Η αδράνεια της Πολιτείας και η συνεχιζόμενη αποχή των δικηγόρων από την εκδίκαση υποθέσεων πρώτου βαθμού που αφορούν κατηγορίες που εμπίπτουν στο άρθρο 187 του Ποινικού Κώδικα (εγκληματική οργάνωση), οδήγησαν τη δίκη του σκανδάλου της Folli Follie σε «αναγκαστική» αναβολή για τις 19 Ιουνίου 2023, με την πρόεδρο του δικαστηρίου Μαρία Ανδρεοπούλου να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για παραγραφή σε επιμέρους πράξεις του κατηγορητηρίου.

Οι δικαστές του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων στην απόφασή τους σημειώνουν ότι έχουν ματαιωθεί 35 ολόκληρες συνεδριάσεις -ενώ έχουν πραγματοποιηθεί συνολικά 22- από την έναρξη της δίκης στις 10 Ιανουαρίου 2022. Παράλληλα το δικαστήριο που προχώρησε σε αναβολή της υπόθεσης και συγκροτείται εκτός από την πρόεδρο, από τους εφέτες Γιώργο Γρίβα και Αναστασία Σιώμου, στην απόφασή του αναφέρει πως «υπάρχει αρχόμενη παραγραφή σε μέρος του χρονικού διαστήματος των φερομένων ως τελεσμένων πράξεων του κατηγορητηρίου (φερόμενος χρόνος τέλεσης 2001 — 2018)», ωστόσο «παρά τις επανειλημμένες και μετ’επιτάσεως προσπάθειες του Δικαστηρίου να εξαιρεθεί από την αποχή η συγκεκριμένη υπόθεση, ενόψει της σοβαρότητάς της και όσων προαναφέρθηκαν, αφού σε όλους τους κανόνες υπάρχουν εξαιρέσεις και εν προκειμένω οι συνθήκες την επέβαλαν (εξαίρεση), δεν υπήρξε ανταπόκριση από κανένα αρμόδιο θεσμικό φορέα».

Στη συνέχεια οι δικαστές επιρρίπτουν ευθύνες για την αναβολή της δίκης, τόσο στους δικηγορικούς συλλόγους όσο όμως και στην Πολιτεία η οποία έχει κάνει λόγο για τροποποίηση ή ακόμα και ανάκλησης της διάταξης που είχε προκαλέσει πλήθος αντιδράσεων στον δικαστικό κόσμο, αλλά πρακτικά δεν έχει προβεί σε καμία ενέργεια. «Μετά τις διαδοχικές παρατάσεις της στοχευμένης αποχής, (εν αναμονή μιας φημολογούμενης και ουδέποτε έως σήμερα πραγματοποιηθείσας τροποποίησης ή ανάκλησης της επίμαχης διάταξης) το ΔΣ του ΔΣΑ (με βάση την αρχική απόφαση της Ολομέλειας των ΔΣ) αποφάσισε, στις 22-9-2022, την παράταση της αποχής έως τις 31-12- 2022. Ωστόσο, προ της λήξεως του ανωτέρω χρονικού διαστήματος, με την από 14-11-2022 νεότερη απόφασή του, το ανωτέρω ΔΣ παρέτεινε την αποχή έως τις 31-3-2023.», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην απόφαση και προστίθεται πως «ενόψει αυτών των δεδομένων, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν πληρούνται πλέον οι αυτονόητες προϋποθέσεις της εντός ευλόγου χρόνου διαστήματος δίκαιης δίκης και της ορθής απονομής της Δικαιοσύνης».

Σύμφωνα με τους δικαστές, η υπόθεση της Folli Follie είναι «ιδιαιτέρως σοβαρή για την εσωτερική έννομη τάξη, η οποία όμως είχε και τεράστιο διεθνή αρνητικό αντίκτυπο, ιδίως αναφορικώς με τη λειτουργία των ελεγκτικών θεσμών που σχετίζονται με την κεφαλαιαγορά και το Χρηματιστήριο και την εύρυθμη, σύννομη και διαφανή λειτουργία τους».

Στο εδώλιο, κάθονται συνολικά δεκατρείς από τους αρχικά 31 κατηγορούμενους, μεταξύ των οποίων ο Δημήτρης Κουτσολιούτσος, ο γιος του, Τζώρτζης και η σύζυγός του, Καίτη. Σημειώνεται πως κατά την πρότασή της προς το Δικαστικό Συμβούλιο η εισαγγελέας Ελένη Μιχαλοπούλου, είχε εισηγηθεί να παραπεμφθούν σε δίκη 21 κατηγορούμενοι.

Τα μέλη της οικογένειας Κουτσολιούτσου μαζί με τα διευθυντικά στελέχη του ομίλου δικάζονται για εγκληματική οργάνωση, πλαστογραφία από κοινού και κατ’ εξακολούθηση με συνολικό όφελος και αντίστοιχη ζημία άνω των 120.000 ευρώ, απάτη κατά συναυτουργία και κατ’ εξακολούθηση τελεσθείσα κατά φυσικών και νομικών προσώπων, ΝΠΙΔ και ΝΠΔΔ, με προξενηθείσα ζημία άνω των 120.000 ευρώ, χειραγώγηση της αγοράς από κοινού, κατ’ επάγγελμα και κατ’ εξακολούθηση και νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες κατά συναυτουργία και κατ΄ εξακολούθηση, ενώ ο προφυλακισμένος ιδρυτής της εταιρείας βαρύνεται επιπλέον με το κακούργημα της κατάχρησης προνομιακής πληροφορίας κατ’ εξακολούθηση και κατ’ επάγγελμα.

Σύμφωνα με τη δικογραφία, η δράση της οργάνωσης προκάλεσε ζημιά που εκτιμάται πως ανέρχεται στα 413.078.346,17 ευρώ και από το 2006 και μετά ο Δ. Κουτσολιούτσος και ο γιος του, που φέρονται ως ηθικοί αυτουργοί, συγκρότησαν εγκληματική οργάνωση, στην οποία είχαν ενταχθεί τουλάχιστον 13 άτομα.

Οι κατηγορούμενοι βρίσκονται ήδη εκτός φυλακής από τον Μάρτιο του 2021 λόγω παρέλευσης του ανώτατου ορίου προσωρινής κράτησης, το οποίο αντιστοιχεί σε 18 μήνες.

Γιατί παραπέμφθηκαν σε δίκη – Η απάτη

Όπως αναφέρεται στο παραπεμπτικό βούλευμα, Δ. Κουτσολιούτσος και ο γιος του κατήρτιζαν πλαστά έγγραφα τραπεζών, παρουσιάζοντας ψευδώς τεράστια χρηματικά ποσά για να δείχνουν μία εύρωστη οικονομική εικόνα. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε έναν τραπεζικό λογαριασμό στον οποίο η εταιρεία είχε υπόλοιπο μόλις 60 ευρώ, αυτοί εμφάνιζαν 70.000.000.

Στη συνέχεια έστελναν με τη βοήθεια των συνεργών τους, τα πλαστά έγγραφα, στους συγκατηγορούμενούς τους στην Κίνα, και τα χρησιμοποιούσαν είτε για δανεισμό είτε για να παρουσιάζουν, ψευδώς, σε ξένους επενδυτές ότι δήθεν η εταιρεία είχε τεράστια αποθέματα χρημάτων. Την ιδια ώρα και πάλι με πλαστά έγγραφα παρουσίαζαν τεράστιο κύκλο εργασιών στην Κίνα, με δήθεν συναλλαγές είτε με ανύπαρκτες εταιρείες είτε με εταιρείες που δεν είχαν καμία εμπορική δραστηριότητα ωστόσο παρουσιάζονταν ως θυγατρικές. Τις παραποιημένες οικονομικές καταστάσεις των υποτιθέμενων εταιρειών, στην Κίνα τις έστελναν στην Ελλάδα και ζητούσαν να ενοποιηθούν με τους ισολογισμούς των εταιρειών του άλλου υπό ομίλου που δραστηριοποιούνταν στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τη Β. Αμερική.

Έτσι κατάφεραν να εξαπατήσουν το επενδυτικό κοινό και τα χρηματιστήρια, όπως επίσης και τα στελέχη των τραπεζών αποσπώντας με τη μορφή δανεισμού, τεράστια χρηματικά ποσά. Πετύχαιναν δε να χειραγωγήσουν την αγορά, και πλήθος φυσικών και νομικών προσώπων, οι οποίοι αγόραζαν στη πραγματικότητα μια μετοχή σε ποσό πολύ μεγαλύτερο από αυτό της πραγματικής της αξίας. Η απάτη αποκαλύφθηκε το 2018, μετά από εξονυχιστικούς ελέγχους της Επιτροπής Ανταγωνισμού και της Ανώνυμης Ελεγκτικής Εταιρείας με την επωνυμία PwC.

Σε τι όμως αντιδρούν οι δικηγόροι

Οι δικηγορικοί σύλλογοι, μετά από απόφαση της Ολομέλειας, έχουν αποφασίσει να απέχουν από δίκες πρώτου βαθμού σε υποθέσεις που υπάρχει κατηγορία για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης και συμμορία (άρθρο 187 του ΠΚ) με αφορμή διάταξη που ψήφισε τον Μάρτιο του 2021 η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, η οποία καταργεί την αναστολή ποινής και θα οδηγεί στη φυλακή τους δράστες ακόμα και πλημμελημάτων όπως κλοπές, διαρρήξεις ή ακόμα και ζημιές περιουσιών όταν τα αδικήματα αυτά διαπράττονται από συμμορία.

Από την ημέρα ψήφισής της και μετά η διάταξη αυτή έχει προκαλέσει σωρεία αντιδράσεων καθώς πολλοί είναι εκείνοι που τη χαρακτηρίζουν ακόμα και αντισυνταγματική. Αξιοσημείωτο είναι ότι η διάταξη αυτή εισάχθηκε και ψηφίστηκε χωρίς να τεθεί καν σε δημόσια διαβούλευση αλλά με τροπολογία στον ν. 4908/2022.

Η ρύθμιση αυτή που καταργεί τη δυνατότητα αναστολής ή μετατροπής της ποινής, ουσιαστικά καταλύει το τεκμήριο της αθωότητας των καταδικασθέντων πρωτόδικα, παραβιάζει την αρχή της δίκαιης δίκης και δένει τα χέρια των δικαστών, καθιστώντας τους σχεδόν διακοσμητικούς αφού δεν τους επιτρέπει να αποφασίζουν σχετικά με την αναστολή ή μετατροπή της ποινής.

Αν η Πολιτεία είχε προχωρήσει στη νομοθετική ρύθμιση – που έχει ήδη προαναγγείλει- για τη λύση του ζητήματος, οι δικηγόροι θα είχαν σταματήσει την πολύμηνη αποχή τους.