«Άσφαιρα πυρά» ρίχνει η κυβέρνηση στο ζήτημα των χρεώσεων που επιβάλλουν οι τράπεζες για στοιχειώδεις ενέργειες των πελατών τους, «στήνοντας» επικοινωνιακού τύπου «καταδρομικές» της Επιτροπής Ανταγωνισμού, όπως η σημερινή, στις τέσσερις συστημικές τράπεζες – Εθνική Τράπεζα, Τράπεζα Πειραιώς, Alpha Bank, Eurobank – με προφανή στόχο την «ζύμωση» περί κυβερνητικού «ενδιαφέροντος» για το «δημόσιο συμφέρον».

Ads

Είναι χαρακτηριστικό του ανώδυνου – για τις τράπεζες – τρόπου με τον οποίο έλαβε χώρα η «έφοδος», ότι στο παραπάνω συμπέρασμα καταλήγουν… και οι ίδιοι οι τραπεζίτες.

Τυπικά, οι «αιφνιδιαστικοί» έλεγχοι αφορούν στις πρακτικές των πιστωτικών ιδρυμάτων στις χρεώσεις των συναλλαγών, κυρίως με σκοπό να διαπιστωθεί εάν εφαρμόζονται πρακτικές καρτέλ, παραβιάζοντας τη νομοθεσία για τον ανταγωνισμό και τις μονοπωλιακές πρακτικές. Μεταξύ άλλων, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο, ζητήθηκαν έγγραφα, ενώ έγινε και αντιγραφή του περιεχομένου «σκληρών δίσκων», με τις τράπεζες να παρέχουν άμεσα όλα τα στοιχεία που τους ζητήθηκαν.

Η «έφοδος» έγινε στον απόηχο της συνάντησης που είχε πραγματοποιηθεί στο Μέγαρο Μαξίμου για το ζήτημα αυτό υπό τον πρωθυπουργό. Κ. Μητσοτάκη, και την συμμετοχή αρμόδιων κυβερνητικών στελεχών, των διοικήσεων των τραπεζών και της ΕΕΤ. Μερικές μέρες μετά από εκείνη τη συνάντηση οι τράπεζες ανακοίνωσαν πάγωμα σε μερικές – και κατά περίπτωση – κατηγορίες χρεώσεων και προμηθειών που είχαν ανακοινώσει για συναλλαγές μέσω ΑΤΜ και υπηρεσιών που σχετίζονται με τις κάρτες. Επί της ουσίας οι βασικές χρεώσεις παρέμειναν ενώ στο μεσοδιάστημα είχαμε και κυβερνητικούς «λεονταρισμούς», όπως του Αδωνη Γεωργιάδη, ο οποίος δήλωσε «βαρύγδουπα» στη Βουλή, ότι «δεν θα κάνουν οι Τράπεζες ότι θέλουν στην Ελλάδα».

Ads

Η σημερινή «έφοδος» προκάλεσε πλήθος ερωτημάτων σχετικά με τον πραγματικό σκοπό της, καθώς θα έπρεπε να είχε γίνει από την πρώτη στιγμή που ανακοινώθηκαν οι χρεώσεις και όχι μετά από τη συνάντηση στο Μαξίμου. Παράλληλα ερωτήματα γεννώνται για την αποτελεσματικότητά της, καθώς βάσει και των αντιδράσεων των τραπεζικών στελεχών φαίνεται πως δεν πρόκειται για «σοβαρό έλεγχο» και «δεν νιώθουν να απειλούνται». Είναι ενδεικτικό πως το Reuters έκανε λόγο για «άνευ προηγουμένου» κίνηση, ενώ τραπεζίτης που μίλησε στο διεθνές πρακτορείο δήλωσε πως «δεν έχουμε ανησυχούμε για τίποτα». «Δεν νομίζω ότι θα ανακαλύψουν τίποτα», πρόσθεσε ένας άλλος, διότι, όπως είπε «όταν τιμολογείς τις υπηρεσίες σου, είναι φυσικό να παρακολουθείς και τι κάνουν οι ανταγωνιστές σου – προς τα  πάνω και προς τα κάτω». Σχολίασε δε πως «είναι περίεργο το γεγονός ότι η έρευνα λαμβάνει χώρα μετά την απόφαση ορισμένων τραπεζών να μειώσουν τις χρεώσεις». Δύο άλλοι τραπεζίτες ήταν ακόμη σαφέστεροι, αφήνοντας αιχμές για πολιτικά υποκινούμενη κίνηση και κάνοντας λόγο για «σόου».

Πάντως, στην περίπτωση που η κυβέρνηση ή η Επιτροπή Ανταγωνισμού θέλουν πραγματικά να προστατεύσουν το δημόσιο συμφέρον – αλλά και το δικαίωμα στην ενημέρωση –  υπάρχει πεδίο δόξης  λαμπρόν: Όπως για παράδειγμα η υπόθεση του μονοπωλίου της «Άργος ΑΕ» του μοναδικού πρακτορείου διανομής Τύπου, του οποίου η τιμολογιακή  πολιτική οδήγησε την προηγούμενη – και κακήν κακώς αποπεμφθείσα από την κυβέρνηση της ΝΔ – σύνθεση της Επιτροπής Ανταγωνισμού να  εφαρμόσει τις αρμοδιότητές της, προχωρώντας σε ασφαλιστικά μέτρα που πάγωσαν τις αυξήσεις που επιχείρησε να επιβάλλει η εταιρεία σε συγκεκριμένες εφημερίδες.

Μάλιστα, τον περασμένο Φεβρουάριο το μονοπώλιο στη διανομή του Τύπου απασχόλησε και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Με την αρμόδια επίτροπο Ανταγωνισμού Μ. Βεστάγκερ να «συμμερίζεται απόλυτα τις ανησυχίες για τη μονοπώληση της διανομής του Τύπου στην Ελλάδα» και να παρουσιάζεται «πρόθυμη να συνεργαστεί στενά με την ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού για την αντιμετώπιση του φαινομένου». Από το «ξήλωμα» της προηγούμενης  σύνθεσης της Επιτροπή Ανταγωνισμού μέχρι σήμερα έχουμε άκρα του τάφου σιωπή στο θέμα. Μάλιστα, στα τέλη Οκτωβρίου, οι θιγόμενες εφημερίδες κατήγγειλαν στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, «την συνεχιζόμενη προκλητική κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης της (σσ. της  ΑΡΓΟΣ ΑΕ» μέσω νέων παραβιάσεων του ανταγωνισμού.

Σχολιάζοντας τις εξελίξεις, πηγές του ΣΥΡΙΖΑ ανέφεραν «ο ρόλος της Επιτροπής Ανταγωνισμού είναι δεδομένος και η Αρχή οφείλει να επιτελεί το θεσμικό της ρόλο ως ανεξάρτητη αρχή». Ωστόσο, συνέχισαν, «από εκεί και πέρα, προξενεί εντύπωση η καταγγελία τραπεζιτών, οι οποίοι έκαναν λόγο για “επικοινωνιακό σόου” και τόνισαν πως πίσω από την κίνηση αυτή “βρίσκονται πολιτικά κίνητρα”. Κάποιος δύσπιστος λοιπόν θα μπορούσε να διερωτηθεί»:

«Μήπως ο κ. Μητσοτάκης, όντας σε δυσχερή θέση για την εκτρωματική διάταξη που εξασφαλίζει αναδρομικά ασυλία στους τραπεζίτες, την οποία έχει φυτέψει μέσα στον Ποινικό Κώδικα, ήθελε να κάνει ένα επικοινωνιακό σόου με τη συνδρομή της Επιτροπής Ανταγωνισμού, για να βγάλει τη ρετσινιά από πάνω του ότι «ξεπλένει» δεκάδες υποθέσεις θαλασσοδανείων και ότι δε λειτουργεί προς όφελος των τραπεζιτών; Μήπως πρόκειται όντως τελικά για ένα φθηνό επικοινωνιακό αντιπερισπασμό γιατί έχει καταλάβει όλη η Ελλάδα ότι κάνουν δώρο στους τραπεζίτες; Και μήπως τελικά, ο κ. Μητσοτάκης έκανε τόσο αγώνα για να εκπαραθυρώσει παράνομα και αντισυνταγματικά την προηγούμενη ηγεσία της Επιτροπής Ανταγωνισμού, για να μπορεί να λειτουργεί σε σύμπνοια με την κυβέρνησή του; Ας απαντήσει κάποιος, όχι σε εμάς, στους τραπεζίτες που καταγγέλλουν πολιτικά κίνητρα και επικοινωνιακό σόου».