Κλείσιμο της απόστασης μεταξύ της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ καταγράφεται στη νέα δημοσκόπηση της Palmos Analysis για το Tvxs.gr. Η διαφορά μειώθηκε στο 7,7%, συνεχίζοντας την πτωτική τάση, ωστόσο το νέο σημαντικό στοιχείο, προκύπτει από την ανάλυση της «μετέωρης» ψήφου, που φαίνεται πως θα είναι και αυτή που θα κρίνει το αποτέλεσμα. Στο δεύτερο μέρος της έρευνας της Palmos Analysis για το Tvxs.gr, παρουσιάζεται η κατανομή του εκλογικού σώματος και της κρίσιμης μετέωρης ψήφους. Τα αποτελέσματα καταδεικνύουν πως ο διαχωρισμός στον άξονα Αριστεράς – Δεξιάς, όχι μόνο δεν είναι ψευδεπίγραφος, αλλά αντίθετα είναι κομβικός και διαμορφώνει το πλαίσιο της αντιπαράθεσης, αναδεικνύοντας το Κέντρο ως την βασική δεξαμενή ψηφοφόρων.

Συγκεκριμένα, περισσότεροι από 8 στους 10 ψηφοφόρους αποδέχεται την αυτοτοποθέτησή του στον άξονα Αριστερά – Δεξιά και μια προσεκτικότερη ανάλυση των απαντήσεων σε ερωτήσεις με γενικότερο κοινωνικο-πολιτικό περιεχόμενο, αποδεικνύει ότι η τοποθέτηση στον άξονα συνοδεύεται από ισχυρές διαφοροποιήσεις σε ιδεολογικό και, κατ’ επέκταση, πολιτικό επίπεδο. Από την έρευνα της Palmos Analysis για το Tvxs.gr προκύπτει ότι το εκλογικό σώμα παρουσιάζει μια σχεδόν κανονική κατανομή, με σχεδόν ισοδυναμία εκατέρωθεν του κέντρου του άξονα (28% Αριστερά και Κεντροαριστερά έναντι 25% Δεξιά και Κεντροδεξιά), ενώ περίπου 1 στους 3 (32%) αυτοτοποθετείται στο κέντρο του άξονα και το 15% αρνούνται να τοποθετηθούν στον άξονα αυτό.

Με βάση τα στοιχεία της πρόθεσης ψήφου η Νέα Δημοκρατία έχει κατορθώσει να κυριαρχήσει σχεδόν απόλυτα στο χώρο της Δεξιάς και της Κεντροδεξιάς (60% και 63%) αντίστοιχα, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η διεισδυτικότητα της Χρυσής Αυγής στο χώρο της Δεξιάς, στον οποίο συγκεντρώνει υψηλά διψήφια ποσοστά (15%). Φαίνεται, μάλιστα, ότι αυτή η «επιτυχία» της Χρυσής Αυγής στο δεξιό ακροατήριο, ενδεχομένως είναι η κύρια αιτία που τα σχήματα που έχουν δημιουργηθεί δεξιά της Νέας Δημοκρατίας δεν ευδοκιμούν δημοσκοπικά: κανένα δεν φαίνεται να έχει καταφέρει να «σπάσει» τον σκληρό, ακροδεξιό πυρήνα της Χρυσής Αυγής, μέχρι στιγμής τουλάχιστον.

Στον αντίποδα, ο ΣΥΡΙΖΑ κυριαρχεί (με χαμηλότερα, ωστόσο, ποσοστά) στο χώρο της Αριστεράς (48%), όπου αντιμετωπίζει την ισχυρή παρουσία του ΚΚΕ (18%) αλλά και στο χώρο της Κεντροαριστεράς (40%), όπου ο βασικός αντίπαλος φαίνεται ότι είναι το Κίνημα Αλλαγής (13%). Να σημειωθεί ότι ο χώρος της Κεντροαριστεράς εμφανίζει και υψηλό ποσοστό «μετέωρης» ψήφου (24%) η οποία προφανώς είναι πολύ σημαντική για τους τελικούς εκλογικούς συσχετισμούς.

Φαίνεται όμως ότι ο κρίσιμος χώρος για τα δύο κόμματα εξουσίας, αλλά και για την τελική εκλογική επίδοση του Κινήματος Αλλαγής, είναι ο χώρος του Κέντρου. Αφενός είναι η μεγαλύτερη δεξαμενή ψηφοφόρων σήμερα, αφετέρου εμφανίζει εντυπωσιακά υψηλό ποσοστό «μετέωρης» ψήφου (33%). Προς το παρόν η Νέα Δημοκρατία εμφανίζεται να προηγείται με σαφή διαφορά από τον ΣΥΡΙΖΑ (26% έναντι 14%) και το Κίνημα Αλλαγής (10%), αλλά λόγω της «μετέωρης» ψήφου το τελικό αποτέλεσμα είναι ανοικτό και για τα τρία κόμματα.

Μια ματιά στις θέσεις των ψηφοφόρων του Κέντρου σε μια σειρά από θέματα, ίσως εξηγεί και τη στρατηγική των κομμάτων σε επίπεδο εξαγγελιών (πέρα από τις παραδοσιακές πολιτικές τους θέσεις). Η Νέα Δημοκρατία έχει ανεβάσει ψηλά το θέμα της συνταγματικής αναθεώρησης στο θέμα της ίδρυσης ιδιωτικών Πανεπιστημίων, καθώς υπέρ δηλώνουν με σαφή πλειοψηφία ψηφοφόροι από τη Δεξιά μέχρι και την Κεντροαριστερά (σε ποσοστά από 61% μέχρι και 81%), ενώ μόνο οι ψηφοφόροι που αυτοχαρακτηρίζονται ως Αριστεροί στέκονται απέναντι και με σχετικά μικρή διαφορά (53% κατά έναντι 42% υπέρ).

Στο κρίσιμο θέμα της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στην κοινωνική ασφάλιση, φαίνεται ότι υπάρχει βαθύς διχασμός με βάση τον άξονα Αριστερά – Δεξιά, καθώς στο χώρο της Αριστεράς και της Κεντροαριστεράς κάτι τέτοιο απορρίπτεται σαφώς (72% και 53% αντίστοιχα), ενώ στο χώρο της Δεξιάς και της Κεντροδεξιάς υπάρχει ευρεία αποδοχή (63% και 64% αντίστοιχα). Στο κρίσιμο χώρο του Κέντρου υπάρχει σημαντική διαφορά υπέρ του μέτρου (54% έναντι 39%), κάτι που ενδεχομένως εξηγεί και την επιλογή του κ. Μητσοτάκη να ανεβάσει το θέμα, παρά τις βαθειές διαχωριστικές γραμμές που προαναφέρθηκαν.

Σχετικά με το θέμα της απομάκρυνσης των συμβασιούχων που υπηρετούν στο Δημόσιο, καταγράφεται ισχυρή αντίδραση, πέρα από το χώρο της Αριστεράς (72% κατά) και της Κεντροαριστεράς (57%) και στο χώρο του Κέντρου (47% κατά έναντι 40% υπέρ) αλλά και στο χώρο της παραδοσιακής, λαϊκής δεξιάς (45% κατά έναντι 38% υπέρ). Ουσιαστικά, η Κυβέρνηση προσπαθεί να «φωτίσει» την Αξιωματική Αντιπολίτευση και τον αρχηγό της ως νεοφιλελεύθερους, προκειμένου να «φοβίσει» τον μετριοπαθή κεντρώο χώρο, που διατηρεί σημαντικά κοινωνικά αντανακλαστικά.

Μια σημαντική παρατήρηση σε σχέση με τους ψηφοφόρους που δεν αυτοτοποθετούνται στον άξονα Αριστερά – Δεξιά, είναι ότι οι απόψεις τους στα θέματα που αναφέραμε παραπάνω πλησιάζουν περισσότερο σε αυτές όσων τοποθετούνται Αριστερά ή Κεντροαριστερά: μόνο το 46% είναι υπέρ των ιδιωτικών πανεπιστημίων (42% στο χώρο της Αριστεράς), 51% δεν βλέπουν με καλό μάτι την ιδιωτική κοινωνική ασφάλιση (53% στο χώρο της κεντροαριστεράς) και 55% δεν επιθυμούν την απομάκρυνση των συμβασιούχων από το Δημόσιο (57% στην Κεντροαριστερά). Και η συντριπτική τους πλειοψηφία είναι «μετέωρη» (53%), με ότι σημαίνει αυτό για τους σχεδιασμούς των κομματικών επιτελείων. Τελική παρατήρηση: το 62% των «μετέωρων ψηφοφόρων» προέρχεται από ψηφοφόρους που δηλώνουν «Κεντρώοι» ή που δεν τοποθετούνται στον άξονα Αριστερά – Δεξιά. Εκεί θα κριθεί, όπως όλα δείχνουν, η μάχη.

Η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη ανησυχεί τη μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών (67%). Αλλά όχι ανεξαρτήτως ιδεολογικοπολιτικής τοποθέτησης: στο χώρο της Αριστεράς το ποσοστό ανησυχίας φθάνει το 85%, όσων και στο χώρο της Κεντροαριστεράς, ενώ σε πολύ υψηλό επίπεδο παραμένει και στο χώρο του Κέντρου (76%). Στην αντίπερα όχθη όμως η ανησυχία είναι σαφώς μικρότερη: στο χώρο της Δεξιάς βρίσκεται στο 39% και στο χώρο της Κεντροδεξιάς στο 55%. Είναι, μάλιστα, εντυπωσιακό ότι στο χώρο της Δεξιάς το 40% δηλώνουν ότι δεν ανησυχούν καθόλου από το φαινόμενο της ανόδου της Ακροδεξιάς στην Ευρώπη – δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι ο χώρος αυτός τροφοδοτεί και με υψηλά – διψήφια ποσοστά την Χρυσή Αυγή.

Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι στο χώρο των πιο αποστασιοποιημένων (ή απολίτικων;) ψηφοφόρων – αυτών δηλαδή που δεν αυτοτοποθετούνται στον άξονα Αριστερά – Δεξιά – η εικόνα είναι σχεδόν ισορροπημένη: 48% ανησυχούν Πολύ ή Αρκετά έναντι 44% που ανησυχούν Λίγο ή Καθόλου. Συνδυαστικά με το υψηλό ποσοστό πρόθεσης ψήφου προς την Χρυσή Αυγή (6%, 2 μονάδες πάνω από το μέσο ποσοστό της στην πρόθεση ψήφου) και με τις λιγότερο φιλελεύθερες απόψεις που καταγράψαμε νωρίτερα στα θέματα των ιδιωτικών Πανεπιστημίων, της ιδιωτικής κοινωνικής ασφάλισης και της απομάκρυνσης των συμβασιούχων από το Δημόσιο, αντιλαμβάνεται κανείς ότι αυτό είναι ένα «δύσκολο» εκλογικό σώμα, χωρίς σταθερές αναφορές, που μπορεί να πάσα στιγμή να κατευθυνθεί οπουδήποτε: από την ριζοσπαστική Αριστερά, μέχρι τις παρυφές της Ακροδεξιάς και της Χρυσής Αυγής, αλλά και μέχρι τις παραλίες, αν οι εκλογές γίνουν σε ηλιόλουστη μέρα.

Η Ταυτότητα της Έρευνας

* Ο Πασχάλης – Αλέξανδρος Τεμεκενίδης, είναι Διευθυντής Ερευνών Palmos Analysis ([email protected])