Νέο σύστημα πληρωμών για το ρωσικό φυσικό αέριο, όπως απαίτησε το Κρεμλίνο, ετοιμάζονται να χρησιμοποιήσουν ορισμένες από τις μεγαλύτερες ενεργειακές εταιρείες της Ευρώπης, δημιουργώντας ρωγμές στο δυτικό αντιρωσικό μπλοκ.

Ads

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, οι διανομείς φυσικού αερίου σε Γερμανία, Αυστρία, Ουγγαρία και Σλοβακία σχεδιάζουν να ανοίξουν λογαριασμούς σε ρούβλια στην Gazprombank στην Ελβετία, προκειμένου να ικανοποιήσουν τη ρωσική απαίτηση για πληρωμές στο δικό της νόμισμα. Η εφημερίδα επικαλείται πηγές που έχουν γνώση των προετοιμασιών.

Όπως αναφέρουν επικριτές αυτών των κινήσεων, πρόκειται για εξελίξεις που θα υπονομεύσουν τις κυρώσεις της ΕΕ, θα απειλήσουν την ενότητα του μπλοκ και θα προσφέρει δισεκατομμύρια σε μετρητά στη ρωσική οικονομία. Στους Financial Times, αναφέρεται πως οι κινήσεις αυτές φανερώνουν ότι οι ενέργειες της αμφισβητούν την ικανότητα της ΕΕ να διατηρήσει ένα ενιαίο μέτωπο απέναντι στη Ρωσία.

Οι εισαγωγείς αερίου που προσαρμόζονται

Στους ομίλους αυτούς περιλαμβάνονται δύο από τους μεγαλύτερους εισαγωγείς ρωσικού φυσικού αερίου: Η Uniper με έδρα το Ντίσελντορφ και η OMV με έδρα τη Βιέννη. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των ευρωπαίων αγοραστών και της Gazprom, του ρωσικού κρατικά ελεγχόμενου προμηθευτή φυσικού αερίου, έχουν ενταθεί καθώς πλησιάζουν οι προθεσμίες πληρωμής.

Ads

Εκπρόσωπος της OMV (Αυστρία) είπε στο Reuters πως η εταιρεία εργάζεται για μια λύση που θα είναι συμβατή με τις κυρώσεις, όμως αρνήθηκε να διευκρινίσει αν αυτό σημαίνει πως θα χρησιμοποιήσει λογαριασμούς, όπως αναφέρεται στο σημερινό δημοσίευμα των FT.

Η γερμανική Uniper πρόκειται να μεταφέρει τις πληρωμές της για το αέριο σε μια ρωσική τράπεζα και δεν θα χρησιμοποιεί πλέον μια τράπεζα με έδρα την Ευρώπη, γνωστοποίησε σήμερα αυτή η εταιρεία κοινής ωφελείας στην εφημερίδα Rheinische Post.

Oμοίως, η ιταλική Eni, άλλος ένας από τους μεγάλους πελάτες της Gazprom, αξιολογεί τις επιλογές της. Η εταιρεία που υποστηρίζεται από τη Ρώμη έχει περιθώριο μέχρι το τέλος Μαΐου, όταν λήγει η επόμενη πληρωμή της για τις ρωσικές προμήθειες, για να λάβει την τελική απόφαση, δήλωσαν Ιταλοί αξιωματούχοι. Η Eni αρνήθηκε να σχολιάσει το δημοσίευμα.

Η αντίδραση της ΕΕ

Η Επιτροπή εξέδωσε επίσημη τεχνική καθοδήγηση με την παραδοχή ότι η χρηματοοικονομική μηχανική που επινοήθηκε από το Κρεμλίνο θα μπορούσε να είναι «συμβατή με τις κυρώσεις» υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Θα είχε ως αποτέλεσμα η Ρωσία να έχει πρόσβαση σε δισεκατομμύρια έσοδα από φυσικό αέριο για να στηρίξει το νόμισμά της και την οικονομία της, δήλωσαν κράτη μέλη και αξιωματούχοι της ΕΕ.

Σύμφωνα με τον νέο ρωσικό μηχανισμό, οι ευρωπαϊκές εταιρείες θα συνεχίσουν να πληρώνουν την Gazprombank για τις εισαγωγές τους σε ευρώ, διασφαλίζοντας ότι δεν παραβιάζουν το καθεστώς κυρώσεων. Η ρωσική τράπεζα, η οποία δεν υπόκειται σε κυρώσεις της ΕΕ, στη συνέχεια, κατόπιν αιτήματός της, θα μετατρέψει τις καταθέσεις σε ευρώ σε ρούβλια σε έναν δεύτερο λογαριασμό που άνοιξε στο όνομά της, για περαιτέρω πληρωμή στη Ρωσία.

Οι σύμβουλοι της Επιτροπής κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οποιαδήποτε κίνηση της ΕΕ να επιβάλει κυρώσεις κατά της Gazprombank, που θα ήταν ο ταχύτερος τρόπος για να κλείσει το παραθυράκι, θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο ολόκληρο τον υφιστάμενο μηχανισμό πληρωμής για το ρωσικό αέριο, με αποτέλεσμα την καταστροφική διακοπή των αποστολών προς την Ευρώπη.

Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Επιτροπής, δήλωσε σε συνέντευξή του ότι εναπόκειται πρωτίστως στις μεμονωμένες εταιρείες που είχαν υπογράψει τις συμβάσεις με την Gazprom να τις εφαρμόσουν και να τις ερμηνεύσουν. Όμως τους προέτρεψε να τηρήσουν το γράμμα αυτών των συμβάσεων. «Οι τιμές είναι συμφωνημένες σε ευρώ ή δολάρια. Έτσι πληρώνετε αυτό το ποσό των ευρώ για μια δεδομένη ποσότητα φυσικού αερίου, και τέλος», είπε.

Το διάταγμα Πούτιν

Υπενθυμίζεται ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν εξέδωσε διάταγμα στα τέλη Μαρτίου, σύμφωνα με το οποίο οι αγοραστές φυσικού αερίου από τα λεγόμενα μη φιλικά κράτη έπρεπε να δημιουργήσουν τραπεζικούς λογαριασμούς τόσο σε ξένο νόμισμα όσο και σε ρούβλια στην Gazprombank, τον χρηματοοικονομικό εμπορικό βραχίονα της Gazprom με έδρα την Ελβετία, για να πληρώσουν για τις προμήθειές τους. Το μέτρο θεωρήθηκε ως ένας τρόπος εξουδετέρωσης των κυρώσεων της ΕΕ κατά της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας λόγω της εισβολής της Μόσχας στην Ουκρανία.

Οι εισαγωγές φυσικού αερίου στην Πολωνία και τη Βουλγαρία, που αρνήθηκαν να εγγραφούν στο πρόγραμμα του Κρεμλίνου, διακόπηκαν την Τετάρτη, μια απόφαση που η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, περιέγραψε ως εκβιασμό.