Μεγάλη αναστάτωση αλλά και αλαλούμ επικρατεί αναφορικά με τις κρατήσεις καταλυμάτων σε τουριστικούς προορισμούς μετά και την έξαρση της εξάπλωσης του κοροναϊού τόσο στη χώρα μας όσο και διεθνώς. Κι αυτό γιατί δεκάδες χιλιάδες είναι εκείνοι, που αναμένουν εδώ και πολλές εβδομάδες την επιστροφή των ποσών που είχαν προκαταβάλει για έξοδα μετακίνησης και διαμονής για ταξίδια, τα οποία ποτέ δεν πραγματοποιήθηκαν λόγω της διακοπής πτήσεων αλλά και της απαγόρευσης κυκλοφορίας στην πλειονότητα των χωρών διεθνώς.

Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας η εικόνα παραμένει συγκεχυμένη (σε μια περίοδο , καθώς μπορεί με αρκετοί να υπήρξαν εκείνοι που κατάφεραν να λάβουν πίσω τα χρήματά τους είτε απευθείας από τους ιδιοκτήτες καταλυμάτων είτε μέσω των διαφόρων πλατφορμών κράτησης, δε φαίνεται όμως ότι αυτό ήταν ο κανόνας βάσει του οποίου κινήθηκαν όλοι οι άμεσα ενδιαφερόμενοι. Έτσι «βροχή» πέφτουν το τελευταίο διάστημα οι καταγγελίες για ξενοδόχους, οι οποίοι αρνούνται πεισματικά  να προχωρήσουν σε επιστροφή ακόμη και της προκαταβολής, είτε αντιπροτείνοντας την μετάθεση της κράτησης σε άλλη περίοδο είτε απλά ενημερώνοντάς τους θιγόμενους ότι τα εν λόγω ποσά θα πρέπει να θεωρούνται «χαμένα».

Από τη μεριά τους πάντως οι ξενοδόχοι επικαλούνται το ισχυρό πλήγμα που δέχθηκαν, δηλώνοντας σε πολλές περιπτώσεις πλήρη αδυναμία επιστροφής των ποσών που έχουν λάβει.

Ενδεικτική είναι η σύσταση εκ μέρους της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Τουριστικών Καταλυμάτων “ΚΥΚΛΟΣ”   προς τους καταλυματίες για τις ακυρώσεις κρατήσεων, με βάση τις οδηγίες που εξέδωσε το υπουργείο Τουρισμού. Με βάση αυτή   «η γενικότερη παραίνεση είναι να καταβάλλεται κάθε προσπάθεια ώστε οι κρατήσεις να μετατρέπονται σε ανοιχτές, δηλαδή χωρίς νέα συγκεκριμένη ημερομηνία». Κατά τα λοιπά συνίσταται η μεγαλύτερη δυνατό «ευελιξία» στον χειρισμό των μεμονωμένων υποθέσεων, υπενθυμίζοντας πάντως ότι υπάρχει η υποχρέωση επιστροφής χρημάτων.

Εξίσου «θολή» είναι η κατάσταση και σε σχέση με τα οργανωμένα ταξίδια, καθώς ούτε εκεί φαίνεται πως η επιστροφή χρημάτων αποτελεί κανόνα.

Η οδηγία που «αγνοεί» ο υπουργός Ανάπτυξης

Κι ενώ το υπουργείο Τουρισμού τηρεί στάση «Πόντιου Πιλάτου» ενώπιον των συγκεκριμένων δεδομένων (ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την οικονομική ενίσχυση του κλάδου σε αυτή την εξαιρετικά δύσκολη περίοδο), ήρθαν κάποιες δηλώσεις του  Άδωνι Γεωργιάδη για να δημιουργήσουν ακόμη μεγαλύτερη σύγχυση. Κι αυτό γιατί ο υπουργός Ανάπτυξης ήρθε να «πατήσει» πάνω στην αγωνία ενός ολόκληρου κλάδου, υποστηρίζοντας ότι οι ξενοδόχοι δεν είναι να επιστρέψουν τις προκαταβολές, φροντίζοντας παράλληλα να επισείσει τον κίνδυνο της πλήρους κατάρρευσης για πολλές τουριστικές επιχειρήσεις σε περίπτωση που συμβεί κάτι τέτοιο.

Το αξιοπερίεργο είναι ότι ενώ ο συγκεκριμένος υπουργός είναι κατά τ’ άλλα επιφορτισμένος με την προστασία των καταναλωτών φαίνεται να αγνοεί (ή τουλάχιστον να κάνει πως αγνοεί) τους κανόνες που διέπουν την προστασία αυτή. 

Αν κάνει άλλωστε κανείς μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο θα ανακαλύψει ότι υπάρχει συγκεκριμένη οδηγία εκ μέρους της Κομισιόν αλλά και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2015/2302) σχετικά με τα οργανωμένα ταξίδια και τους συνδεδεμένους ταξιδιωτικούς διακανονισμούς, η οποία και ενσωματώθηκε στο εγχώριο δίκαιο. Ειδικότερα, στην παράγραφο 2 του άρθρου 12 της επίμαχης οδηγίας προβλέπεται σαφώς ότι «ο ταξιδιώτης έχει το δικαίωμα να καταγγείλει τη σύμβαση οργανωμένου ταξιδιού πριν από την έναρξη του πακέτου χωρίς την καταβολή οποιασδήποτε χρέωσης καταγγελίας σε περίπτωση αναπόφευκτων και έκτακτων περιστάσεων στον τόπο προορισμού ή πολύ κοντά σε αυτόν, οι οποίες επηρεάζουν σημαντικά την εκτέλεση του πακέτου ή επηρεάζουν σημαντικά τη μεταφορά των επιβατών στον προορισμό. Σε περίπτωση καταγγελίας της σύμβασης οργανωμένου ταξιδιού σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο, ο ταξιδιώτης δικαιούται την πλήρη επιστροφή όλων των ποσών που κατέβαλε για το πακέτο, αλλά δεν δικαιούται πρόσθετη αποζημίωση».

Κυβέρνηση χωρίς σχέδιο, καταναλωτές σε σύγχυση, επαγγελματίες σε απόγνωση

Μιλώντας στο tvxs η πρόεδρος του ΕΚΠΟΙΖΩ, Παναγιώτα Καλαποθαράκου, αναφέρει πως η οργάνωση είχε εγκαίρως -πολύ πριν την εξάπλωση του ιού- ενημερώσει τα αρμόδια όργανα του υπουργείου Ανάπυτξης για τους κινδύνους που αναδύονταν, αλλά δε βρήκε καμιά ανταπόκριση. Σημειώνει δε ότι η μόνη λύση που απομένει σε πολλούς καταναλωτές είναι η προσφυγή στα δικαστήρια, κάτι όμως που φαντάζει εξίσου δύσκολο λόγω του κόστους που πρέπει να αναλάβουν.

Επικριτικός απέναντι στην κυβέρνηση είναι, σε δηλώσεις του στο tvxs.gr, και ο αντιπεριφερειάρχης Επιχειρηματικότητας-Εμπορίου-Καινοτομίας-Κοινωνικής Οικονομίας. Αλλά και πρώην γενικός γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή,  Αντώνης Παπαδεράκης. Επισημαίνει μάλιστα ότι οι επαγγελματίες τουρισμού έχουν αφεθεί χωρίς κανένα κεντρικό σχεδιασμό σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο, με αποτέλεσμα να προκύπτουν ακόμη και φαινόμενα μετακύλισης της ζημιάς στους καταναλωτές.