Στις 11 Ιανουαρίου κατατέθηκε προς ψήφιση στη Βουλή το νομοσχέδιο, που ενσωματώνει την Κοινοτική Οδηγία 2006/24/ΕΚ για την διατήρηση δεδομένων στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες. Για «κατάπτυστο» νομοσχέδιο, που περιορίζει βάναυσα δικαιώματα και ελευθερίες, ιδιαίτερα εκείνα του σεβασμού της ιδιωτικής ζωής, του πληροφοριακού αυτοκαθορισμού και του συνέρχεσθαι, κάνει λόγο το Δίκτυο για την Ψηφιακή Απελευθέρωση.

Ads

Το νομοσχέδιο ενσωματώνει την Κοινοτική Οδηγία 2006/24/ΕΚ, που εκδόθηκε μετά από τις τρομοκρατικές επιθέσεις στην Μαδρίτη. «Αποτελεί την τραγική κορύφωση των πολιτικών της ΕΕ για την ασφάλεια, οι οποίες είναι μονόπλευρα προσανατολισμένες στην διεύρυνση της κοινωνικής επιτήρησης και καταστολής των κοινωνικών κινημάτων δίχως τη λήψη υπόψη βασικών δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών», τονίζει το Δίκτυο. Στη Γερμανία, το Συνταγματικό Δικαστήριο έχει κηρύξει ως αντισυνταγματικές βασικές διατάξεις του νόμου, ενώ στην Ε.Ε. συζητείται η τροποποίησή της. Την οδηγία έχει προσβάλει, επίσης, η Ιρλανδία ως αντίθετη προς το ευρωπαϊκό δίκαιο, υποστηρίζοντας ότι η Επιτροπή κατά την πρόταση της Οδηγίας υπερέβη των αρμοδιοτήτων της.

Μιλώντας στο tvxs.gr, ο Αντώνης Μπρούμας, μέλος του Δικτύου, κάνει λόγο για την «χειρότερη Οδηγία για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που έχει ψηφιστεί ποτέ από την Ε.Ε., η οποία ψηφίστηκε το 2006 και σήμερα συζητείται πολύ έντονα η τροποποίησή της. Μιλάμε για μία οδηγία ιδιαίτερα προβληματική, από μια Ε.Ε. που τότε έδειξε το χειρότερο πρόσωπό της».

Όπως εξηγεί, το νομοσχέδιο χωρίζεται σε δύο βασικά μέρη, με πρώτο τις διατάξεις σχετικά με την ενσωμάτωση της οδηγίας και τη διατήρηση των δεδομένων των ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Το δεύτερο αφορά τις κάμερες παρακολούθησης. «Και τα δύο μέρη αποτελούν συνέχεια των πολιτικών και των νόμων που έχουν περάσει το τελευταίο διάστημα και περιορίζουν συστηματικά ατομικά δικαιώματα και ελευθερίες. Ένα παράδειγμα είναι η ταυτοποίηση των κινητών. Για τις κάμερες, προβλέπεται τροποποίηση του σχετικού νόμου, με τον οποίο εξαιρέθηκε από την προστασία προσωπικών δεδομένων η καταγραφή ήχου και εικόνας στις διαδηλώσεις, καθιστώντας τον πιο σαφή. Ουσιαστικά θα επιτρέπεται πλέον καθολική καταγραφή στους δημόσιους χώρους υπό προϋποθέσεις που θα θέτει η αρχή», υπογραμμίζει.

Στο 1ο κεφάλαιο του νομοσχεδίου προβλέπεται η καθολική καταγραφή και αποθήκευση προσωπικών δεδομένων στο σύνολο της ηλεκτρονικής επικοινωνίας (κινητή, σταθερή, διαδίκτυο). Η διατήρηση των καταγραφόμενων δεδομένων θα διαρκεί ένα έτος και μετά το πέρας αυτού θα καταστρέφονται αυτόματα. Θα καταγράφονται και θα αποθηκεύονται όλα τα δεδομένα που αφορούν την ηλεκτρονική επικοινωνία εκτός από το περιεχόμενο αυτής. Υπόχρεες για την καταγραφή και αποθήκευση θα είναι οι εταιρείες παροχής υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Τέλος, οι δημόσιες αρχές θα αποκτούν πρόσβαση στα διατηρούμενα δεδομένα κατόπιν εφαρμογής της διαδικασίας άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών, δηλαδή μόνο για σοβαρά ποινικά αδικήματα.

Στο 2ο κεφάλαιο, που αφορά αφορά την εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων επιτήρησης σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους, προβλέπεται ότι η εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων βίντεο-επιτήρησης σε δημόσιους χώρους επιτρέπεται πλέον και καλύπτει, μεταξύ άλλων, και την αποτροπή και καταστολή αφενός εγκλημάτων που συνιστούν επιβουλή της δημόσιας τάξης και αφετέρου εγκλημάτων βίας, εμπορίας ναρκωτικών, κοινώς επικίνδυνων εγκλημάτων, εγκλημάτων κατά της ασφάλειας των συγκοινωνιών και εγκλημάτων κατά της ιδιοκτησίας. Ως δημόσιοι νοούνται όλοι οι κοινόχρηστοι και ελεύθεροι χώροι. Η χρήση των εν λόγω συστημάτων ανατίθεται μόνο σε κρατικές αρχές. Επίσης, επιτρέπεται και η εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων επιτήρησης σε ιδιωτικούς χώρους από τις δημόσιες αρχές και τους ιδιώτες που τους διαχειρίζονται, σύμφωνα με τις οδηγίες της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.

«Στο ερώτημα ασφάλεια ή ελευθερία απαντούν: ΑΣΦΑΛΕΙΑ»

«Μονίμως στο ερώτημα ασφάλεια ή ελευθερία απαντούν ασφάλεια», τονίζει ο κ. Μπρούμας και εξηγεί ότι η Οδηγία έχει ενσωματωθεί στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Το 2008, έληγε η προθεσμία υποχρέωσης ενσωμάτωσής της. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει καταθέσει σε βάρος της Ελλάδας καταγγελία για την καθυστέρηση ενσωμάτωσής της ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.

Ένα άλλο ζήτημα που προκύπτει με την Οδηγία είναι ότι δεν προβλέπει κάποιο χρονικό ορίζοντα ισχύος της. «Αντίστοιχη οδηγία που ψηφίστηκε στις ΗΠΑ μετά την 11η Σεπτεμβρίου – η οποία είναι βεβαίως πολύ χειρότερη από την αντίστοιχη ευρωπαϊκή, αλλά κινείται στο ίδιο πνεύμα – είχε όρο που προέβλεπε ότι ο νόμος ισχύει λόγω έκτακτων περιστάσεων και λήγει σε 5 χρόνια, όταν και θα επανεξεταστεί εάν οι περιστάσεις χρήζουν ανανέωσής τους. Μπορεί η αμερικανική οδηγία να ανανεώνεται διαρκώς, αλλά η ευρωπαϊκή Οδηγία δεν διαθέτει ούτε την πρόβλεψη ότι αφορά σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης», υπογραμμίζει ο κ. Μπρούμας.