Η επέτειος σαράντα χρόνων από την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ θα γιορταστεί στις 3 Σεπτέμβρη με έναν ιδιαίτερο τρόπο: Ο Ευ. Βενιζέλος θα μιλήσει στο Ζάππειο, ο Γ. Παπανδρέου θα λείπει στο εξωτερικό, ενώ δυο μέρες πριν θα έχει μιλήσει και αυτός στο Ζάππειο, στα εγκαίνια της έκθεσης “Από τον Ανένδοτο στην Αλλαγή” που διοργανώνει το Ιδρυμα Ανδρέα Παπανδρέου. Δυο Ζάππεια, δυο εκδηλώσεις, δυο ηγετικές παρεμβάσεις και στη μέση ένα ΠΑΣΟΚ που καταγράφτηκε στο 8% στις ευρωεκλογές και έκτοτε αγωνίζεται να ανακάμψει χωρίς ορατά αποτελέσματα. Το επιτελείο Βενιζέλου μιλά για συμπληρωματικές εκδηλώσεις αλλά το πρόβλημα είναι προφανές.

Το μήνυμα είναι σαφές: Ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και πρώην πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου δεν κρύβει την αποστασιοποίησή του από το κόμμα του χωρίς να είναι σαφές πού το πάει, ούτε αν το πάει κάπου. Η παρουσία του στην ορκωμοσία του νέου περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας Απ. Κατσιφάρα, ο οποίος προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ αλλά απομακρύνθηκε από το ΠΑΣΟΚ μετά το μνημόνιο, ήταν μια καθαρή ένδειξη των διαθέσεών του να κινείται αυτόνομα, ακόμη και εριστικά. Το πλέον ενδιαφέρον είναι ότι ο Γ. Παπανδρέου δεν έχει πει ακόμη λέξη για το συνέδριο συγκρότησης της Δημοκρατικής Παράταξης που έχει εξαγγελθεί για τον Οκτώβριο, αλλά δεν αποκλείεται να καθυστερήσει. Είχε αντιταχθεί στη δημιουργία της Ελιάς, είχε στηρίξει εμμέσως την υποψηφιότητα της Μ. Κοππά με τη ΔΗΜΑΡ στις ευρωεκλογές και έκτοτε δεν έγινε κάποια προσπάθεια επαναπροσέγγισης με την Χαριλάου Τρικούπη.

Η πρόσκληση για την εκδήλωση της 3ης του Σεπτέμβρη γράφει λόγια του Ανδρέα Παπανδρέου, η πολιτική κληρονομιά του οποίου αποτελεί, όπως όλα δείχνουν, μήλον της έριδος. Τίποτα δεν δείχνει ότι η επιστροφή στις ρίζες είναι η λύση για την βελτίωση των εκλογικών ποσοστών του ΠΑΣΟΚ που κυριάρχησε στη μεταπολίτευση, αλλά αυτή τη στιγμή η τάση που εκδηλώνεται στη Χαριλάου Τρικούπη είναι να τιμηθούν τα ιερά και τα όσια του κινήματος, για να μη μείνουν ως ιδιοκτησία των παπανδρεϊκών.

Η κρίση της γαλλικής σοσιαλδημοκρατίας, όπως εκδηλώθηκε με την κατάρρευση της κυβέρνησης Βαλς, είναι ένα γεγονός που εκ των πραγμάτων αφορά την ευρωπαϊκή κεντροαριστερά στο σύνολό της. Ο ηγέτης της Αριστερής Πτέρυγας απερχόμενος υπουργός Οικονομικών βγήκε στο αντάρτικο καταγγέλλοντας την γερμανική συνταγή και το παράδειγμά του θα ήθελαν να ακολουθήσουν πολλοί στο ΠΑΣΟΚ, που διαπιστώνουν ότι οι υποσχέσεις για το τέλος του μνημονίου και της Τρόικας δεν αρκούν για να ανακτήσει το κόμμα τους δυνάμεις. Το ενδεχόμενο ο γαλλικός ιός να είναι μεταδοτικός απασχολεί εκ των πραγμάτων όσους ασχολούνται με τα πάθη των ευρωσοσιαλιστών στα χρόνια της κρίσης και σε κάθε περίπτωση έρχεται στο προσκήνιο το πολιτικό κόστος της λιτότητας που είναι ιδιαίτερα βαρύ ειδικά για τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα που δεν μπορούν να διαχειριστούν περιοριστικές πολιτικές χωρίς να συνθλιβούν.

Το ΠΑΣΟΚ προσπαθεί να εμφανιστεί ως το “προοδευτικό πρόσημο” της διακυβέρνησης, ζητά φιλολαϊκή στροφή και απεμπλοκή από το ΔΝΤ, στέλνει τους Πρωτόπαπα-Πιερρακάκη στο Παρίσι για να επιτηρούν τους υπουργούς στις συνομιλίες με την Τρόικα και αγωνίζεται να πείσει ότι δεν είναι μνημονιακό κόμμα και κακώς κατάλαβαν κάτι τέτοιο οι πολίτες που το εγκατέλειψαν. Η εξίσωση είναι δύσκολη, γιατί και οι ισορροπίες με τη ΝΔ είναι λεπτές και το επικοινωνιακό αποτέλεσμα αμφίβολο.