Διαβάζουμε πάλι και πάλι για τη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες. Το τι βλέπουμε να γίνεται εκεί , μας δίνει την εντύπωση πως το μόνο που έχει απομείνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το να μιλάμε για δάνεια και μνημονιακούς όρους. Βέβαια, η Ευρωπαϊκή Ένωση (μπορεί να) είναι πολλά περισσότερα και καλύτερα από αυτό. Ποιο είναι όμως το νόημα να δείξεις αλληλεγγύη όταν μπορείς να το παίξεις σκληρός και πειθαρχημένος, για να κερδίσεις και τις εκλογές του 2021 στη χώρα σου; Κάτι τέτοιο ενδεχομένως να σκέφτεται ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας . 
Το νόημα όμως της λέξης  “Ένωση” , έχει χαθεί για τα καλά. Έχει πάει περίπατο, όπως και οι ελπίδες μας να περάσει έστω ένας μήνας, δίχως να αναρωτηθούμε σοβαρά πως γίνεται το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας να κυβερνά την Ελλάδα. Όμως , το ζήτημα εδώ δεν είναι η Νέα Δημοκρατία.

Αυτήν την στιγμή , όπως λογικά όλοι γνωρίζουμε, βρίσκεται εν εξελίξει μια πανδημία, η οποία πέρα από τη ζωή μας , άλλαξε και χειροτέρεψε την οικονομία όλων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως αποτέλεσμα, άνθρωποι έχασαν τις δουλειές τους, έλαβαν πολύ λιγότερα χρήματα από ότι θα λάμβαναν, έχασαν τις σεζόν του καλοκαιριού, άλλαξαν τα σχέδια τους, μισθοί μειώθηκαν. Τα ξέρετε όλα αυτά. Οικογενειάρχες άνθρωποι και μη, για να το θέσουμε σε όρους απλούς (και ακατανόητους για κάποιους κακομαθημένους ηγέτες της κεντρικής Ευρώπης), ζορίστηκαν ιδιαίτερα λόγω της νέας οικονομικής κατάστασης. Ασφαλώς, το τέλος του κόσμου δεν ήρθε, όπως ούτε το τέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έρχεται και μεγαλώνει όμως ολοένα και περισσότερο η επιθυμία να πεις δυνατά (εντάξει όχι και πολύ δυνατά, μη σε ακούσει και κανείς ότι λες τέτοια και αντιληφθεί ότι ψήφισες όχι στο δημοψήφισμα), ένα όμορφο , “αντ€ και γαμηθ€ιτ€”.

Και να το πεις ακριβώς σε ορισμένους τύπους με πουκάμισα, που πιθανόν φορούν τις γραβάτες και όταν (τους) κάνουν μπάνιο,  ακούγοντας φυσικά στη χειρότερη Στράους και στην καλύτερη Ραχμάνινοφ. Να το πεις, καθώς βρίσκουν σε όλη αυτήν την κατάσταση, μια ευκαιρία. Μια ακόμη ευκαιρία, ο ευρωπαϊκός νότος, η ευρωπαϊκή περιφέρεια, να πάρει δάνεια, να κάνει μεταρρυθμίσεις στις συντάξεις (να βρεθεί δηλαδή το ασφαλιστικό σε ακόμα χειρότερη θέση), και στα εργασιακά (πόσο χειρότερα..). Να πάρουν λοιπόν ο νότος και η περιφερεια δάνεια (και όχι φυσικά επιχορηγήσεις) , με αυστηρούς όρους για να διαχειριστούν τις οικονομικές επιπτώσεις μιας κρίσης η οποία ήταν αναπόφευκτη για κάθε κράτος.  Και μάλιστα, όχι για να διαχειριστούν σύμφωνα με τις ανάγκες τους τα δάνεια , αλλά να έχουν τη δυνατότητα οι υπόλοιπες χώρες να ασκήσουν βέτο , όταν θεωρούν πως ο δανειζόμενος ξοδεύει με λανθασμένο τρόπο τα χρήματα του !

Η συγκεκριμένη πολιτική μπορεί να εκφραστεί με δύο διαφορετικές φράσεις. Η πρώτη είναι, “εκχώρηση δικαιώματος χάραξης δημοσιονομικής πολιτικής σε τρίτους-κράτη της Ε.Ε., η δεύτερη είναι απλά .. “ότι να ναι”. Και η έννοια του “ότι να ναι”, σχετίζονται με όλα όσα βλέπουμε να συμβαίνουν στις Βρυξέλλες, με τις χώρες της κεντρικής Ευρώπης να συμπεριφέρονται με τρόπο τέτοιο, ώστε κάποιος να θεωρεί πως δε μιλάμε για διακρατικούς συμβιβασμούς, αλλά για μια διαδικασία υπόδειξης της σωστής ηθικής γύρω από την οικονομία από κάποιους λαούς προς κάποιους άλλους! Ένα “κήρυγμα”  δηλαδή με επιπτώσεις σε εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους.

Άλλωστε, όπως είχε πει και ο Ντάισεμπλουμ, οι λαοί του νότου έφαγαν τα χρήματα σε ποτά και γυναίκες. Η διαιώνιση όμως αυτής της διαχωριστικής νοοτροπίας, θα είχε νόημα μόνο εάν στόχος της ήταν η διάλυση της Ε.Ε. . Τώρα που η Ένωση , τουλάχιστον σαν όνομα, δε διαλύεται, ποιο είναι το συλλογικό κέρδος; Εκτός εάν και αυτή η έννοια πλέον, αποτελεί ένα κακόγουστο αστείο ενός τεμπέλη Έλληνα που απλά σπαταλά τα χρήματα των Ευρωπαίων.

Βέβαια, για να αναλύσει και να ερμηνεύσει όλα τα προαναφερθέντα, κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί πως αυτό ακριβώς είναι το πνεύμα του καπιταλισμού για το οποίο έγραφε ο Μαξ Βέμπερ (2010, 42) στο βιβλίο του , “η προτεσταντική ηθική και το πνεύμα του καπιταλισμού” , όπου για να το χαρακτηρίσει επακριβώς χρησιμοποιεί τις λέξεις του Φέρντιναντ Κύρνμπεργκερ με τις οποίες αναφερόταν στους καπιταλιστές:  “Βγάζουν ξύγκι από τη μύγα και λεφτά από τους ανθρώπους”. Το ποιος βγάζει το ξύγκι και τα χρήματα είναι ορατό αυτές τις μέρες στο Βέλγιο. Αυτό που ακόμη δεν είναι ορατό, είναι το αντίκτυπο που θα έχει στους πολίτες της ευρωπαϊκής Ένωσης. Και ακόμη και για το πνεύμα μιας νοοτροπίας και ενός οικονομικού συστήματος βασισμένο στο κέρδος και στην οικονομική ανάπτυξη των αριθμών (και όχι των ανθρώπων), τα όσα συμβαίνουν στις Βρυξέλλες, σε μια παγκόσμια υγειονομική κρίση, είναι πρωτοφανή. Όπως έγραφε η Εφημερίδα των Συντακτών σήμερα (20/7) για τα τεκταινόμενα των Βρυξελλών, “είναι ταυτόχρονα μια συνταγή διάλυσης της Ε.Ε. και μετατροπής της σε αρένα χώρων που ανταγωνίζονται και τιμωρούν η μία την άλλη με το μαρτύριο του χρηματοδοτικού στραγγαλισμού”. Και αν θεωρείτε πως η λέξη “στραγγαλισμός” είναι υπερβολική στο σημείο αυτό, να θυμίσουμε ότι ο σημερινός υπουργός εξωτερικών της Γερμανίας είχε χαρακτηρίσει τα μέτρα λιτότητας των μνημονίων και την τρόικα ως “μηχανισμούς βασανισμού” κάποιους μήνες πριν.

 Καταλήγοντας, μια πανδημία δε συμβαίνει κάθε μέρα. Αυτό που συμβαίνει όμως κάθε μέρα , είτε σε καφετέρια, είτε σε μπαρακια είτε σε σπίτια, είναι κάποιος να προσπαθεί να το παίξει ο “κακός της παρέας”, αυτός δηλαδή που “αναγκάζεται” να το παίξει κακός καθώς “κάποιος πρέπει να το κάνει”.

Το θέμα όμως είναι ότι ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας και οι όμοιοι του δεν προσπαθούν να το παίξουν τίποτα, καθώς ανάμεσα στο “ο κακός της παρέας” και ο “μ….ς της παρέας που κάνει ότι μπορεί για να διαλύσει κάθε έννοια ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και συνεργασίας έχει μείνει στην Ε.Ε. μετά από τόσα χρόνια λιτότητας”, είναι σίγουρα το δεύτερο.