομένως και χαμηλότερα.

Η ίδια έκθεση αναφέρει ακόμη πως η εκτίναξη της ανεργίας στο 14,8% το τέταρτο τρίμηνο του 2010, αντανακλά την απότομη βάθυνση της ύφεσης στην ελληνική οικονομία από τα μέσα περίπου του προηγούμενου έτους. Δεδομένου όμως του χρόνου που απαιτείται για την προσαρμογή της αγοράς εργασίας στις διακυμάνσεις της παραγωγικής δραστηριότητας, είναι πιθανή και νέα, σημαντική αύξησή της στις αρχές του 2011, κατά την ενσωμάτωση των δυσμενών εξελίξεων του τελευταίου τριμήνου πέρυσι.

Όμως, η αντίδραση στην απότομη πτώση του ΑΕΠ στο τέλος του 2010 και στην συνεχιζόμενη κι εφέτος ύφεση, θα περιλαμβάνει και την αξιοποίηση της μεγαλύτερης ευελιξίας στη σύναψη εργασιακών συμβάσεων η προσαρμογή. Καθώς δεν μπορεί να είναι άμεση η των επιχειρήσεων στα νέα δεδομένα στις εργασιακές σχέσεις, η αξιοποίησή τους θα λάβει μεγαλύτερη έκταση στη συνέχεια του έτους, μετριάζοντας τις αρνητικές συνέπειες της συνεχιζόμενης για τρίτο έτος συρρίκνωσης του ΑΕΠ στην απασχόληση. Ως αποτέλεσμα, η ανεργία θα κινηθεί στην περιοχή του 15,5% κατά μέσο όρο φέτος.

Η υψηλή ανεργία, οι εισοδηματικές αναπροσαρμογές τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα και η χαμηλή ροή πιστώσεων από τις τράπεζες προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, θα αποτελέσουν τους κύριους παράγοντες εξασθένισης της εγχώριας ζήτησης, χαλαρώνοντας ακολούθως τις πληθωριστικές πιέσεις του 2010, κατά το οποίο ο πληθωρισμός ανήλθε στο 4,7% κατά μέσο όρο, από 1,2% το 2009. Η εξασθένιση του πληθωρισμού θα διευκολυνθεί και από την τεχνική επίδραση του υψηλού επιπέδου-βάση σύγκρισής του μετά τον Απρίλιο του 2010.

Ανασχετικά στην υποχώρησή του προβλέπεται να λειτουργήσει η προγραμματισμένη εξίσωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα. Καθώς όμως αυτή αναμένεται να πραγματοποιηθεί από το φθινόπωρο, η επίδρασή της θα είναι σχετικά περιορισμένη. Ως εκ τούτου, ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει το 2011, κοντά στο 3,0%, ή λίγο υψηλότερα.

Την ίδια στιγμή, από τα προσωρινά στοιχεία για τους περιφερειακούς λογαριασμούς, που δημοσιοποίησε η Ελληνική Στατιστική Αρχή προκύπτει ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στη χώρα το 2009 διαμορφώθηκε στα 20.830 ευρώ, υποχωρώντας κατά 1,2% σε σύγκριση με το 2008. Η πλουσιότερη περιφέρεια της χώρας είναι εκείνη του Νοτίου Αιγαίου, με κατά κεφαλήν ΑΕΠ 25.290 ευρώ.

Εργασιακή ανασφάλεια για 3 στους 10 εργαζόμενους

Στο μεταξύ, μια άλλη έρευνα της εταιρείας Randstad, που δόθηκε στη δημοσιότητα επίσης την Πέμπτη, αναφέρει πως 3 στους 10 εργαζόμενους φοβούνται ότι θα μείνουν άνεργοι εντός του 2011. Ακόμη, 4 στους 10 εκφράζονται περισσότερο αρνητικά για τους εργοδότες τους σε σχέση με το παρελθόν, ενώ το 79% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι θα δικαιολογούσαν στη διοίκηση της εταιρίας όπου εργάζονται την λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης μόνο αν αποφασιζόταν περικοπές και για την ίδια τη διοίκηση.

Υπό τις παρούσες συνθήκες το 40% των εργαζομένων δηλώνει ότι στο εργασιακό του περιβάλλον επικρατεί ανησυχία και ένταση. Επίσης, το 28% των εργαζομένων στην Ελλάδα φοβάται ότι θα χάσει την εργασία του, τη στιγμή που το 72% δηλώνει πως θα επιθυμούσε να απασχολείται σε κάποια άλλη θέση εργασίας.

Μειώσεις μισθών από το 10% των επιχειρήσεων το 2011

Στα παραπάνω έρχεται να προστεθεί μια 3η έρευνα, της KPMG αναφορικά με τις μισθολογικές αυξήσεις στην ελληνική αγορά. Σύμφωνα με τα αποτελέσματά της, 1 στις 10 επιχειρήσεις στη χώρα θα προχωρήσει σε μειώσεις μισθών το 2011, ενώ 4 στις 10 επιχειρήσεις περίπου προβλέπουν μηδενικές αυξήσεις.

Ειδικότερα, από την έρευνα προκύπτει ότι το 38% των εταιριών του δείγματος έδωσε μηδενικές αυξήσεις σε όλες τις κατηγορίες των εργαζομένων για το 2010, ενώ για το 2011 το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται στο 43%. Η μέση ετήσια αύξηση το 2010 για το σύνολο του δείγματος διαμορφώθηκε στο 1,9% ενώ η αντίστοιχη μέση πρόβλεψη για το 2011 ανέρχεται στο 1,4%.

Οι πλέον ευάλωτοι μισθολογικά κλάδοι το 2011 είναι του Αυτοκινήτου και του Λιανεμπορίου αφού οι προβλέψεις για μηδενικές αυξήσεις για το 2011 φτάνουν στο 67% και στο 50% του δείγματος αντίστοιχα. Το 11% του δείγματος δήλωσε ότι έχει προχωρήσει ή ότι θα προχωρήσει μέσα στο 2011 σε μειώσεις βασικών αποδοχών.

Παπανδρέου: «Τα πράγματα στη χώρα μας δεν είναι απαισιόδοξα»

«Η Ελλάδα κατάφερε και δεν χρεοκόπησε, με τις δυνάμεις του λαού», δήλωσε ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου μιλώντας σε ημερίδα για καινοτόμες δραστηριότητες στο χώρο της ελληνικής γεωργίας. Παράλληλα, υποστήριξε ότι «στη χώρα μας τα πράγματα δεν είναι απαισιόδοξα» και σημείωσε ότι «δημιουργείται μια νέα ταυτότητα στην Ελλάδα, η οποία επενδύει στην ποιότητα και την καινοτομία».

Ο Γιώργος Παπανδρέου ανέφερε πως η κυβέρνηση βάζει «οριστικό τέλος στο σαθρό μοντέλο ανάπτυξης το οποίο έπνιξε την Ελλάδα στα χρέη και άφησε τον αγροτικό τομέα στην τύχη του», ενώ έκανε λόγο για «κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα και για συνεταιρισμούς, οι οποίοι μολύνθηκαν από τα πελατειακό σύστημα».