Ο Φαχίντ ήταν μόλις 11 χρόνων όταν αναγκάστηκε να φύγει, χωρίς την οικογένειά του, από τον Αφγανιστάν. Πρώτα πήγε στο Ιράν. Εκεί έζησε για οκτώ χρόνια δουλεύοντας σε οικοδομές. Πού χρόνος και μυαλό για σχολείο. Έπρεπε να στείλει χρήματα στους δικούς του. Το παιχνίδι ήταν κάτι που υπήρχε μόνο στη φαντασία του…

Από την Κατερίνα Τοπαλίδου

Ο Φαχίντ αποφάσισε να αφήσει το Ιράν και να αναζητήσει ένα καλύτερο μέλλον στην Ελλάδα. Σήμερα, αν και κοντεύει τα 23, είναι μαθητής στην Α’ Λυκείου. Όταν σχολάει δεν τον περιμένει ζεστό φαγητό στο σπίτι. Την υπόλοιπη μέρα δεν την περνάει στο φροντιστήριο. Δουλεύει- όπως έκανε όλα αυτά τα χρόνια- σκληρά για να τα καταφέρει: «Ήρθα στην Ελλάδα για να σπουδάσω. Θέλω να κάνω τη ζωή μου καλύτερη. Πρωταρχικός στόχος μου είναι να πάρω το απολυτήριο λυκείου. Το όνειρό μου είναι να περάσω στο πανεπιστήμιο, στο τμήμα Οικονομικών».

Ίδιος αγώνας, ίδια όνειρα και για τον Ζία, τον καρδιακό φίλο και συμμαθητή του Φαχίντ. Από τότε που συναντήθηκαν στο Κέντρο Προσφύγων Θεσσαλονίκης είναι αχώριστοι. Μαζί πήραν την απόφαση να γραφτούν στο Γυμνάσιο και να συνεχίσουν στο Λύκειο.

Και ο Ζία δουλεύει όλη την εβδομάδα για να τα βγάλει πέρα. Τι να περισσέψει για να στείλει στην οικογένειά του, στο Αφγανιστάν…Παρά το βαρύ ωράριό του, όμως, παρακολουθεί τα μαθήματά του όσο πιο τακτικά μπορεί. Αλλά τα προβλήματα με την γλώσσα είναι αρκετά και αξεπέραστα.
«Οι εξετάσεις μου φαίνονται πολύ δύσκολες, δε νομίζω να τα καταφέρω» λέει ο Ζία, που κατάφερε να ζήσει με 50 ευρώ για έξι μήνες, αλλά του φαίνεται Γολγοθάς ο δρόμος προς το απολυτήριο.

Το σύστημα

Για τον Ζία και τον Φαχίντ το απολυτήριο φαντάζει ακόμα πιο δύσκολο από όσα έχουν καταφέρει. Μια ματιά στον ισχύοντα κανονισμό για τους αλλοδαπούς μαθητές μας βοηθά να καταλάβουμε το γιατί: Ο αλλοδαπός μαθητής, κατά τον πρώτο χρόνο φοίτησής του στο σχολείο, παρακολουθεί όλα τα μαθήματα που προβλέπονται για την τάξη του, με μόνη πιθανή εξαίρεση τα Θρησκευτικά(αν ζητήσει απαλλαγή, λόγω διαφορετικών θρησκευτικών πεποιθήσεων). Αν για παράδειγμα ένας μαθητής εγγραφεί στην πρώτη τάξη του λυκείου, θα πρέπει την πρώτη χρονιά να μάθει ταυτόχρονα Νέα αλλά και… Αρχαία Ελληνικά! Στις τελικές ενδοσχολικές εξετάσεις απαλλάσσεται από όλα τα γλωσσικά μαθήματα (Αρχαία Ελληνικά, Έκφραση- Έκθεση, Λογοτεχνία) και σε όλα τα υπόλοιπα εξετάζεται προφορικά με βάση το 7,5 έναντι του 10 που ισχύει για τους υπόλοιπους μαθητές. Τη δεύτερη χρονιά ο μαθητής εξετάζεται προφορικά στα γλωσσικά μαθήματα και γραπτά σε όλα τα υπόλοιπα με βάση, αυτή τη φορά το 8.5. Την τρίτη χρονιά δεν έχει κανένα ελαφρυντικό και εξετάζεται γραπτώς, είτε πρόκειται για τις ενδοσχολικές είτε για τις Πανελλαδικές εξετάσεις.

Αυτό που βέβαια δεν αναφέρεται είναι το κατά πόσο ο αλλοδαπός μαθητής μπορεί να αφομοιώσει τη σχολική ύλη και να συμβαδίσει με τους υπόλοιπους συμμαθητές του. Πόσο μάλλον στο ιδιαίτερα απαιτητικό ενιαίο λύκειο. Αλλά, ακόμη και τα διαπολιτισμικά σχολεία δίνουν το δικό τους αγώνα για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της διδασκαλίας μαθητών που βρίσκονται σε διαφορετικά επίπεδα. Πολλοί μαθητές δε μιλούν, καν, ελληνικά. Σε πολλές περιπτώσεις-προκειμένου να λειτουργούν τα ειδικά τμήματα εντατικής προετοιμασίας- οι καθηγητές αναγκάζονται να μαθαίνουν μόνοι τους τη μητρική γλώσσα των μαθητών τους, για την όσο το δυνατό πιο ομαλή ένταξή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία. Ένα επιπλέον πρόβλημα είναι οι συχνές απουσίες των παιδιών, τα περισσότερα εκ των οποίων είναι εργαζόμενα. Αρκετοί επαναλαμβάνουν την ίδια τάξη. Πολλοί τα παρατούν. Ελάχιστοι είναι εκείνοι που- αφού έχουν περάσει από σαράντα κύματα μέχρι να φτάσουν στο σχολείο- συνεχίζουν επιμένοντας και υπομένοντας.

Καλό κουράγιο Φαχίντ και Ζία…