Αποζημίωση οφείλει ο εργοδότης για τη μονομερή μεταβολή των όρων εργασίας που επέφερε στον εργαζόμενο με τον αδικαιολόγητο υποβιβασμό ή τη μετακίνησή του σε θέση υποδεέστερη, σύμφωνα με απόφαση του Αρείου Πάγου. Συγκεκριμένα, ο εργοδότης οφείλει τη διαφορά των αποδοχών -με τους νόμιμους τόκους- που δικαιούνταν στο προηγούμενο πόστο, αλλά και χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που του προκάλεσε η επαγγελματική του μείωση.

Ads

Ακόμα, το ανώτατο δικαστήριο δέχεται ότι η σταθερή, τακτική και μόνιμη παροχή υπηρεσιών ενός εργαζόμενου σε θέσεις ευθύνης μίας επιχείρησης, έχει ως συνέπεια να διαμορφώνεται σιωπηρά εργασιακός όρος για την υπηρεσία του σε τέτοιο πόστο. Έτσι, η μετακίνησή του από θέση π.χ. προϊσταμένου ενός τμήματος σε θέση απλού υπαλλήλου συνιστά μονομερή βλαπτική μεταβολή και ο εργαζόμενος μπορεί να αξιώσει μισθούς υπερημερίας και τα επιδόματα που έχασε νομιμοτόκως, μαζί με χρηματική ικανοποίηση.

Κατά τον Άρειο Πάγο, εάν ο εργοδότης μεταβάλει μονομερώς τους όρους εργασίας με βλαπτικό τρόπο για τον εργαζόμενο, ο τελευταίος έχει δύο επιλογές: Ή να θεωρήσει την εργοδοτική ενέργεια ως καταγγελία της σύμβασης και να αποχωρήσει αξιώνοντας πλήρη αποζημίωση απόλυσης ή να επιμείνει στην τήρηση των όρων εργασίας πριν από τη μεταβολή τους, οπότε εάν ο εργοδότης δεν αποδεχθεί αυτή τη συμπεριφορά του, τότε οφείλει μισθούς υπερημερίας στον εργαζόμενο.

Αν ο εργαζόμενος δεν αντιδράσει στη βλαπτική μεταβολή, ουσιαστικά αποδέχεται την τροποποίηση της εργασιακής του σύμβασης, η οποία είναι έγκυρη, εφόσον δεν έρχεται σε σύγκρουση με κάποια απαγορευτική διάταξη νόμου ή με τα χρηστά ήθη.

Η απόφαση του Αρείου Πάγου ελήφθη κατά την εκδίκαση υπόθεσης όπου εργαζόμενος, πτυχιούχος ΑΕΙ, προσελήφθη το 1989 από Ανώνυμη Ασφαλιστική Εταιρεία κατόπιν διαγωνισμού με σύμβαση εξηρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου. Με την πάροδο του χρόνου ανέλαβε θέσεις ευθύνης, όπως είναι διευθύνων σύμβουλος, υποδιευθυντής, προϊστάμενος, αναπληρωτής προϊστάμενος τμήματος, κ.λπ. Μετά τη συγχώνευση επιχειρήσεων τοποθετήθηκε ως υπάλληλος με αποτέλεσμα να μειωθούν οι μηνιαίες αποδοχές του κατά 875 ευρώ, αφού έχασε τα επιδόματα που αντιστοιχούσαν στη θέση του.

Το ανώτατο δικαστήριο (1370/10) έκανε δεκτό το αίτημα της αγωγής του για καταβολή αποζημίωσης περίπου 9.300 ευρώ (συν νόμιμους τόκους) για διαφορές αποδοχών του 2006, αναγνωρίζοντας παράλληλα χρηματική ικανοποίηση 3.000 ευρώ για την ηθική βλάβη από την επαγγελματική μείωση και υποχρεώνοντας την εταιρεία να τον επαναφέρει στη θέση που αρχικά κατείχε.