Με τροπολογία της τελευταίας στιγμής, στο σχέδιο νόμου με τίτλο «Εκσυγχρονισμός της Αδειοδοτικής Διαδικασίας Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας – Β’ Φάση, Aδειοδότηση Παραγωγής και Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας, Πλαίσιο Ανάπτυξης Πιλοτικών Θαλάσσιων Πλωτών Φωτοβολταϊκών  Σταθμών και Ειδικότερες διατάξεις για την Ενέργεια και την Προστασία του Περιβάλλοντος», το υπουργείο Ενέργειας, με υπογραφή και της υπουργού Πολιτισμού, Λ. Μενδώνη, παραδίδει αγροτική γη και -για πρώτη φορά ρητά- αρχαιολογικούς χώρους για εγκατάσταση έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Το σχέδιο νόμου και οι τροπολογίες που το συνοδεύουν εισάγονται για ψήφιση στην ολομέλεια της Βουλής σήμερα Τετάρτη 29 Ιουνίου. Η τροπολογία προβλέπει στην παρ. 9 ότι η εγκατάσταση ΑΠΕ «εφαρμόζεται και επί ακινήτων της παρ. 1, τα οποία αποτελούν αρχαιολογικούς χώρους, αρχαιολογικές ζώνες προστασίας, ιστορικούς τόπους, τόπους πλησίον μνημείων και εν γένει σε ακίνητα περιοχών που εμπίπτουν στον ν. 4858/2021».

Έτσι, με απόφαση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δύνανται να παραχωρούνται ακίνητα «ανεξαρτήτως έκτασης» για εγκατάσταση σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ και συστημάτων αποθήκευσης, χωρίς δημοπρασία, μετά από αίτηση του εκάστοτε ενδιαφερόμενου. Επίσης, η χρήση παραχωρείται στον αιτούντα για όσο χρόνο εξυπηρετείται ο σκοπός της παραχώρησης, με ανώτατο όριο τα 40 έτη.

Πέρα από κάθε δεοντολογία, λογική και όριο χαρακτηρίζει την τροπολογία με ανακοίνωσή του το πανελλαδικό Δίκτυο συλλογικοτήτων για την ενέργεια, θέτοντας παράλληλα σοβαρά ερωτήματα και καλώντας όλα τα κόμματα της Βουλής, όλες τις συλλογικότητες και τους φορείς, όλους τους πολίτες, να βάλουν -επί τέλους- ένα όριο στα εξωφρενικά σχέδια που υλοποιούνται, εις βάρος της κοινωνίας και του περιβάλλοντος και που έχουν ως νέο στόχο το τελευταίο προπύργιο, αυτό της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, απαιτώντας απόλυτη προστασία των αρχαιολογικών – ιστορικών χώρων, των τόπων ιδιαίτερης φυσικής αξίας και των μνημείων της φύσης.

«Μετά την ψήφιση της τροπολογίας αυτής, να περιμένουμε άραγε την τοποθέτηση ανεμογεννητριών και φωτοβολταϊκών στο Δελφικό τοπίο, τον Όσιο Λουκά Βοιωτίας, στους προϊστορικούς οικισμούς του Αιγαίου;» διερωτάται η πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, Δέσποινα Κουτσούμπα και επισημαίνει:

«Ο εθνικός σχεδιασμός για τη μετάβαση σε ενέργεια φιλική με το περιβάλλον αποτελεί προτεραιότητα, σε καμία περίπτωση όμως δεν μπορεί να στρέφεται κατά της προστασίας του φυσικού και του πολιτιστικού περιβάλλοντος.

Έχουμε πολλάκις ζητήσει ως ΣΕΑ από το Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού, το Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος, τη ΡΑΕ και όλους τους αρμόδιους φορείς να προχωρήσουν σε σαφή κεντρικό σχεδιασμό χωροθέτησης αιολικών πάρκων, φωτοβολταϊκών και συνολικά ΑΠΕ σε όλη την επικράτεια, με βάση τις πραγματικές ανάγκες της χώρας σε ενέργεια, με αυστηρά κριτήρια τήρησης της νομοθεσίας, αρχαιολογικής, περιβαλλοντικής και κάθε προστατευόμενου δημόσιου αγαθού. Το μέλλον του περιβάλλοντος μας, φυσικού και ανθρωπογενούς, είναι πολύ σημαντικό για να το αντιμετωπίζουμε με τόση προχειρότητα μόνο ως επιχειρηματική ευκαιρία».

Αντιδράσεις από την αντιπολίτευση

Αίτημα αντισυνταγματικότητας το οποίο απορρίφθηκε παρότι στηρίχτηκε τόσο από το ΚΚΕ, όσο και από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κατέθεσε το ΜέΡΑ25.

Ο βουλευτής του ΜέΡΑ25 Κρίτων Αρσένης, ανέφερε ότι η διάταξη που κατέθεσε με τροπολογία η κυβέρνηση αντιβαίνει στο άρθρο 24 του Συντάγματος, ενώ προβλέπει ρητώς τη δυνατότητα παραχώρησης για ακίνητα, τα οποία αποτελούν αρχαιολογικούς χώρους, αρχαιολογικές ζώνες προστασίας, ιστορικούς τόπους πλησίον μνημείων, και εν γένει ακίνητα των περιοχών που εμπίπτουν στις διατάξεις του ν.4858/2021.

«Δίνεται δηλαδή η δυνατότητα παραχώρησης για εγκατάσταση σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ, ακινήτων που προστατεύονται από το σύνταγμα και την αρχαιολογική νομοθεσία», είπε ο κ. Αρσένης.

Απαράδεκτη, χαρακτήρισε, η εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Θεοπίστη Πέρκα, την τακτική κατάθεσης υπουργικών τροπολογιών, μετά το πέρας της επεξεργασίας ενός νομοσχεδίου στις επιτροπές της Βουλής, δεδομένου ότι έτσι αποφεύγεται και η γνώμη του Επιστημονικού Συμβουλίου. Η ένσταση αντισυνταγματικότητας του ΜέΡΑ25, είπε η κ. Πέρκα, τυπικά, δεν τεκμηριώνεται απολύτως αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ πολιτικά τη στηρίζει για να αποσυρθεί αυτή η «απαράδεκτη» τροπολογία, με δεδομένη, όπως είπε, και την υποβάθμιση της πολιτικής που ασκείται από το υπουργείο Πολιτισμού.

«Βαθιά αντιδραστική» χαρακτήρισε τη ρύθμιση και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Νίκος Καραθανασόπουλος, ζητώντας την απόσυρσή της.