Ονομάστηκε «η μέρα  που πέθανε η δεκαετία του 60». Ήταν 4 Μαίου 1970. 4 ημέρες πριν, στις 30 Απριλίου της ίδιας χρονιάς, ο Πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον ανακοίνωσε ότι τα αμερικανικά στρατεύματα θα εισέβαλαν και στην Καμπότζη. Είχε προηγηθεί η μεγάλη σφαγή των αμάχων στο My Lai. Και τότε ξέσπασε το κίνημα των Μεγάλων Πανεπιστημίων, αλλάζοντας την κοινωνία αλλά και τις αναπαραστάσεις της. Σε πανεπιστημιουπόλεις σε όλη την Αμερική  μάζες φοιτητών βγήκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν εναντίον της επέκτασης του πολέμου «σε ένα ουδέτερο και κυρίαρχο κράτος». Πέντε ημέρες αργότερα, τέσσερις φοιτητές και φοιτήτριες του Πανεπιστημίου του Κεντ θα δολοφονούνταν από την Εθνοφρουρά. 10 ημέρες μετά άλλοι 2 φοιτητές θα δολοφονούνταν στο Πανεπιστήμιο του Jackson. Το χάος που ακολούθησε έχει χαρακτηριστεί ως «η πιο διχαστική στιγμή στην αμερικανική ιστορία μετά τον εμφύλιο πόλεμο».

Ο χαοτικός εκείνος Μάιος έδειξε πως η Αμερική βρισκόταν σε πόλεμο με τον εαυτό της. Οι νέοι εναντίον των ηλικιωμένων. Οι συντηρητικοί ενάντια στους ριζοσπάστες. Η κυβέρνηση εναντίον των πολιτών της και οι πολίτες ενάντια στην κυβέρνηση. Λαοί που αιματοκυλιόνταν στην άλλη άκρη της γης. Νέοι που στέλνονταν να πολεμήσουν στη ζούγκλα της Καμπότζης, εργάτες οικοδομών που διαδήλωναν κατά του πολέμου στη Γουόλ Στριτ, επιζώντες των πυροβολισμών της αστυνομίας, και η κυβέρνηση Nixon που προσπαθούσε «να διαχειριστεί έναν πόλεμο στην Indochina εν μέσω μιας εξέγερσης στο σπίτι».

Τον Μάιο του 1970, η απογοήτευση και ο θυμός χώρισαν την αμερικανική κοινωνία για πάντα, και, δρώντας υπόγεια, αυτό το ρήγμα, όπως έδειξε και η πρόσφατη πολιτική αντιπαράθεση επί Τραμπ, δεν γιατρεύτηκε ποτέ.

Οι δολοφονίες του Kent State, επίσης γνωστές ως «η σφαγή της 4η Μαΐου» δεν ήταν μόνον οι δολοφονίες τεσσάρων αλλά και ο τραυματισμός εννέα άλλων άοπλων φοιτητών, από τους οποίους ο ένας έμεινε ανάπηρος.  Πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια ενός  συλλαλητηρίου για την ειρήνη που αντιτίθονταν στον πόλεμο αλλά και στην παρουσία της Εθνικής Φρουράς στην πανεπιστημιούπολη. Ήταν η πρώτη φορά που φοιτητές σκοτώνονταν σε μια αντιπολεμική συγκέντρωση στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι νεκροί ήταν οι Allison Beth Krause, 19 ετών, Jeffrey Glenn Miller, 20 ετών, Sandra Lee Scheuer, 20 ετών, και William Knox Schroeder, 19 ετών. 

Οι Krause και Miller βρισκόταν ανάμεσα στους διαδηλωτές και στις διαδηλώτριες, ενώ οι Scheuer και Schroeder βρισκόταν στο πλήθος εκατοντάδων άλλων που παρακολουθούσαν την μάχη  σε απόσταση του ενός χιλιομέτρου. 

Στο Jackson του Μισσισίπι, 10 ημέρες μετά, έπειτα από μια εξέγερση το ίδιο απόγευμα που προκλήθηκε από την φήμη πως είχε δολοφονηθεί ο μαύρος ακτιβιστής Charles Evers, νεκροί ήταν οι Phillip Lafayette Gibbs, 21 ετών  και ο James Earl Green, 17 ετών. Το «ενδιαφέρον» και στις 2 περιπτώσεις ήταν οι ετεροχρονισμένες αντιδράσεις των αρχών, αφού οι φασαρίες και οι υλικές φθορές από τους διαδηλωτές είχαν γίνει είτε την προηγούμενη ημέρα στο Kent, είτε ώρες πριν όπως στο Jackson. Και οι 2 επιθέσεις είχαν το άρωμα της τιμωρίας εναντίον άοπλων, που όμως τύχαινε να είναι «ενεργοί» σε μία πολιτική διαμάχη. Εάν μάλιστα Kent η εθνοφρουρά, που προσκλήθηκε από τον Δήμαρχο της Πόλης, άνοιξε μαζικό πυρ με αληθινά πυρά στον λόφο, στο διάλλειμα των μαθημάτων, στο Jackson, άνοιξε πυρ αργά το βράδυ στην εστία των φοιτητών.

Το ιστορικό υπόβαθρο

Τον Μάιο του 1970 η Αμερικάνικη κοινωνία ήταν τρομερά πολωμένη. Το κράτος ονόμαζε κόκκινους προδότες όσους αντιδρούσαν σε έναν πόλεμο είχε μεν αρχίσει και έπειτα κλιμακωθεί από τους Προέδρους Τζον Φ. Κένεντι και Λίντον Τζόνσον πριν την Προεδρία του Ρίτσαρντ Νίξον, αλλά που ο τελευταίος τον επέκτεινε και σε μια άλλη χώρα που θεωρούνταν ως τότε «ουδέτερη» δυναμώνοντας την επικίνδυνη φωτιά στην περιοχή και στον πλανήτη. Σύμφωνα με τον Τζόνσον, ο αριθμός των αμερικανικών στρατευμάτων στο Βιετνάμ αυξήθηκε από 16.000 όταν αντικατέστησε τον Κένεντι το 1963 σε πάνω από 500.000 το 1968, αλλά τα αποτελέσματα στο πολεμικό πεδίο ήταν ισχνά ενώ οι νεκροί και οι τραυματίες και  στις 2 πλευρές αυξάνονταν διαρκώς. Όταν ο Νίξον εξελέγη το 1968, υποσχέθηκε να τερματίσει τη σύγκρουση. Μεγάλο μέρος του Αμερικάνικου λαού τον πίστεψε, μέσα σε μια ατμόσφαιρα οργής και θλίψης λόγω των μεγάλων πολιτικών δολοφονιών της Αμερικής του 60… 

Ωστόσο, τον Νοέμβριο του 1969, μετά τη σφαγή My Lai από αμερικανικά στρατεύματα όπου βρήκαν φριχτό θάνατο από  347 έως και 504 πολίτες, η αντίδραση  ιδίως των νεότερων ανθρώπων της χώρας κορυφώθηκε. Καταγγελίες που ταυτίζαν τους κυρίαρχους με τις σβάστικες βγαίναν στους δρόμους Η φύση της στρατιωτικής συμμετοχής άλλαξε επίσης την 1η Δεκεμβρίου 1969, μετατρέποντας την ουσιαστικά σε υποχρεωτική, αφού η νέα διαδικασία εξάλειψε τις αναβολές που επιτρέπονταν στο προηγούμενο Ν/Σ, κάνοντας πολλούς φοιτητές και καθηγητές αβέβαιους για το άμεσο μέλλον τους. Παράλληλα τα ριζοσπαστικά κινήματα κέρδιζαν ολοένα και πιο διευρυμένο ακροατήριο και «απαγορευμένες» λέξεις για μια σοσιαλιστική κοινωνία άρχιζαν να ακούγονται όλο και πιο δυνατά.

Οι διαμαρτυρίες  που ξέσπασαν στις μεγάλες πανεπιστημιουπόλεις οδήγησαν σε αυτό που οι Times ονόμασαν «πανεθνική φοιτητική απεργία», τρομάζοντας το «βαθύ αμερικάνικο κράτος», και θέτοντας  σε κίνηση τον τροχό για τα τραγικά γεγονότα στις αρχές Μαΐου του 1970. Όλη την προηγούμενη δεκαετία, ξεκινώντας από τις διαδηλώσεις για την επιστροφή των στρατιωτών , τις λεγόμενες Homecoming parades που ξεκίνησαν στα  1966, οι διαδηλωτές περπατούσαν ντυμένοι με στρατιωτικές στολές  και  μάσκες αερίων προκαλώντας τον τρόμο και την οργή των συντηρητικών. Ο Νόμος και Τάξη ερχόταν με φόρα στην κοινωνικοπολιτική ατζέντα και ρητορική, και μέρος της ήταν η είσοδος της αστυνομίας στα Πανεπιστήμια.

Το «φλογισμένο» φθινόπωρο του 1968, οι Φοιτητές για μια Δημοκρατική Κοινωνία  (SDS) και η Μαύρη Φοιτητική Οργάνωση Πανεπιστημιουπόλεων, πραγματοποίησαν μια σειρά διαδηλώσεων για να διαμαρτυρηθούν για την πρόσληψη αστυνομικών «για την ασφάλεια στις πανεπιστημιουπόλεις» . Διακόσια πενήντα μαύροι φοιτητές αποχώρησαν από την πανεπιστημιούπολη του Kent. Την 1η Απριλίου 1969, τα μέλη του SDS προσπάθησαν να εισέλθουν στο κτίριο της διοίκησης με έναν κατάλογο αιτημάτων όταν συγκρούστηκαν με την αστυνομία. Σε απάντηση, το πανεπιστήμιο ανακάλεσε την νομιμότητα του SDS. Στις 16 Απριλίου, μια πειθαρχική ακρόαση οδήγησε σε αντιπαράθεση, όταν κλήθηκε η αστυνομία του Οχάιο και συνελήφθησαν πενήντα οκτώ άτομα. Τέσσερις ηγέτες του SDS πέρασαν έξι μήνες στη φυλακή ως αποτέλεσμα αυτού του συμβάντος. 

Στις 10 Απριλίου 1970, ο Τζέρι Ρούμπιν, ηγέτης του Διεθνούς Κόμματος Νεολαίας (επίσης γνωστός ως Yippies, που μας είχαν απασχολήσει στο άρθρο για την Μεγάλη Εξέγερση του Σικάγου στα 1968), μίλησε στην πανεπιστημιούπολη. Όταν ο Νίξον ανακοίνωσε την νέα παρέμβαση στο «ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος» της Καμπότζης το Kent έβραζε ήδη.

Κι όταν κάποιοι φοιτητές κατέλαβαν κι έβαλαν τις προηγούμενες ημέρες φωτιές σε ένα Κτήριο Διοίκησης, κλήθηκε η Εθνοφρουρά. Ήταν 4 Μαίου. Σε μια ειρηνική ημέρα ακολούθησε λουτρό αίματος. Ανάμεσα στους νεκρούς ήταν κι ο 20χρονος Miller που είχε αποφασίσει να σπουδάσει ψυχολογία ακολουθώντας μια στρατιωτική υποτροφία, όταν επισκέφθηκε τα ορυχεία του Κολοράντο με την φριχτή κρυμμένη ιστορία των εργατικών αγώνων. Σπούδαζε παράλληλα και φωτογραφία κι εμπλεκόταν έντονα σε μαθήματα Ιστορίας και πολιτιστικές ομάδες. « Έτσι πρέπει να είναι η φοιτητική ζωή!» είχε γράψει μια εβδομάδα πριν την δολοφονία του στην αδερφή του.  Λίγες ημέρες πριν, καθώς τα στρατιωτικά ελικόπτερα αιωρούνται πάνω από την πανεπιστημιούπολη και τα «φώτα αναζήτησης» έλαμπαν στο παράθυρό τους, ο Μπιλ θα πει στον συγκάτοικο του, «φοβάμαι, Λούι».Σε πέντε ημέρες, θα ήταν νεκρός.

Ήταν κι η 20χρονη Sandy που ήταν πάντα στην περίθαλψη των αδέσποτων ζώων – ή ανθρώπων- που είχαν ανάγκη. Είναι ένας από τους λόγους που ήθελε να γίνει λογοθεραπεύτρια. Λογοθεραπείες έκανε εθελοντικά και σε συμφοιτητές της με προβλήματα λόγου. Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι η ανάγκη της να βοηθήσει τους άλλους προήλθε από τους γονείς της. Ο πατέρας της, ο Martin Scheuer, ήταν Εβραίος που μεγάλωσε στη Γερμανία καθώς ο Χίτλερ ανέβαινε στην εξουσία. Έφυγε στην Παλαιστίνη και υπηρέτησε στη Haganah, και στη συνέχεια έφτασε στις Ηνωμένες Πολιτείες σε ηλικία 27 ετών καθώς ξέσπαγε ο πόλεμος στη  Ευρώπη. Η ίδια, σε γράμμα που είχε γράψει 4 ημέρες πριν στους γονείς της ώστε να τους ευχηθεί για την επέτειο τους, τους έγραφε πως ήθελε «να βοηθά όσους είχαν χάσει από εγκεφαλικό την φωνή τους.» Οι σφαίρες της στέρησαν την δική της φωνή.

Οι θανατηφόροι πυροβολισμοί προκάλεσαν άμεση και μαζική οργή σε πανεπιστημιουπόλεις σε όλη τη χώρα. Περισσότεροι από 4 εκατομμύρια φοιτητές και μαθητές συμμετείχαν σε οργανωμένες «απεργίες» σε εκατοντάδες πανεπιστήμια, κολέγια και γυμνάσια, σηματοδοτώντας «την μεγαλύτερη απεργία μαθητών στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών» εκείνη την εποχή. Η περίφημη, βραβευμένη με Πούλιτζερ φωτογραφία του John Filo που δείχνει την Mary Ann Vecchio να γονατίζει ουρλιάζοντας πάνω από το πτώμα του Jeffrey Miller, λίγα λεπτά αφότου ο άοπλος φοιτητής δολοφονούνταν από σφαίρες της αστυνομίας, έθεσε τις βάσεις της πολιτικής εικονοληψίας και δημοσιογραφίας για μια ολόκληρη εποχή. Αλλά και τις βάσεις για την συστημική  ανατροπή τους. Η κραυγή της έγινε κραυγή της γενιάς της.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, το απόγευμα της Πέμπτης 14 Μαΐου του 1970, μια ομάδα περίπου 100 Μαύρων μαθητών,  είχε συγκεντρωθεί στην οδό Lynch (που πήρε το όνομά της από τον γνωστό John R. Lynch…) Οι φοιτητές φέρεται να πέταξαν πέτρες  σε λευκούς αυτοκινητιστές που οδηγούσαν στον κεντρικό δρόμο μέσω της πανεπιστημιούπολης – συχνά ο τόπος των αντιπαραθέσεων μεταξύ των κατοίκων του Λευκού και του Μαύρου Τζάκσον και να άναψαν μικρές φωτιές σε κάδους.  Η αστυνομία απάντησε με ισχύ. Τουλάχιστον 75 αστυνομικές μονάδες του Μισισιπή επιχείρησαν να ελέγξουν το πλήθος ενώ οι πυροσβέστες έσβησαν τις πυρκαγιές. Αφού οι πυροσβέστες είχαν φύγει λίγο πριν τα μεσάνυχτα, η αστυνομία κινήθηκε για να διαλύσει το πλήθος που είχε συγκεντρωθεί μπροστά από τον Alexander Hall, έναν γυναικείο κοιτώνα. Ήταν η ώρα που το βαθύ Μισισιπή θα έπαιρνε την εκδίκηση του για το κίνημα πολιτικών δικαιωμάτων όλης της προηγούμενης δεκαετίας.

Στις 12:05 πμ  κι ενώ οι φασαρίες είχαν ώρες τελειώσει,   άνοιξαν πυρ.  Οι φοιτητές είπαν ότι δεν είχαν προκαλέσει τους στρατιωτικούς, ενώ μια ανεξάρτητη έρευνα του FBI απέρριψε τις αιτιάσεις της αστυνομίας περί ύπαρξης ελεύθερου σκοπευτή. Οι πυροβολισμοί διήρκεσαν για 30 δευτερόλεπτα και περισσότερες από 460 βολές έπεσαν. «Κάθε παράθυρο στην πλευρά του κτιρίου που βλέπει στην οδό Lynch ήταν θρυμματισμένο.»

Το πλήθος διασκορπίστηκε και ένας αριθμός ανθρώπων καταπατήθηκε ή κόπηκε από πτώση γυαλιού. Ο Φίλιπ Λαφαγιέτ Γκιμπς, 21 ετών, γιος μαύρων βιοπαλαιστών και ο Τζέιμς Έρλ Γκριν, 17 ετών, μαθητής  από το κοντινό Γυμνάσιο του Jim Hill, σκοτώθηκαν από σφαίρες  και δώδεκα άλλοι τραυματίστηκαν. Ο Green μάλιστα σκοτώθηκε πίσω από την αστυνομική γραμμή μπροστά από τον B. F. Roberts Hall. 12 άλλοι τραυματίστηκαν 50 χρόνια μετά, και ενώ η λευκή Αμερική θυμάται «αρκετά αν και συχνά με διφορούμενο τρόπο» την σφαγή του Kent, η σφαγή του Jackson έχει σχεδόν ξεχαστεί. Αυτή η Αμνησία κυοφορεί πραγματικά αποτελέσματα στο κοινωνικό και στο ηθικό πεδίο, καθώς ένας μαύρος έχει πολλές πιθανότητες  να πυροβοληθεί συχνότερα ακόμη και σήμερα. Κατ’ άλλους ιδίως σήμερα σε μια Αμερική που σιγοβράζει. Ξανά.

Πίσω στο 1970, μια ματωμένη γενιά που ονειρεύτηκε πως μπορούσε να αλλάξει την χώρα της και τον κόσμο έχανε τα φτερά της κι έπεφτε σαν τον Ίκαρο, αλλά όχι από τον ήλιο. Απ’ το σκοτάδι.

Η κληρονομιά

Στις δίκες που ακολούθησαν οι φοιτητές είδαν τα υπολείμματα του νεανικού τους ιδεαλισμού και της αφέλειας να διαστρέφονται μέσα από τις στήλες των μέσων ενημέρωσης και της κυβέρνησης σε μια εποχή που σηματοδότησε και την μεγάλη στροφή στην κορπορατίστικη δημοσιογραφία.

Όταν κάλεσαν τον πολυτραυματία του Kent Lewis να πει  τι θυμόταν από την δίκη του, είπε: «Όταν ρώτησαν τον αστυνομικό που με πυροβόλησε για 2η φορά κι ενώ ήμουν ήδη πεσμένος  γιατί  πυροβόλησε κάποιον που είχε ήδη χτυπηθεί, η απάντησή του ήταν: «Λοιπόν, όλοι τον πυροβολούσαν ». Ο Lewis πέρασε τρεις εβδομάδες στο νοσοκομείο και μετά πήγε να ανακάμψει για μήνες στο σπίτι των γονιών του στο Massillon. Εκεί, συνειδητοποίησε πως αυτά που διάβαζε στις τοπικές εφημερίδες από ρεπόρτερ που δεν είχαν την δυνατότητα να είναι εκεί μα έγραφαν τα ίδια σε όλη την χώρα, λες κι έπαιρναν σημείωμα «από κάποια κεντρικά» ήταν «μια ολοκληρωμένη κατασκευή». «Ήμουν εκεί. Όλα ήταν ψέματα. Ότι οι φοιτητές είχαν επιτεθεί σε φρουρούς με τούβλα και μπουκάλια και ανέτρεψαν αυτοκίνητα εκείνη την ημέρα, κανένα από αυτά δεν συνέβη καθόλου, ούτε μια στιγμή.» «Λοιπόν, σκεφτόμουν. «Ω Θεέ μου, οι διπλανοί μου γείτονες διαβάζουν ότι σε αυτό συμμετείχα;» Οι αντιλήψεις του Lewis για τον κόσμο και την απεικόνιση του, αλλά και τον τρόπο που δημιουργείται και χειραγωγείται η κοινωνική συνοχή άλλαξαν μετά τις 4 Μαΐου. «Δεν πιστεύω σχεδόν τίποτα που λένε τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και δεν πιστεύω σχεδόν τίποτα που λέει η κυβέρνηση επειδή και οι δύο είπαν ψέματα, στην περίπτωσή μου, πάρα πολλές φορές, και  αυτό είχε ευρύτερη σημασία».

Τραγούδια και ποιήματα μιας ρημαγμένης, αφελούς μα κι έξυπνης και τολμηρής γενιάς, όπως το 4 Dead in Ohio Crosby Still Nash και Neil Young, έμειναν πίσω για να θυμίζουν. Νέοι ήχοι, νέες νότες, νέοι  βάλαν τις βάσεις για καινούργιες μουσικές. Αλλά η έκρηξη του πολέμου μέσα στην καρδιά των καπιταλιστικών μητροπόλεων και τις νέας γενιάς τους, οδήγησε και στην ευρείας κλίμακας λογοκρισία της δημοσιογραφίας, όπως και στην ίδρυση της λεγόμενης κορπορατίστικης, ή Εταιρικής, με «περιέργως» πανομοιότυπα σημειώματα «της πραγματικότητας» ανά τον κόσμο.

Πενήντα χρόνια μετά, στις 4 Μαίου του 2020, χιλιάδες άνθρωποι αναμένονταν σ το Πανεπιστήμιο του Κεντ για να τιμήσουν την επέτειο των γεγονότων της 4ης Μαΐου . Η Jane Fonda  πήγαινε σε μια ακόμη εμφάνιση  «στο κλίμα του νέου διχασμού» εν μέσω παρακρατικών ομάδων που ο Τραμπ ανεχόταν αν δεν στήριζε.  Οι μουσικοί Joe Walsh και David Crosby σχεδίαζαν να ηγηθούν μιας συναυλίας και ο μελετητής συνταγματικού δικαίου Laurence Tribe θα έδινε μια ομιλία. Όλα (κατανοητά)  αναβλήθηκαν λόγω της πανδημίας. Αλλά η εναλλακτική Αμερική και τα κινήματα ανά τον πλανήτη υποσχέθηκαν να θυμηθούν. Έστω και διαδικτυακά.
Αλλά αυτή η διατήρηση της Μνήμης δεν αφορά τα ολοένα και πιο μινιμαλιστικά κράτη του νεοφιλελευθερισμού, όπου «μόνο τα δύο κ», η κατανάλωση και η καταστολή κυρίως απομένουν στους πολίτες.

Από τους ηγέτες των φοιτητών εκείνη την εποχή ο D.  Canfora παρέμεινε ακτιβιστής βρίσκοντας εκεί στον συλλογικό αγώνα για την Μνήμη, την «γιατρειά του» Λίγα χρόνια πριν κι ενώ το Κρατικό Πανεπιστήμιο ιδιωτικοποιούνταν περαιτέρω, επιχειρήθηκε να χτιστεί ένα πάρκινγκ στο μέρος της θυσίας των Νεκρών Φοιτητών και Φοιτητριών. Οι φοιτητές συγκρότησαν μια Task Force ώστε να το αποτρέψουν. Το κατάφεραν. «Στα τέλη της δεκαετίας του ’90 το πανεπιστήμιο σταμάτησε να προσπαθεί να μας αγνοήσει» θυμάται. Τα μνημεία στην Μνήμη τους στήθηκαν  το 1999 υπό την προεδρία της Carol Cartwright. «Αυτό είχε ένα μεγάλο θεραπευτικό αποτέλεσμα για τις οικογένειες των θυμάτων τις 4 Μαΐου».

Στο Jackson του Mississippi  το BLM και το I Can’t Breathe διοργάνωσαν εκδηλώσεις Μνήμης. Κεριά σε Ολονυχτίες θύμησαν την Ύπαρξη των Θυμάτων. Και την Αμνησία που τα περιβάλλει. «Η θέληση μας να θυμόμαστε είναι η θέληση μας να μην παραδοθούμε σε έναν βάρβαρο κόσμο.» Η περίφημη φράση της Joan Neastle για την πολιτική σημασία που κυοφορεί η ιστορική Μνήμη. 

«Πάνε 20 χρόνια που εσύ σπάταλα πέθανες», έγραψε η D. Levertov σε ένα εμβληματικό για την άλλη Αμερική, μέρος του αντιστεκόμενου πλανήτη, ποίημα, τιμώντας στα 1990 την επέτειο. Ο 19χρονος Dean Kahler έμεινε ανάπηρος. Αυτή δεν είναι σίγουρα η ζωή που περίμενε όταν περπατούσε στην πανεπιστημιούπολη γεμάτη ελπίδες και όνειρα. Έφυγε μερικά χρόνια αργότερα, με πτυχίο στο αναπηρικό καροτσάκι. Όταν τον ρώτησαν πως ζει απάντησε: «Χωρίς θυμό. Χωρίς Μετάνοια. Χωρίς να κοιτάζω πίσω. Αλλά και δίχως να ξεχνάω.»

Το τραγούδι των Crosby Still Nash και Neil Young 

Πηγές: 

https://eu.beaconjournal.com/story/news/2021/04/29/looking-back-may-4-1970-ohio-national-guard-shootings-kent-state-university-four-students-killed/7396482002/
https://en.wikipedia.org/wiki/Kent_State_shootings
https://edition.cnn.com/2020/05/03/us/gallery/kent-state-massacre/index.html
https://www.theguardian.com/us-news/2020/may/04/kent-state-massacre-marked-start-of-americas-polarization
https://www.smithsonianmag.com/history/fifty-years-ago-kent-state-massacre-changed-university-forever-180974787/
https://en.wikipedia.org/wiki/Jackson_State_killings
https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=126426361&t=1620208449543
https://time.com/5836466/jackson-state-shooting-history/
https://www.zinnedproject.org/news/tdih/jackson-state-killings/
https://www.nytimes.com/2020/05/14/opinion/Jackson-state-shooting-police.html