Σε μικρά, παλιά σπίτια ή σε πιο αξιοπρεπή από τα οποία όμως ίσως χρειάζονται διαδρομή μιάμισης ώρας για την εργασία τους καλούνται να μένουν πολλοί άνθρωποι άνθρωποι που βρίσκονται σε αναζήτηση κατοικίας με ενοίκιο. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει κάποιος αν δει τις μέσες τιμές των ενοικίων ανά περιοχή στην Αττική, όπως τις υπολόγισε το Pricefox, και τις συγκρίνει με τα διαθέσιμα εισοδήματα στην Ελλάδα. Η χώρα μας είναι πρώτη στα υπερβολικά κόστη στέγασης σύμφωνα με την Eurostat.

Τί σημαίνει αυτό στην πράξη; Οι μαρτυρίες ανθρώπων στο tvxs.gr που αναζητούσαν σπίτι για ενοικίαση προκειμένου να ξεκινήσουν τη δική τους οικογένεια καθώς και τα είναι ενδεικτική της κατάστασης που επικρατεί.

5,9 ευρώ/τ.μ στα Άνω Λιόσια, 8,3 στου Γκύζη ή 11,5 στο Παλαιό Φάληρο;

Από την έρευνα της Pricefox προκύπτει ότι οι φθηνότερες περιοχές στην Αττική για να νοικιάσει κάποιος είναι ο Ασπρόπυργος (3,8 ευρώ/τ.μ), τα Άνω Λιόσια (5,9 ευρώ/τ.μ), τα Σπάτα, οι Αχαρνές και η Ελευσίνα με περίπου 6,4 ευρώ/τ.μ.

Αν πάρουμε το παράδειγμα των Άνω Λιοσίων, κάνοντας έρευνα σε site αγγελιών ακινήτων βλέπουμε ότι στα 6 ευρώ/τ.μ υπάρχουν λίγα μεν αλλά σε καλή κατάσταση διαμερίσματα. Αν μια οικογένεια επιλέξει να μείνει σε ένα τέτοιο σπίτι 90 τ.μ, θα πληρώνει τον μήνα για ενοίκιο 540 ευρώ. Όμως σε μια περιοχή τόσο έξω από την Αθήνα, πόσω μάλλον στην Ελευσίνα ή τον Ασπρόπυργο, ο χρόνος και το κόστος μετακίνησης είναι πιθανό να επιβαρύνουν πολύ τον οικογενειακό προϋπολογισμό.

Στον αντίποδα οι ακριβότερες περιοχές στην Αττική είναι η Βουλιαγμένη (18,5 ευρώ/τ.μ), το Κολωνάκι (15,9 ευρώ/τ.μ), το Ψυχικό (14,9 ευρώ/τ.μ), η γλυφάδα (12,2 ευρώ τ.μ) και το Παλαιό Φάληρο με 11,5 ευρώ/ τ.μ.

Κοιτώντας για διαμερίσματα στο Παλαιό Φάληρο στην τιμή των 11 ευρώ ανά τετραγωνικό, δηλαδή λίγο κάτω από τον μέσο όρο, βρίσκουμε ακίνητα που κυρίως κατασκευάστηκαν τις δεκαετίες του 80 και του 90, αρκετά χωρίς φαρδιά μπαλκόνια και χωρίς σύγχρονα κουφώματα. Μια οικογένεια που επιλέξει το Παλαιό Φάληρο για να μείνει, θα δώσει για ένα τέτοιο σπίτι 90 τ.μ ενοίκιο κοντά στα 1000 ευρώ.

Σκεφτήκαμε να αναζητήσουμε διαμέρισμα και σε μια πυκνοκατοικημένη περιοχή εντός του δήμου της Αθήνας που δεν είναι παραδοσιακά ακριβή, στου Γκύζη. Η μέση τιμή ενοικίου για διαμερίσματα από 50 έως 130 τ.μ είναι 8,3 ευρώ/τ.μ. Δηλαδή για ένα σπίτι 90 τ.μ μια οικογένεια που θα επιλέξει να μείνει στου Γκύζη προκειμένου να βρίσκεται κοντά στο κέντρο της πόλης θα χρειάζεται 747 ευρώ τον μήνα.

Ο κανόνας του 30% και τα ελληνικά εισοδήματα

Διαχρονικά οι οικονομολόγοι λένε πως για να υπάρχουν πόροι για όλες τις ανάγκες και ίσως κάποιο περίσσευμα για κατανάλωση ή αποταμίευση, το κόστος στέγασης (ενοίκιο ή δάνειο για αγορά) πρέπει να μην ξεπερνά το 30% του διαθέσιμου εισοδήματος του νοικοκυριού. Ο κανόνας αυτός βέβαια θεσπίστηκε στον δυτικό κόσμο σε συνθήκες οικονομικής ανάπτυξης και όχι εργασιακής αβεβαιότητας και αλλεπάλληλων κρίσεων σαν κι αυτές που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια, ειδικά στην Ελλάδα.

Έστω όμως ότι εφαρμόζουμε τον κανόνα του 30% στα ελληνικά εισοδήματα. Για οικογένεια με ετήσιο εισόδημα 21.600 ευρώ, δηλαδή μηνιαίο 1.800 ευρώ, το 30% είναι 540 ευρώ. Για οικογένεια με ετήσιο εισόδημα 28.000 ευρώ, δηλαδή 2.330 ευρώ τον μήνα, το 30% περίπου 700 ευρώ. Για οικογένεια με ετήσιο εισόδημα 35.000 ευρώ και μηνιαίο περίπου 2.920, το 30% είναι 876 ευρώ.

Από τους παραπάνω υπολογισμούς προκύπτει ότι για να μείνει μια οικογένεια σε ένα αξιοπρεπές σπίτι στου Γκύζη, πρέπει να έχει μηνιαίο εισόδημα πάνω από 2.500 ευρώ. Σε αντίθετη περίπτωση, θα πρέπει να νοικιάσει σε περιοχές αρκετά πιο μακριά από το κέντρο της Αθήνας.

Πρέπει να σημειωθεί ότι το Κράτος δίνει επίδομα στέγασης από 70 ως 210 ευρώ τον μήνα για οικογένειες με ετήσιο εισόδημα έως 21.000 ευρώ. Με μεγαλύτερο εισόδημα, η ελληνική Πολιτεία θεωρεί ότι μια οικογένεια μπορεί να ανταπεξέλθει μόνη της.

Οι Έλληνες πληρώνουν για το σπίτι περισσότερο από όλους τους Ευρωπαίους

Σύμφωνα με την Eurostat, το 2020 η Ελλάδα ήταν με μεγάλη διαφορά πρώτη στον δείκτη που ονομάζει ως υπερβολικές δαπάνες για στέγαση. Πρόκειται για το ποσοστό του πληθυσμού που πληρώνει για τα συνολικά κόστη στέγασης, δηλαδή όχι μόνο ενοίκιο αλλά και λογαριασμούς, περισσότερα από το 40% του εισοδήματός του.

Διαβάζουμε λοιπόν ότι σε 13 κράτη-μέλη το ποσοστό αυτό είναι κάτω από 5%, μεταξύ αυτών στην Κύπρο όπου μόνο το 1,9% του πληθυσμού δίνει τόσο μεγάλο μέρος του εισοδήματος του για στεγαστικά έξοδα. Από τις χώρες της ΕΕ, εκτός της δικής μας, μόνο στη Δανία και τη Βουλγαρία το ποσοστό υπερβαίνει το 10%. Στην Ελλάδα είναι 33%.

Οι τιμές που το 2020 φαίνονταν «απαράδεκτες» τώρα φαντάζουν ευκαιρία

Η Δήμητρα είναι 36 ετών και μέχρι το 2020 έμενε με τον σύζυγό της σε ένα μικρό διαμέρισμα στην Κυψέλη. Μένοντας έγκυος, αποφάσισαν να βρουν ένα μεγαλύτερο σπίτι σχετικά κοντά στο πατρικό της που βρίσκεται στον Βύρωνα. Λέει την ιστορία τους στο tvxs.gr.

«Ψάχναμε για αρκετούς μήνες στον Βύρωνα, την Καισαριανή, τον Υμηττό, με μπάτζετ 500 ευρώ. Τα περισσότερα διαθέσιμα ήταν παλιά. Βρήκαμε ένα διαμέρισμα 80 τ.μ με καλή διαρρύθμιση, κατασκευής 2007. Η ιδιοκτήτρια δεν έβαζε στο μίσθωμα το πάρκινγκ αλλά ζητούσε 600 ευρώ. Το απορρίψαμε και τελικά κλείσαμε ένα διαμέρισμα σε πολυκατοικία της δεκαετίας του 70, σχετικά ανακαινισμένο και ευρύχωρο, με 550 ευρώ. Τότε οι τιμές αυτές μας φάνηκαν ακριβές με όρους value for money. Τώρα σε όποιον ψάχνει σπίτι και του λέμε τί δίνουμε, μας λέει ‘πάλι καλά που προλάβατε’». 

Τελικά θα κάνουμε παιδί στο σπίτι με τη μία κρεβατοκάμαρα

Ο Κωνσταντίνος είναι 35 ετών και μένει με την σύζυγό του στο παλιό δικό του «εργένικο» διαμέρισμα, με μία κρεβατοκάμαρα, στο οποίο η ιδιοκτήτρια τους έχει διατηρήσει το ενοίκιο στα 380 ευρώ. Όμως στην προοπτική ενός παιδιού, ξεκίνησαν την αναζήτηση μεγαλύτερου διαμερίσματος, ιδανικά κοντά στο πατρικό της συζύγου στον Χολαργό.

«Οτιδήποτε βλέπαμε και δεν ήταν αχούρι έκανε τουλάχιστον 850 ευρώ. Αυτά που θεωρούσαμε ‘συμπαθητικά’ ξεκινούσαν από 1.000 ευρώ», αναφέρει στο tvxs.gr. Μετά από αναζήτηση σχεδόν ενός έτους, αποφάσισαν να φτιάξουν την οικογένειά τους στο παλιό εργένικο διαμέρισμα. «Τελικά θα κάνουμε παιδί στο σπίτι με τη μία κρεβατοκάμαρα. Μέχρι να γίνει ενός έτους το παιδί θα κοιμάται μαζί μας κι ύστερα βλέπουμε», λέει με συγκατάβαση.