Δεν είμαι κοινωνιολόγος για να εξηγήσω το μηχανισμό της λογικής (αν υπάρχει) μιας ομάδας που σπάει και καίει βιτρίνες και περιουσίες, αλλά χθες αναγνώρισα σε αυτές τις χειρονομίες, μεταξύ άλλων, το φόβο τους. Και από την άλλη πλευρά μπορώ να κατανοήσω αρκετά εύκολα την οργή του ιδιοκτήτη αυτής της βιτρίνας, που βλέπει τον κόπο του να καίγεται, έρμαιο στα ένστικτα των προηγούμενων.

Σήμερα έγινε μια από τις μαζικότερες πορείες στην ιστορία αυτής της πόλης. Η αφορμή γνωστή: ο θάνατος του Αλέξη. Ένα αγόρι που αν ήξερε πόσοι και ποιοι οικειοποιήθηκαν το χαμό του για να δικαιώσουν την παραβατική τους εξαλλοσύνη και την τυφλή οργή τους, όλο και κάποια αντίρρηση θα είχε.

Συμμετείχα στην πορεία με συγκίνηση, ανατρίχιαζα στα συνθήματα που πάλλονταν στα χείλη εκατοντάδων διαδηλωτών, που όχι, δεν ήταν ΑΛΗΤΕΣ, κύριοι δημοσιογράφοι της χειραγώγησης και της τρομολαγνείας, ούτε ταραχοποιά στοιχεία, ούτε γνωστοί – άγνωστοι. Ενοχλήθηκα όμως, όταν άρχισαν να καθοδηγούν τον τόνο της πορείας κάτι τέτοιοι, που κινούνταν ανάμεσά μας.

Παζαρεύοντας συνοπτικά πού θα χτυπήσουν και πού όχι, στη διάρκεια της πορείας έβαλαν φωτιά σε κάδους, έσπασαν και επιχείρησαν να πυρπολήσουν όποια τράπεζα υπήρχε στη διαδρομή, και μετά από σύντομες διαφωνίες με συναινέσεις και αποδοκιμασίες: «όχι το ΔΗΜΟ ρε Γιάννη», «μη το μαγαζί ρε μαλάκα, δεν είπαμε όχι μαγαζιά;», καταφέραμε να τερματίσουμε την πορεία με λίγες παράπλευρες απώλειες. Σε όλη αυτήν την εξέλιξη, η παρουσία της αστυνομίας ήταν αυτό που αποκαλούμε ‘διακριτική’, καθώς οι δυνάμεις της βρίσκονταν συγκεντρωμένες στα κεντρικά της Αστυνομικής Διεύθυνσης Πατρών στην οδό Ερμού, περίπου 150-200μ. από εκεί που κινήθηκε η πορεία, ήτοι κυκλικά στις οδούς Κορίνθου – Ζαΐμη – Μαιζώνος – Γούναρη – Κορίνθου.

Η συνέχεια όμως που ακολούθησε συνέθεσε την πλοκή ενός έργου που αδυνατούσα να κατανοήσω, η αλλοφροσύνη και η οργή που διαχύθηκε στον αέρα ήταν πιο πυκνή από τους καπνούς και τα δακρυγόνα, και εκτυλίχθηκε μια παράσταση τραγελαφική και παράλογη που κλιμακώθηκε και τελικά έσβησε, διασκορπισμένη στους δρόμους της Πάτρας:

Πράξη 1η

Μετά το τέλος της πορείας και αφού είχαν αρχίσει οι εκάστοτε λεκτικές προκλήσεις και η εναλλαγή ρίψεων πετρών και δακρυγόνων, ο κόσμος άρχισε να διαλύεται. Υπήρχε ωστόσο διακριτή η παραμονή και συγκρότηση μιας ομάδας με άγριες διαθέσεις, που παρατάχθηκε στη συμβολή Ερμού & Κορίνθου, όπου με οπτική επαφή πλέον με τις αστυνομικές δυνάμεις, η ένταση κορυφωνόταν.

Πράξη 2η

Η είδηση των ταραχών στο κέντρο της πόλης κάνει το γύρο της και δεν αργούν να συγκεντρωθούν πλήθη πολιτών που μπροστά στην εικόνα της λεηλατημένης πλέον πόλης (καίγονται κάδοι και μηχανές, σπασμένες βιτρίνες). Ο κόσμος στρέφεται εναντίον της σκληροπυρηνικής ομάδας με έναν ανεπανάληπτο πετροπόλεμο εκατέρωθεν, που αναγκάζει μετά από ώρα τους ταραξίες να ‘ταμπουρωθούν’ στο κτίριο του παραρτήματος του Πανεπιστημίου στην οδό Κορίνθου, από όπου ξεκίνησε η πορεία, αφού πρώτα στήσουν καιγόμενα οδοφράγματα με κάδους, θρανία και ότι άλλο βρουν μπροστά στο κτίριο.

Πράξη 3η

Ο κόσμος που έχει συγκεντρωθεί απ’ έξω, πολίτες κάθε (μα κάθε) ηλικίας, ακόμη και ηλικιωμένοι, ζητούν φωνάζοντας και βρίζοντας, από τους αστυνομικούς να «τους βγάλουν έξω, ξέρουμε εμείς τι θα τους κάνουμε». Οι άνθρωποι που είναι συγκεντρωμένοι δεν είναι ούτε χρυσαυγίτες, ούτε φασίστες, ούτε τίποτε από όλα αυτά που απλοποιώντας τα περιστατικά σπεύδουν να κατονομάσουν απανταχού παντογνώστες. Κάπου υπήρχαν και αυτοί, αλλά στο πλήθος δεν ξεχώριζαν. Και το λέω με σιγουριά γιατί ανάμεσά στον κόσμο είδα ανθρώπους που βλέπω κάθε μέρα, είναι ΑΠΛΟΙ πολίτες, και το γεγονός ότι πήραν τις πέτρες και τ ους λοστούς στα χέρια είναι πολύ πιο ανησυχητικό από το να εξαγριωθούν μια χούφτα χρυσαυγίτες… Με τη συνδρομή της Πυροσβεστικής και εν μέσω πανηγυρικών ιαχών από το κοινό, γίνεται το «ντου», αυτή τη φορά με πολίτες στην οπισθοφυλακή!

Οι αστυνομικοί έχουν αναθαρρήσει. Αυτήν την τροπή σίγουρα δεν την περίμεναν, να έχουν τόσους πολίτες στο πλευρό τους! Καταλύεται η καιγόμενη μάζα και το πλήθος προσεγγίζει το κτίριο. Βέβαια σαν από ‘θαύμα’ (!) η ομάδα των ‘αναρχικών’ έχει ήδη διαφύγει.

Πράξη 4η

Από εκεί και πέρα η εξέλιξη χρήζει ψυχολογικής ερμηνείας, και όχι μόνο. Ο κόσμος ζητάει ενόχους, ξεσπαθώνει λίγο στο κτίριο, αλλά όχι, δεν αρκεί αυτό, θέλει σάρκα. Οι κουκουλοφόροι (ή όποιοι τέλοσπάντων συνέχισαν τις ζημιές από εκεί και πέρα, διότι και αυτό δεν είναι σίγουρο) έχουν ανηφορίσει την οδό Κορίνθου, προς την έξοδο της πόλης. Βάζουν φωτιά σε κάδους στην πλατεία Πυροσβεστείου και οι φλόγες που φαίνονται από μακριά δίνουν το στίγμα τους. Ένα μεγάλο μέρος του κόσμου μαζί με αστυνομικούς κατευθύνονται προς τα εκεί. Αλλά όταν φτάνουμε εκεί, έχουν ήδη προχωρήσει πιο πέρα, συνεχίζοντας στην οδό Κορίνθου. Στη διαδρομή παρατηρώ τα πηγαδάκια που σχηματίζονται καθώς περπατάμε: ένας αστυνομικός και γύρω του μερικοί πιτσιρικάδες, κάτι τους λέει και γελάνε αυθόρ μητα.παράξενοι καιροί. Αυτά τα παιδιά υπό άλλες συνθήκες θα μπορούσαν να βρίζουν τη μάνα του. Αυτός ο ‘μπάτσος’ σε άλλη συγκυρία θα μπορούσε να τα σημαδεύει.ποιος είναι με ποιον; Ίσως κανείς με κανέναν. Ίσως όλοι είμαστε μόνοι μας, γι αυτό φτάσαμε εδώ.

Πράξη 5η

Συνεχίζουμε την πορεία στα ίχνη των ‘αναρχικών’, είπαμε, το πλήθος θέλει ενόχους, αν και έχει αρχίσει να σπάει, να διαλύεται, άλλος γύρισε πίσω στο κέντρο, άλλος πήγε σπίτι του.Και ναι! Άγνωστο το πώς και κυρίως, το γιατί, οι αστυνομικοί εντοπίζουν έναν νεαρό και φωνάζοντας «Να, βρήκαμε έναν!», τον αρπάζουν και τον στριμώχνουν πάνω σε ένα σταθμευμένο Ι.Χ. Το διψασμένο για εκδίκηση πλήθος ορμάει να τον λιντσάρει (γιατί το μαλλί του είναι περίεργο, ψιλο-αναρχικό, γιατί έχει έξαλλο ντύσιμο, ποιος ξέρει γιατί.) εκτοξεύοντας τις απαραίτητες βωμολοχίες για το τι του φυλάνε για αργότερα.Τρεις αστυνομικοί έχουν αγκαλιάσει και περικυκλώσει το νεαρό για να τον προστατεύσουν από τον κόσμο, που είναι εξαγριωμένος, σαν να επρόκειτο να ξεθυμάνει όλη του την οργή πάνω σε έ ναν άνθρωπο – ενδεχομένως μάλιστα αθώο! Η κλούβα περιμαζεύει το νεαρό – δόλωμα και ο κόσμος σκορπάει.

Πράξη 6η

Οι υπόλοιποι συνεχίζουμε στους επόμενους φλεγόμενους κάδους, φτάνουμε πλέον στην πλατεία Αγίας Σοφίας, αρκετά έξω από το κέντρο της πόλης. Η διαδρομή που ακολουθούμε από εκεί και μετά καθορίζεται από τους κάδους που καίγονται, σε κάθε τετράγωνο και από 2-3 κάδοι, που τους σβήνουμε καθώς περνάμε ή βγάζουν λάστιχα από τα μπαλκόνια και τους καταβρέχουν.

Έχουμε κατέβει την οδό Αγίας Σοφίας, και έχουμε αραιώσει αρκετά, καθώς διαχωριζόμαστε σε μικρότερες ομάδες, γιατί κάποιος άκουσε κάτι από εδώ, κάποιος είδε κάτι εκεί στο βάθος. Από την οδό Ηπείρου φτάνουμε στη Νόρμαν, βγαίνουμε στην Αγίου Ανδρέου, και στη διαδρομή ο κόσμος συνεχίζει να παραλογίζεται. Αν κάποιος δει στο βάθος μια άλλη ομάδα ανθρώπων που δεν αναγνωρίζει, φωνάζει ότι βλέπει «αναρχικούς» και «Νάτοι! Πιάστε τους!», τρέχουν και οι υπόλοιποι, μέχρι να φτάσουν κοντά και να καταλάβουν το λάθος τους. Κάποιο μάλιστα κάνουν και συνοπτική εξακρίβωση στοιχείων καθ’ οδόν σε παρέες περαστικών, όπως ένας που με άγριες διαθέσεις και ύφος χωροφύλακα φοβέρισε τρεις φοιτητές, να του πουν ποιοι είναι, από πού, τι προθέσεις έχουν.

Το κυνήγι μαγισσών και η κατασκευή υπόπτων μας οδήγησε σε πολλά στενάκια στην περιοχή του λιμανιού πλέον, όπου ακόμη και στα ΚΤΕΛ δύο άτυχες κοπέλες παραλίγο να τραβολογηθούν στο τμήμα γιατί κάποιος θεώρησε ότι «φαίνονται ύποπτες» και με τη βοήθεια του όχλου τις στρίμωξε μέσα στο κτίριο, ευτυχώς χωρίς συνέχεια. Η απορία και η σύγχυση στα μάτια της μιας κοπέλας καθρέφτιζε το αδιέξοδο όλου αυτού του κόσμου που έτρεχε για ώρες στους δρόμους της πόλης, πανικοβάλλοντας ακόμη και ανίδεους μετανάστες που είχαν καταλύσει σε ένα εγκαταλελειμμένο σπίτι, όπου κάποιος νόμιζε ότι είδε κάτι, και το «ντου» του κόσμου και της αστυνομίας τους έκανε να βγουν έξω έντρομοι με τα χέρια ψηλά, φωνάζοντας «Iraqi, Iraqi»! Και το κυνηγητό συνεχίστηκε και σε άλλες γειτονιές, με άλλους πρωταγωνιστές.

Και αυτά είναι μόνο όσα είδα εγώ, σε μια μεριά της πόλης αφότου απομακρυνθήκαμε από το κέντρο. Σταμάτησα να ακολουθώ τον κόσμο όταν δεν είχα άλλη μνήμα στη μηχανή μου για να απαθανατίσω που έβλεπα. Δεν θέλω να ξαναδώ αυτά που έβλεπα.

Δεν θέλω να ξαναδώ αυτά που είδα σήμερα. Δεν θέλω να ξαναζήσω αυτό το μίσος, που έκανε έναν απλό πολίτη να νιώσει ότι έπρεπε να βγει στους δρόμους και να πετροβολήσει όχι το ΣΥΣΤΗΜΑ, όχι την ΕΞΟΥΣΙΑ, αλλά κάποιους άλλους ΠΟΛΙΤΕΣ.

Δεν θέλω να έρθει μέρα που δεν αναγνωρίζουμε δίπλα μας τον εαυτό μας, αλλά έναν άγνωστο – γνωστό ή όχι.

Δεν θέλω να στραφώ εναντίον κανενός παιδιού που θα «μοιάζει απειλητικό», και η μόνη διαφορά μου με τον ‘αδίστακτο μπάτσο – φονιά’, να είναι ότι εγώ δεν κρατάω όπλο.

Δεν θέλω να με κατακλύσει η λογική του παραλόγου, του «θα σου δείξω εγώ» και του τραμπουκισμού των εκδικήσεων και του «οφθαλμόν αντί οφθαλμού».

Αν γίνει αυτό, σε τι θα διαφέρω από τον δράστη του τυφλού χτυπήματος εναντίον του 15χρονου; Πως θα μπορώ να παραδειγματίσω τον κόσμο που παραλογίζεται; Πως θα δείξω την άλλη οδό;

Της Άρτεμις Φραδέλου