Αντιμέτωπος με νέα σκληρά διλήμματα, που άπτονται ευθέως ζητημάτων εθνικής κυριαρχίας, θα βρεθεί ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στη σύνοδο κορυφής της Πέμπτης και της Παρασκευής για το προσφυγικό.

Σε καυτό θέμα της συνόδου, ειδικά για την Ελλάδα, αναδεικνύεται η πρόταση της Κομισιόν για την φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. – μια πρόταση, που προβλέπει ότι η νέα ευρωπαϊκή συνοριοφυλακή, η οποία θα αντικαταστήσει Frontex, θα μπορεί να επεμβαίνει μόνον με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και χωρίς αίτημα της ενδιαφερόμενης χώρας.

Η πρόταση της Κομισιόν, που έχει προαναγγείλει εδώ και δύο μήνες ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, παρουσιάστηκε σήμερα στο Κολλέγιο των Επιτρόπων και θα τεθεί στο τραπέζι της  κορυφής των Βρυξελλών την Πέμπτη και την Παρασκευή

Το σχέδιο για τη νέα συνοριοφυλακή

Το σχέδιο της Κομισιόν, που έχει την υπογρφή του αντιπροέδρου της Κομισιόν Φρανς Τίμερμανς και του έλληνα επιτρόπου Μεταναστευτικής Πολιτικής Δημήτρη Αβραμόπουλου, προβλέπει ότι το σώμα της νέας συνοριοφυλακής, που θα στελεχωθεί με 1.500 άτομα έως το 2020 θα έχει το δικαίωμα να επεμβαίνει ακόμη και χωρίς να δέχεται αίτημα από την ενδιαφερόμενη χώρα. Αυτό θα γίνεται με πρόταση της Κομισιόν, σε περίπτωση που ένα κράτος μέλος δεν θέλει ή δεν είναι σε θέση να φυλάξει αποτελεσματικά τα σύνορά του.

Το νέο σώμα θα έχει εποπτικό ρόλο, παρακολουθώντας και αναλύοντας την κατάσταση στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, θα προτείνει διορθωτικές δράσεις σε περίπτωση που κριθεί αναγκαίο, και σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης θα έχει δικαίωμα άμεσης επέμβασης για τη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων.

Παρουσιάζοντας το σχέδιο , ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Φρανς Τίμερμανς δήλωσε: «Σε ένα χώρο ελεύθερης μετακίνησης χωρίς εσωτερικά σύνορα, η διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της Ευρώπης πρέπει να γίνει κοινή ευθύνη. Η προσφυγική κρίση ανέδειξε σαφείς αδυναμίες και κενά στον υπάρχοντα μηχανισμό φύλαξης των συνόρων».

Από την πλευρά του, ο  Δημήτρης Αβραμόπουλος τόνισε ότι η πρόταση της Επιτροπής θα ενισχύσει την ασφάλεια για τους Ευρωπαίους πολίτες και θα βελτιώσει τη διαχείριση των συνόρων.

«Σήμερα», ειπε, «δημιουργούμε περισσότερη Ευρώπη, για την καλύτερη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων, για την αύξηση των επιστροφών των παράτυπων μεταναστών, για την ενίσχυση του συστήματος ασύλου γι αυτούς που έχουν ανάγκη διεθνούς προστασίας και για την ενίσχυση των ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ».

Προσχέδιο συμπερασμάτων με αιχμές για την Ελλάδα

Σαφείς αιχμές για την Ελλάδα, όμως, περιλαμβάνει και το προσχέδιο συμπερασμάτων της συνόδου κορυφής που δημοσιεύει σήμερα η «Καθημερινή». 

Το προσχέδιο περιλαμβάνει αυστηρές συστάσεις για τον έλεγχο των εξωτερικών συνόρων, τα hotspots, τη μετεγκατάσταση και τις επιστροφές προσφύγων, επισημαίνοντας πως «η εφαρμογή είναι ανεπαρκής και πρέπει να επιταχυνθεί. Για το κεκτημένο του Σένγκεν που πρέπει να διατηρηθεί, είναι απαραίτητο να ανακτηθεί ο έλεγχος των εξωτερικών συνόρων», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Με βάση τις ίδιες πληροφορίες, οι ηγέτες της Ε.Ε. θα ζητήσουν απο τα κράτη – μέλη να κάνουν πρόοδο, μεταξύ άλλων, στα εξής θέματα έως την επόμενη σύνοδο του Φεβρουαρίου:

α) την αντιμετώπιση των ελλείψεων στα εξωτερικά σύνορα του Σένγκεν, κυρίως με  συστηματικούς ελέγχους ασφάλειας με σχετικές βάσεις δεδομένων, καθώς και την πρόληψη πλαστών εγγράφων.

β) αντιμετώπιση ελλείψεων στη λειτουργία των hotspots, μεταξύ άλλων δημιουργώντας τα κατάλληλα κέντρα υποδοχής, γρήγορη συμφωνία για ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την δημιουργία  περαιτέρω hotspots που θα τεθούν σε λειτουργία και διασφάλιση ότι  Frontex και η EASO θα διαθέτουν την αναγκαία τεχνογνωσία και τον εξοπλισμό.

γ) διασφάλιση της συστηματικής καταγραφής και λήψης δακτυλικών αποτυπωμάτων, λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της άρνησης καταγραφής και περιορισμός δευτερογενών ροών.

δ) εφαρμογή των αποφάσεων μετεγκατάστασης, καθώς και το ενδεχόμενο της ενσωμάτωσης μεταξύ των δικαιούχων των υφιστάμενων αποφάσεων και άλλα κράτη μέλη που βρίσκονται υπό μεγάλη μεταναστευτική  πίεση.

ε) τη διασφάλιση της πραγματικής επιστροφής των ανθρώπων που δεν επιτρέπεται να μείνουν και παροχή στήριξης στα κράτη-μέλη, όσον αφορά τις επιχειρήσεις επαναπατρισμού.

στ) ενίσχυση των μέτρων για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων.

ζ) διασφάλιση της εφαρμογής και επιχειρησιακή συνέχεια στα ακόλουθα:

Σε ό,τι αφορά την πρόταση της Κομισιόν, το προσχέδιο αναφέρει: «Το Συμβούλιο θα πρέπει να εξετάσει γρήγορα τις προτάσεις της Επιτροπής της 15ης Δεκεμβρίου σχετικά με μια ‘Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Συνόρων και του Λιμενικού Σώματος’, τον κώδικα συνόρων της Σένγκεν, κι ένα εθελοντικό σύστημα αποδοχής για να υποβάλει σύντομα την αναθεώρηση του συστήματος του Δουβλίνου. Εν τω μεταξύ, θα πρέπει να εφαρμοστούν οι υπάρχοντες κανόνες».