_{‘Παραμένουμε στη «Δύση», ανοιγόμαστε σε Ανατολή και Λατ.Αμερική’}

Διευκρινίσεις αναφορικά με το δόγμα του ΣΥΡΙΖΑ για την εξωτερική πολιτική και την άμυνα παρέχει στο tvxs.gr το μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΝ Κώστας Ήσυχος, ο οποίος διαμηνύει ότι το κόμμα του δεν προτίθεται να απομακρύνει την Ελλάδα από την Ευρώπη. Ωστόσο, αναδεικνύει ως στόχο την παράλληλη σύναψη συνεργασιών με χώρες «σε αντι-νεοφιλελεύθερη και αντικαπιταλιστική κατεύθυνση», καθώς και τη σταδιακή απεμπλοκή της χώρας από το ΝΑΤΟ. Παράλληλα, κάνει λόγο για επιτάχυνση των διαδικασιών γύρω από την οριοθέτηση ΑΟΖ και άμεση διατύπωση πρότασης προς την Τουρκία με στόχο των περιορισμό των στρατιωτικών εξοπλισμών.

 
Κατά την πρόσφατη ανακοίνωση του επικαιροποιημένου προγράμματος, κάνατε λόγο στο ΣΥΡΙΖΑ για μία νέα εξωτερική πολιτική της χώρας -απαλλαγμένη από τον Ατλαντισμό- την οποία θα χαρακτηρίζει η ενίσχυση των σχέσεων με Ρωσία, Κίνα, Ινδία και χώρες της Λατινικής Αμερικής. Πρόκειται, λοιπόν, για μία στροφή από τη Δύση προς την Ανατολή;

Κάθε άλλο. Πρόκειται για μία πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική η οποία θα συνεχίσει τις υφιστάμενες διακρατικές εξωτερικές σχέσεις με τις χώρες της Ευρώπης και θα συμπληρώνεται από επιπλέον σημαντικές συνεργασίες με χώρες οι οποίες μπορούν να στηρίξουν μια προσπάθεια αναγέννησης της χώρας, όχι μόνο στο πεδίο της διπλωματίας αλλά και στο πεδίο του εμπορίου, των εξαγωγών και των διμερών σχέσεων προς όφελος των λαών. Επομένως, δεν απομακρυνόμαστε από την Ευρώπη. Αντίθετα, συμπληρώνουμε ενεργητικά και δημιουργικά το «παζλ» της εξωτερικής πολιτικής με τις άλλες χώρες. Να θυμίσω απλά ότι και οι Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία διατηρούν πολύπλευρες διακρατικές σχέσεις στο πεδίο της ενέργειας, του εμπορίου και του πολιτισμού με χώρες όπως η Βενεζουέλα, η Βραζιλία, η Ρωσία και η Κίνα. Επομένως, δεν κατανοούμε γιατί η Ελλάδα πρέπει να περιορίζεται μόνο σε ένα κλειστό κλαμπ χωρών και να μην ασκεί και εκείνη μια πολυδιάστατη πολιτική.

Επισημαίνετε ως υποδειγματικές συνεργασίες μέτωπα χωρών της Λατινικής Αμερικής «σε αντι-νεοφιλελεύθερη και αντικαπιταλιστική κατεύθυνση». Θεωρείτε επιτυχημένα αυτά τα παραδείγματα ως προς τη διασφάλιση ενός υψηλού βιοτικού επιπέδου;
 
Μετά τις δεκαετίες του ‘80 και του ’90 -οπότε και σημειώθηκαν τραγικά, καταστροφικά προγράμματα του ΔΝΤ σε μια σειρά χωρών της Λατινικής Αμερικής, καταλήγοντας σε ανθρωπιστικές κρίσεις και τραγωδίες για τους λαούς της Αργεντινής, της Βραζιλίας, της Χιλής, της Ουρουγουάη κ.ο.κ- η επόμενη μέρα στηρίχθηκε σε μία ενότητα συμφερόντων,  δυνατοτήτων και πλεονεκτημάτων. Σε αυτό το πλαίσιο, δημιουργήθηκε μία ένωση χωρών (ALBA) η οποία κατάφερε όχι απλώς να πετύχει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, αλλά και να καταπολεμήσει με επάρκεια την ανεργία, την ακραία φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Σε αυτό το βαθμό, θα έλεγα ότι αποτελεί αυτή η ένωση ένα παράδειγμα και για άλλες χώρες οι οποίες μπορούν να έχουν συνθήκες οικονομικής και κοινωνικής ολοκλήρωσης σε αντι-νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση, με ζητούμενα τη διαφάνεια, την κοινωνική ανάπτυξη και τις δημόσιες επενδύσεις. Από την εμπειρία πολλών χωρών μπορούμε να αντλούμε δυνατότητες και προκλήσεις για τους λαούς της Ευρώπης.

Ποια είναι ακριβώς η πρόθεση του ΣΥΡΙΖΑ σε σχέση με το ΝΑΤΟ; Αν αναλάβετε τα ηνία της χώρας, θα κηρύξετε την έξοδο;

Όχι. Δεν θα κηρύξουμε την έξοδο από το ΝΑΤΟ στις 18 ή στις 20 του μήνα. Στρατηγική μας επιλογή είναι η αποδέσμευση από τον Ατλαντισμό και το ΝΑΤΟ, μία Ευρώπη απαλλαγμένη από τις ξένες βάσεις και τη στρατικοποίηση. Υπό αυτήν την έννοια, θεωρούμε ότι αυτή η αποδέσμευση θα συνοδεύεται από ισχυρά δείγματα που θα διασφαλίζουν και την εθνική κυριαρχία και την ανεξαρτησία της χώρας, ώστε να μην μετατρέπεται σε ορμητήριο τυχοδιωκτικών πολεμικών επεμβάσεων σε τρίτες χώρες, όπως έχει συμβεί στο παρελθόν.
 
Μιλάτε δηλαδή για ένα μεσοπρόθεσμο, αν όχι μακροπρόθεσμο στόχο.

Νομίζω πως έτσι πρέπει να βαδίσουμε: με σύνεση, λογική αλλά και αποφασιστικότητα, ώστε η χώρα μας να μην είναι ορμητήριο αλλά και να μην φιλοξενήσει τη λεγόμενη αντιπυραυλική ασπίδα η οποία ουσιαστικά σχεδιάζεται για να περικυκλώσει τη Ρωσία, προκαλώντας τρομακτικές τριβές μεταξύ Ρωσίας και Ευρώπης, με πρόσχημα το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Υπό αυτήν την έννοια, η χώρα μας έχει μόνο να κερδίσει από το να μην εμπλέκεται και να μην είναι μέρος πολεμικών επιχειρήσεων. Να είναι δηλαδή λύση και όχι μέρος του προβλήματος.

Εδώ θέτετε ως στόχο την αντικατάσταση του ΝΑΤΟ από έναν ευρωπαϊκό οργανισμό ασφάλειας.

Βεβαίως. Με τον ΟΑΣΕ, ο οποίος θα τηρεί με ευλάβεια τις αποφάσεις του ΟΗΕ -πρέπει επίσης να ανασυγκροτηθεί ώστε να γίνουν σοβαρά βήματα εκδημοκρατισμού και αποτελεσματικότητας για να εξαλείψουν οι πολεμικές συγκρούσεις και η διεύρυνση της φτώχειας ανάμεσα στις χώρες.  

Πάντως, στις αρχές του 1990 είχε αποτύχει μία ανάλογη απόπειρα μέσω του ΟΑΣΕ.

Πράγματι. Διότι τότε βρισκόμασταν σε μία διαφορετική ιστορική συγκυρία, με ένα ψυχρό πόλεμο που μόλις τελείωνε. Αλλά δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αναθερμάνουμε τις δομές και τις βάσεις για έναν νέο ψυχρό πόλεμο μεταξύ της Ευρώπης, του ΝΑΤΟ, της Ρωσίας και της Κίνας. Η Ελλάδα πρέπει να παίξει ένα συμβολικό και σημαντικό ρόλο ως μία χώρα που προάγει την ειρήνη και την αγαστή συνεργασία μεταξύ των λαών, ώστε να αποτελέσει μέρος μιας συνολικότερης λύσης στην Ευρώπη. 

Με ποιον τρόπο μπορεί να επιτευχθεί μία συμφωνία με την Τουρκία για τον περιορισμό των στρατιωτικών εξοπλισμών; 

Όπως τόνισε και ο Αλέξης Τσίπρας, θεωρούμε ότι 8 μεγάλες βιομηχανίες 8 χωρών κατέχουν περίπου το 80% του τζίρου και της παγκόσμιας αγοράς στους εξοπλισμούς. Η Ελλάδα είναι μαζί με την Τουρκία και άλλες χώρες από τους καλύτερους πελάτες αυτών των βιομηχανιών. Η ένταση και η αμφισβήτηση του διεθνούς δικαίου από την πλευρά της Τουρκίας δημιουργεί τριβές ανάμεσα στις δύο χώρες. Εμείς θα επιμείνουμε και θα θέσουμε επί τάπητος την ανάγκη να υπάρξει μία ισόρροπη μείωση των εξοπλισμών από τις δύο χώρες και όχι μία κούρσα εξοπλισμών η οποία έχει αποδείξει ότι λειτουργεί πάντα σε βάρος των κοινωνικών πολιτικών -και μάλιστα σε χώρες που (όπως σήμερα η δική μας και παλιότερα η Τουρκία) βρίσκονται σε κρίση.

Θα προβείτε άμεσα σε μία ανάλογη πρόταση προς την Τουρκία; Έχετε ενδείξεις από την άλλη πλευρά;

Είναι κάτι το οποίο τόνισε και ο Αλέξης Τσίπρας. Δεν έχουμε ενδείξεις αυτή τη στιγμή, ωστόσο, θα προχωρήσουμε σε ένα γενναίο διάλογο με την ατζέντα να περιλαμβάνει τη μείωση των εξοπλισμών και της έντασης, την εξάλειψη της αμφισβήτησης από την πλευρά της Τουρκίας του διεθνούς δικαίου που επικρατεί στην περιοχή. Έχει σημασία οι δύο χώρες να βρουν χώρο συνεννόησης. 

Ως προς την ανακήρυξη Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών, λαμβάνετε υπόψη ενδεχόμενους κινδύνους σε σχέση με την Τουρκία;

Η Ελλάδα έχει καθυστερήσει -με τις ευθύνες του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ- στην οριοθέτηση ΑΟΖ σε διμερές επίπεδο με την Αλβανία, την Ιταλία, τη Λιβύη, την Αίγυπτο, την Κύπρο και την Τουρκία. Αυτή η καθυστέρηση έχει συσσωρεύσει τεράστια προβλήματα και ταυτόχρονα έχει δημιουργήσει κινδύνους για την αμφισβήτηση του διεθνούς δικαίου από την Τουρκία. Εμείς θα προχωρήσουμε ταχύτατα με ταυτόχρονες διαπραγματεύσεις με όλες τις όμορες χώρες. Στην δυσκολότερη περίπτωση συνεννόησης, αυτή της Τουρκίας, θα επιμείνουμε ότι το διεθνές δίκαιο αποτελεί τη βάση για έναν ουσιαστικό διάλογο και ένα ουσιαστικό αποτέλεσμα για τις δύο χώρες.