Σαρωτικές ρυθμίσεις προωθούν κυβέρνηση και τρόικα στο ελληνικό Δημόσιο. Απέναντι στους διαφαινόμενους σχεδιασμούς για την υπαγωγή χιλιάδων υπαλλήλων στο καθεστώς της εφεδρείας πριν από την οριστική τους απόλυση η ΑΔΕΔΥ αντιτείνει την επιλογή των μετακινήσεων προσωπικού για την παραγωγικότερη αξιοποίηση όλων των εργαζομένων. Ποια είναι τα επιχειρήματα των δημοσίων υπαλλήλων. Τι καταδεικνύει η θεωρητική και η εμπειρική έρευνα για τη σύνδεση κράτους και ανάπτυξης.

Κόντρα για το μέγεθος

«Το ένα εκατομμύριο δημοσίων υπαλλήλων, που ταλαιπωρούν δέκα εκατομμύρια πολίτες με τη βεβαιότητα ότι ο δημόσιος τομέας είναι ισόβιος, μας έφτασε εδώ που μας έφτασε». Πρόκειται αναμφισβήτητα για τη δήλωση των ημερών, δια στόματος Λοβέρδου. Μιλώντας στο tvxs.gr, ο νέος πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ Κώστας Τσικρικάς κάνει λόγο για παραλήρημα αλλά και ψεύδη του υπουργού Υγείας, υπογραμμίζοντας ότι «μετά από την απογραφή, καταδείχθηκε πως οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο είναι περίπου 400.000 και με τις ρυθμίσεις οι οποίες μεσολαβούν (κανόνας 1 πρόσληψη ανά 10 αποχωρήσεις, απολύσεις stage και συμβασιούχων) βαίνουν μειούμενοι».

Σε αυτό το πλαίσιο, ο ίδιος διαπιστώνει σημαντική υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους πολίτες και φέρει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τις ελλείψεις προσωπικού στον νευραλγικό τομέα της Εκπαίδευσης. Σημειώνει εδώ πως χώρες όπως «η Φινλανδία, η οποία στο παρελθόν είχε να αντιμετωπίσει ανάλογη οικονομική κρίση, επένδυσε στην Εκπαίδευση (σήμερα διαθέτει το 7% του ΑΕΠ) με αποτέλεσμα να αναπτύσσει νέες τεχνολογίες και να καταρτίζει το ανθρώπινο δυναμικό σε ύψιστο βαθμό».

Γενικότερα, ο κ. Τσικρικάς διαφωνεί με την άποψη περί υπέρογκου δημόσιου τομέα, υποστηρίζοντας πως «ο συνολικός όγκος απασχόλησης στο ελληνικό Δημόσιο, καθώς και το συνολικό μισθολογικό κόστος, βρίσκονται στα κατώτερα επίπεδα των χωρών του ΟΟΣΑ και της ΕΕ. Δεν υπερβαίνουν το 10% του εργατικού δυναμικού της χώρας, όταν σε άλλες ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης και του Βορρά ανέρχονται σε ποσοστό της τάξης του 20-25%». Κατά τη γνώμη του νέου προέδρου της ΑΔΕΔΥ, «το Δημόσιο δεν είναι ιδιαίτερα διογκωμένο» και αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα είναι η «αποδόμηση του κράτους πρόνοιας και των κοινωνικών αγαθών».

Μήπως όμως υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες εντοπίζονται υπεράριθμοι δημόσιοι υπάλληλοι; Σύμφωνα με τον κ. Τσικρικά, «μπορεί να υπάρχουν κάποιες υπηρεσίες οι οποίες διαθέτουν λίγο υψηλότερο αριθμό δημόσιων υπαλλήλων, αυτό δεν το γνωρίζουμε ακριβώς καθώς δεν έχουμε όλα τα απαιτούμενα στοιχεία». Σε κάθε περίπτωση, η ΑΔΕΔΥ διαμηνύει: «Δεν έχουμε αντίρρηση να μετακινηθούν κάποιοι υπάλληλοι ώστε να καλυφθούν τα κενά. Αυτό που αξιώνουμε είναι η καλύτερη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, ζήτημα πάντως το οποίο δεν έγκειται στον κάθε υπάλληλο αλλά στην οργάνωση της δημόσιας διοίκησης, στις εκάστοτε κυβερνήσεις».

Θέμα αποτελεσματικότητας

Το ελληνικό δημόσιο αντιμετωπίζεται σχεδόν ως η πηγή όλων των κακών για την ελληνική οικονομία. Επιδρά εξορισμού αρνητικά ο μεγάλος δημόσιος τομέας στην οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική ευημερία; Σύμφωνα με έρευνα του ΙΟΒΕ, «τα ευρήματα δεν οδηγούν σε σαφή και ξεκάθαρα συμπεράσματα, αφού έχουμε χώρες με περιορισμένη κρατική δραστηριότητα και φτωχές αναπτυξιακές επιδόσεις, και χώρες με μεγάλο δημόσιο τομέα και οι οποίες είναι στην πρωτοπορία της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας».

Όπως αναφέρεται, «η εμπειρία δείχνει ότι εκείνο που παίζει καθοριστικό ρόλο δεν είναι τόσο το μέγεθος, όσο η αποτελεσματική λειτουργία του κρατικού μηχανισμού και η ποιότητα των πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών θεσμών». Άλλωστε, «το πιο σημαντικό είναι όχι μόνο το πόσα φορολογικά έσοδα εισπράττει ένα κράτος ως ποσοστό του ΑΕΠ και το πόσα δαπανά κατά συνέπεια. Μεγαλύτερη σημασία φαίνεται να έχουν η διάρθρωση αυτών των εσόδων και των δαπανών και η ύπαρξη των κατάλληλων θεσμών και μηχανισμών που διασφαλίζουν την αποτελεσματική διαχείριση των πόρων του Δημοσίου».

*Αναφορικά με την εφαρμογή εργασιακής εφεδρείας στο ελληνικό Δημόσιο, ο κ. Τσικρικάς εκφράζει την κάθετη διαφωνία του, επισημαίνοντας πως «ο υπάλληλος ο οποίος σήμερα μπορεί να έχει έως και 25 χρόνια υπηρεσία θα βρίσκεται μετέωρος, στην αβεβαιότητα, λαμβάνοντας για ένα χρόνο το 60% των αποδοχών του, δηλαδή στην ουσία ένα επίδομα ανεργίας, πριν από την απόλυση που θα ακολουθήσει, με την ανεργία σε όλη τη χώρα να καλπάζει πάνω από το 20% (30% στους νέους)». Ως προς το επικείμενο νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, η ΑΔΕΔΥ επιφυλάσσεται να λάβει την τελική πρόταση της κυβέρνησης, εκτιμώντας πάντως ότι θα ακολουθήσει «καθήλωση των αποδοχών μέσω της σύνδεσης με το βαθμολόγιο, το οποίο θα βάζει φραγμούς στην εξέλιξη των υπαλλήλων».