Ημέρα Υπερηφάνιας σήμερα, 28 Ιουνίου, ωστόσο στην Ελλάδα, μέχρι τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης, δεν μπορούσε να γίνει λόγος για ελεύθερη έκφραση του ομοφυλοφιλικού κινήματος, πόσο μάλλον να υπάρχουν σχετικά ενημερωτικά έντυπα.

Ads

Η ομοφυλοφιλική επιθυμία ήταν αποσιωπημένη, ενοχοποιημένη και χωρίς πολιτική ή κοινωνική στόχευση. Το σκηνικό άρχισε να αλλάζει, μετά την ίδρυση της ΑΚΟΕ (Απελευθερωτικό Κίνημα Ομοφυλοφίλων Ελλάδας) το 1976. Το ΑΚΟΕ απελευθέρωσε μια καταπιεσμένη δυναμική που εξέφρασε με τις εκδόσεις μιας σειράς εντύπων της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, τα οποία επιχειρούμε να καταγράψουμε παρακάτω.

Διαβάστε επίσης: Stonewall, η εξέγερση του ομοφυλοφιλικού κινήματος

Προφανώς αυτή η καταγραφή δεν μπορεί να είναι πλήρης, αφού αφήνουμε εκτός αρκετά φεμινιστικά έντυπα, ενώ εστιάζουμε περισσότερα στα πρώτα, δύσκολα, βήματα. 

Ads

Αύγουστο του 1978 κυκλοφορεί το πρώτο τεύχος του εμβληματικού περιοδικού της ομοφυλοφιλικής κοινότητας  «ΑΜΦΙ», με θεματολογία που χαρακτηρίζεται από τον τίτλο του: Αμφισεουαλικότητα και αμφισβήτηση. Με «προθάλαμό» του την ίδρυση του ΑΚΟΕ (Απελευθερωτικό Κίνημα Ομοφυλοφίλων Ελλάδας) το 1976, εμπνευστή και πρώτο του εκδότη τον ποιητή και μεταφραστή Λουκά Θεοχαρόπουλο, χαρακτηρίζει μια ολόκληρη εποχή της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας. Το Νοέμβριο του 1980 το «ΑΜΦΙ» δικάζεται με τον  νόμο «περί ασέμνων» και αθωώνεται πανηγυρικά έχοντας ως  δικηγόρο τον, γνωστό, Θεόδωρο Πάγκαλο… Σταματά την έκδοσή του το 1990 και ξαναβγαίνει για ελάχιστα τεύχη το 1994. 

Το 1980 είναι μια πολύ παραγωγική χρονιά για τις εκδόσεις του ομοφυλοφιλικού κινήματος και τις διεκδικήσεις του. Την άνοιξη έχουμε την πρώτη έκδοση εκτός πρωτεύουσας όταν οι «Μπανάνες» (περιοδική έκδοση του Κινήματος Σεξουαλικής Απελευθέρωσης) εμφανίζονται σε βιβλιοπωλεία της Θεσσαλονίκης. Η θεματολογία του πρώτου (και τελευταίου) τεύχους αναφέρεται στην ομοφυλοφιλική ατμόσφαιρα στη Θεσσαλονίκη, προσέγγιση στο σχέδιο νόμου «περί αφροδισίων», ο Παζολίνι και η ομοφυλοφιλία κλπ. Ιούλιο του ίδιου καλοκαιριού κυκλοφορεί «Το λάμδα» περιοδικό «για τη σεξουαλική απελευθέρωση» από ομάδα γυναικών και ανδρών στα πλαίσια του ΑΚΟΕ. Το πρώτο τεύχος πουλά πάνω από το 3.000 αντίτυπα, το δεύτερο 700 και το επόμενο είναι το τελευταίο.

Η εμφάνιση του περιοδικού «Κράξιμο» το Σεπτέμβριο του 1981 στα περίπτερα της Ομόνοιας και της πλατείας Κάνιγγος με εκδότη «την εκδιδόμενη τραβεστί Πάολα» και υπέρτιτλο «κάθε εργασία με σκοπό το κέρδος είναι πορνεία», σηματοδοτεί τον ερχομό του απόλυτου αντεγκράουντ περιοδικού του χώρου. Στα 12 χρόνια παρουσίας και στα 14 τεύχη που κυκλοφορούν δημοσιεύονται κείμενα των Ηλία Πετρόπουλου, Μίνωα Αργυράκη, Αλέξη Μπίστικα, Τάκη Σπετσιώτη, Κατερίνας Γώγου, Γιώργου Χρονά, Ντίνου Χριστιανόπουλου, Μιχάλη Ράπτη, Μαλβίνα; Κάραλη, Χρόνη Μίσσιου, Δημήτρη Παπαϊωάννου, Κώστας Ταχτσή κλπ.

Μάρτιο του 1982 εμφανίζεται στην Αθήνα το πρώτο αμιγώς λεσβιακό περιοδικό με το όνομα «ΛΑΒΡΥΣ» από την Αυτόνομη Ομάδα Ομοφυλοφίλων Γυναικών, όπου μέχρι το 1982 κυκλοφορεί τρία τεύχη.

Δεκέμβριο του 1986 κυκλοφορεί από τους Αλέξη Μπίστικα, Δημήτρη Παπαϊωάννου και Παύλο Αβούρη το «ΚΟΝΤΡΟΣΟΛ ΣΤΟ ΧΑΟΣ» με πέντε τεύχη μέχρι το 1992, το 1986 το «ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΧΩΡΑ» από τους Γρηγόρη Βαλλιανάτο αρχικά και Γιάννη Νενέ στη συνέχεια  με  τέσσερα τεύχη, ενώ η δεκαετία του 80 κλείνει με το περιοδικό «GAY» με τρία τεύχη.

Την επόμενη δεκαετία το 1995 κυκλοφορεί για δύο χρόνο η  «ΜΑΝΤΑΜ ΓΚΟΥ» που στα καλιαρντά σημαίνει λεσβία με αντίστοιχη θεματολογία, το 1996 «Ο ΠΟΘΟΣ» στην Θεσσαλονίκη από την Ομάδα Πρωτοβουλίας Ομοφυλόφιλων Θεσσαλονίκης που αποτελεί την πρώτη φρι πρες γκέι εφημερίδα στην Ελλάδα, το 1995 η  «Βιταμίνη Ο» πάλι στη Θεσσαλονίκη για έντεκα χρόνια, το 1997 το «ΔΕΟΝ» μηνιαία έκδοση σε συνεργασία με την Ελληνική Ομοφυλοφιλική Κοινότητα ως φρι πρες που παραμένει μέχρι το 2013.

Τη νέα χιλιετία κυκλοφορούν, περιεκτικά, τα «Antivirus» (2003), «10%» (2004), «Απελευθέρωση» (2004), «Transexual Βήμα», «Aftershave» και «Σαπφική φωνή» (2005), «Flesh magazine» και «CITY UNCOVERED» (2006), «Screw» (2006), «Νταλίκα» (2009), «Out», «Fagazine» και «Ροζ Καφενείο» (2011), και  «LGBT Κόκκινο» (2012), καθώς τα «romeo» και «ADONIS» σε άγνωστη χρονολογία. Τέλος, ειδικής αναφορά πρέπει να γίνει στο «Ιδεοδρόμιο» του Λεωνίδα Χρηστάκη, που παρότι δεν έχει αμιγώς αυτή τη θεματολογία, αγκαλιάζει άμεσα την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, δημοσιεύοντας πολλά θέματα γι αυτή, βοηθά στην έκδοση άλλων εντύπων, ενώ για μια περίοδο εντάσσει ως ένθετο το «Αμφιδρόμιο».  

image
Το πρώτο τεύχος του «ΑΜΦΙ» τον Αύγουστο του 1978. Έτσι ξεκινούν όλα…

image

image
Το εξώφυλλο από το «ΙΔΕΟΔΡΟΜΙΟ» σηματοδοτεί τη νέα εποχή του κινήματος : «Το τέλος των σύκων».

image
Οι «Μπανάνες» κυκλοφορούν το 1980 στη Θεσσαλονίκη από τον Αχιλλέα Ψαλτόπουλο, κατάσχεται ως άσεμνο, αλλά στη δίκη που γίνεται αθωώνεται

image
«Το λάμδα», μια ακόμα έκδοση του ΑΚΟΕ, στο πρώτο φύλλο του υπερασπίζεται το «ΑΜΦΙ» στη δίκη γίνεται εκείνη την εποχή. 

image
«Η ΛΑΒΡΥΣ» αποτελεί την πρώτη έκδοση για το λεσβιακό ζήτημα στην Ελλάδα.

image
Το πρωτοποριακό εξώφυλλο του «ΚΟΝΤΡΟΣΟΛ ΣΤΟ ΧΑΟΣ» το 1988

image
Το «Δέον» εκδίδεται το 1997 με συνεργασία της Ελληνικής Ομοφυλοφιλικής Κοινότητας, της Σύμπραξης κατά της Ομοφυλοφιλίας, της οργάνωσης κατά του AIDS «Act Up», με την υποστήριξη του Συμβουλίου της Ευρώπης.

image
«10%». Το «Πολύχρωμο περιοδικό για το δικαίωμα στη διαφορά».

image
Περιοδική έκδοση της λεσβιακής ομάδας Αθήνας που έβγαλε τρία τεύχη.