Ήταν το 44, όχι των Δεκεμβριανών αλλά το προ Χριστού, όταν ένας μάντης είχε προειδοποιήσει τον Ιούλιο Καίσαρα να φυλάγεται γιατί στις “Ειδούς του Μαρτίου” πρόκειται να περάσει μεγάλο κίνδυνο. Αυτές ήταν μεγάλες γιορτές προς τιμήν του Διός και έπεφταν στα μέσα του μήνα. Στις 15 Μαρτίου, λοιπόν, και ενώ ο Καίσαρας με αυτοπεποίθηση βάδιζε προς τη Σύγκλητο, πέφτει πάνω στον μάντη, οπότε του λέει περιπαικτικά: “Ήλθον αι Ειδοί του Μαρτίου”. Τότε ο μάντης του απάντησε: “Ήλθον, αλλά δεν παρήλθον”. Συνέχισε ο Καίσαρ τον δρόμο του κι έφτασε στην Σύγκλητο, όπου ήταν οι συνωμότες μαζεμένοι. Τότε πια το μόνο που πρόλαβε να σχολιάσει πριν εκπνεύσει ήταν: “Κι εσύ, τέκνον Βρούτε;”.

Την ιστορία αυτή μου θύμισε η διαπίστωση των κυβερνώντων ότι η Αθήνα δεν έγινε Bergamo, προς δυστυχίαν, όπως είπαν, της αντιπολίτευσης.

Ξέρουν τι γίνεται ή όχι; (Ι)

Η πανδημία είναι προβλέψιμη για έναν απλό λόγο. Είναι τόσο λίγα αυτά που δύναται να προσφέρει η ιατρική ώστε η εξίσωση δεν είναι τόσο πολυπαραγοντική όσο φαντάζεται κανείς.

Στην πραγματικότητα, η κρίσιμη στιγμή είναι εκείνη της διασποράς. Όταν κολλήσει κάποιος, δεν μπορούμε να προβλέψουμε το πώς θα πάει και το πώς θα καταλήξει η προσωπική περιπέτειά του. Όταν όμως “κολλήσει” ένας πληθυσμός, μπορούμε να προβλέψουμε με αρκετή ακρίβεια. Η συσσωρευμένη διεθνής εμπειρία ενός έτους ξεκαθαρίζει τι ποσοστό προβλέπεται να αναπτύξει συμπτωματολογία, πόσοι εξ αυτών θα νοσήσουν τόσο ώστε να χρειαστούν νοσηλεία, πόσοι, αναλογικά, θα χρειαστούν μηχανική υποστήριξη της αναπνοής και πόσοι θα καταλήξουν.

Όλων των άλλων τηρουμένων σταθερών, μπορεί κανείς ακόμη και να “προσαρμόσει” τις τιμές των κρουσμάτων βάσει των λιγοστών πραγματοποιούμενων τεστ και να προεξοφλήσει έτσι τη σημαντική υποκαταγραφή, ώστε να μην τον παραπλανήσει. Ούτε οι μεταλλάξεις αποτελούν κάτι το απρόβλεπτο, δεδομένου ότι ιός – επιδημία – μεταλλάξεις είναι έννοιες συνυφασμένες. Οπότε, από τη στιγμή της διασποράς και πέρα, τα πράγματα είναι προδιαγεγραμμένα και βλέπει κανείς σκηνές από τα προσεχώς. Αυτά όσον αφορά τις βραχυπρόθεσμες προβλέψεις των λίγων εβδομάδων. Δεν είναι δηλαδή και τόσο προβλέψεις, είναι προαναγγελίες!

Αυτό έχει ένα πολιτικό ενδιαφέρον. Αν δεχθούμε ότι όλοι μπορούν να δουν, με ασφάλεια, 15-20 ημέρες μπροστά, τότε αυτό το παιχνίδι με τα νεύρα των ανθρώπων: “Ανοίγουμε από βδομάδα, όχι μάλλον την άλλη, Καλά κούλουμα κ.λπ.” δεν είναι παρά ένα κυνικό ψέμα. Δούλεμα κανονικό, με στόχο του ψεύτη να υποδυθεί τον ευχάριστο και να “ενοχοποιήσει” κάποιον φανταστικό άλλο, τον οποίο υποτίθεται ότι αντιμάχεται. Στους δε πολυμελείς θιάσους, οι ρόλοι μοιράζονται και συνδυάζονται. Το παραδοσιακό τέτοιο γνωστό δίδυμο είναι ο καλός και ο κακός μπάτσος. Σε υπουργούς, αυτό τροποποιείται σε ανοιγματικός και κλεισιματικός υπουργός. Μια κυβέρνηση για όλα τα γούστα, που γνωρίζει ωστόσο επακριβώς το τι θα συμβεί!

Οι μεσοπρόθεσμες προβλέψεις θέλουν άλλα εργαλεία (επιδημιολογική επιτήρηση με χρήση νέων τεχνολογιών κ.λπ.), ενώ οι μακροπρόθεσμες (π.χ. το τι θα συμβεί το φθινόπωρο) ενέχουν σημαντική αβεβαιότητα. Ωστόσο, το τι θα συμβεί σε λίγες εβδομάδες έχει ήδη κριθεί κι αν λειτουργούσαν τα ΜΜΕ, αυτό το καλαμπούρι με τον “ψεύτη υπουργό” μέσα σε ένα ολόκληρο έτος πανδημίας θα είχε εκλείψει. Χωρίς τη συνενοχή των ΜΜΕ, και ο θιασάρχης θα δυσκολευόταν να μοιράσει ρόλους και να ιντριγκάρει το κοινό με ακριτομύθιες για ντεμέκ διαφωνίες, ενδοκυβερνητικές συγκρούσεις και τα παραμύθια της Χαλιμάς. Είναι απορίας άξιο το πώς δεν τους έχει πάρει χαμπάρι ο, κατά τεκμήριον εύστροφος, κόσμος της αγοράς.

Ξέρουν τι γίνεται ή όχι; (ΙΙ)

Το χαρακτηριστικό της περιόδου που μπήκαμε θα είναι οι πολλοί θάνατοι μεσηλίκων που ανήκουν στις λεγόμενες “ευάλωτες” ομάδες και δεν είχαν προλάβει να εμβολιαστούν Αυτό φαίνεται ότι χρήζει ξεχωριστής επικοινωνιακής διαχείρισης. Η υπόθεση των εμβολίων έχει βεβαρυμένο ιστορικό.

Αρχικά, είχαμε την πολυλογία και την πολιτική προεξόφληση, ήδη από την Έκθεση Θεσσαλονίκης, για μια υπόθεση όπου σαν χώρα δεν μας έπεφτε λόγος ούτε σε επίπεδο έρευνας ούτε σε επίπεδο παραγωγής. Θρυλείται ότι απορρίφθηκε πρόταση του Ρώσου υπ. Εξωτερικών Λαβρόφ για εργοστάσιο παραγωγής του Sputnik στην Ελλάδα. Ακολούθησε κάτι χειρότερο. Κατ’ αναλογία προς τη θερινή στρατηγική αμεριμνησίας του ηλιοβασιλέματος, είχαμε τη χειμερινή στρατηγική αμεριμνησίας του γλυκοχαράματος (των εμβολίων). Έδειχναν να αγνοούν ότι το συλλογικό τείχος ανοσίας θα προέκυπτε πολύ αργά. Τάχα ως opinion makers εμβολιάστηκαν on camera διάφοροι παρατρεχάμενοι και πίσω από τις κάμερες μυριάδες βλαχοδήμαρχοι κ.ά. Πώς θα του φανεί όποιου ευάλωτου, που η σειρά του δεν έφτασε ακόμη, αν τυχόν ο φόβος του γίνει πραγματικότητα και κολλήσει; Οπότε κατεπειγόντως η Επιτροπή Εμβολιασμών επέκτεινε τη χρήση του Astra Zeneca και άνω των 64 ετών, μοιράζοντας έτσι τις διαθέσιμες δόσεις σε μικρότερα μερίδια ώστε να συμμετάσχουν κι άλλοι (όλοι από λίγο).

Ήλθε και ο κ. Μαργαρίτης Σχοινάς, προφανώς με την ιδιότητα του παλαιμάχου της ΔΑΠ, και μας μετέφερε τον θαυμασμό σύμπασας της ηπείρου για το εμβολιαστικό πρόγραμμα “Προμηθεύς”. Ποιος ήταν ο 13ος άθλος του Ηρακλέους που ανάγκασε τους κουτόφραγκους να υποκλιθούν εκ νέου; Εάν σύστημα 100.000 εργαζομένων κατάφερε σε 75 ημέρες να κάνει 1.000.000 ενέσεις, είναι κάτι αξιοθαύμαστο; Για όσους δεν έκαναν τη διαίρεση, σημαίνει 7,5 ημερομίσθια ανά ένεση. Ο ρυθμός παραλαβής είναι τόσο χαμηλός που καμία ανάγκη επιχειρησιακού θαύματος δεν δημιουργεί. Αλλά όποιος έχει πολύ πιπέρι (θαυματουργό) βάζει και στα λάχανα, στο δούλεμα είναι grand maitre.

Ξέρουν τι γίνεται ή όχι; (ΙΙΙ)

Για τη διασπορά φταίει άραγε ο ΣΥΡΙΖΑ που βγάζει τον κόσμο στους δρόμους με σατανικό σκοπό; Ωραία, αλλά γιατί κάνει και η κ. Κεραμέως ό,τι μπορεί για να βγουν οι φοιτητές, ο κ. Γεωργιάδης για να βγουν οι εστιάτορες, η κ. Μενδώνη για να βγουν οι καλλιτέχνες, ενώ τελευταία προστέθηκαν ως βαρύ πυροβολικό και οι κ.κ. Νικολάου και Χρυσοχοΐδης; Έχει βρομίσει πια αυτή η προσπάθεια αντιπερισπασμού με τη βολική ατζέντα νόμου και τάξης. Βέβαια, το εντός έδρας γκολ της Νέας Σμύρνης μέτρησε διπλό και έτσι βρέθηκαν στη χειρότερη επίδοση από ποτέ και το ξέρουν!

Ξέρουν μήπως και τι τους γίνεται;

Η μάχη των εντυπώσεων καλά κρατεί, με τα πάνω της και τα κάτω της. Υπάρχει άραγε ζωή πέρα από τις κάμερες; Υπάρχει και τα νέα της είναι τραγικά. Εκεί μαζεύονται άνθρωποι μηδαμινής ειδημοσύνης και άσχετοι με την πράξη, αρκετά ξερόλες για να μην παραμερίζουν υπέρ των ανθρώπων της πιάτσας. Εισηγούνται ό,τι ψαρεύουν από δω και από κει, αποφασίζουν πασιχαρείς σε ένα παράλληλο σύμπαν μέχρι την επόμενη κρίση πανικού που θα πυροδοτήσει η επόμενη εφημερία.

Μετά το ΝΙΜΤΣ και το “Ντυνάν”, που προ εβδομάδος ανακοινώθηκαν ως σωτήριες επικουρίες, χωρίς όμως να έχει μεταφερθεί σε αυτά ακόμη ούτε ένας ασθενής, ανέσυραν από το καπέλο και τη Χαλκίδα με τις γνωστές εύλογες αντιδράσεις. Ίσως κατά την επόμενη εφημερία ανακαλύψουν το Κέντρο Υγείας Αίγινας προτού έρθει η σειρά και των αγροτικών ιατρείων. Σήμερα ανακοινώθηκε η “εθελοντική” συμμετοχή δύο κλινικών συνολικής χωρητικότητας 150 απλών κλινών για Covid-19. Δεδομένου ότι το ίδιο υπουργείο ανακοίνωσε μέχρι και 280 εισαγωγές Covid ημερησίως στην Αττική, συμπεραίνουμε ότι το δυναμικό αυτό που θα προστεθεί από Πέμπτη φτάνει για 13 ώρες!

Η βραδυπορία για την ένταξη όλων των διαθέσιμων υποδομών (δημόσιων, στρατιωτικών, ιδιωτικών) υπό την κοινή διαχείριση ενιαίου εθνικού κέντρου είναι απότοκος πολιτικών δεσμεύσεων αλλά και μάταιος κόπος. Θα την επιβάλουν τα πράγματα από μόνα τους.

* Ο Παναγιώτης Τζανετής είναι γιατρός, πρώην πρόεδρος του ΕΚΑΒ