Επιστολή που έστειλε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, στον Κυριάκο Μητσοτάκη δόθηκε στη δημοσιότητα από την κυβέρνηση, η οποία έκανε λόγο για πλήρη στήριξη στον Έλληνα πρωθυπουργό.

Συγκεκριμένα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας, κατά τη διάρκεια ενημέρωσης των πολιτικών συντακτών ανέφερε πως η επιστολή επιβεβαιώνει ότι «οι σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ βρίσκονται στο καλύτερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών».  Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος υπογράμμισε πως στην επιστολή αναφέρεται ότι «οι ΗΠΑ παραμένουν δεσμευμένες να στηρίξουν την ευημερία, την ασφάλεια και την δημοκρατία της Ελλάδας». Ακόμη ανέφερε πως η Ελλάδα χαρακτηρίζεται ως «σύμμαχος κλειδί και κρίσιμος παίκτης στην Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια».

Παρά τους διθυράμβους η επιστολή δεν είναι και για πανηγυρισμούς. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια τυπική ευχαριστήρια διπλωματική επιστολή, όπως σημείωσε και η αντιπολίτευση, ενόψει της αμυντικής συμφωνίας που αναμένεται να εγκρίνει η Βουλή. Κυρίως όμως σε αυτήν υπάρχει και μια κρίσιμη αναφορά, η οποία δεν προβλήθηκε από την κυβέρνηση και τα φιλικά της ΜΜΕ και αφορά τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και τις τουρκικές διεκδικήσεις. Ο Μάικ Πομπέο σημειώνει πως «όσοι έχουν συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο θα πρέπει να αναζητήσουν λύσεις με ειρηνικά μέσα, σύμφωνα με το άρθρο 33 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, και να απέχουν από οποιαδήποτε ενέργεια ή δήλωση που θα μπορούσε να είναι προκλητική».

Επί της ουσίας ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, έμμεσα, αναγνωρίζει τις τουρκικές διεκδικήσεις και καλεί τις εμπλεκόμενες πλευρές να κάτσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να βρουν μια λύση. «Δεν χρειαζόμαστε κλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή, αλλά μάλλον ειλικρινή διάλογο που θα οδηγήσει σε αποτελέσματα που σέβονται το διεθνές δίκαιο», προσθέτει, επιβεβαιώνοντας πως η Άγκυρα έχει καταφέρει να θέσει στο τραπέζι τη δική της ατζέντα.

Σημειώνεται πως ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, με σημερινές του δηλώσεις, στο ίδιο πλαίσιο, κάλεσε την ελληνική κυβέρνηση «να πείσει τον ελληνοκυπριακό τομέα να επιδείξει μία στάση που να αποδέχεται τη μοιρασιά στην ανατολική Μεσόγειο». «Η ανατολική Μεσόγειος ανήκει σε όλους μας», είπε και πρόσθεσε: «Μέχρι σήμερα αντί να προσπαθούν να μας αποκλείσουν – βασικά ένας από τους λόγους για τα βήματα που κάνουμε στην ανατολική Μεσόγειο είναι αυτός, επειδή κάποιες χώρες της περιοχής προσπάθησαν να αποκλείσουν την Τουρκία –  αντί γι’ αυτό, πρέπει να δείξουν ειλικρινά ότι είναι έτοιμοι να μοιράζονται. Εμείς είμαστε έτοιμοι για αυτό».

Ο Τσαβούσογλου τόνισε δε πως αυτό το μήνυμα έχει ήδη σταλεί στον Κυριακό Μητσοτάκη από τον ίδιο τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε κατ΄ιδίαν συνάντηση. «Αυτό ο πρόεδρος μας το είπε σε ανώτατο επίπεδο και στον πρωθυπουργό Μητσοτάκη, στο Λονδίνο, στο περιθώριο της συνόδου των ηγετών του ΝΑΤΟ. Υπάρχει πιο ειλικρινής προσέγγιση από αυτό; Αλλά οι προσεγγίσεις της Ελλάδας δυστυχώς δεν λύνουν τα προβλήματα στην ανατολική Μεσόγειο», δήλωσε. 

Οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης

Για «θετική αλλά γενικόλογη επιστολή που κινείται στο πλαίσιο της συγχαρητήριας επιστολής Τραμπ για την επίλυση του ονοματολογικού, της Διακήρυξης του Δεκεμβρίου του 2018 για το Στρατηγικό Διάλογο και άλλων δηλώσεων Αμερικανών αξιωματούχων», κάνει λόγο ο ΣΥΡΙΖΑ και υπογραμμίζει: «Μένει να δούμε τι σηματοδοτεί για την ουσία της στάσης των ΗΠΑ απέναντι στις προκλήσεις της Τουρκίας, καθώς μόλις πριν λίγες ημέρες ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας κ. Ο’ Μπράιαν, σε συνέντευξή του στην Καθημερινή, όχι απλά δεν κράτησε ίσες αποστάσεις, αλλά νουθετεί την Ελλάδα να μην προβαίνει σε κινήσεις που απομακρύνουν την Τουρκία από το ΝΑΤΟ».

Από την πλευρά της, η πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ Φώφη Γεννηματά σε δήλωσή της επικρίνει τη σπουδή της κυβέρνησης να παρουσιάσει ως επιτυχία την επιστολή του Μάικ Πομπέο και συγκεκριμένα υπογραμμίζει πως επιχειρεί «να παρουσιάσει μια τυπική, διπλωματική, ευχαριστήρια επιστολή του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ (για την αμυντική συμφωνία) ως απόδειξη της επιτυχίας του πρόσφατου ταξιδιού του κ. Μητσοτάκη».

Η πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ επισημαίνει ότι «είναι προφανές από το περιεχόμενο της συγκεκριμένης επιστολής, ότι τα ευχολόγια και οι συστάσεις περισσεύουν, ενώ απουσιάζουν εντελώς συγκεκριμένες αναφορές για τις πρόσφατες προκλητικές, επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας. Ουσιαστικά εξισώνεται ο θύτης με το θύμα». Προσθέτει ότι εμπεριέχονται «νουθεσίες του τύπου “βρείτε τα” έχουμε χορτάσει». «Από τους συμμάχους απαιτούμε επιτέλους καθαρή θέση και έμπρακτη στήριξη. Και αυτή δεν επιτυγχάνεται όταν η κυβέρνηση εμφανίζεται ως “προβλέψιμα δεδομένη”», καταλήγει.

Το ΚΚΕ αναφέρει πως «η επιστολή Πομπέο, που απεστάλη για να στηρίξει την Ελληνοαμερικάνικη Συμφωνία για τις βάσεις, την οποία προετοίμασε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και επικυρώνει η κυβέρνηση της ΝΔ, το μόνο που επιβεβαιώνει είναι την επικίνδυνη εμπλοκή της χώρας μας στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και επεμβάσεις στην περιοχή». Όπως επισημαίνει στη συνέχεια, «αυτή η επιστολή, όχι μόνο δεν προσφέρεται για υπερφίαλους πανηγυρισμούς, στους οποίους επιδίδεται η κυβέρνηση, αλλά αναπαράγει τη γνωστή στάση “Πόντιου Πιλάτου” που τηρούν οι ΗΠΑ, σε σχέση με τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας. Αυτή η στάση κρύβεται πραγματικά πίσω απ’ τις αναφορές στην “ειρήνη” και την “ασφάλεια” που ως μοναδικό περιεχόμενο έχουν τη συνοχή της ΝΑΤΟϊκής συμμαχίας».

«Οι δε παραλληλισμοί που έκανε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Ν. Δένδιας, ανάμεσα στην επιστολή Πομπέο και σε άλλη παλιότερη του Κίσσινγκερ απ’ τη δεκαετία του ‘70, μόνο ανησυχία μπορούν να δημιουργήσουν, όταν είναι γνωστός ο βρώμικος ρόλος του Κίσσινγκερ στην προώθηση των αμερικανικών συμφερόντων σε βάρος του ελληνικού λαού, όπως και του κυπριακού λαού κατά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, αλλά κι άλλων λαών του κόσμου», καταλήγει το σχόλιο του ΚΚΕ.