Συνέχεια στην πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση του προβλήματος των κόκκινων δανείων που είχε ανακοινώσει στις 5 Φεβρουαρίου δίνει ο Γιάνης Βαρουφάκης, ο οποίος με επιστολή που απευθύνει σε Αλέξη Τσίπρα, Φώφη Γεννηματά και Δημήτρη Κουτσούμπα, τους καλεί «σε ειλικρινή και ανοιχτό διάλογο».

Στην σημερινή σχετική ανακοίνωση το ΜέΡΑ 25 επισημαίνει ότι: «κάθε λύση οφείλει να ξεκινά από σωστή διάγνωση: Η μαζική πώληση των κόκκινων δανείων δεν επιτρέπει την οποιαδήποτε προστασία πρώτης κατοικίας ή μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Αν συνεχιστούν οι πωλήσεις, θα ενταθεί απελπιστικά η κοινωνική και οικονομική κρίση (συμπεριλαμβανομένης και της απαξίωσης των τραπεζών). Συνεπώς, έχουμε υποχρέωση να βρούμε εναλλακτική, ορθολογική λύση που σταματά τις πωλήσεις, εξυγιαίνει τις τράπεζες και, παράλληλα, προστατεύει τους δανειολήπτες που έχουν πέσει θύματα της κρίσης».

Υπενθυμίζει επίσης ότι το ΜέΡΑ 25 έχει καταθέσει στον δημόσιο διάλογο συγκεκριμένη πρόταση που, όπως τονίζει «κρίνουμε ότι, επιτυγχάνει τον τερματισμό των πωλήσεων/πλειστηριασμών και ταυτόχρονα εξυγιαίνει τις τράπεζες – με μοναδικούς ζημιωμένους τα ταμεία/funds».

Ολόκληρη η επιστολή 

Η εκτίμηση του ΜέΡΑ25 είναι ότι η κρίση χρέους της χώρας θα επιταχυνθεί μέσα από την επιλεγμένη από την κυβέρνηση μέθοδο διαχείρισης του μη εξυπηρετούμενου ιδιωτικού χρέους (των κόκκινων δανείων).

Την Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου 2020 εξαγγείλαμε την ανάληψη πρωτοβουλίας διαλόγου με κόμματα, φορείς, δήμους κλπ., ώστε να ανταλλάξουμε απόψεις, με στόχο τη διαμόρφωση εναλλακτικής πρότασης.

Με την παρούσα σας απευθύνω πρόταση ειλικρινούς και ανοικτού διαλόγου επειδή κρίνω ότι η πολιτική πώλησης των κόκκινων δανείων («ΗΡΑΚΛΗΣ»), σε συνδυασμό με την κατάργηση της προστασίας πρώτης κατοικίας και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο, αφ’ενός, στην εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος και, αφ’ ετέρου, στην επιτάχυνση της κοινωνικής και οικονομικής κρίσης.

Η ανταπόκρισή σας στην πρόσκληση και η συμμετοχή σας στον μεταξύ μας διάλογο προφανώς δεν σας/μας δεσμεύει σε κοινές αποφάσεις πολιτικής. Αυτό που υπόσχεται είναι ο ουσιαστικός εμπλουτισμός των απόψεων/θέσεων όλων μας, μετά την έκθεση σε διαφορετικές απόψεις, στο πλαίσιο δημιουργικής αντιπαράθεσης ιδεών/προτάσεων. [Βλ. πιο κάτω παραθέτω περίληψη των εκτιμήσεων/προτάσεων του ΜέΡΑ25)

Αναμένοντας την απάντησή σας,

Φιλικά

Γιάνης Βαρουφάκης

Οι θέσεις του ΜέΡΑ25

Σχέδιο «Ηρακλής»: Νέος Φαύλος Κύκλος 

Οι τράπεζες πρέπει, αναμφισβήτητα, να εκκαθαρίσουν τα βιβλία τους από τα κόκκινα δάνεια. Όμως, κάθε προσπάθεια να γίνει αυτό μέσω πωλήσεών τους απαιτεί αγοραστές των κόκκινων δανείων πρόθυμους να πληρώσουν τιμές (π.χ. 50% της ονομαστικής αξίας του δάνειου) που να συμφέρει τις τράπεζες.

Κι εδώ γεννιέται ο φαύλος κύκλος, επειδή οι τιμές των κόκκινων δανείων είναι ανάλογες με τον ρυθμό επιτάχυνσης της ρευστοποίησης των ακινήτων (δηλαδή των πλειστηριασμών): Είτε δεν θα επιταχυνθούν οι πλειστηριασμοί, οπότε το σχέδιο θα αποτύχει, καθώς οι τιμές των κόκκινων δανείων θα παραμείνουν χαμηλές και οι τράπεζες δεν θα πουλήσουν. Είτε οι τιμές τους θα φτάσουν ικανοποιητικά, για τις τράπεζες, επίπεδα μετά από μαζικούς πλειστηριασμούς.

Εν κατακλείδι, η εκκαθάριση των κόκκινων δανείων μέσω της πώλησής τους είναι καταδικασμένη είτε (α) να αποτύχει βραχυπρόθεσμα (χαμηλές τιμές, λίγοι πλειστηριασμοί) είτε (β) να αποτύχει μακροπρόθεσμα (υψηλές τιμές λόγω καταιγίδας πλειστηριασμών που υπονομεύουν την οικονομική δραστηριότητα της μικρομεσαίας τάξης στερώντας τις τράπεζες από την πελατεία στην οποία βασίζουν την ανάκαμψή τους!)

Οι 4 στόχοι ενός εναλλακτικού ορθολογικού σχεδίου 

• ΤΡΑΠΕΖΕΣ: Εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος
• ΚΟΙΝΩΝΙΑ: Τερματισμός μαζικής ρευστοποίησης μικρομεσαίων περιουσιών που μετατρέπουν εν δυνάμει μεγάλες υπεραξίες σε προσόδους των funds [οι οποίες θα εξαχθούν, ως επί το πλείστον, εκτός Ελλάδας]. Παράλληλα, προοπτική για επανένταξη στη διαδικασία αποπληρωμής των δανειοληπτών.
• OIKONOMIA: Τερματισμός του φαύλου κύκλου ο οποίος, εν τέλει, υπονομεύει τις τράπεζες [πωλήσεις κόκκινων δανείων] • [πλειστηριασμοί] • [ανασφάλεια] • [απροθυμία δανεισμού από ιδιώτες] • [Συμπίεση δραστηριότητας που δημιουργεί νέα κόκκινα δάνεια]
• ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ: Κατάργηση σύγκρουσης συμφερόντων με νέο συμμετοχικό (αντί για τραπεζικοκεντρικό] θεσμό διαχωρισμού στρατηγικών & ακούσιων κακοπληρωτών

Η πρόταση διαλόγου του ΜέΡΑ25 – Βασικό πλαίσιο εναλλακτικού σχεδίου 

• Άμεση, μαζική μεταφορά των κόκκινων δανείων (αντί για πώλησή τους)
• Διακοπή όλων των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας και ακινήτων που στεγάζουν λειτουργούσες επιχειρήσεις
• Πάγωμα των δανείων
• Διατήρηση του ποσοστού ιδιοκτησίας των δανειοληπτών
• Νέο συμμετοχικό όργανο που θα διαχωρίζει τους στρατηγικούς από τους ακούσιους κακοπληρωτές

Χαρακτηριστικά, θεσμοί και διαδικασίες του εναλλακτικού σχεδίου 

• Ιδρύεται Δημόσια Εταιρεία Αναδιάρθρωσης & Διαχείρισης Ιδιωτικών Χρεών (ΔΕΑΔΙΧ)
• Άμεση μεταφορά από τις τράπεζες στην ΔΕΑΔΙΧ όλων των κόκκινων δανείων
• Παροχή στις τράπεζες τίτλων της ΔΕΑΔΙΧ ίσης ονομαστικής αξίας με εκείνη των μεταφερμένων δανείων – τίτλους στηριζόμενους από τα ενέχυρα-ακίνητα συν εγγυήσεις του Δημοσίου
• Νομοθετείται το δικαίωμα των δανειζόμενων, των οποίων τα δάνεια πουλήθηκαν ήδη σε ιδιώτες, να αγοράζουν πίσω τα δάνειά τους στην ίδια τιμή που τα αγόρασαν οι ιδιώτες συν ένα μικρό τέλος αποζημίωσης των ιδιωτών
• Νομοθετείται μορατόριουμ στους πλειστηριασμούς (α) πρώτης κατοικίας και (β) καταστημάτων/εμπορικών χώρων κάτω μιας συγκεκριμένης αξίας και εφόσον η επιχείρηση λειτουργεί
• Όλα τα υπόλοιπα ακίνητα τα διαχειρίζεται η ΔΕΑΔΙΧ με στόχο την μακροπρόθεσμη μεγιστοποίηση των υπεραξιών της (π.χ. ενοικίαση, πώληση ή τιτλοποίηση)
• Για πρώτες κατοικίες και λειτουργούσες μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις η ΔΕΑΔΙΧ δεσμεύεται να κρατά στα βιβλία της τα «κόκκινα» δάνεια έως ότου η τιμή των δεσμευμένων ακινήτων ξεπεράσει ένα επίπεδο. Έως τότε, το δάνειο παγώνει εφόσον οι δανειζόμενοι καταβάλλουν μηνιαία Εισφορά Διατήρησης Δικαιώματος Χρήσης και Συνιδιοκτησίας. Το ύψος αυτής της Εισφοράς Διατήρησης προσδιορίζεται από τις δημοτικές αρχές με γνώμονα τα ενοίκια της περιοχής και με μέγιστο το 1/3 των καθαρών εισοδημάτων του δανειολήπτη.
• Ιδρύεται Συμβούλιο Εκκαθάρισης αποτελούμενο από εκπροσώπους του Υπουργείου Οικονομικών, των κομμάτων της αντιπολίτευσης, των τραπεζών, των δανειοληπτών και κληρωτούς πολίτες. Το Συμβούλιο Εκκαθάρισης συντάσσει κανόνες εντοπισμού στρατηγικών κακοπληρωτών και, εξωδικαστικά, συντάσσει κατάλογο στρατηγικών κακοπληρωτών των οποίων τα ακίνητα διακρατεί η ΔΕΑΔΙΧ.
• Όταν δανειολήπτης δηλώσει ότι, λόγω βελτίωσης της κατάστασής της/του, μπορεί να αρχίσει ξανά να αποπληρώνει το δάνειο, της/του επιτρέπεται να το κάνει
• Όταν δανειολήπτης δηλώσει ότι επιθυμεί την πώληση του ακίνητου, π.χ. λόγω αύξηση της τιμής του, τότε έχει λαμβάνειν ποσό από την πώληση ανάλογο του ποσοστού του αρχικού δανείου που είχε αποπληρώσει.
• Όταν, εν καιρώ, ξεπεραστεί η κρίση, τα κεφάλαια της ΔΕΑΔΙΧ (είτε από πωλήσεις είτε από συσσωρευμένες Εισφορές Διατήρησης είτε από αποπληρωμές των δανειοληπτών) ανταλλάσσονται με τους τίτλους της ΔΕΑΔΙΧ που έλαβαν, και κρατούν στα βιβλία τους, οι τράπεζες

Με την ίδρυση της ΔΕΑΔΙΧ, και τις πιο πάνω διαδικασίες, επιτυγχάνονται ταυτόχρονα:

• Η εξυγίανση των τραπεζών
• Η προστασία της πρώτης κατοικίας και των μικρομεσαίων από την ρευστοποίηση
• Η εκποίηση των ακινήτων των στρατηγικών κακοπληρωτών
• Η ωφέλεια της κοινωνίας, και του Δημόσιου, από τις μεγάλες υπεραξίες που σήμερα υφαρπάζουν τα ταμεία-funds (που θα εξάγουν στο εξωτερικό)
• Ο τερματισμός του φαύλου κύκλου πτωχευμένων τραπεζών & πτωχευμένων μικρομεσαίων.