«Έξις δευτέρα φύσις» έλεγε ο Αριστοτέλης. Η συνήθεια είναι η δεύτερη φύση του ανθρώπου. Τόσο σημαντική, που μπορεί να “νομιμοποιεί” στο φαντασιακό μας, καταστάσεις που δεν υπάρχουν! Τόσο ισχυρή, που πολλοί δημιουργούν γύρω της ένα προστατευμένο παράλληλο σύμπαν, πιο δυνατό κι από την πραγματικότητα.

Δείτε για παράδειγμα το ΚΚΕ! Μακάριο κι ευτυχισμένο, απομονωμένο στην κοσμάρα του, το κοράκι αισθάνεται αηδόνι. Πρότυπο συντηρητισμού, υπνωτισμένο στις βεβαιότητες, εχθρός της αμφιβολίας, πιστεύει ότι εκφράζει την πρόοδο και την αριστερά.

Ίσως μια αιτία ή ερμηνεία γι’ αυτό, να είναι ο φόβος του, μπροστά στην πολυπλοκότητα των πραγμάτων. Πρέπει με κάποιο τρόπο να εκλογικεύσει αυτή την αδυναμία του για να ισορροπήσει. Συνήθως το “σωσίβιο” είναι η αναχώρηση από τα εγκόσμια, οι απλουστευτικές θεωρίες και οι αφοριστικοί τρόποι ανάγνωσης της ζωής.

Αλλά, ας μην αδικούμε το ΚΚΕ. Μπορεί αυτή η λογική εκεί να κυριαρχεί, όμως αρκετοί κρύβουν ένα ΚΚΕ μέσα τους, ανεξαρτήτως κόμματος! Και φυσικά δεν εξαιρείται ο ΣΥΡΙΖΑ από αυτό.

Συχνά φαντασιωνόμαστε ότι ζούμε σε ένα κόμμα και μάλιστα της Σύγχρονης Ριζοσπαστικής Αριστεράς, το οποίο στην οργάνωση και λειτουργία του όχι μόνο δεν υπάρχει στην πραγματικότητα, αλλά συχνά αντιστρατεύεται την ίδια την ψυχή και το σύστημα αξιών και δημοκρατικών αρχών, που υποτίθεται πως εκπροσωπεί.

Δεν χρειάζεται σοφία για να το δεις, απλά ειλικρίνεια και απόφαση να καθαρίσουμε επιτέλους κάτω από το χαλί, γιατί τα σκουπιδάκια που χώναμε έχουν γίνει πια καρούμπαλα.

Χωρίς αναισθητικό

Πάμε λοιπόν:
– ποιές αρχές και ποιές αξίες μπορεί να εκφράζει ο κυνισμός της “δημοκρατίας των μηχανισμών” όπου ο ικανός παραμερίζεται…αξιοκρατικά από το “δικό μας παιδί”;
– πού πήγε η καταστατική φράση “ένα μέλος, μία ψήφος”, όταν ο ένας υποψήφιος ξεκινά με βάση την ψήφο του ενώ ο “τασικός” με 100 έτοιμες ψήφους, από τους μαζεμένους στις παρα – αίθουσες των συνεδρίων.
– Ποιος πούρος αριστερός επιτρέπει οι σύνεδροι να μη γνωρίζουν το 90% των υποψηφίων, που καλούνται να ψηφίσουν;;
– Ποιά σύγχρονη αριστερά του 21ου αιώνα δεν μπορεί!;; στα συνέδρια και στις συνδιασκέψεις, να αναρτά ηλεκτρονικά – μέρες πριν – τα ονόματα των υποψηφίων των οργάνων, με μια φωτογραφία, ένα βιογραφικό και μια πρόσφατη ομιλία, άποψη ή άρθρο τους;
– ποιά αρμόδια στελέχη πρώτης γραμμής αγνοούν ότι οι “τάσεις” ή κάποιες από αυτές συνεδριάζουν και παίρνουν αποφάσεις πριν από τις κάθε φορά, συνεδριάσεις των οργάνων;; (να τους ενημερώσουμε;)
– ποια δημοκρατική λειτουργία, δικαιολογεί μέλη που δεν τα ρωτά κανείς ποτέ και για τίποτα, που αυτά τα “καυτά” χρόνια δεν είχαν την παραμικρή συμμετοχή έστω γνωμοδοτική , στη λήψη των αποφάσεων;
– Ποια…τεχνολογική αδυναμία, εμποδίζει την “εφεύρεση” της μηχανογράφησης των μελών κατά επάγγελμα, φύλο, ηλικία, εξειδίκευση και γνώση;;
– ποιος ριζοσπαστισμός επιβάλλει την απουσία συζήτησης και εκπαίδευσης
σε θέματα που αφορούν την τέχνη της πολιτικής, ελιγμούς και τακτικές, συμβιβασμούς και διαχείριση προβλημάτων;
– ποια πρωτοβουλία πάρθηκε ποτέ για να ανοίξει ο φάκελος “5Κ”, να μιλήσουμε δηλαδή τις σχέσεις των “5Κ” (Κυβέρνηση, Κοινωνία, Κράτος, Κόμμα, Κίνημα);
– ποιο Αριστερό Ριζοσπαστικό κόμμα αρνείται στην πράξη να …απασχολήσει τα μέλη του με την πολιτική του φιλοσοφία και θεωρία. Παιδιά του Μαρξ και του Ένγκελς, πολλοί, δεν ξέρουν ούτε εξ όψεως τους γονείς τους!
– ποια κοινή ανθρώπινη λογική επιτρέπει σε ένα θέμα όπως το μέλλον και η φυσιογνωμία της ΑΥΓΗΣ και του ΚΟΚΚΙΝΟΥ, να μην ρωτηθούν καν, οι βασικοί αιμοδότες, τα μέλη και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ;
– Ποια ακριβώς είναι η πολιτική ανάδειξης στελεχών που υλοποιείται;
-γιατί τα στελέχη του ριζοσπαστικού κόμματος δεν κρίνονται, απολογούνται και αξιολογούνται – στη διάρκεια της θητείας τους – για την ικανότητα και την επάρκειά τους στον τομέα ευθύνης τους, από τα ίδια τα μέλη των ΟΜ και τους πολίτες ;

Μια πορεία αυτογνωσίας

Είναι κοινά ομολογημένο ότι από το 2012, οι εξελίξεις και οι απαιτήσεις των καιρών οδήγησαν συνολικά το ΣΥΡΙΖΑ στην ανάγκη μιας βίαιης προσαρμογής στις νέες συνθήκες.
Ξαφνικά, η Αριστερά της γωνίας και της καταγγελίας, η Αριστερά που θεωρούσε ότι η αντίθεση, η άρνηση στο υπάρχον σύστημα, ισοδυναμούσε με θέση για έναν νέο πολιτικό / κοινωνικό / οικονομικό μετασχηματισμό, βρέθηκε μπροστά στην ευθύνη να κυβερνήσει!

Η Αριστερά που πεισματικά αρνιόταν να δεχθεί ότι, ο δρόμος του αύριο περνά μέσα από το σήμερα, καλέστηκε να δώσει λύση ακόμη και στο “τι θα φάμε σήμερα το βράδυ”.
Η Αριστερά της σιγουριάς και των βεβαιοτήτων της ανέξοδης καθαρότητας, έπρεπε να πάρει το μέγα ρίσκο να ανακατευτεί με το παρόν και ταυτόχρονα να μην ενσωματωθεί σε αυτό.

Έπρεπε να παραδεχθεί ότι οι “καθαρές” λύσεις υπάρχουν μόνο στις εργαστηριακές μελέτες και να ανακαλύψει τη διαχείριση της πραγματικότητας, τις συνθέσεις, τις τακτικές κινήσεις και τους συμβιβασμούς. Και το κυριότερο να χωνέψει 2 μεγάλες αλήθειες:
1. Ότι δεν υπάρχει σωστό και λάθος έξω από συνθήκες. Το σωστό ή το λάθος, η νίκη ή η ήττα, η επιτυχία ή η αποτυχία, ορίζονται πάντα σε σχέση με τις συνθήκες.
2. Ότι η πολιτική είναι “άθλημα υψηλού ρίσκου” που κανείς δεν εγγυάται την πορεία σου. Οι βεβαιότητες αρέσουν μόνο στα συντηρητικά μυαλά, ενώ στους επαναστάτες κυριαρχεί το νέο, το ρίσκο, η αμφιβολία.

Στερεότυπα και ιδεοληψίες

Σε όλη τη διαδρομή κομματικής ενηλικίωσης , εμφανίζονται διάφορα στερεότυπα και λογικές που πρέπει να υπερβούμε. Συνοπτικά:

1.Το κόμμα δεν είναι ιδέα. Δεν είναι σκοπός. Είναι μέσο, για να φτάσουμε στο σκοπό μας. Όπως δεν ερωτευτήκατε ποτέ ένα κατσαβίδι αλλά το χρησιμοποιείται για να κάνετε τη δουλειά σας, έτσι είναι και το κόμμα. Τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο από ένα εργαλείο για να κάνουμε καλά τη δουλειά μας.
Κι όμως, ιστορικοί λόγοι σε ανώμαλες εποχές (παγκόσμιοι πόλεμοι, παρανομία, εξορίες, διώξεις) έδωσαν στο κόμμα ιδιότητες πέραν του πολιτικού εργαλείου. Έγινε καταφύγιο, δεσμός αίματος και αλληλεγγύης. Ξεπερνώντας αυτά τα όρια έγινε μερικές φορές αυταξία. Το ίδιο συνέβη και με την Αριστερά. Φτάσαμε έτσι να μιλάμε και για αριστερές αξίες! Κι όμως, η ανθρωπιά, η αλληλεγγύη, η δικαιοσύνη, η ελευθερία, η ισότητα, η μη εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο είναι πανανθρώπινες αξίες, που η πολιτική φιλοσοφία της Αριστεράς υποστηρίζει ότι έχει τον τρόπο να τις κάνει πραγματικότητα. Αυτή η διαφορά έχει τεράστια σημασία, γιατί στην πρώτη περίπτωση η Αριστερά από όχημα γίνεται η ίδια υπέρτατη αξία.

2.Το κόμμα είναι εθελοντική ένωση ανθρώπων για ένα σκοπό. Ο δικός μας σκοπός, περιγράφεται στις αρχές μας και τους στόχους μας. Αυτόν υπηρετούμε. Δεν υπάρχουν έννοιες όπως κομματική συνείδηση, κομματικό συμφέρον κλπ. Δεν εκτελούμε εντολές κανενός. Υλοποιούμε από κοινού συμφωνημένα πράγματα. Ταυτόχρονα, η εθελοντική σχέση δεν είναι “τσάι και συμπάθεια” αλλά σχέση ευθύνης “επαγγελματισμού” και λογοδοσίας.

3. Το κόμμα δεν είναι η ταμπέλα έξω από το μαγαζί. Είναι οι άνθρωποί του. Αυτοί μπορούν να το οδηγήσουν στην κορυφή ή στην καταστροφή. Μερικοί συγκινούνται ακόμα από την ιδέα του κόμματος φάρου – οδηγού ελέω θεού. Όμως – ευτυχώς – τίποτα δεν γίνεται, χωρίς παρέμβαση – από μόνο του.

4.Το κόμμα δεν είναι ένας μικρός συνωμοτικός, επαναστατικός πυρήνας. Οι μπολσεβίκοι και οι μενσεβίκοι, ήταν παιδιά της εποχής τους.
Σήμερα, το κόμμα είναι ένα πλατύ ενωτικό μέτωπο αγωνιστών που έχουν συμφωνήσει στην ιδρυτική διακήρυξη και τους πολιτικούς στόχους του, και στηρίζουν με δράσεις την υλοποίησή τους, επιχειρώντας να πείσουν γι’ αυτό, δημοκρατικά, την πλειοψηφία της κοινωνίας.

Το κόμμα και τα μέλη του σήμερα

Ο κυρίαρχος όγκος των μελών του ΣΥΡΙΖΑ σήμερα, έρχεται από παλιές εμπειρίες και παραδόσεις του 4%. Μιλάμε για ηλικίες 55+. Ένας κόσμος συνηθισμένος σε κομματικές λειτουργίες, που στους νεώτερους μοιάζουν βαρετές και αδιάφορες. Εκτός ζωής και εντός γραφείων. Η αναπαραγωγή μάλιστα των κεντρικών ομαδοποιήσεων (τάσεων κλπ) προσθέτει ένα κλίμα καχυποψίας και σκοπιμοτήτων που απωθεί. Απουσιάζουν οι νεαρές και οι ενδιάμεσες ηλικίες. Έτσι, σχηματικά οι αφισοκολλητές της νεότητάς τους, καλούνται στα 55+ να κάνουν το ίδιο.

Η κομματική διαδικασία
Αυτός ο κόσμος αντιλαμβάνεται την κομματική διαδικασία σαν μια εσωτερική υπόθεση. Νοιώθει την άνεση να μιλήσει μόνο μέσα εκεί, ανάμεσα στους δικούς του.
Κι όμως, οι οργανώσεις υπάρχουν για την κοινωνία, έχουν λόγο ύπαρξης μόνο μέσα σε αυτήν και λογικά θα έπρεπε να απολογούνται σε αυτήν. Είναι ουσιαστικό ζητούμενο, οι οργανώσεις να λειτουργούν με ανοιχτές διαδικασίες μπροστά και μέσα στην κοινωνία.

Η πολιτική θεωρία
Το άνοιγμα στην κοινωνία δεν εξασφαλίζει την πρωτοπορία του κόμματος. Αυτή είναι ένα διαρκές ζητούμενο που η υλοποίηση του εξαρτάται και από την πολιτική θωράκισή του όχι ως μαθήματα αποστήθισης αλλά ως μέθοδο διαμόρφωσης κριτηρίων, γνώσης και πράξης. Η συστηματική αντιμετώπιση αποτελεί θέμα πρώτης προτεραιότητας.

Η εκπαίδευση στην δημοκρατία
Στην αστική αλλά και σε κάθε δημοκρατία, το ΚΟΜΜΑ, το ΣΩΜΑΤΕΙΟ, ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ, η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ, η ΒΟΥΛΗ, το ΚΡΑΤΟΣ,η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ είναι διακριτοί ΘΕΣΜΟΙ με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και ρόλους. Όταν τα κάνεις ΟΛΑ ΕΝΑ (Κόμμα, κράτος, κοινωνικοί φορείς) τότε έχεις τα λαμπρά αποτελέσματα του “υπαρκτού σοσιαλισμού”
ΠΡΙΝ λοιπόν κάνουμε μαθήματα «ανατροπής και αλλαγής» στην κοινωνία καλό θα ήταν να κάνουμε για μας ΑΠΛΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ.
Γιατί ο σεβασμός και η γνώση των θεσμών και των διακριτών ρόλων της δημοκρατίας, είναι τελικά ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΣΤΟ ΛΑΟ, για τον οποίο λέμε ότι αγωνιζόμαστε.
Γιατί ο σεβασμός και η γνώση των θεσμών και των διακριτών ρόλων της δημοκρατίας, θα μας επιτρέψει να κατανοήσουμε καλύτερα τους εαυτούς μας και τον κόσμο, για να τους αλλάξουμε.

Διεύρυνση ή επανίδρυση

Υπέρ της διεύρυνσης ή της επανίδρυσης του ΣΥΡΙΖΑ; Υπάρχει ένα ερώτημα και μια απάντηση που προηγούνται. “Είμαστε εναντίον αυτού που υπάρχει τώρα;” κι αν συμφωνούμε, τότε “να ορίσουμε αυτό που …συμφωνούμε;”. Αν τα πράγματα λοιπόν, είναι όπως τα περιγράψαμε παραπάνω, ο εντοπισμός, το είδος και το μέγεθος της “ασθένειας” θα μας οδηγήσουν στην έκταση της θεραπευτικής απάντησης.

Υπάρχουν συνθήκες, που το λίγο είναι πολύ και άλλες που, και το πολύ δε φτάνει!  Πολύ φοβάμαι ότι η επιλογή της ελεγχόμενης διεύρυνσης, αποτελεί – ανεξάρτητα από προθέσεις – αντικειμενικά ένα πρόσχημα για να συνεχίσουμε στα ίδια. Τί νόημα έχει να καλούμε τους πολίτες να διευρύνουν κάτι που δεν είναι ελκυστικό και δεν λειτουργεί; Και προφανώς δεν είναι μεμονωμένη η ευθύνη. Ένα μεμονωμένο συμβάν, κρύβει πίσω του κάποιον που έκανε λάθος. Ένα γενικευμένο φαινόμενο, κρύβει πίσω του μια συνολικά λαθεμένη αντίληψη. Ο καταλύτης για την υπέρβαση αυτής της αντίληψης, βρίσκεται στην καθαρτήρια δύναμη του λαού! Αυτός είναι το ποτάμι και ο άνεμος που θα εμπνεύσει και θα δώσει οξυγόνο. Αρκεί να νοιώσει ότι είναι δικό του, ότι θα συμμετέχει από την αρχή και θα ορίσει ξανά τους κανόνες. Ορισμένοι ξεχνούν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ υπάρχει ως κόμμα με αυτήν την εκλογική δύναμη γιατί κάποιοι – πέραν του παλιού 4% – τον ψήφισαν. Και αυτός ο κόσμος πρέπει – σε μια προωθημένη σύνθεση – να εκφραστεί μέσα από το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, πρέπει να βρίσκει στην πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ τον εαυτό του και την ελπίδα.

Και η ελπίδα, δεν προκύπτει ούτε δια της παρηγορητικής μεθόδου, ούτε από την «συστηματική εκπαίδευση» στις θέσεις και προτάσεις του κόμματος για κάθε θέμα. Η ενεργοποίηση και η ελπίδα είναι παιδιά της ίδιας μάνας, το αποτέλεσμα της ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ της δημοκρατίας και του σεβασμού στον πολίτη. Και δεν τον σεβόμαστε όταν τον θεωρούμε “εργαλείο” της δουλειάς μας. Δεν τον σεβόμαστε όταν ερμηνεύουμε την ψήφο του ως ταύτιση και συμφωνία με το πολιτικό μας πρόγραμμα και τους στόχους μας. Δεν τον σεβόμαστε όταν τον εμποδίζουμε να αναπνεύσει τον αυτόνομο ρόλο του, να εκφραστεί με το επίπεδο ωριμότητας που διαθέτει και να νιώσει έμπρακτα ότι υπάρχει «μέσα στο τελικό ανακοινωθέν» ότι η γνώμη του – όποια κι αν είναι- ΜΕΤΡΑΕΙ.

Οι, μιας φοράς, ριζοσπάστες

Βρισκόμαστε στην αρχή μιας νέας εποχής μετάβασης, όπου ξέρουμε τι δε θέλουμε και αναζητάμε αυτό που εκφράζει τους καιρούς. Αυτό που θα εκφράσει τους προοδευτικούς πολίτες και θα φέρει στην επιφάνεια τις μεγάλες πανανθρώπινες αξίες και όχι απλά, κάποια αύξηση μισθών. Δεν υπάρχουν συνταγές, ο δρόμος φτιάχνεται προχωρώντας. Όσο για εκείνους που φοβούνται “την αλλοίωση των ριζοσπαστικών αριστερών χαρακτηριστικών” ας τους διαβεβαιώσουμε ότι ο κίνδυνος αυτός υπάρχει. Μόνο που οι αρχές, οι αξίες, τα πιστεύω και τα οράματα, δεν φυλάγονται κλειδωμένα σε μπαούλα. Δοκιμάζονται στην πραγματικότητα, αποδεικνύουν την υπεροχή τους, γίνονται υλική δύναμη, όταν εκτίθενται στην κρίση των πολιτών, όταν και εφόσον πείθουν και εμπνέουν. Κι αυτό, στην πραγματική ζωή, δεν γίνεται εφάπαξ!