Η ισχυροποίηση της δημοκρατίας θα απαιτούσε η κυβέρνηση να εκλέξει έναν άλλο λαό, πρότεινε, κάποτε, ειρωνικά ο Μπέρτολτ Μπρεχτ. Επιτρέπεται όμως σήμερα να συμπεράνουμε ότι η δημοκρατία μας δεν έχει τον λαό που της αξίζει, και ότι η ψήφος υπέρ των αυταρχικών νεοφιλελεύθερων πολιτικών της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη  επιβεβαιώνει αυτή την ανεπάρκεια;

Η θέση μου είναι ότι θα πρέπει να επικεντρωθούμε σε έναν άλλο ένοχο που αργήσαμε να συνειδητοποιήσουμε είτε όταν τον συνειδητοποιήσαμε διστάσαμε να αποδεχτούμε: Δεν είχαμε ουσιαστική απάντηση στην διεθνοποίηση των κοινωνικοοικονομικών και πολιτικών προσδιοριστικών παραγόντων που βρίσκονται πάνω από τις εσωτερικές κρατικές αρμοδιότητες και πέρα από τις εσωτερικές ενδοταξικές συγκρούσεις συμφερόντων.

Σε τελική ανάλυση θα έπρεπε να είναι προφανές ότι η διαδικασία μετάβασης από το δημόσιο στο ιδιωτικό αλλά και η διαδικασία απόσυρσης του κοινωνικού ανθρώπου από την συλλογική και αλληλέγγυα δράση στην ιδιώτευση (εξαιρείται η συμμέτοχη του στην ψυχασθένεια στα social media) και στον «βολικό» συμβιβασμό, κυριάρχησαν εύκολα δημιουργώντας νέα συντηρητική κοινωνική μορφολογία χωρίς ακλόνητες πολίτικες, ιδεολογικές ή πολιτισμικές πεποιθήσεις.

Ας μην εθελοτυφλούμε. Υπάρχει διασφαλισμένη, μάλλον πλειοψηφική, κοινωνική συναίνεση για την μετάθεση της οικονομικής εξουσίας από το κράτος στους ιδιώτες,  και την ενίσχυση του ρόλου της αγοράς και της ατομικής ευθύνης  στην ρύθμιση κοινωνικών καταστάσεων. Έτσι κι αλλιώς στα πλαίσια της νεοφιλελεύθερης λογικής το κατεξοχήν σημείο αναφοράς για την ερμηνεία της κοινωνικής και οικονομικής πραγματικότητας είναι η ατομικά ευνοούμενη φύση.

Ως εκ τούτου το δημόσιο εμφανίζεται ως τεχνική κατασκευή προϊόν μιας κοινωνικής σύμβασης που καταπατά την ελευθερία του ατόμου. Η ελευθερία με την σειρά της  σχετίζεται με το θέμα της ισότητας και της ανισότητας, και οι συνεπείς νεοφιλελεύθεροι υποστηρίζουν ότι η πραγματική ελευθερία προϋποθέτει την κοινωνική ανισότητα.

Στο σημείο αυτό έχει ενδιαφέρον να θυμηθούμε την επιχειρηματολογία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη:  «Δεν τρέφω αυταπάτες για μια κοινωνία χωρίς ανισότητες, κάτι τέτοιο είναι αντίθετο στην ανθρώπινη φύση, όσοι το επιχείρησαν καταστρατήγησαν τελικά την ίδια τη δημοκρατία και τα ατομικά δικαιώματα».

Προσέξτε το αυταπόδεικτο δαρβινικό επιχείρημα: «Δεν τρέφω αυταπάτες για μια κοινωνία χωρίς ανισότητες, κάτι τέτοιο είναι αντίθετο στην ανθρώπινη φύση». Το ίδιο επιχείρημα χρησιμοποίησε προ ημερών και ο υπουργός Πέτσας για όσα μέλη της κοινωνίας  αδυνατούν να ανταποκριθούν στις νέες οικονομικές συνθήκες : «όποιος δεν προσαρμόζεται πεθαίνει»!

Αυτή η νεοφιλελεύθερη θεωρία στηρίζεται στην πεποίθηση ότι ανάμεσα στους ανθρώπους υπάρχει βιολογική ανισότητα. Οι άνθρωποι δεν είναι ίσοι καθώς ζουν σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον, άρα πρέπει να δώσουν τον «αγώνα της υπάρξεως» μέσα από την συμμετοχή τους στην «φυσική» διαδικασία της ελεύθερης αγοράς. Η κοινωνική «αποτυχία» δεν είναι αποτέλεσμα των κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών συνθηκών ούτε και υπάρχουν  αφετηριακές ανισότητες στην κοινωνική τάξη μεταξύ των ατόμων που θα επηρέαζαν τη θέση τους στην κοινωνική ιεραρχία.

Αλλά τι παρεμποδίζει την αποκρυστάλλωση μιας εναλλακτικής πρότασης συγκεκριμένου προσανατολισμού και υπό το πρίσμα μιας κριτικής ερμηνείας και δράσης σε επίπεδο καθημερινής αλληλόδρασης με ένα ευρύτερο κοινωνικό σώμα ώστε να δοθεί μια διαφορετική οργανωμένη διοχέτευση της εσωτερικής δυσαρέσκειας;

Νομίζω πως έχουμε ξεχάσει πως το ζητούμενο δεν είναι οι μικροομάδες που επαναλαμβάνουν με απελπιστική μονοτονία γελοία και αισχρά συνθήματα κατά του Μητσοτάκη, ούτε η εκτόνωση μας σε συναυλίες, ούτε η υπερηφάνεια μας   για την  «viral»  φωτογραφία  ενός φοιτητή που κοιτάζει στα μάτια έναν αστυνομικό…

Το ζητούμενο δεν είναι ούτε η αόριστη κατάργηση της εξουσίας αλλά η εκ θεμελίων μεταρρύθμιση της μέχρι την τυχών αναγκαία κατάργηση της στο βαθμό που η ίδια η κοινωνία θα ορίσει σύμφωνα με τις ανάγκες και τις επιθυμίες της.

Πρέπει δηλαδή να κατανοήσουμε πως η δημοκρατία  δεν ορίζεται αλλά διαπερνά την θεσμοποιημένη μορφή της και αποτελεί σχέση και μεταβαλλόμενη μέθοδο λύσης των κοινωνικών αντιθέσεων. Όμως η ίδια η κοινωνία πρέπει να ορίσει την ταυτότητα της δημοκρατίας που επιθυμεί…

Άποψη μου είναι πως η Αριστερά στο σύνολο της υστερεί να δώσει έναν εναλλακτικό και εμπεριστατωμένο προσανατολισμό απέναντι στην σύγχρονη κυρίαρχη ιδεολογία. Στάθηκε ανίκανη, εμπειρικά μιλώντας, τα τελευταία χρόνια να προσφέρει έστω μια αναζήτηση ενναλακτικών θεσμών και πεδίων κοινωνικής δράσης στην τεράστια μάζα των συμβιβασμένων και αμέτοχων πολιτών που αδιάφοροι για το πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι αναζητούν απλά και μόνο μια σταθερή και ήρεμη καθημερινότητα χωρίς να τους ενδιαφέρει ο μετασχηματισμός των θεσμών μέσω της κοινωνικής συμμέτοχης.

Υπάρχει τέτοια αφομοίωση του μέσου ανθρώπου από την σημερινή εξουσία που ακόμα και η υπόθεση των κυβερνητικών παρακολουθήσεων και της καταγραφής προσωπικών δεδομένων, μέσω της ΕΥΠ, πολιτικών αντιπάλων, του ΚΚΕ, δημοσιογράφων, δικηγόρων, προσώπων που έχουν εμπλακεί με το προσφυγικό, ή απλών πολιτών λόγω τη συμμετοχή τους σε συγκεντρώσεις πέρασε τελείως αδιάφορα!

Με τρόπο αριστοτεχνικό, ο νέοσυντηρητισμός απολυτοποιόντας δαρβινικά τον ρόλο της αγοράς  περιορίζει την ανάπτυξη των κοινωνικών σχέσεων ανάμεσα στους πολίτες και σχηματίζει γύρω μας μια ατμόσφαιρα φόβου άρα και μουγκής υπακοής, αφοσίωσης και αφομοίωσης. Δημιουργεί ένα στρώμα πολιτικά ακίνδυνων ατόμων, χωρίς καμιά πολιτική ή κοινωνική συνείδηση χωρίς οικονομική σημασία και κυρίως χωρίς να είναι ικανά να οργανωθούν συλλογικά εναντίον του.

Και εμείς;

Εμείς μήπως έχουμε αφεθεί να πνιγούμε σε αυταπάτες και ψευδαισθήσεις που μάλλον μας βολεύουν γιατί μάθαμε να χαϊδευόμαστε με τις ίδιες της αλυσίδες της σκλαβιάς μας και με εκμαυλισμένη την μόνη ηθική παρηγοριά μας: Την ιδεολογία μας;

Ίσως η απόλυτη ιδεολογικοποίηση και τα στεγανά που αγνοούν τις σκέψεις άλλων ρευμάτων στην ουσία μας φτωχαίνει από το να ενσωματώνουμε το καινούργιο, την διαφορετική αλήθεια τα νέα θεματολογικά πεδία. Πρέπει να καταλάβουμε πως καμία ιδεολογία δεν μπορεί να αναπτυχτεί και να διαχυθεί στον κόσμο εάν δεν ενσωματώσει το καινούργιο που ανοίγει την σκέψη και τους ορίζοντες του ανθρώπου. Χρειαζόμαστε άμεσα μια κοινωνία μου όχι μόνο θα αναθέτει την εξουσία αλλά θα αντιστέκεται ουσιαστικά, θα ελέγχει αλλά κι όταν χρειάζεται θα ανατρέπει…

Πάντως η πραγματικότητα που κατανοώ και μεταφέρω στα πλαίσια των δυνατοτήτων μου δεν είναι ένα δαιμονικό κακό.

Θέλω να πω δηλαδή πως η  σημερινή Ιστορική παρακμή της αριστεράς αποτελεί θέση και όχι άρνηση. Όμως  πρέπει να δράσουμε άμεσα και να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα απέναντι, όχι μόνο στον φιλελεύθερο δαρβινισμό της κυβέρνησης Μητσοτάκη  μα και σε κάθε λογής-λογής μασκαρεμένους απολογητές του…