Πόσο κοστίζει στην υγεία και την τσέπη των κατοίκων της Θεσσαλονίκης το καθημερινό μποτιλιάρισμα που σημειώνεται στους κεντρικούς δρόμους της πόλης; 12.600 τόνους μονοξειδίου του άνθρακα που επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα και 200.000.000 ευρώ σε καύσιμα, σύμφωνα με τα στοιχεία από τη μελέτη που εκπόνησε ο πρόεδρος του ΣΑΣΘ και καθηγητής στο Εργαστήριο Συγκοινωνιακής Τεχνικής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ δρ. Παναγιώτης Παπαϊωάννου με τη συνεργάτιδα του Χριστιάννα Κωνσταντινίδου.

Σύμφωνα με τη μελέτη που φέρει τον τίτλο «Ο ρόλος των δημόσιων συγκοινωνιών στην αναβάθμιση του περιβάλλοντος στη Θεσσαλονίκη», τα οκτώ τελευταία χρόνια η κυκλοφορία των ΙΧ στην πόλη έχει αυξηθεί κατά 70%, ενώ μόνο στα δύο από τα δέκα ΙΧ επιβαίνουν περισσότερα από ένα άτομα. Ο αριθμός των αέριων ρύπων που εκπέμπονται από τις μεταφορές αυξάνεται διαρκώς, με τις οδικές μεταφορές να ευθύνονται για το 74% των ρύπων που εκπέμπονται από τις μεταφορές γενικότερα.

«Τα τελευταία χρόνια ζούμε στη Θεσσαλονίκη μία αφόρητη κατάσταση που επιφέρει μεγάλα κυκλοφοριακά προβλήματα. Καθημερινά δαπανούμε πολλές ώρες και πολλά χρήματα, φθείρουμε τα αυτοκίνητά μας, επιβαρύνουμε την υγεία μας και ρυπαίνουμε τον αέρα που αναπνέουμε, προκειμένου να φτάσουμε στον προορισμό μας», επισημαίνει ο κ. Παπαϊωάννου. Ο πρόεδρος του ΣΑΣΘ υποστηρίζει ότι η προώθηση των δημόσιων συγκοινωνιών είναι η καλύτερη λύση για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και της ρύπανσης και, κατ’ επέκταση, για την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής. Τα λεωφορεία και τα πούλμαν μπορούν να μειώσουν σε σημαντικό βαθμό την κυκλοφοριακή συμφόρηση που παρατηρείται στις σύγχρονες πόλεις, όπως είναι η Θεσσαλονίκη.

Η κυκλοφορία των ταξί στη Θεσσαλονίκη επιβαρύνει σημαντικά την ταχύτητα όλων των οχημάτων σύμφωνα με την ίδια μελέτη, αφού στις 11 και στις 19 Φεβρουαρίου και στις 2 και στις 3 Μαρτίου, οπότε απεργούσαν οι οδηγοί των ταξί, η μέση ταχύτητα των λεωφορείων αυξήθηκε κατά 30%. Η ταχύτητα των λεωφορείων στην οδό Τσιμισκή αυξήθηκε από 11-17 χλμ./ώρα, ενώ τις υπόλοιπες μέρες κυμαίνεται από 9 έως 13 χλμ./ώρα.

Παράλληλα, σημειώθηκε σημαντική μείωση του χρόνου διαδρομής. Για παράδειγμα, η διάρκεια του δρομολογίου της λεωφορειακής γραμμής Νο 3 μειώθηκε κατά 30 λεπτά, δηλαδή από τα 110 λεπτά που διαρκεί μια συνηθισμένη μέρα έπεσε στα 80 λεπτά (μείωση 37,5%). Αντίστοιχες μειώσεις του χρόνου διαδρομής παρατηρήθηκαν και σε άλλες γραμμές, όπως στη γραμμή 10 (από τα 90 στα 70 λεπτά) και στη γραμμή 12 (από τα 105 στα 75 λεπτά). Λόγω της απεργίας των ταξί, 45.000 άτομα προστέθηκαν στο επιβατικό κοινό των λεωφορείων. Στις 11 Φεβρουαρίου ακυρώθηκαν στα εκδοτήρια του ΟΑΣΘ 402.000 εισιτήρια, ενώ την επόμενη μέρα, που κυκλοφορούσαν κανονικά τα ταξί, οι ακυρώσεις ήταν 357.000 (45.000 λιγότερες). Την Τρίτη 2 Μαρτίου, πρώτη μέρα της 48ωρης απεργίας των ταξί, έγιναν 441.000 ακυρώσεις και 425.000 στις 3 Μαρτίου. Αντιθέτως, την 1η Μαρτίου και την 4η Μαρτίου, που δεν είχε απεργία, οι ακυρώσεις ήταν 396.000 και 393.000, αντίστοιχα.

Τα μέτρα που προτείνει ο δρ Παπαϊωάννου για τη βελτίωση των δημόσιων συγκοινωνιών, όπως δημοσιεύονται στο σχετικό ρεπορτάζ της εφημερίδας «Μακεδονία» είναι:
1. Μέτρα προτεραιότητας στα λεωφορεία (προτεραιότητα στους φωτεινούς σηματοδότες).
2. Πληροφόρηση επιβατικού κοινού (συστήματα τηλεματικής).
3. Βελτίωση των υπηρεσιών, των παροχών και των χώρων αναμονής.
4. Δημιουργία νέων λεωφορειακών γραμμών και διαδρόμων.
5. Δημιουργία σταθμών μετεπιβίβασης και στάθμευσης.
6. Δημιουργία λεωφορειολωρίδων.
7. Καθοδηγούμενα λεωφορεία.
8. Καθαρά λεωφορεία.
9. Προώθηση των δημόσιων αστικών συγκοινωνιών και ενημέρωση του κοινού.

Ακόμη, συμπεραίνεται ότι πρέπει να αλλάξουμε τις συνήθειές μας:
1. Να χρησιμοποιούμε λιγότερο το ΙΧ και περισσότερο τις δημόσιες συγκοινωνίες.
2. Να περπατάμε περισσότερο.
3. Να αποφεύγουμε την παράνομη στάθμευση και να δίνουμε προτεραιότητα στους πεζούς.
4. Να τηρούμε τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας.
5. Να προστατεύουμε τους ποδηλάτες και τους μοτοσικλετιστές.
6. Να συνδυάζουμε τις μετακινήσεις μας με αυτοκίνητο με τις μετακινήσεις άλλων προσώπων που έχουν παρόμοιο προορισμό.

Ο καθηγητής κ. Παπαϊωάννου προτείνει πέντε τρόπους για «ένα πετυχημένο σύστημα δημοσίων συγκοινωνιών»:
1. Υπηρεσίες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής: να γίνουν οι δημόσιες αστικές συγκοινωνίες μέσο επιλογής για όλους.
2. Κατανόηση των προνομίων που προσφέρουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
3. Νέα κουλτούρα στην εργασία.
4. Χρηματοδότηση και επενδυτικά προγράμματα.
5. Τρόποι αλλαγής της νοοτροπίας του κοινού.

Οι 6 ενέργειες για να βελτιώσουμε την καθημερινότητά μας
Στα συμπεράσματα της μελέτης του προέδρου του ΣΑΣΘ καταγράφονται έξι ενέργειες για να βελτιωθεί η κινητικότητα και να προστατευτεί το περιβάλλον στις πόλεις. Ο κ. Παπαϊωάννου προτείνει:
1. Οι ειδικοί να προβάλλουν νέες/καινοτόμες ιδέες, καθιστώντας τις δημόσιες αστικές συγκοινωνίες (ΔΑΣ) πιο ελκυστικές στο επιβατικό κοινό και πιο ανταγωνιστικές σε σχέση με τα υπόλοιπα μέσα μεταφοράς.
2. Οι κυβερνήσεις να αναγνωρίσουν τις ΔΑΣ ως κομμάτι για την επίλυση του προβλήματος.
3. Οι πόλεις και οι τοπικοί φορείς να συμβάλλουν στην προώθηση των ΔΑΣ βελτιώνοντας την υποδομή γι’ αυτές.
4. Οι επενδυτές να επενδύσουν στην αειφόρο ανάπτυξη και τη βιώσιμη αστική κινητικότητα.
5. Η βιομηχανία και η τεχνολογία να δημιουργήσει καινοτόμα και αποδοτικά προϊόντα που θα συμβάλλουν στην αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος.
6. Οι φορείς των ΔΑΣ να βελτιώσουν την αξιοπιστία τους βελτιώνοντας τα δρομολόγια και τις υπηρεσίες (π.χ., συστήματα τηλεματικής, ηλεκτρονικό εισιτήριο κτλ.) προς το επιβατικό κοινό.

Πηγή: Μακεδονία