«Μπορεί κάποιοι να βλέπουν το μαγαζί με κόσμο και να νομίζουν ότι βγάζουμε πολλά λεφτά. Πλέον μας μένει ένας συμπαθητικός μισθός και αν», μου είπε τις προάλλες ιδιοκτήτης καφέ-μπαρ στο κέντρο της Αθήνας. Με την συντριπτική πλειοψηφία αγαθών και υπηρεσιών να έχουν ακριβύνει τον τελευταίο ένα χρόνο, η εστίαση δέχεται και σχεδόν αναπόφευκτα αναπαράγει την ακρίβεια. Ιδιοκτήτες καταστημάτων εξηγούν στο tvxs.gr με παραδείγματα πόσο έχουν ανέβει τα κόστη τους, με μεγάλους τετραψήφιους λογαριασμούς στο ρεύμα και ανατιμήσεις της τάξης του 30% στις πρώτες ύλες.  

Ενώ οι περισσότεροι έχουν ήδη ανεβάσει τις τιμές στους καταλόγους, τονίζουν ότι οι περαιτέρω αυξήσεις είναι μονόδρομος αλλά όχι λύση, καθώς είναι σίγουρο πως στο εξής θα χάνουν πελάτες. Ο πρόεδρος της ΠΟΕΣΕ και της ΓΣΕΒΕΕ Γιώργος Καββαθάς υπογραμμίζει μιλώντας στο tvxs.gr, ότι χωρίς αλλαγή του τρόπου που τιμολογείται η ενέργεια δεν διαφαίνεται φως και αναφέρει τί ζητούν οι επαγγελματίες του χώρου από την κυβέρνηση.

Γιώργος Αναγνώστου, Κυψέλη: 6.400 για ρεύμα σε μαγαζί 100 τ.μ.

Ο Γιώργος Αναγνώστου είναι ιδιοκτήτης καταστημάτων εστίασης στην Κυψέλη. «Λαμβάνω εκκαθαριστικό λογαριασμό στο ρεύμα κάθε μήνα, οπότε τα στοιχεία είναι εύκολα συγκρίσιμα. Τα προηγούμενα χρόνια πλήρωνα κάθε μήνα 1.800 με 2.100 για ρεύμα, καταναλώνοντας 10-12.000 κιλοβατώρες. Τον περασμένο μήνα, με σαφώς χαμηλότερη κατανάλωση, ο λογαριασμός ήρθε 6.400, αφού είχε μπει επιδότηση από το κράτος 3.800. Όσο για το φυσικό αέριο που χρησιμοποιούμε για το μαγείρεμα και τις σόμπες τον χειμώνα, από 500-600 ευρώ, τώρα μας έρχεται 2.000. Αυτά τα νούμερα είναι για ένα μαγαζί 100 τ.μ», λέει ο ίδιος.

Για τις πρώτες ύλες, κάνει λόγο για μια μέση αύξηση 25%. Κάποια προϊόντα έχουν μείνει σταθερά, άλλα έχουν εκτοξευθεί. «Έχουμε δει τριπλασιασμό στα βούτυρα και τα ηλιέλαια και 35-40% αύξηση σε κάποια κρέατα. Βασικά υλικά όπως ζυμαρικά, ζάχαρες, άλευρα και γαλακτοκομικά έχουν ανέβει επίσης». 

Ο Γιώργος Αναγνώστου μεταφέρει ότι οι αυξήσεις έχουν ξεκινήσει πριν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. «Η κυβέρνηση δίνει επιδοτήσεις αλλά αυτές προέρχονται από δικά μας χρήματα που καταλήγουν στις εταιρίες ενέργειας», λέει χαρακτηριστικά. Όσο για την επόμενη ημέρα, σημειώνει: «Με τα κόστη να ανεβαίνουν συνέχεια, θα αναγκαστούμε να πάμε εκ νέου σε αυξήσεις, αλλιώς η επιχείρηση δε θα είναι βιώσιμη. Εκεί που παλιότερα ένα άτομο μπορούσε να φάει και να πιει κάτι με 15-17 ευρώ, τώρα θα πρέπει να πληρώσει από 20 έως 25. Με την αγοραστική δύναμη του κόσμου να έχει μειωθεί, είναι σίγουρο ότι θα χάσουμε πελατεία. Ο κόσμος θα σταματήσει να βγαίνει», τονίζει.

Σουζάνα Τσιώτη, Κουκάκι: «Και πόσο να χρεώσεις μια μακαρονάδα;»

Η Σουζάνα Τσιώτη είναι ιδιοκτήτρια εστιατορίου ιταλικής κουζίνας στο Κουκάκι και μέλος του Κύκλου Επαγγελματιών Εστίασης, της συλλογικότητας των ιδιοκτητών μικρών χώρων εστίασης που από τα χρόνια των lockdown διεκδικεί με συνέπεια δίκαιη αντιμετώπιση των επιχείρησεών τους από την Πολιτεία. Παρά το γεγονός ότι το εστιατόριο βρίσκεται σε πολύ τουριστικό σημείο, τα πράγματα μόνο εύκολα δεν είναι, όπως μας μεταφέρει η ίδια.

«Το καλοκαίρι του 2021 πλήρωνα για ρεύμα 580-620 ευρώ το μήνα. Τον Μάρτιο του 2022 το ποσό αυτό έγινε 880 ευρώ και τον Μάιο 2.349. Κόντεψα να πάθω εγκεφαλικό!» λέει χαρακτηριστικά. «Έχω το μαγαζί 20 χρόνια, πρώτη φορά έκανα ρύθμιση για το ρεύμα». Όσο για το φυσικό αέριο που χρησιμοποιεί στην κουζίνα, από 350 ευρώ περίπου, ανέβηκε στα 540. 

Στις πρώτες ύλες, οι αυξήσεις είναι επίσης μεγάλες. «Τα λαχανικά έχουν ανέβει 25-30%. Τα κρέατα που χρησιμοποιούμε εμείς, κυρίως φιλέτα, η τιμή τους έχει διπλασιαστεί. Θυμάμαι να αγοράζω το 5κιλο δοχείο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο με 22,5 ευρώ και τώρα είμαι τυχερή αν βρω το 4κιλο – διότι έχουν μειώσει την ποσότητα – σε προσφορά με 26 ευρώ», εξηγεί. Στο δικό της εστιατόριο δεν χρησιμοποιεί τηγάνι αλλά μεταφέρει μαρτυρίες συναδέλφων της που μιλούν για τεράστιες αυξήσεις. «Το 10κιλο δοχείο ηλιέλαιο 10κιλο έχει πάει στα 22 ευρώ από 9,5 παλαιότερα και το αραβοσιτέλαιο στα 29 ευρώ από 10,5 ευρώ».

Στην ερώτηση εάν θα κάνει αυξήσεις, η απάντηση είναι αφοπλιστική: «Μπορεί να χρειαστεί αλλά δε θέλουμε. Γιατί, πόσο να χρεώσεις πια στον πελάτη μια μακαρονάδα;»

Ανδρέας Κλώσσας, Θησείο: Μέση αύξηση κόστους 40-45% 

Ο Ανδρέας Κλώσσας είναι ιδιοκτήτης καφέ-μπιστρό στο Θησείο και δίνει βάρος στα μεγάλα πρωινά, γνωστά ευρέως ως brunch. «Οι περισσότερες πρώτες ύλες έχουν ακριβύνει. Ζυμάρια, τυριά, το λάδι. Ειδικά για τα αυγά που χρησιμοποιούμε εμείς κατά κόρον, δείτε τη διαφορά. Τον Απρίλιο του 2019 πλήρωνα 7,68 ευρώ για 30 αυγά. Τον περασμένο Μάρτιο η τιμή ανέβηκε στα 8,36 και πλέον πληρώνω 10,17», σημειώνει.

Σημαντικές είναι οι αυξήσεις και σε άλλα αναλώσιμα των επιχειρήσεων εστίασης, όπως χαρτικά και απορρυπαντικά. «Ειδικά τα καθαριστικά ανεβαίνουν κάθε εβδομάδα. Και ξέρετε τί βλέπω; Ενώ πολλά προϊόντα έχουν ημερομηνία παρασκευής πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία, τα χαρτικά για παράδειγμα, έχουν τιμολογηθεί κι αυτά πολύ πιο πάνω απ΄ ότι παλιότερα. Ο πόλεμος προφανώς έχει παίξει ρόλο αλλά η ακρίβεια οφείλεται και σε άλλους παράγοντες. Συνολικά θα έλεγα ότι το κόστος λειτουργίας της επιχείρησης όσον αφορά ενέργεια, πρώτες ύλες και λοιπές προμήθειες έχει ανέβει 40-45%», επισημαίνει ο επιχειρηματίας. 

Γ. Καββαθάς: Έχουν κλείσει 3.000 με 4.000 επιχειρήσεις

Μιλώντας στο tvxs.gr ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών & Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ), Γιώργος Καββαθάς, υπογραμμίζει ότι οι τεράστιες αυξήσεις στα κόστη των επιχειρήσεων εστίασης, σε συνέχεια των περιορισμών που επιβλήθηκαν στην πανδημία, έχουν ήδη φέρει λουκέτα. «Έχουν ήδη κλείσει 3.000-4.000 επιχειρήσεις. Στη Θεσσαλονίκη μόνο έχουν κλείσει περί τις 500», μεταφέρει ο ίδιος. Οι επιχειρήσεις που βρίσκονται σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς έκαναν στην πλειοψηφία τους καλούς τζίρους το καλοκαίρι, όμως ο  κ. Καββαθάς θυμίζει ότι «τουρισμός δεν είναι το σύνολο της χώρας». «Δεν πρέπει να κοιτάμε μόνο τις επιχειρήσεις στους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς αλλά κι αυτές που βρίσκονται στις πόλεις και την ηπειρωτική χώρα. Τα κόστη έχουν αυξηθεί πολύ. Ακόμα και μετά τις επιδοτήσεις, οι λογαριασμοί ρεύματος είναι διπλάσιοι», παρατηρεί.

Όσο για τα αιτήματα του κλάδου προς την κυβέρνηση, ο κ. Καββαθάς λέει πως, μεταξύ άλλων, οι επαγγελματίες ζητούν μείωση του ΦΠΑ στο 6% και επιδότηση στο ρεύμα για το 100% των αυξήσεων. Τονίζει δε, για μία ακόμη φορά, ότι το κλειδί της ακρίβειας είναι στον τρόπο τιμολόγησης της ενέργειας. «Όταν το ηλεκτρικό ρεύμα τιμολογείται βάση του ακριβότερου τρόπου παραγωγής, εν προκειμένω του φυσικού αερίου, δεν μπορεί παρά η ακρίβεια να συνεχιστεί», καταλήγει ο πρόεδρος της ΠΟΕΣΕ και της ΓΣΕΒΕΕ.