Ποιος φοβήθηκε το βλέμμα του διεθνούς και βραβευμένου Θεόδωρου Αγγελόπουλου στον τοίχο του ΑΠΘ και έσβησε το γκράφιτι του Γιώργου Κόφτη και τι σημαίνει αυτό σε διάφορα πεδία, κοινωνικά και συμβολικά;

«Αυτό που με στεναχώρησε περισσότερο από το σβήσιμο του έργου, ήταν ότι έσβησαν το βλέμμα του ανθρώπου που μας έμαθε να βλέπουμε. Σβήνουν αδιάκριτα ο,τιδήποτε θυμίζει φως. Και μένει η μπόχα και τα γηπεδικά συνθήματα. Μισούν το πνεύμα. Από πνεύμα… μόνο η εκκλησία» λέει στο tvxs o καλλιτέχνης.

«Ήθελα όμως μια απάντηση κι από την Πρυτανεία, ωστόσο η γραμματέας με ενημέρωσε, ότι οι πρυτάνεις απουσιάζουν σε συνέδριο στην Καστοριά και οι υπόλοιποι καθηγητές εργάζονται με τηλεργασία λόγω του καύσωνα.»

Ο Γιώργος Κόφτης σπούδασε καλές τέχνες στην Ελλάδα και τη Φλωρεντία, ήταν μέλος της πρώτης δυναμικής ομάδας street artists στην Ελλάδα που έκανε πολιτικό graffiti από τη δεκαετία του ΄90. Έργα του υπάρχουν και σε σημεία εκτός των συνόρων της χώρας, στη Γερμανία, την Ισπανία, τη Βρετανία και αλλού.

Θα έσβηναν στη Γερμανία ένα γκραφίτι διεθνούς βραβευμένου σκηνοθέτη σε πανεπιστήμιο; Ενός ανθρώπου του μεγέθους του Θ. Αγγελόπουλου;

Όχι απλά δεν τα σβήνουν, αλλά εκεί τα γκράφιτι τα προστατεύουν κιόλας. Θεωρούνται μέρος της κληρονομιάς τους. Αν το έσβηναν, θα γινόταν της μουρλής, ο κόσμος θα αντιδρούσε. Όμως και η κουλτούρα της πολιτείας είναι διαφορετική εκεί. Προστατεύει την εικαστική παρέμβαση στον δημόσιο χώρο. Η Ελλάδα τον εικαστικό λόγο δεν τον αισθάνεται κομμάτι της κουλτούρας. Επίσης στο εξωτερικό πληρώνουν για τέτοια έργα.

Φιλοτέχνησες αυτό το βαθύ βλέμμα του Θ. Αγγελόπουλου σε μια προσωπογραφία πριν ένα μήνα. Γιατί επέλεξες τη συγκεκριμένη μορφή γιατί τώρα;

Το συγκεκριμένο έγινε στρατευμένα. Και σε σχέση με το πρόσωπο και με τον χώρο του ΑΠΘ. Γιατί μέσα στον ζόφο των τελευταίων χρόνων, το βλέμμα του Αγγελόπουλου είναι ένα χάδι. Υπενθυμίζεις ότι στη Μακεδονία υπήρχε πνεύμα κάποτε. Δεν δολοφονούσαν για ομάδες, δεν επικρατούσε μια ακροδεξιά «Ταλιμπάν».

Αυτός ο άνθρωπος ήταν το τελευταίο κεφάλαιο αυτής της περιοχής. Επέλεξα να το κάνω στην αίθουσα τελετών που γίνονται συναυλίες μουσικής δωματίου. Κάπου που θα μπορούσε και η Καραϊνδρου να παίξει τα έργα της. Επέλεξα το βλέμμα του ανθρώπου που διάβασε την ιστορία της χώρας με το βάθος και την ακρίβεια που της αξίζει.

Πώς έμαθες ότι το έσβησαν και πώς αισθάνθηκες;

Ήρθε ένας φίλος από το εξωτερικό που ήθελε πολύ να το δει. Μου τηλεφώνησε και μου είπε: δεν υπάρχει το έργο, βλέπω μόνο ένα γκρι χρώμα στον τοίχο. Γνωρίζουμε ότι είναι παράνομο να παρεμβαίνεις στον δημόσιο χώρο χωρίς άδεια, όμως παντού στον κόσμο είναι αναγνωρισμένη η street art και έχει σημασία πάντα εκτός από το τι σβήνεις και τι αφήνεις να υπάρχει. Για παράδειγμα, δεν έσβησαν όλα τα κάφρικα συνθήματα στιλ «ΠΑΟΚ πρέζα» από τους τοίχους. Έσβησαν τον Αγγελόπουλο.

Αν ήταν ο Μανώλης Αγγελόπουλος θα τον άφηναν; Πιστεύεις εννοώ ότι έχει πολιτικό πρόσημο η πράξη;

(Γελάει) Δεν γνωρίζω αν ήταν ο Μανώλης Αγγελόπουλος τι θα έκαναν. Καταλήγει να είναι όμως αν σκεφτεί κανείς το γενικότερο κλίμα. Ξέρεις έσβησαν και την Γκουέρνικα των παιδιών πρόπερσι. Υπάρχει η τακτική του «όλα γκρι». Το καλύτερο που μπορούν να προσφέρουν είναι το μηδέν. Μούγκα εκκλησία και καταστολή. Το αστείο είναι ότι δεν ζωγράφισα και τον Λένιν! Έναν σκηνοθέτη που μας έφερε τον Χρυσό Φοίνικα έκανα. Πειράζει που διερευνούσε τον εμφύλιο; Δεν ξέρω.

Δεν χωράει ο Αγγελόπουλος πια στη Β. Ελλάδα. Τώρα από πνεύμα έχουμε μόνο εκκλησία και σκοταδισμό. Και το ΑΠΘ ως ίδρυμα, τι προάγει; Τι σημαίνει πανεπιστημιακή κοινότητα, διακίνηση ιδεών; Τι σημαίνει αισθητική, τι σημαίνει ιδέα, Θα ζήσουμε σε αυτή τη χώρα αφήνοντας πίσω μας ό,τι είχε σχέση με το πνεύμα και την ελευθερία;

Και θα μείνουν οι τοίχοι οι γκρι, η μούγκα κι η καφρίλα;

Και τι κάνουμε από δω και πέρα; Προσωπικά πως προχωράς σαν καλλιτέχνης και πολίτης μέσα σε αυτό το κλίμα;

Κοίτα, εγώ βιοπορίζομαι στην Ελλάδα, μπορώ να επιβιώσω. Όμως φτάνει αυτό; Αισθάνομαι να ασφυκτιώ όλο και περισσότερο, όταν κάθε μέρα υποχωρεί η Ελλάδα του Αγγελόπουλου και ενδυναμώνεται η Ελλάδα της καφρίλας και του σκοταδισμού. Σκέφτομαι σοβαρά να φύγω στο εξωτερικό. Από την άλλη, όλα αυτά που ζούμε είναι ένας λόγος να παλέψουμε οι καλλιτέχνες και όλοι οι πολίτες ενάντια στο τέρας. Όπως έγραψα και στο fb όχι μόνο οι καλλιτέχνες, όλοι πρέπει να αγνοήσουν με πείσμα αυτόν τον ζόφο και να πέσουν με τα μούτρα στη δουλειά, στην όρεξη, στο φως.