Το 1999 ταξίδεψα στην Ιταλία για ένα δίωρο ντοκιμαντέρ πάνω στις «Ερυθρές Ταξιαρχίες ». Μπροστά στην αιματηρή δράση της ιταλικής οργάνωσης, η «17η Νοέμβρη» μοιάζει με τρομοκρατικό νάνο: 50 πολίτες δολοφονήθηκαν στο διάστημα 1974-88, χώρια τα θύματα τα επόμενα χρόνια.
 
Κορυφαία πράξη των «Ερυθρών Ταξιαρχιών», πιο σημαντική και από την απαγωγή του υπαρχηγού του ΝΑΤΟ,  ήταν η απαγωγή το 1978 και η δολοφονία του κορυφαίου Ιταλού πολιτικού και αρκετές φορές πρωθυπουργού Αλντο Μόρο: σαν να είχε απαγάγει η 17 Νοέμβρη τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Για να καταλάβει κανείς την έκταση του φαινομένου, μόνο το 1980 η αστυνομία συνέλαβε 12,000 άτομα ως ύποπτα συμμετοχής στις  «Ερυθρές Ταξιαρχίες ». Ακόμη 600 μέλη και συμπαθούντες, το έσκασαν από την Ιταλία.
 
Συνάντησα και μίλησα με βασικά στελέχη της οργάνωσης, ανάμεσα τους με τον Αλμπέρτο Φραντζεσκίνι, έναν εκ των δύο ιδρυτών της, καθώς και την Αντριάνα Φαράντα, από τους επικεφαλής της οργάνωσης της Ρώμης που οργάνωσε την απαγωγή, στη διάρκεια της οποίας έχασαν τη ζωή τους 5 καραμπινιέροι της φρουράς του Μόρο. Είναι η γυναίκα που έκλεψε τις στολές των αεροσυνοδών της Alitalia, μέρος του σχεδίου της απαγωγής. Η ζωή της έχει γίνει κινηματογραφική ταινία από τον εξαιρετικό Τζων Φρανκεχάιμερ (The year of the gun), από όπου και η φωτογραφία επάνω.
 
Ο Φρανζεσκίνι είχε εκτίσει ποινή 18 χρόνων φυλάκισης, η Φαράντα 15. Ενα μέρος της ποινής τους το είχεν εκτίσει εκτός των φυλακών, σε κοινωνικές εργασίες. Είχαν πάρει αποστάσεις από την τρομοκρατική δράση, αντίθετα με τον Μάριο Μορέτι, τον αρχηγό της οργάνωσης όταν η πρώτη γενιά συνελήφθη ή σκοτώθηκε σε συμπλοκές.  Πρόκειται για τον εγκέφαλο της απαγωγής του Μόρο και τον  άνθρωπο που ανέκρινε, χωρίς την παρουσία άλλων, τον κορυφαίο Ιταλό πολιτικό επί 55 μέρες.
 
Όπως ο ίδιος ομολόγησε αργότερα, τον δολοφόνησε εν ψυχρώ. Καταδικάστηκε 6 φορές ισόβια αλλά μετά από 15 χρόνια φυλακής του δόθηκε το δικαίωμα να δουλεύει έξω από τις φυλακές, όπου επέστρεφε το βράδυ και τα Σαββατοκύριακα. Ο Μορέτι δεν είχε ζητήσει συγνώμη.
 
Ας σημειωθεί ότι πριν από το 1999, όταν γυρίστηκε το ντοκιμαντέρ, αλλά και τα επόμενα χρόνια, συνεχίζονταν οι τρομοκρατικές ενέργειες από γκρουπούσκουλα που διεκδικούσαν τη συνέχεια των Ταξιαρχιών ή δρούσαν στο όνομα τους. Το 1999 δολοφόνησαν έναν σύμβουλο του πρωθυπουργού Μάσσιμο Ντ΄Αλέμα, το 2002 τον οικονομικό σύμβουλο του πρωθυπουργού Μπερλουσκόνι, το 2003 έναν αστυνομικό σε συμπλοκή και πολλά άλλα. Το 2007 ο Κριστόφορο Πιανκόνε,  ένα στέλεχος που είχε καταδικαστεί για 6 δολοφονίες αλλά βρισκόταν έξω από τη φυλακή με άδεια, έκλεψε σε ένοπλη ληστεία 170.000 ευρώ από μια Τράπεζα.
 
Παρόλα αυτά,  κανένα κόμμα δεν ζήτησε να επιστρέψουν στις φυλακές οι Ερυθροταξιαρχίτες, είτε από την ιστορική γενιά είτε από τους νεότερους. Παρά τη δικαιολογημένη θλίψη και οργή των οικογενειών των θυμάτων, μεταξύ τους και της οικογένειας Μόρο, η Ιταλική Δημοκρατία, σίγουρη για τον εαυτό της και τους θεσμούς της, θεώρησε ότι «τα χρόνια του μολυβιού» ήταν μια ιστορική περίοδος από την οποία έπρεπε να βγουν διδάγματα, όχι μαχαίρια εκδίκησης ή πολιτικής εκμετάλλευσης.
 
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη κάνει το ακριβώς αντίθετο. Σε μια χώρα όπου αυτού του τύπου η «κλασική» τρομοκρατία που αναφερόταν στον μαρξισμό-λενινισμό είχε πεθάνει οριστικά, με τον «επιτελικό αρχηγό» να σαπίζει στις φυλακές, στην αρχή του αφαίρεσε το δικαίωμα της άδειας που δικαιούτο και ύστερα άλλαξε τον νόμο, απαγορεύοντας φωτογραφικά στον Δ. Κουφοντίνα να εκτίσει την ποινή του σε αγροτικές φυλακές. Και δηλώνει αποφασισμένη να εφαρμόσει κάποιο νόμο, τον οποίο η ίδια ψήφισε και παραβιάζει, αφήνοντας τον απεργό πείνας να πεθάνει.
 
Έτσι την ώρα που τα κρούσματα covid ανεβαίνουν ενώ διεθνώς πέφτουν, η Μενδώνη παραμένει στη θέση της και οι αποκαλύψεις για το #metoo  και τον εκλεκτό της συνεχίζονται, ενώ με ευθύνη του υπουργείου της θεούσας τα σχολικά γεύματα ακυρώνονται για 185.000 μαθητές και μαγαζιά κατεβάζουν οριστικά ρολά, η χώρα ασχολείται με τον Κουφοντίνα.
 
Ένας αμετανόητος τρομοκράτης μετατρέπεται σε ήρωα που δεν λυγίζει, για μια μικρή μερίδα νέων που μέσα σε συνθήκες κοινωνικής κρίσης και απαξίωσης των θεσμών, ίσως θελήσουν να ακολουθήσουν το παράδειγμα του. Κάνοντας πιο συντηρητική την κοινωνία και αυξάνοντας την αστυνομοκρατία, τους μόνους τομείς στους οποίους σημείωσε επιτυχίες η 17η Νοέμβρη. Και δίνοντας επιχειρήματα στη δεξιά, ότι τάχα η αριστερά συμπαθεί την τρομοκρατία.
 
Το ερώτημα είναι ένα και μοναδικό: Κινδύνευε ή κινδυνεύει η Δημοκρατία από τον Κουφοντίνα; Όχι, βέβαια. Αλλά πως αλλιώς μπορούσε να επανιδρυθεί, η  μεγάλη των τρομοκρατών σχολή;
 
 Δείτε επίσης: 
Υπόθεση Μόρο: η απαγωγή
Τα μυστήρια της υπόθεσης Μόρο

Ads