Μέλι – γάλα λοιπόν οι Ερντογάν – Μακρόν. Σ’ εμάς θα μείνουνε τ’ αεροπλάνα κι οι φρεγάτες. Κι όχι μόνο αυτό. Εξετάζεται σοβαρά η υποχρεωτική στράτευση στα 18 κι η αύξηση της θητείας.

Ads

Οι λεπτομέρειες του φακέλου «Εθνική Άμυνα» έχουν σημασία. Σύμφωνα με δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου, η Αεροπορία θα αποκτήσει 18 Rafale, ενώ το Ναυτικό 4 καινούριες φρεγάτες. Θα αγοραστούν νέα αντιαρματικά, τορπίλες, κατευθυνόμενοι πύραυλοι κι άλλα καλούδια. Τέλος, το προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων θα αυξηθεί με την πρόσληψη 15.000 ανδρών και γυναικών.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος μας συμβούλεψε να δούμε το θέμα της στράτευσης στα 18 «χωρίς ταμπού». Η σχετική πρόταση έχει γίνει ξανά στο πρόσφατο παρελθόν. Την είχε κάνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε συζήτηση με τον Στέλιο Ράμφο και την υιοθέτησε, όπως λέγεται, ο Πάνος Καμμένος όταν τον επισκέφτηκε στο Πεντάγωνο ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.

Ο Δημήτρης Τζανακόπουλος, εκπρόσωπος τύπου της τότε κυβέρνησης, είχε δηλώσει διορθώνοντας τον Καμμένο: «Δεν θεωρώ αυτή τη στιγμή ότι πρέπει να αλλάξει το καθεστώς υποχρεωτικής στράτευσης».  Μέσα στη σαφήνεια και την ακρίβειά της, η λιτή αυτή δήλωση απέκλειε μεν τη στράτευση στα 18 τη στιγμή εκείνη, αλλά δεν απέκλειε την πιθανότητα να ληφθούν τέτοια μέτρα στο μέλλον. Ωστόσο, ο Αλέξης Τσίπρας ήταν κατηγορηματικός στην πρόσφατη ομιλία του στη  Θεσσαλονίκη. Άρα, αν δεν υπάρξουν δεύτερες σκέψεις, ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία θα καταψηφίσει αυτή τη ρύθμιση όταν και αν έρθει ποτέ στη Βουλή.

Ads

Υπάρχουν καλόπιστοι πολίτες, που βλέπουν με καλό μάτι τη στράτευση στα 18. Γι’ αυτό θα πρέπει να συζητήσουμε λίγο πιο αναλυτικά το όλο θέμα. Οι υποστηρικτές αυτής της πρότασης επικαλούνται πρώτα απ’ όλα ένα τεχνικής φύσεως ζήτημα: τη διαρροή περίπου 30.000 στρατεύσιμων μέσω διαδοχικών αναβολών, μετοίκησης στο εξωτερικό και τελικά εξαγοράς της θητείας.  Η αύξηση του αριθμού των ανδρών που υπηρετούν στις Ένοπλες Δυνάμεις προβάλλεται λοιπόν ως περίπου μονόδρομος, μπροστά στον κίνδυνο πολεμικής εμπλοκής με την Τουρκία. Όμως, όπως έχουμε ξαναπεί, το σκεπτικό  αυτό είναι σαθρό, γιατί οι γεωπολιτικοί συσχετισμοί είναι πιο πολύπλοκοι απ’ ό,τι φαίνεται με γυμνό μάτι και δεν καθορίζονται αποκλειστικά από το πλήθος των όπλων και το μέγεθος του στρατού που διαθέτει η κάθε χώρα. Αλλιώς, οι μικρές χώρες, που διαθέτουν ελάχιστο στρατό, δεν θα υπήρχαν καν στον χάρτη.

Το καίριο στην προκειμένη περίπτωση είναι άλλο: ότι η στράτευση στα 18 συνδέεται οργανικά με το νεοφιλελεύθερο δόγμα α λα ελληνικά, δηλαδή  την αποκατάσταση της «ευταξίας» στη δημόσια ζωή, την εικονική βελτίωση των δεικτών ανεργίας και τον φρονηματισμό των νέων όσο γίνεται νωρίτερα. Όπως γράφει ο  Χαρίδημος Τσούκας στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, «Η στρατολογική νομοθεσία βρίθει ειδικών ρυθμίσεων, οι οποίες αλλάζουν κατά το δοκούν. Το αποτέλεσμα είναι να ανταμείβεται ο καιροσκοπισμός. (…) Υπάρχει μια χώρα, όμως, στην οποία οι φυγόστρατοι είναι ελάχιστοι – η Κύπρος. (…) Στην Κύπρο δεν έχεις την επιλογή να είσαι καιροσκόπος. (…) Ο διευθυντής μιας επιχείρησης μου έλεγε τις προάλλες ότι απορρίπτει κάθε βιογραφικό που δείχνει αποφυγή θητείας».

Πόσο γελοίο αλήθεια να επικαλείται το ακραίο κέντρο, που έχει διαπρέψει στον παραγοντισμό, την ανάγκη καταπολέμησης του καιροσκοπισμού! Αρκετά όμως η αντιπαράθεση στα σημεία. Η στράτευση στα 18 είναι ένα μέτρο ατελέσφορο, άδικο και κατ’ ουσίαν ρατσιστικό. Η στράτευση των αποφοίτων Λυκείου θα έρθει μετά από μια τεράστια ψυχολογική δοκιμασία που λέγεται «πανελλήνιες». Τί προοιωνίζεται λοιπόν το υποχρεωτικό μάντρωμα των 18ρηδων στους στρατώνες, έστω και για ένα διάστημα 12 μηνών, αν όχι τον εκφοβισμό και την «τιθάσευσή» τους μέσω της βίαιας αποκοπής από το κοινωνικό τους περιβάλλον; Η εφαρμογή μιας δήθεν ισονομίας σε ένα νεολαιίστικο ψηφιδωτό, που περιέχει χιλιάδες «προσωπικές ιστορίες», με κοινό παρονομαστή μια εφηβεία βιωμένη μέσα στο αφόρητο άγχος και  την αβεβαιότητα, δεν είναι καθόλου δίκαιη.  Η αναβολή λόγω σπουδών δεν είναι προνόμιο, αλλά δικαίωμα που έχουν κερδίσει τόσο οι απόφοιτοι του Λυκείου με τον κόπο τους όσο κι οι οικογένειες τους με τον καθημερινό τους αγώνα. Σπουδές με χάσματα και διαλείμματα -κι αυτό το λέω προς πάσα κατεύθυνση- δεν εξυπηρετούν ούτε το καλό των σπουδαστών, ούτε τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της χώρας. Άλλωστε, αν η αναβολή λόγω σπουδών ήταν πράγματι ένα μέτρο τόσο εξόφθαλμα ανορθολογικό και ξένο προς το πνεύμα της ισονομίας, γιατί ακολουθήθηκε από την ελληνική Πολιτεία για τόσα και τόσα χρόνια; Ο εξ ανατολών κίνδυνος υπήρχε πάντοτε.

Αν αφαιρέσουμε τα ιδεολογικά περιβλήματα, αποδεικνύεται εύκολα ότι η στράτευση στα 18 δεν έχει άλλωστε καμιά ουσιαστική σημασία. Πρώτον, ποιος θα υποκαταστήσει τις επιστημονικές ειδικότητες στον στρατό, αν αρχίσουν να λείπουν οι γιατροί κι μηχανικοί που υπηρετούν μετά το τέλος των σπουδών τους; Δεύτερον, τί ακριβώς θα κερδίσει το Γενικό Επιτελείο αποτρέποντας τις 30.000 αναβολές που καταλήγουν στη μη υπηρέτηση της θητείας; Μηδαμινά πράγματα. Αφού μπορούν να προσληφθούν 15.000 μισθωτοί, ας προσληφθούν λοιπόν στις Ένοπλες Δυνάμεις μερικοί επαγγελματίες στρατιώτες παραπάνω.

Δεν γράφω χωρίς επιφύλαξη τη λέξη «επαγγελματίες στρατιώτες». Ο επαγγελματικός στρατός είναι στα μάτια μου ό,τι και το επαγγελματικό ποδόσφαιρο: κάτι που μοιάζει σωστό, αλλά δεν είναι. Βέβαια, ακόμα χειρότερο και αμοραλιστικό είναι να σκέφτεται κανείς με όρους «αναλώσιμων στρατιωτών», δηλαδή απρόθυμων, απροετοίμαστων και ανυποψίαστων παιδιών, που θα σταλούν -ο μη γένοιτο- στο πεδίο της μάχης, έτσι, για μπούγιο.

Η υποχρεωτική στράτευση στα 18 είναι προδήλως ένα μέτρο ρατσιστικό, γιατί σ’ αυτή την «εύκολη λύση» αντικατοπτρίζεται όλη η αποξένωση, η έλλειψη εμπιστοσύνης και το μίσος, ναι το μίσος, που υπολανθάνει απέναντι στους νέους. Ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία δεν πρέπει να παρασυρθεί  σε μια «πατριωτική» – ή ακόμα χειρότερα – σε μια «λογιστική» λογική στα θέματα άμυνας, βάζοντας νερό στο κρασί του. Φυσικά, η αξιωματική αντιπολίτευση οφείλει να συνομιλεί με ανθρώπους που έχουν ιδιαίτερες ευαισθησίες για τα εθνικά θέματα. Αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνεται στο πεδίο της εθνικιστικής μυθοπλασίας και των κάθε λογής ιδεολογημάτων που διακινεί η Νέα Δημοκρατία.

Όταν μιλάμε για νέους εξοπλισμούς, μαζικές προσλήψεις στον στρατό και υποχρεωτική στράτευση στα 18, πρέπει να καταλάβουμε ότι μ’ αυτόν τον τρόπο μεταγγίζονται πόροι και ανθρώπινο δυναμικό από εκεί που χρειάζονται, την Υγεία και την Παιδεία, σε μια τρύπια δεξαμενή. Γι’ αυτό, η επεξεργασία μιας νέας πολιτικής, ενός ολοκληρωμένου  σχεδίου προάσπισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας εν μέσω κρίσης, θα πρέπει να απασχολήσει στο μέλλον την νοήμονα Αριστερά.