Κανείς δεν είναι αντίθετος με τη χρήση νέων τεχνολογιών, στις οποίες περιλαμβάνεται η κινητή τηλεφωνία. Να σημειώσουμε όμως, ότι ανεξάρτητα από τον χαρακτήρα της διαχείρισής τους (δημόσια ή ιδιωτική) η κοινωνική τους σημασία και ο δημόσιος χαρακτήρας τους ως υπηρεσίες, είναι δεδομένα.

Άρα απαιτείται νέα νομοθετική ρύθμιση που θα θέτει ευλύγιστες μεν αλλά επαρκείς επιστημονικά και κοινωνικά προϋποθέσεις εγκατάστασης εκπομπής. Γι’ αυτό απαιτείται  γενικότερος σχεδιασμός που θα εξασφαλίζει ένα σαφή έλεγχο για την κάθε βάση εκπομπής ηλεκρομαγνητικών ακτινοβολιών, με στόχο και την εξασφάλιση του Δημόσιου χαρακτήρα της παρεχόμενης υπηρεσίας  και  την ποιότητα ζωής των πολιτών (προστασία  της υγείας και του περιβάλλοντος).

Δυστυχώς όμως η «Υπερεξουσία» των ιδιωτικών επιχειρήσεων του ολιγοπωλίου στην κινητή τηλεφωνία επιβάλλουν ό,τι θέλουν στις εκάστοτε Κυβερνήσεις ώστε απρόσκοπτα, χωρίς κοινωνικό έλεγχο και προστασία των ατομικών δικαιωμάτων των πολιτών, να λειτουργούν αυθαίρετα.  Δημιουργούν  λοιπόν πολύ κακό παράδειγμα για την συμπεριφορά των ιδιωτικών συμφερόντων στη χώρα σχετικά με  την εφαρμογή των  νέων τεχνολογιών. Αυτές  που μπορεί να καταστούν  πολύ χρήσιμες  για την κοινωνική ευζωία  μόνο υπό την προϋπόθεση ότι το ιδιωτικό κέρδος θα σέβεται τα κοινωνικά δικαιώματα και το δημόσιο χαρακτήρα των προσφερόμενων υπηρεσιών. Σε αντίθετη περίπτωση θα έχουμε αντισυνταγματικότητα και προσβολή των κανόνων της Δημοκρατίας.

Πληροφορούμαστε ότι ετοιμάζεται νόμος από την Κυβέρνηση και το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής  για ρυθμίσεις στο τομέα αυτό. Από τα διάφορα φημολογούμενα  και τις δημοσιογραφικές πληροφορίες διαφαίνεται το στίγμα της πολιτικής  φιλοσοφίας της κυβέρνησης στην ανεξέλεγκτη αποδοχή των νέων τεχνολογιών.

Πιστεύω ότι με την καλπάζουσα ταχύτητα της τεχνολογίας από τη μία  και  την  έλλειψη κοινωνικής συμμετοχής από την άλλη, η Αριστερά όπως και η Οικολογία οφείλουν να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές.

Το κίνημα για τις Ηλεκτρομαγνητικές Ακτινοβολίες (ΗΜΑ), έχει πάρει διαστάσεις διεθνώς. Στη χώρα μας, έχει την ιδιαιτερότητα να μην περιορίζεται  στην επιστημονική κοινότητα και στους ευαίσθητους με το θέμα   πολίτες, αλλά ακουμπά και την κοινωνική μας βάση, πράγμα το οποίο οφείλεται στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται το ολιγοπώλιο κινητής τηλεφωνίας την κοινωνική και θεσμική ρύθμιση στο θέμα, ως υπερεξουσία. Για παράδειγμα, το Εθνικό Παρατηρητήριο για τις Ηλεκτρομαγνητικές Ακτινοβολίες, που ενώ αρχικά ήταν προς τη σωστή κατεύθυνση, τελικά κατέληξε αναποτελεσματικό.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Επειδή δεν μου αρέσει να προδικάζω τις θέσεις του νέου νομοσχεδίου, ζητώντας πάντως  ικανό χρόνο για δημόσια  διαβούλευση  των πολιτών, επισημαίνω ως βασικά τα παρακάτω:

1. Κατ’ αρχήν, είναι απαραίτητο να εφαρμόζονται χωρίς  παρεκκλίσεις  οι περιβαλλοντικοί όροι προστασίας της υγείας και του περιβάλλοντος , έτσι όπως προσδιορίστηκαν από την αρχική ολομελειακή  απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, που τελικά, μετά από μία συνεχή προσπάθεια των εταιρειών Κινητής τηλεφωνίας, αποδυναμώθηκε, μέχρι την ουσιαστική κατάργησή της από το «νόμο Βορίδη» το 2012. Αυτό σημαίνει ότι οι επιλογές fast-track μελετών και  ηλεκτρονικών εκ του μακρόθεν αδειοδοτήσεων, χωρίς έλεγχο της κοινωνίας των πολιτών -όπως αυτός εκφράζεται από τους Ο.Τ.Α – και με παραποιημένες ερμηνείες διατάξεων των νόμων για να εγκατασταθούν κεραίες κινητής τηλεφωνίας όπου επιθυμούν οι Εταιρείες, ΔΕΝ ΣΥΝΑΔΕΙ ΜΕ ΕΥΝΟΜΟΥΜΕΝΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΟΥ 21ου ΑΙΩΝΑ.

2. Μείωση των ορίων επικινδυνότητας κατά 100 φορές από την σήμερα υφιστάμενη, όπως ισχύει και σε άλλες χώρες. Στην εισήγησή του ο  καθηγητής Βιοχημείας του Πανεπιστημίου Πατρών και ειδικός ερευνητής  της NASA κ. Χρήστος Γεωργίου, σε προηγηθείσα απόπειρα μεταρρύθμισης  του νομοθετικού πλαισίου από το (πρώην αρμόδιο)  Υπουργείο Μεταφορών Υποδομών και Δικτύων δηλώνει: «Επισημαίνω ότι τα όρια που έχουν τεθεί από την ελληνική νομοθεσία ναι μεν συμφωνούν με τα όρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) αλλά παραμένουν επικινδύνως ανεπαρκή, διότι όπως και των υπόλοιπων χωρών ορίστηκαν το 1999 από την ICNIRP (Διεθνής Επιτροπή για την Προστασία από τις Μη Ιοντίζουσες Ακτινοβολίες) η οποία αγνόησε προκλητικά τις μελέτες που έδειχναν την ύπαρξη των κατ’ εξοχήν επικίνδυνων μη θερμικών βιολογικών επιδράσεων των ηλεκτρομαγνητικών ακτινοβολιών. Αυτό το γεγονός επιβεβαιώνεται και από την απόφαση του ΠΟΥ και της Διεθνούς Οργάνωσης Ερευνών στον Καρκίνο (ΙΑRC) στις 31-05-2011 με την οποία κατατάσσουν τις ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες των κινητών κ.λπ. στους πιθανούς καρκινογόνους παράγοντες. Το γεγονός αυτό καθιστά και τα Ελληνικά όρια αναξιόπιστα καθώς ευθέως παραβιάζεται η αρχή της προφύλαξης.  Επιπροσθέτως, τα Ελληνικά όρια παραμένουν έως και 100 φορές ή 10.000% υψηλότερα (συγκριτικά με την κατά 40% μειωμένη τους τιμή στην Ελλάδα) από αυτά που άλλες χώρες (π.χ. Γαλλία) της ΕΕ έχουν εφαρμόσει, γεγονός που σημαίνει ότι αυτές οι χώρες δεν υιοθετούν τα όρια του ΠΟΥ γιατί προφανώς με βάση τα νέα επιστημονικά δεδομένα τα θεωρούν επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία…»

3. Πρέπει να απαγορευθεί εντελώς η εγκατάσταση κεραιοσυστημάτων σε απόσταση μικρότερη των 300 μέτρων από χώρους ευπαθών κοινωνικών ομάδων, δηλαδή από βρεφονηπιακούς σταθμούς, νηπιαγωγεία, σχολεία, παιδικές χαρές, χώρους νοσηλείας, γηροκομεία και ΚΑΠΗ κ.λ.π.                                                                                                                       

4. Με τις διαφαινόμενες ρυθμίσεις των διαδικασιών αδειοδότησης με ηλεκτρονικό τρόπο, δεν είναι δυνατόν να ρυθμισθούν τα σοβαρά κοινωνικά προβλήματα από τη λειτουργία της κινητής τηλεφωνίας στη χώρα μας. Το θέμα  δεν είναι διαδικαστικό, είναι πολιτικό. Άλλως τε, ως γνωστόν, σε αυτές τις ηλεκτρονικές διαδικασίες το αποτέλεσμα εξαρτάται από τα στοιχεία που εισάγεις σε αυτές. Αντιθέτως, θεωρώ αναγκαία τη συμμετοχή των ΟΤΑ στην αδειοδότηση, τουλάχιστον χωροταξικά. Σε πρόσφατο ρεπορτάζ της εφημερίδας «Αυγή» μάλιστα, επισημάνθηκε ότι σε άλλες χώρες της Ευρώπης, ο σχεδιασμός της εγκατάστασης τέτοιων κεραιοσυστημάτων ανήκει στη δικαιοδοσία και διαχείρηση των Δήμων, οι οποίοι, αφού ελέγξουν τα δεδομένα του φακέλου, ορίζουν τις τοποθεσίες και μισθώνουν τα κεραιοσυστήματα αυτά στις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, εξασφαλίζοντας επικουρικά και έσοδα για κοινωνική πολιτική.

5. Να τροποποιηθεί το νομοθετικό πλαίσιο  με το οποίο εισήχθη  ο όρος  «κεραία χαμηλής όχλησης», όρος «ελληνικής κρατικίστικης πελατειακής «εφεύρεσης» (Χωρίς σοβαρή επιστημονική τεκμηρίωση) με αυθαίρετη επιστημονική ερμηνεία της Ε.Ε.Τ.Τ…  ως παγκόσμια πρωτοτυπία, η οποία μάλιστα κατωχυρώθηκε με Κ.Υ.Α.. Σημειώνω ότι με αυτή την ερμηνεία όλες οι βάσεις νέων κεραιοσυστημάτων δεν χρειάζονται καν αδειοδότηση και σε κάθε περίπτωση περιβαλλοντικό έλεγχο.

6. Το νομοσχέδιο να αναστείλει την εφαρμογή της νέας ασύρματης γενιάς δικτύων 5G, όπως απαιτούν με έκκληση  από το  Ευρωκοινοκοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή περί τους 200 καθηγητές μεγάλου κύρους  από 36 χώρες , με τη λεγόμενη  “5G Appeal” (δείτε σχετικά) λόγω ανεπαρκών ελέγχων σχετικά με τις επιπτώσεις στην υγεία  αλλά και την οργάνωση και αποδοχή  της από την κοινωνία, μετά τις αντιδράσεις για την εφαρμογή της. Αφορμή έδωσαν οι μεγάλες αντιδράσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης και των πολιτών σε πόλεις των Η.Π.Α. που χρησιμοποιήθηκαν πιλοτικά στην εφαρμογή της 5G. (Βλ. αναλυτικά) Σημειώνω ότι στο Αρχείο μου βρίσκονται πλήθος ντοκουμέντων από τις ΗΠΑ αλλά και ασλλού για το δίκτυο 5G. Στη διάθεση σας.

7. Λαμβανομένων υπ’ όψιν των παραπάνω προτάσεων, απαιτείται και η κατασταλτική εφαρμογή του νόμου, ώστε σε περίπτωση διοικητικής ή δικαστικής απόφασης που καθιστά άκυρη την εγκατάσταση ή την αδειοδότηση, αυτή  να εφαρμόζεται αμέσως. Εκτός από την αμεσότητα της εφαρμογής, είναι αναγκαίος και ο προσδιορισμός της δημόσιας υπηρεσίας  που  θα εκτελεί τις αποφάσεις αυτές, εάν δεν εφαρμόζονται οικειοθελώς από τις εταιρείες.

Θεωρώ δεδομένο ότι  το αρμόδιο Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής θα διατηρήσει την ευαισθησία του στον κοινωνικό διάλογο για το θέμα αυτό,  όπως έπραξε και στο θέμα των τηλεοπτικών αδειών, που παρά την καθυστέρηση, τελικά έτυχε της κοινωνικής αποδοχής. Έτσι λειτουργούν οι Δημοκρατίες. Τέλος πρέπει  να επιδιωχθεί ο σεβασμός, εκ μέρους του ολιγοπωλίου των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας προς την Κοινωνία των Πολιτών και στο πνεύμα αυτό θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα κινηθεί ο νέος νόμος. 

* O Κώστας Διάκος είναι Οικολόγος, Νομικός Περιβάλλοντος, ειδικευμένος σε θέματα ηλεκτρομαγνητικών ακτινοβολιών