Δύο συνθήκες, μία για το Δημοσιονομικό Σύμφωνο και μία για το το μόνιμο μηχανισμό στήριξης ESM, αναμένεται να εγκρίνουν οι ευρωπαίοι στην Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες τη Δευτέρα. Παρότι το ελληνικό ζήτημα δεν βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη, αναμένεται να κυριαρχήσει στις συζητήσεις, στο περιθώριο της Συνόδου και στη σκιά της πρότασης-βόμβα της Γερμανίας να οριστεί οικονομικός επίτροπος στην Ελλάδα για την παρακολούθηση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού και της υιοθέτησης νομοθετικής ρύθμισης που να θέτει σε απόλυτη προτεραιότητα στην εξυπηρέτηση του χρέους. Εξάλλου, ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος βρίσκεται στη βελγική πρωτεύουσα με τη διαπραγματευτική γραμμή, που συμφωνήθηκε χθες κατά το συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών που στηρίζουν την κυβέρνησή.

Ads

«Η σύνοδος της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να δημιουργήσει ένα δρόμο ελπίδας προς την καταπολέμηση της κρίσης χρέους», δήλωσε ο πρόεδρος της ΕΕ Χέρμαν Βαν Ρόμπεϊ, λίγο πριν από την έναρξη των συνομιλιών στις Βρυξέλλες.

«Θα επιλύσουμε τα τελευταία ζητήματα σήμερα. Έτσι, ώστε στο μέλλον θα υπάρχει ένα φρένο στο χρέος κάθε χώρας και συνεπώς μία εγγύηση ότι θα τηρείται μία δημοσιονομική πειθαρχία» δήλωσε από την πλευρά της η καγκελάριος της Γερμανίας Άγκελα Μέρκελ.

Επισήμως, η Σύνοδος θα αφιερωθεί στην αναζήτηση δράσεων, κοινοτικών και εθνικών, με στόχο την τόνωση της ευρωπαϊκής οικονομίας, ενώ ταυτόχρονα αναμένεται να οριστικοποιηθούν οι πολιτικές αποφάσεις που λήφθηκαν στις 8 και 9 Δεκεμβρίου, για την επίσπευση της σύστασης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ), δηλαδή του νέου ταμείου διάσωσης, καθώς και για τη νέα διακρατική συνθήκη, η οποία οδηγεί σε αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία.
 
Το Δημοσιονομικό Σύμφωνο, που προβλέπει επιβολή αυτόματων κυρώσεων στις χώρες που παρουσιάζουν υπερβολικά ελλείμματα, αναμένεται να συγκεντρώσει τις υπογραφές των περισσότερων χωρών – μελών. Στη Σύνοδο οι ευρωπαίοι ηγέτες θα προσπαθήσουν να κλείσουν τα όποια ζητήματα έχουν παραμείνει ανοιχτά.

Το Σύμφωνο προβλέπει την εισαγωγή στα εθνικά συντάγματα (κατά προτίμηση) του λεγόμενου χρυσού κανόνα, που θα περιορίζει το δημόσιο έλλειμμα σε ποσοστό 0,5% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση. Επιπλέον, ένα κράτος μέλος που θα υπογράψει τη Συνθήκη θα έχει τη δυνατότητα μετά από σχετική έκθεση της Επιτροπής ή με δική του πρωτοβουλία να προσφεύγει στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για να επαληθεύσει εάν ένα άλλο κράτος μέλος έχει εφαρμόσει σωστά το χρυσό κανόνα. Σημειώνεται πως το Δικαστήριο θα μπορεί να επιβάλει οικονομικές κυρώσεις σε ένα κράτος, οι οποίες θα ανέρχονται έως και 0,1% του ΑΕΠ.

Τις ισχυρότερες αντιδράσεις για το Σύμφωνο είχε η Βρετανία που ήταν το μόνο μέλος της ΕΕ που αρνήθηκε το Δεκέμβριο να συμμετάσχει στη συμφωνία που έχει στόχο την ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Ωστόσο, σε μια κατευναστική ίσως προσπάθεια, ο υπ. Εξωτερικών της Βρετανίας, Γουίλιαμ Χέιγκ, δήλωσε σήμερα στο BBC, ότι η Βρετανία δεν προτίθεται στο στάδιο αυτό να εμποδίσει τις ευρωπαϊκές χώρες να χρησιμοποιήσουν τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για να φέρουν σε πέρας το νέο δημοσιονομικό σύμφωνο. Σημείωσε δε, ότι η Βρετανία επιφυλάσσεται συγκεκριμένα όσον αφορά τη χρησιμοποίηση του Δικαστηρίου.

Η Γερμανία θα επιθυμούσε να υπάρχει συναίνεση για το Σύμφωνο και από την Δανία, την Πολωνία και τη Σουηδία, που δεν μέλη της Ευρωζώνης. Από την πλευρά της, η Τσεχία φαίνεται πως θα καθυστερήσει να υπογράψει το Σύμφωνο, λόγω αντιπαραθέσεων στο εσωτερικό του κυβερνητικού συνασπισμού και η Ιρλανδία προσανατολίζεται στην προσφυγή σε δημοψήφισμα.

Το Σύμφωνο αναμένεται να τεθεί σε ισχύ στις αρχές του 2013, υπό την προϋπόθεση ότι δώδεκα χώρες της ευρωζώνης θα την έχουν επικυρώσει. Αυτό το όριο παραμένει ακόμα υπό συζήτηση. Από τεχνικής απόψεως θα αποτελεί μία «διακρατική συνθήκη» η οποία όμως θα παραπέμπει στις νομικές διαδικασίες της Ε.Ε. και θα περιλαμβάνει μία ρήτρα σύμφωνα με την οποία θα πρέπει να ενσωματωθεί σε διάστημα πέντε ετών στο κοινοτικό δίκαιο.

Παράλληλα, η Σύνοδο Κορυφής αναμένεται να δώσει το «πράσινο φως» για την έναρξη λειτουργίας του μόνιμου μηχανισμού στήριξης (ESM) τον Ιούλιο, ένα χρόνο νωρίτερα από ότι είχε αρχικά σχεδιαστεί. Ο ESM θα έχει «δύναμη πυρός» 500 δισ. ευρώ, χωρίς την οικονομική συμβολή της Βρετανίας. Ο ESM θα αντικαταστήσει τον προσωρινό μηχανισμό EFSF, ο οποίος χρηματοδοτεί αυτή τη στιγμή τα προγράμματα διάσωσης της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, αν και το ζήτημα δείχνει ρευστό, εξαιτίας της ύπαρξης διαφωνιών.

Σε ό,τι αφορά την αύξηση της δύναμης κρούσης του μηχανισμού, η Γερμανία θέλει να διατηρηθεί το «κατώφλι» των 500 δισ. ευρώ, τουλάχιστον μέχρις ότου επικυρωθεί η συνθήκη για το δημοσιονομικό σύμφωνο τον ερχόμενο Μάρτιο.

Στο βάθος το ελληνικό ζήτημα
 
Παράλληλα, στη Σύνοδο Κορυφής αναμένεται να συζητηθεί το ελληνικό ζήτημα, την ώρα που η Αθήνα συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις για το PSI και βρίσκεται σε διαβουλεύσεις με την τρόικα για το πρόγραμμα της νέας δανειακής σύμβασης.

Ο Λουκάς Παπαδήμος βρίσκεται στη βελγική πρωτεύουσα με τη διαπραγματευτική γραμμή, που συμφωνήθηκε χθες, στο συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε με τους Αντώνη Σαμαρά, Γιώργο Παπανδρέου και Γιώργο Καρατζαφέρη. Σύμφωνα, με τις χθεσινές δηλώσεις του πρωθυπουργού, οι πολιτικοί αρχηγοί που στηρίζουν την κυβέρνηση, βρίσκονται σε «απόλυτη σύγκλιση», μπροστά στις «πρόσθετες δεσμεύσεις και όρους» που θέτουν οι εταίροι. Σε δραματικούς τόνους μάλιστα, οΛουκάς Παπαδήμος, αναγνώρισε και προειδοποίησε πως «εάν η διαδικασία των διαπραγματεύσεων δεν ολοκληρωθεί επιτυχώς, θα βρεθούμε αντιμέτωποι με το φάσμα της χρεοκοπίας».

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι πολιτικοί αρχηγοί συμφώνησαν ότι αποκλείεται να γίνει αποδεκτή η απαίτηση για ορισμό επιτρόπου στην Ελλάδα με αρμοδιότητα επί του προϋπολογισμού και παράλληλα, συμφώνησαν ότι δεν θα συναινέσουν σε περικοπή του 13ου και 14ου μισθού, καθώς και σε μείωση του κατώτατου μισθού στον ιδιωτικό τομέα.
 
Συνεχίζονται οι πιέσεις
 
Εν τω μεταξύ, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, προειδοποίησε σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα Wall Street Journal, ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να λάβει άλλα χρήματα από την Ευρωζώνη αν δεν εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις που έχουν ανακοινωθεί.
 
«Η Ελλάδα πρέπει να αποφασίσει» υποστήριξε απαντώντας στην ερώτηση αν η Ευρωζώνη θα χορηγήσει ή όχι ένα δεύτερο πακέτο βοήθειας, ύψους 130 δισεκατομμυρίων. Η Ευρώπη είναι «έτοιμη να στηρίξει την Ελλάδα» με ένα νέο πακέτο βοήθειας, υπογράμμισε ο Γερμανός υπουργός, όμως αν η Αθήνα «δεν εφαρμόσει τις απαραίτητες αποφάσεις και περιορίζεται σε εξαγγελίες, κανένα ποσό δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα».

«Προ-διάσκεψη» των «Μερκοζί» και Μόντι
 
Συνάντηση με τον Γάλλο πρωθυπουργό, Νικολά Σαρκοζί, και τη Γερμανίδα καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ, είχε στις Βρυξέλλες ο ιταλός πρωθυπουργός, Μάριο Μόντι, λίγο πριν την έναρξη της Συνόδου Κορυφής.
 
Η δημόσια τηλεόραση της Ιταλία σημειώνει πως Γαλλία και Γερμανία, μετά την αλλαγή πρωθυπουργού στην χώρα, αναγνωρίζουν την κυβέρνηση της Ρώμης ως περισσότερο αξιόπιστη από το παρελθόν.
 
«Ο Μάριο Μόντι ενέκρινε ισχυρά και σωστά μέτρα”, ενώ αύριο Τρίτη στο Παρίσι ο Ιταλός πρωθυπουργός πρόκειται να τιμηθεί με το βραβείο του “Ευρωπαίου άνδρα της χρονιάς», δήλωσε χτες ο Σαρκοζί.