«Ακόμη κι ο Θεός χρειάζεται διαφήμιση. Γι’ αυτό κι οι εκκλησίες έχουν καμπάνες», έγραφε κάποτε ο γκουρού της επικοινωνίας Ζακ Σεγκελά. Στην Κουμουνδούρου, όμως, είτε δεν διάβασαν ποτέ Σεγκελά, είτε διάλεξαν λάθος απόσπασμα: Εκείνο, στο οποίο ο Γάλλος διαφημιστής είχε βάλει το διάσημο νερό Perrier να κλαίει και να ζητά συγγνώμη επειδή είχε «πιαστεί» (το νερό), να περιέχει επικίνδυνες χημικές ουσίες.

Διότι, ακόμη και σε διαφημιστικούς όρους, το γαρ πολύ της θλίψεως γεννά φάλτσα επικοινωνιακά, πολιτικά και εν τέλει, εκλογικά. Και οι επικοινωνιακές καμπάνες του ΣΥΡΙΖΑ φαλτσάρουν επικίνδυνα και επίμονα σ’ αυτή την προεκλογική περίοδο, αφήνοντας τον «Θεό» τους ευάλωτο, σταθερά απολογούμενο και, ενίοτε, γυμνό από ουσιαστικά και συμπαγή πολιτικά μηνύματα.

Οι επιδόσεις της επικοινωνιακής ομάδας της Κουμουνδούρου σ’ αυτή την εκλογική μάχη απέχουν παρασάγγας από εκείνες του Γενάρη και των πρώτων – έως και θεαματικών – μηνών του Μαξίμου. Το πολιτικό μήνυμα, μόλις δέκα ημέρες πριν από τις κάλπες, παραμένει άνευρο και συγκεχυμένο, το πρώτο κύμα των εκλογικών σποτ πέρασε αδιάφορο και… ανύποπτο από τις τηλεοπτικές οθόνες, η εκπροσώπηση στα πάνελ πάσχει σε πρόσωπα, συντονισμό και ενιαία επιχειρήματα και η μετάδοση – επικοινωνία της κεντρικής (;) γραμμής του κόμματος για τις πιθανές κυβερνητικές συνεργασίες παραπέμπει σε Βαβέλ.

«Η επικοινωνιακή στρατηγική, καλή ή κακή, χτίζεται πάντοτε πάνω σε συγκεκριμένο πολιτικό μήνυμα – σύνθημα. Κι εδώ, τα συνθήματα που είχαμε ήταν τουλάχιστον ασαφή», λέει επικοινωνιολόγος με μακρά εμπειρία στις ελληνικές προεκλογικές καμπάνιες. Το οραματικό, και απολύτως καθαρό «η ελπίδα έρχεται» του Γενάρη έδωσε, κατ’ αρχήν, τη σκυτάλη στο θολό και… διαφιλονικούμενο «Μόνον Μπροστά» για να καταλήξει στο, εμφανώς άκεφο, «Ξεμπερδεύουμε οριστικά με το παλιό – Κερδίζουμε το αύριο».  Η στροφή της τακτικής απλώς επέτεινε τη σύγχυση: Το «Μόνον Μπροστά» αποσύρθηκε μεν, αλλά παρέμεινε ως φόντο του πρώην πρωθυπουργού στην ΔΕΘ, ενώ το «οριστικό ξεμπέρδεμα» μάλλον… μπέρδεψε και αποχρωμάτισε το βασικό, κεντρικό πολιτικό δίλημμα που βάζει ο Αλέξης Τσίπρας, την καθαρή και ευθεία σύγκρουση νέου και παλιού πολιτικού συστήματος.

Στελέχη του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ τονίζουν επίσης την υπερβολική δόση απολογητικών τόνων στην οποία η συγκεκριμένη επικοινωνιακή τακτική εγκλώβισε – στην πρώτη φάση της προεκλογικής εκστρατείας τουλάχιστον  – τον πρόεδρο του κόμματος. «Μια ειλικρινής συγγνώμη είναι πάντα αναγκαία και χρήσιμη», λέει έμπειρο κοινοβουλευτικό στέλεχος. «Όταν όμως το μεγάλο σου πολιτικό κεφάλαιο είναι ο άφθαρτος Αλέξης Τσίπρας, οι επαναλαμβανόμενες απολογίες ακυρώνουν και το όραμα και την προοπτική που κομίζει».

Παρεμπιπτόντως, και επ’ αυτού ο Ζακ Σεγκελά έλεγε, σε ανύποπτο χρόνο, ότι μια καλή πολιτική καμπάνια χτίζεται πάντοτε πάνω στο πρόσωπο κι όχι στο κόμμα και κοιτά προς το μέλλον κι όχι προς το παρελθόν.

Κάπου ανάμεσα στο Αιγάλεω και τη ΔΕΘ, βεβαίως, οι υπέρμετροι… παρελθόντες τόνοι εντοπίστηκαν και περιορίστηκαν, ουδείς όμως στην επικοινωνιακή ομάδα της Κουμουνδούρου δείχνει ακόμη βέβαιος για το εάν η αντεπίθεση ξεκίνησε αργά ή νωρίς.

Ανάλογη αβεβαιότητα, έως και… δημιουργική ασάφεια, καλύπτει μέχρι τώρα και τα μηνύματα που εκπέμπονται ως προς την τακτική των μετεκλογικών, πιθανών ή μη, κυβερνητικών συνεργασιών. Η αρχική υπερπροβολή του στόχου της αυτοδυναμίας προσγειώθηκε απότομα, μαζί με το πρώτο κύμα των δημοσκοπήσεων, το μήνυμα δεν είναι ούτε σαφές, ούτε ενιαίο: Την ώρα, για παράδειγμα, που Τσίπρας, Δραγασάκης και Βούτσης άνοιγαν παράθυρο για υπό όρους συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ ή ακόμη και με το Ποτάμι, έτερα στελέχη, χαμηλότερου ή υψηλότερου βεληνεκούς, κήρυτταν ανένδοτο στα τηλε -παράθυρα κατά οποιασδήποτε απόπειρας συνεννόησης.

Η εκπροσώπηση, άλλωστε, στα πάνελ είναι συχνά ετεροβαρής, άστοχη σε πρόσωπα και ασυντόνιστη. Το αποτέλεσμα είναι να μετατίθεται όλο το βάρος της καμπάνιας αποκλειστικά πάνω στον ίδιο τον Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος ενίοτε αφήνεται και ανοχύρωτος. 

Ενδεικτική ήταν κι η αστοχία στο debate των αρχηγών την Τετάρτη: Ουδείς από την επικοινωνιακή ομάδα και τους εκπροσώπους της στη διακομματική είχε συνειδητοποιήσει και προβλέψει ότι ο τρόπος με τον οποίο συμφωνήθηκε να γίνονται οι ερωτήσεις άφηνε τον Αλέξη Τσίπρα… εξαφανισμένο από την κάμερα για διπλάσιο χρόνο απ’ ό,τι τους υπόλοιπους αρχηγούς. Και τούτο, διότι πριν από την κάθε δική του εμφάνιση – όπως και πριν από κάθε εμφάνιση της Φώφης Γεννηματά – μεσολαβούσαν διπλάσιες ερωταπαντήσεις στους άλλους 5 αρχηγούς.

Έως το νέο – ανεξαρτήτως πολιτικής ουσίας – ντιμπέιτ της Δευτέρας με τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη κι έως τις κάλπες – μείζονος πολιτικής σημασίας – της επόμενης Κυριακής ο χρόνος που μένει είναι ελάχιστος. Κι όσο κι εάν σε μια απογοητευμένη, μεταμνημονιακή κοινωνία το μέλλον δεν θα κριθεί από την επικοινωνία, η έσχατη έστω προσδοκία εντιμότητας και δικαιοσύνης δεν μπορεί να ενταφιάζεται μέσα σε επικοινωνιακά λάθη…