Τα κριτήρια αξιολόγησης των επενδύσεων που θα υπάγονται στον νέο αναπτυξιακό νόμο, τις μορφές ενίσχυσης και τον τρόπο καταβολής τους έδωσε χθες το βράδυ στη δημοσιότητα η υπουργός Οικονομίας, Λούκα Κατσέλη. Τα βασικά σημεία του νέου νομοσχεδίου θα παρουσιαστούν την Πέμπτη στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου του Κοινοβουλίου. Στο μεταξύ, σύμφωνα με τα πέντε διμερή επιμελητήρια, οι κλάδοι στους οποίους θα πρέπει να δώσει έμφαση η κυβέρνηση προκειμένου να αυξηθεί το ΑΕΠ είναι οι ακόλουθοι: Υγεία, τουρισμός, γεωργία και πράσινη ενέργεια.

Όπως αναφέρει η υπουργός η αξιολόγηση θα γίνεται σε τρία στάδια:
1) κατά 50% επί του συνόλου της βαθμολογίας με βάση το πόσο συμβάλλει η επένδυση στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ποιότητας και της εξωστρέφειας,
2) κατά 30% με βάση το κατά πόσο ενσωματώνει δράσεις που σχετίζονται με την πράσινη επιχειρηματικότητα και την προστασία του περιβάλλοντος,
3) κατά 20% με βάση το κατά πόσο η προτεινόμενη επένδυση ενισχύει την απασχόληση

Οι μορφές ενίσχυσης

Οι μορφές ενίσχυσης, στο μεγαλύτερο μέρος του θα αφορούν φορολογικά κίνητρα καθώς προτείνεται η απαλλαγή φόρου από το σύνολο των πραγματοποιούμενων κερδών μέχρι τη συμπλήρωση του ποσού της ενίσχυσης που θα λάμβανε η επένδυση αν εντασσόταν στο καθεστώς της απλής επιχορήγησης.

Άλλες μορφές ενίσχυσης θα περιλαμβάνουν την επιχορήγηση κεφαλαίου, την επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης, την επιχορήγηση χρεωλυσίου μακροπρόθεσμου δανείου και την επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης.

Η καταβολή των ενισχύσεων πραγματοποιείται σε τέσσερις φάσεις:
α) προκαταβολή μέχρι 25% με την υπαγωγή του επενδυτικού σχεδίου,
β) καταβολή μέχρι 25% επιπλέον με την ολοκλήρωση του 50% της συνολικής επένδυσης
γ) καταβολή επιπλέον 40% (και ότι δεν έχει εισπραχθεί κατά τις πρώτες δύο φάσεις) μετά τον έλεγχο ολοκλήρωσης του έργου, και
δ ) το υπόλοιπο 10% καταβάλλεται μετά το πέρας της τριετίας από την ολοκλήρωση της επένδυσης και εφόσον έχουν τηρηθεί τα προβλεπόμενα.

Ποιοι έχουν δυνατότητα υποβολής προτάσεων

Δυνατότητα υποβολής προτάσεων έχουν όλοι σχεδόν οι κλάδοι, με εξαίρεση δραστηριότητες που απαγορεύονται από την κοινοτική νομοθεσία. Επιπλέον, προβλέπεται η υποβολή επενδυτικών σχεδίων με ειδικά καθεστώτα για:

α) επιχειρηματικά σχέδια διάσωσης και αναδιάρθρωσης επιχειρήσεων,
β) έκτακτες και στοχευμένες περιφερειακές και τομεακές ενισχύσεις
γ) ενισχύσεις προς νεοϊδρυθείσες πολύ μικρές και μικρές καινοτόμες και υψηλής τεχνολογίας επιχειρήσεις καθώς και ενισχύσεις για καινοτόμο διεργασία και οργανωτική καινοτομία στον τομέα των υπηρεσιών,
δ) ειδικές ρυθμίσεις για επενδυτικά σχέδια σε Ζώνες Καινοτομίας, Επιχειρηματικά και Τεχνολογικά Πάρκα και
ε) ειδικές ρυθμίσεις για μεγάλες επενδύσεις.

Σημειώνεται πως το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό του επενδυτικού σχεδίου είναι 200.000 ευρώ.

Ποσοστά και ύψος ενισχύσεων

Το ποσοστό ενίσχυσης κάθε επενδυτικού σχεδίου εξαρτάται από το μέγεθος της επιχείρησης και τον Νομό στον οποίο υλοποιείται. Για τον καθορισμό των ποσοστών ενίσχυσης χρησιμοποιείται ως βάση το κατά κεφαλή ΑΕΠ κάθε νομού σε σχέση με το αντίστοιχο της χώρας ενώ η επικράτεια χωρίζεται σε τρείς Ζώνες κινήτρων.

Οι νομοί οι οποίοι έχουν κατά κεφαλή ΑΕΠ πολύ υψηλότερο από τον εθνικό μέσο όρο ενισχύονται με ποσοστά 15%, 20% και 25% για Μεγάλες, Μεσαίες και Μικρές – Πολύ Μικρές επιχειρήσεις αντίστοιχα. Οι νομοί με κατά κεφαλή ΑΕΠ μεγαλύτερο από το 70% του μέσου όρου της χώρας, ενισχύονται με ποσοστά 30%, 35% και 40% αντίστοιχα.

Τέλος, οι νομοί με κατά κεφαλή ΑΕΠ μικρότερο από το 70% του μέσου όρου της χώρας, τα νησιά του Αιγαίου και Ιονίου πελάγους, οι νησιωτικές περιοχές που ανήκουν διοικητικά σε νομούς της ηπειρωτικής Ελλάδας, καθώς και οι παραμεθόριοι Νομοί της χώρας, ενισχύονται με ποσοστά 40%, 45% και 50% αντίστοιχα.

Διαφάνεια και ταχύτητα στην υποβολή και αξιολόγηση

Τα επενδυτικά σχέδια ύψους μέχρι 3 εκατ. ευρώ θα υποβάλλονται, θα αξιολογούνται και θα ελέγχονται από τις Διευθύνσεις Σχεδιασμού και Ανάπτυξης των Περιφερειών, ενώ τα επενδυτικά σχέδια άνω του ύψους αυτού θα υποβάλλονται, αξιολογούνται και ελέγχονται είτε από τη Γενική Διεύθυνση Ιδιωτικών Επενδύσεων του Υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, είτε από την Επιχειρησιακή Μονάδα Ανάπτυξης του Υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, με έδρα τη Θεσσαλονίκη, για εκείνα τα επενδυτικά προγράμματα που πραγματοποιούνται στις Περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Κεντρικής Μακεδονίας και Δυτικής Μακεδονίας.

Η διαδικασία προσκλήσεων θα διενεργείται δύο φορές ετησίως, εντός δύο εξαμηνιαίων περιόδων με τις αιτήσεις υπαγωγής να υποβάλλονται τον Ιανουάριο και τον Ιούλιο κάθε έτους. Η αξιολόγηση γίνεται με τυχαία επιλογή ατόμων από το Μητρώο Πιστοποιημένων Αξιολογητών στο οποίο περιλαμβάνονται αξιολογητές τόσο από τις αρμόδιες υπηρεσίες όσο και εξωτερικοί ή και εμπειρογνώμονες σε ειδικά θέματα.

Για την προαγωγή της διαφάνειας ο νέος νόμος προβλέπει πέρα από τη δημιουργία του μητρώου αξιολογητών, μία σειρά από ρυθμίσεις όπως:

• ο διαχωρισμός του μητρώου αξιολογητών και ελεγκτών που θα απαρτίζεται τόσο από στελέχη των υπηρεσιών όσο και από εξωτερικά στελέχη και εμπειρογνώμονες σε ειδικά θέματα,
• η διατήρηση της ανωνυμίας του αξιολογητή καθ΄όλη τη διάρκεια της αξιολόγησης,
• η παρακολούθηση της πορείας αξιολόγησης του κάθε επενδυτικού φακέλου μέσα από το διαδίκτυο
• η παρακολούθηση της επένδυσης μετά την ολοκλήρωση,
• η σύσταση Σώματος Εσωτερικών Ελεγκτών
• η σύσταση συμβουλίου παρακολούθησης και αξιολόγησης του αναπτυξιακού αποτελέσματος και εντοπισμού προβλημάτων στην εφαρμογή του νόμου, το οποίο θα απαρτίζεται στην πλειονότητά του από τους φορείς της αγοράς.

Τέλος, σημειώνεται ότι στο νέο νόμο αυξήθηκε το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό του επενδυτικού σχεδίου στα 200.000 ευρώ, δεδομένου ότι ποσά χαμηλότερα από αυτό δύναται να καλυφθούν από άλλα αναπτυξιακά εργαλεία.

Προσοχή σε πέντε τομείς συνιστούν τα επιμελητήρια

Σε συνέντευξη τύπου που παραχώρησαν χθες οι εκπρόσωποι των πέντε διμερών επιμελητηρίων, με τη συνδρομή του ΙΟΒΕ, επισήμαναν τους τομείς στους οποίους πρέπει να δοθεί έμφαση από την κυβέρνηση προκειμένου να αυξηθεί το ΑΕΠ: Υγεία, τουρισμός, γεωργία και πράσινη ενέργεια. Ο επιστημονικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, καθηγητής Γιάννης Στουρνάρας, επισήμανε ότι ελλοχεύουν «κίνδυνοι εκτροπής» και ότι η εμπιστοσύνη των διεθνών αγορών, όπως δείχνουν τα spread, θα αργήσει να αποκατασταθεί και μίλησε για ενεργοποίηση πολιτικών σε ανταγωνιστικότητα-ανάπτυξη, θεσμούς και κοινωνικό κράτος, πέραν της σταθεροποίησης-ασφαλιστικού που έχει ήδη αρχίσει να τρέχει.

Η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος θα περιορίσει τις συντάξεις στο 15% ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2060 από 24% που εκτιμούσαν χωρίς αυτή, οι αλλαγές στην αγορά εργασίας θα επιφέρουν αύξηση του ΑΕΠ κατά 3,5%, καθώς και το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων και των υπηρεσιών που θα συνδράμει κατά 10% το ΑΕΠ στην προσεχή 5ετία και 13% συνολικά.

Τα επιμελητήρια χαρακτήρισαν οπισθοδρομική τη ρύθμιση για την αναμόρφωση του ΕΣΥ, που διατηρεί το παλαιό διευθυντικό καθεστώς και παρά τις διαμαρτυρίες των γιατρών. Σύμφωνα με τους μελετητές, το ισχύον πολυδιευθυντικό σύστημα διατηρεί το «κλειστό επάγγελμα» των περίπου 4.000 γιατρών που φέρουν τον τίτλο και λαμβάνουν τον μισθό του διευθυντή, μεταξύ 50 και 65 ετών, που δεν κρίθηκαν και δεν αξιολογήθηκαν ποτέ και θα παραμείνουν στις θέσεις απαγορεύοντας την είσοδο σε οποιονδήποτε άλλο γιατρό να διεκδικήσει θέση διευθυντή.