Οι αλλαγές που εξαγγέλλει η κυβέρνηση και το υπουργείο Εσωτερικών στο ΑΣΕΠ και στον ιστορικό Νόμο Πεπονή θεωρείται η κατάληξη μιας συστηματικής περιθωριοποίησης του Ανώτατου Συμβουλίου από την κυβέρνηση, σε ό,τι αφορά στη στελέχωση του δημοσίου.

Το ίδιο διάστημα καταγράφονται συνεχή ρεκόρ στις προσλήψεις μετακλητών σε ένα κλίμα γενικότερης υπονόμευσης των ανεξάρτητων αρχών και αναβίωσης του «κράτους της δεξιάς». Άλλωστε, το ΑΣΕΠ μαζί με τις Πανελλήνιες Εξετάσεις υπήρξαν οι μόνοι κοινώς αποδεκτοί ως αδιάβλητοι θεσμοί και κάθε απόπειρα τροποποίησης του πλαισίου, προκαλεί σκεπτικισμό. 

Ειδικότερα για το ΑΣΕΠ, οι προτεινόμενες παρεμβάσεις, σύμφωνα με τον Υπουργό Εσωτερικών είναι:

1. Υποχρεωτική γραπτή γνωστική δοκιμασία
2. Ανάπτυξη ειδικών τεστ για την αντιστοίχιση προσόντων και θέσεων και εμπλοκή τεστ προσωπικότητας και ψυχομετρικών. 
3. Ηλεκτρονική διασύνδεση μεταξύ ΑΣΕΠ και φορέων
4. Μείωση του διοικητικού βάρους και ενιαία διαδικασία
5. Ενίσχυση του προσωπικού της ανεξάρτητης αρχής
6. «Ανάπτυξη ειδικά παραμετροποιημένου και προσαρμοσμένου στις απαιτήσεις της ελληνικής δημόσιας διοίκησης επιστημονικού εργαλείου για τη διακρίβωση δεξιοτήτων και στοιχείων προσωπικότητας των υποψηφίων δημοσίων υπαλλήλων».

Πρακτικά θα υπάρχει μια προκήρυξη το χρόνο για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και θα δημιουργείται μια «δεξαμενή» από την οποία θα επιλέγεται προσωπικό με βάση τις ανάγκες που θα γνωστοποιούν οι φορείς και τις αποφάσεις του υπουργικού συμβουλίου ενώ οι εξετάσεις θα εξετάζουν το γνωστικό πεδίο του υποψηφίου, τις δεξιότητες και το προφίλ του. Από τις αλλαγές θα προκύψει, ενδεχομένως μια μείωση του χρόνου που απαιτούν οι διαδικασίες αλλά και ένας εξορθολογισμός, όπως για παράδειγμα με την ενοποίηση των παραβόλων που καταβάλλουν οι υποψήφιοι.

Οι «κερκόπορτες» των νέων διατάξεων

Εδώ ξεκινούν τα «σκοτεινά» σημεία και οι αναμενόμενες επιπτώσεις που θα έχουν οι επιχειρούμενες αλλαγές: 

• Οι γραπτές εξετάσεις δημιουργούν ένα νέο μεγάλο αντικείμενο εξετάσεων και ένα αντίστοιχο κύκλωμα φροντιστών και ειδικών που θα κοστίζουν ιδιαίτερα ακριβά στους υποψήφιους ενώ θα «αποκλείουν» από τις πιθανότητες όσους δεν θα έχουν τη δυνατότητα να προσφεύγουν σε φροντιστήρια.
• Δημιουργείται αμφιβολία για τη δυνατότητα του κράτους να διεξαγάγει γραπτούς διαγωνισμούς τέτοιας κλίμακας σε τόσο πυκνό διάστημα και υποψία εισόδου ιδιωτών στις διαδικασίες στελέχωσης του δημοσίου «από την πίσω πόρτα».
• Καταργούνται διαδικασίες μοριοδότησης αντικειμενικών κριτηρίων που είχαν αναπτυχθεί για να αντιμετωπίζουν έκτακτες ανάγκες στελέχωσης, χωρίς να πλήττεται η διαφάνεια στις προσλήψεις
• Δημιουργείται προβληματισμός για τον καθορισμό των δεξιοτήτων που μπορεί να καταστεί «φωτογραφικός» ή με στοιχεία υποκειμενικότητας ενώ ταυτόχρονα δεν υπάρχει μακροχρόνιας προγραμματισμός προσλήψεων.
• Υπάρχουν αρκετές υπόνοιες  για τα περιβόητα τεστ, ψυχομετρικά η προσωπικότητας και την τελική τους μορφή αλλά και ένας ακόμη κίνδυνος εμπλοκής ιδιωτών που θα «πουλάνε» μεθοδολογικά εργαλεία, αμφιβόλου αξιοπιστίας.  

Το σύγχρονο κράτος και το κράτος – λάφυρο της ΝΔ

Στην πράξη οι διατάξεις αυτές, ακόμη και αν δεν καταστούν διαβλητές, αφορούν ένα ολοένα συρρικνούμενο πεδίο εφαρμογής καθώς η κυβέρνηση έχει επιλέξει να ενισχύει δομές που λειτουργούν ως νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, με αμιγώς κομματικά κριτήρια. Το δείγμα γραφής της κυβέρνησης είναι ιδιαίτερα αρνητικό καθώς επιδεικνύει φανερή απόπειρα επανόδου των «γαλάζιων παιδιών» και ελέγχου του «βαθέως κράτους» αναιρώντας μεταρρυθμίσεις δεκαετιών και καταργώντας κάθε έννοια αξιοκρατίας. 

Από την πίσω πόρτα και με διαδικασίες «πολιτικών γραφείων» και σε κάποιες περιπτώσεις μετά την απόλυση των ήδη υπηρετούντων,  έχουν γίνει μέχρι σήμερα οι προσλήψεις:

Στο Υπουργείο Μετανάστευσης, στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, στο Enterprise Grecce, σε μια σειρά από ΔΕΚΟ. Επίσης έχουν γίνει συνεχείς προσλήψεις εκτός ΑΣΕΠ και εκτός Πανελληνίων στην ΕΛΑΣ και έχουν ήδη εξαγγελθεί στις Ένοπλες Δυνάμεις. Άλλωστε κάθε μήνα καταρρίπτονται νέα ρεκόρ προσλήψεων μετακλητών υπαλλήλων στο Δημόσιο καθώς τον προηγούμενο μήνα έφτασαν τους 2.817 από 2.774 που ήταν τον Απρίλιο. Υπενθυμίζεται ότι έχουν ήδη μειωθεί τα προσόντα και έχει καταργηθεί ως απαραίτητος ο πανεπιστημιακός τίτλος ενώ, αντίστροφα, έχουν αυξηθεί οι αποδοχές τους. 
 
Υποκειμενικό πλαίσιο επιλογής στελεχών στις Διοικήσεις 

Ακόμη μεγαλύτερος είναι ο προβληματισμός για τις επιλογές στελεχών για τη διοίκηση στο Δημόσιο και τους οργανισμούς. Ή ΝΔ ήδη έχει καταργήσει το μητρώο επιτελικών στελεχών ενώ οι νέες αλλαγές ουσιαστικά συνιστούν μια αμιγώς κομματική επιλογή και μάλιστα στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο. Πιο αναλυτικά, η εισήγηση του Γ. Γεραπετρίτη προβλέπει:

• Προεπιλογή από ειδική πενταμελή Επιτροπή Επιλογής Στελεχών του Δημοσίου που συντάσσει κατάλογο των τριών επικρατέστερων υποψηφίων.
• Μοριοδότηση τριών ομάδων κριτηρίων: εκπαιδευτικών, εμπειρίας και δομημένης συνέντευξης.
• Τελική επιλογή με απόφαση του οικείου υπουργού, μεταξύ των τριών υποψηφίων που συμπεριλαμβάνονται στον ανωτέρω κατάλογο

ΣΥΡΙΖΑ: Τροποποίηση του Νόμου Πεπομπή ή κατάργηση του ΑΣΕΠ;

Ιδιαίτερα επικριτικός εμφανίζεται για τις προωθούμενες διατάξεις ο Τομεάρχης Εσωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ Χρήστος Σπίρτζης. Σε μακροσκελή ανακοίνωση αναφέρει:
Καλούμε την κυβέρνηση να απαντήσει και να δεσμευτεί ότι:

• Δεν θα καταστρατηγήσει τον Ν.2190/1994
• Δεν θα προχωρήσει σε μειώσεις μισθών το 2021
• Δεν θα προχωρήσει σε ιδιωτικοποίηση κρίσιμων δομών του δημόσιου τομέα

Καλούμε σε εγρήγορση τον προοδευτικό κόσμο της χώρας και τους φορείς των εργαζομένων, να μην επιτρέψουν την εφαρμογή των ίδιων ανάλγητων και αντικοινωνικών πολιτικών που ζήσαμε με αποκλειστική ευθύνη του νεοφιλελευθερισμού και του παλαιοκομματισμού για πάνω από μία δεκαετία.

Εδώ και ένα χρόνο παρακολουθούμε την Κυβέρνηση Μητσοτάκη να υλοποιεί την μεγαλύτερη αντιμεταρρύθμιση που έχει γίνει στη σύγχρονη Ελλάδα και να καταστρατηγεί όχι μόνο τις μεγάλες τομές που είχαν θεσπιστεί από τον ΣΥΡΙΖΑ στη Δημόσια Διοίκηση αλλά και τις όποιες εξαγγελίες και δεσμεύσεις της ΝΔ ως αντιπολίτευση.

Οι ανακοινώσεις όμως των αποφάσεων της κυβέρνησης στο τελευταίο Υπουργικό Συμβούλιο για τις αλλαγές στο ΑΣΕΠ και στην επιλογή διοικήσεων των φορέων του Δημοσίου, σε συνδυασμό με όσα έχουμε ζήσει όλο το χρονικό διάστημα της κυβέρνησης Μητσοτάκη για όλο το δημόσιο τομέα, επιβεβαιώνουν στον πλέον καλοπροαίρετο πολίτη την αναντιστοιχία διακηρύξεων της Κυβέρνησης και πράξεων της ίδιας και των στελεχών της.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη πιστή στο δόγμα «άλλα λέω και άλλα κάνω» αποφάσισε:

Α. την επιλογή διοικήσεων δημοσίου τομέα, η οποία προάγει την αποσύνδεση της Κυβέρνησης από τη Διοίκηση του Δημοσίου, με εισήγηση του Υπουργού Επικρατείας Γιώργου Γεραπετρίτη.
Αυτόματα προκύπτουν τα ερωτήματα:

• Γιατί κατάργησαν το Μητρώο Επιτελικών Στελεχών στον πρώτο Νόμο που ψήφισαν, στο Νόμο του επιτελικού κράτους;
• Γιατί κατήργησαν την επιλογή Τομεακών και Διοικητικών Γραμματέων, με διαδικασίες ΑΣΕΠ, στον πρώτο Νόμο που ψήφισαν, στο Νόμο του επιτελικού κράτους, εφόσον επιθυμούν την αποσύνδεση της Κυβέρνησης από τη Δημόσια Διοίκηση ;
• Ποια η σύνθεση και τα εχέγγυα ανεξαρτησίας της ειδικής πενταμελούς Επιτροπής Επιλογής Στελεχών του Δημοσίου που θα υλοποιεί την προεπιλογή των υποψηφίων;

Β. την προώθηση τροποποιήσεων για την αναμόρφωση του ν.2190/1994 για το ΑΣΕΠ, γνωστού ως νόμου Πεπονή, με εισήγηση του Υπουργού Εσωτερικών, Τάκη Θεοδωρικάκου.
Θα χαιρετίζαμε έστω τις προθέσεις που διακήρυξε ο Υπουργός Εσωτερικών, αν δεν είχαμε ζήσει έναν χρόνο τον οργιώδη τρόπο οικοδόμησης του κομματικού επιτελικού κράτους της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

• Θυμόμαστε την εβδομαδιαία θεσμοθέτηση κατ’εξαίρεση διατάξεων και σημαντικών τροποποιήσεων Νόμων για τη Δημόσια Διοίκηση και την Τοπική αυτοδιοίκηση, σε άσχετα σχέδια νόμου, σε άλλες επιτροπές από την επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης υποβαθμίζοντας το κοινοβούλιο, τις δημοκρατικές διαδικασίες διαβούλευσης, συντάσσοντας την βίβλο της Κακής νομοθέτησης.
• Θυμόμαστε την «εμβληματική» δια νόμου ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ της προκήρυξης του ΑΣΕΠ για προσλήψεις προσωπικού στην Ελληνική Εταιρεία Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου Α.Ε. – «Enterprise Greece» και την πλήρη ανατροπή της διαδικασίας πρόσληψης προσωπικού. Κατήργησαν παντελώς τη συμμετοχή του ΑΣΕΠ στη διαδικασία προσλήψεων και στην επιλογή του προσωπικού, με διατάξεις στον Αναπτυξιακό νόμο. 
• Θυμόμαστε τις αθρόες πελατειακές προσλήψεις μετακλητών υπαλλήλων στο στενό πυρήνα του Δημοσίου αντικαθιστώντας αντισυνταγματικά την δημόσια διοίκηση. Ενδεικτικά αναφέρουμε και υπενθυμίζουμε, αν και πρόσφατα έχουμε δώσει κατάλογο στη δημοσιότητα, το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, το ίδιο το Υπουργείο Εσωτερικών (ΕΕΤΑΑ).

Ένα χρόνο κυβέρνησης Μητσοτάκη το Υπουργείο Εσωτερικών εγκρίνει και υλοποιεί το βασικό όραμα της ΝΔ: Την απεμπόληση των αρχών της διαφάνειας, της λογοδοσίας, της χρηστής διοίκησης, της βέλτιστης διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού του δημοσίου και της αμεροληψίας. Ακριβώς στον αντίποδα όσων διακηρύσσει.

Η διαρκής προσπάθεια αλλαγής, παράκαμψης και τελικά κατάργησης του Νόμου Πεπονή από τον παλαιοκομματισμό και την συντηρητική παράταξη είναι δεδομένη.

Δικαιολογημένα επομένως ζητάμε διευκρινίσεις και συγκεκριμένες απαντήσεις, στις πρώτες αποφάσεις που ανακοίνωσε η Κυβέρνηση:

• Τι εννοούν και πως θα υλοποιήσουν μέσω γραπτών δοκιμασιών τις Δεξιότητες και την Προσωπικότητα των υποψηφίων; Ποια τα κριτήρια που θα θεσπίσουν για την αξιολόγηση της προσωπικότητας του κάθε υποψηφίου;
• Πως θα διασφαλίσουν το αδιάβλητο των διαγωνιστικών διαδικασιών και από ποιόν φορέα θα υλοποιούνται οι διαγωνισμοί της γραπτής δοκιμασίας προσωπικότητας;
• Εξήγγειλαν πως θα μειώσουν το διοικητικό βάρος του ΑΣΕΠ με έναν διαγωνισμό μίας προγραμματισμένης διαδικασίας. Γιατί τότε κατάργησαν τον πολυετή προγραμματισμό προσλήψεων και γιατί καταργήσαν το παρατηρητήριο για τη δημόσια διοίκηση στον πρώτο Νόμο που ψήφισαν, στο Νόμο του επιτελικού κράτους;
• Εξήγγειλαν την απόφαση της κυβέρνησης για Κατάργηση των ειδικών διατάξεων που θεσπίζουν αποκλίνουσες διαδικασίες ή μοριοδοτήσεις με κατεύθυνση την ενιαία διαδικασία. Αναμένουμε επομένως την δέσμευση της κυβέρνησης για την άμεση κατάργηση των δεκάδων κατ’ εξαίρεση διατάξεων που θεσμοθετούσε κάθε εβδομάδα από το πρώτο σχέδιο νόμου μέχρι σήμερα και την αυτόματη κατάργηση των προσλήψεων, των μοριοδοτήσεων και των αξιολογήσεων που έγιναν με τις κατ’ εξαίρεση διαδικασίες.

Δυστυχώς γνωρίζουμε ότι ούτε ο Υπουργός Εσωτερικών ούτε η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα προχωρήσει σε τέτοιες ενέργειες ακύρωσης και παραδοχής όσων στρεβλών έχουν οι ίδιοι ψηφίσει μόλις σε έναν χρόνο. Γνωρίζουμε επίσης την απέχθεια του παλαιοκομματισμού για τον Ν.2190/1994 και για τις μεγάλες τομές της κυβέρνησης Αλέξη Τσίπρα, για την ανεξάρτητη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης. Γνωρίζουμε την απέχθεια του νεοφιλελευθερισμού για οτιδήποτε Δημόσιο.

Σήμερα γνωρίζουμε επίσης την πλήρη αποτυχία του επιτελικού κράτους της κυβέρνησης Μητσοτάκη, στην αντιμετώπιση της πανδημίας με τα εκατοντάδες καθημερινά επιβεβαιωμένα κρούσματα.

Σήμερα γνωρίζουμε πρόσθετα την πλήρη αποτυχία του επιτελικού κράτους της κυβέρνησης Μητσοτάκη, στην οικονομία, αφού όπως ανακοίνωσε το Υπουργείο Οικονομικών, διαμορφώθηκε το πρωτογενές αποτέλεσμα για την περίοδο του Ιανουαρίου – Ιουλίου 2020 με έλλειμμα ύψους 7.463 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1.166 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 1.763 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2019.

Γι αυτό παρά το επικοινωνιακό θόλωμα των νερών ρωτάμε την κυβέρνηση Μητσοτάκη και συγκεκριμένα τον Υπουργό Εσωτερικών και τον Υπουργό Οικονομικών να δεσμευτούν ότι δεν θα πληρώσουν οι εργαζόμενοι του Δημοσίου την παταγώδη αποτυχία των κυβερνητικών πολιτικών με μείωση των μισθών τους το 2021, βάζοντας την οριστική ταφόπλακα στη δημόσια διοίκηση.

Τους καλούμε επίσης να δεσμευτούν ότι για τους ίδιους λόγους δεν θα απομειώσουν δημόσιες δομές και δεν θα προχωρήσουν σε ιδιωτικοποίηση κρίσιμων δομών του δημόσιου τομέα, για να δείξουν μείωση δημόσιων δαπανών.

Τους καλούμε να δεσμευτούν τώρα, δημόσια και να απαντήσουν στα εύλογα ερωτήματα που οι ίδιοι δημιούργησαν.

Τέλος καλούμε σε εγρήγορση τον προοδευτικό κόσμο της χώρας και τους φορείς των εργαζομένων, να μην επιτρέψουν την εφαρμογή των ίδιων ανάλγητων και αντικοινωνικών πολιτικών που ζήσαμε με αποκλειστική ευθύνη του νεοφιλελευθερισμού και του παλαιοκομματισμού για πάνω από μία δεκαετία.