Πάνω από το ιστορικό καφενείο «Η Ωραία Ελλάς», στη διασταύρωση των οδών Ερμού και Αιόλου, βρισκόταν από το 1870 η Λέσχη Εμπόρων των Αθηνών. Ο χώρος της χρησίμευε ως τόπος συνάντησης των επαγγελματιών, αλλά συχνά και ως πρακτορείο ειδήσεων. Εκεί κάθε απόγευμα διεξάγονταν διαπραγματεύσεις επί των ομολογιών των εθνικών δανείων που εκδίδονταν.

Η εμπορική δραστηριότητα και η ύπαρξη σημαντικού αριθμού τραπεζικών ιδρυμάτων το 1876  βοήθησε στην ίδρυση του δημόσιου φορέα με επωνυμία του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών. Η πρώτη του στέγη βρίσκονταν στο χώρο του Κεντρικού Ταχυδρομείου.  Στη συνέχεια, μεταφέρθηκε στην οικία Αργυροπούλου, που βρισκόταν στη βορειοδυτική γωνία των οδών Αιόλου και Σοφοκλέους. Δεν κατάφερε όμως να στεριώσει για πολύ εκεί. Διότι το 1885 εγκαταστάθηκε σε κτίριο επί της οδού Σοφοκλέους 11 που είχε ανεγερθεί από την Ανώνυμη Χρηματιστηριακή Εταιρεία «Ο Ερμής». Η  χρηματιστηριακή εταιρεία όμως διαλύθηκε και έτσι η μετέπειτα Εμπορική Τράπεζα ανάγκασε το Χρηματιστήριο σε νέα εύρεση στέγης.

Τελικά το 1891 το Χρηματιστήριο στεγάστηκε σε κτίριο στην οδό Πεσμαζόγλου 1. Μια πέτρινη κατασκευή με σχέδιο φερμένο από το εξωτερικό. Διέθετε μια κατάφωτη αίθουσα κατάφωτη με παράθυρα και φεγγίτες. Με την κεντρική αίθουσα  συνεδριάσεων να είναι γεμάτη από διακοσμητικά ζωγραφικά στοιχεία: Ιωνικά επίκρανα, διακοσμητικά αετώματα με ανθέμια, μετάλλια με νομίσματα της εποχής. Στο εξώστη του επόπτη δυο καρυάτιδες και στους περιμετρικούς τοίχους παραστάσεις του κερδώου Ερμή. Στην έδρα του κυβερνητικού επόπτη βρίσκονταν ένα ορειχάλκινο άγαλμα του Ερμή το οποίο συνεχίζει την πορεία του και στο σύγχρονο Χρηματιστήριο.

Η μοναδική καλλιτεχνικά αίθουσα, του λεγόμενου σήμερα «παλαιού χρηματιστηρίου», άρχισε να γίνεται μη λειτουργική. Ιδιαίτερα μετά το 1923 οι ανάγκες εξεύρεσης κατάλληλου κτιρίου έγιναν επιτακτικές εξαιτίας των πολλών διορισμών και της αύξησης των μελών που συνωστίζονταν στη μικρή αίθουσα συναλλαγών.

Το Νοέμβριο του 1934 η Εθνική Τράπεζα προσφέρει στην επιτροπή του Χρηματιστηρίου ένα καινούργιο κτίριο στην παραπλήσια με το παλιό οδό Σοφοκλέους 10. Επιβλητικό, σε όγκο μα λιτό κατά τα άλλα σημαδεύει με τον νεοκλασικό του ρυθμό την οδό Σοφοκλέους.

Στα χρωματιστά μάρμαρα και μωσαϊκά του κτιρίου του χρηματιστηρίου γράφτηκαν ίσως τα μεγαλύτερα γεγονότα της σύγχρονής ελληνικής οικονομίας. Από τις 76 ανώνυμες εταιρίες που διαπραγματεύονταν το 1924, έφτασαν  στα μέσα του `60 στις 124. Μικροεπενδυτές και χρηματιστές στριμώχνονταν πίσω από τα κάγκελα της αίθουσας συνεδριάσεων στην οδό Σοφοκλέους 10, προκειμένου να κλείσουν μια μετοχή σε καλή τιμή. Ο ξύλινος πίνακας περιείχε ακόμα τις εταιρείες με ταμπελάκια, με τον υπάλληλο να αλλάζει με το χέρι την τιμή που προέκυπτε κατά την συναλλαγή. Με τις φωνές, την φασαρία και την αγωνία των επενδυτών να δίνουν και να παίρνουν στην αίθουσα μέχρι αργά το μεσημέρι.

Μετά το τέλος του 1973, το χρηματιστήριο αρχίζει να γίνεται ένα φορέας μαζικού ενδιαφέροντος. Οι επενδυτές άρχισαν σταδιακά να μην είναι μόνο βιομήχανοι αλλά και μικρομεσαίοι. Με το αποκορύφωμα της λαϊκής χρηματιστηριακής επένδυσης να γίνεται το 1999. Μικροεπενδυτές συνωστίζονταν  από νωρίς στην οδό Σοφοκλέους προκειμένου να μάθουν γρήγορα τα νέα των αγορών και να προβούν σε αγοραπωλησίες μετοχών. Ακόμα και με κιάλια από τα απέναντι πεζοδρόμια της Σοφοκλέους προσπαθούσαν να αλιεύσουν στοιχεία από την συναλλαγή.

Την τιμητική τους βέβαια είχαν τα καφενεία και τα αναψυκτήρια που υπήρχαν γύρω από τη Σοφοκλέους. Ο ένας ρωτούσε τον άλλον, οι χρηματιστές προσπαθούσαν να πιάσουν πελάτες και οι ταλαίπωροι επενδυτές την “καλή” από ότι άκουγαν να αιωρείται μεταξύ καφέ και τυρόπιτας!. Η λειτουργία της αίθουσας συνεδριάσεων σταμάτησε το Μάρτιο του 2001. Ένα χρόνο πριν είχε προηγηθεί η αποϋλοποίηση των μετοχικών τίτλων οπότε όλες οι συναλλαγές μπορούσαν να γίνουν με ένα τηλεφώνημα πολύ απλά και γρήγορα.

Το αιώνιο πρόβλημα στέγασης δεν κατάφερε να βρει λύση για το Χρηματιστήριο. Οι χρηματιστές με την διοίκηση στριμώχνονταν στο νεοκλασικό κτίριο και γύρω από τη Σοφοκλέους. Με την άνοδο της χρηματιστηριακής αγοράς να οδηγεί σε άμεση ανάγκη μεταστέγασης του χρηματιστηρίου. Μετά από 70 χρόνια συνεχούς λειτουργίας στην οδό Σοφοκλέους 10, το Χρηματιστήριο Αθηνών μετακόμισε σε νέο κτίριο στην Λεωφόρο Αθηνών.

Όσο για το κτίριο του Παλαιού Χρηματιστηρίου στη οδό  Πεσματζόγλου 1 στέγασε μετέπειτα την Τράπεζα Κοσμαδόπουλου. Στη συνέχεια παραχωρήθηκε στο προμηθευτικό συνεταιρισμό της Κτηματικής Τράπεζας. Οι μεγάλες φθορές που υπέστη οδήγησαν την διοίκηση του Χρηματιστηρίου να του αλλάξουν χρήση. Σήμερα, μετά από ανακαινίσεις και αναπαλαιώσεις, η παλιά αίθουσα συνεδριάσεων φιλοξενεί πολιτιστικές εκδηλώσεις. Με μέρος των γραφείων του να χρησιμοποιούνται από το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο. Το μέγαρο στη Σοφοκλέους 10 επανήλθε στην Εθνική Τράπεζα με την κεντρική αίθουσα να φιλοξενεί εκδηλώσεις.

Το νέο κτίριο του Χρηματιστηρίου μπορεί να είναι επιβλητικό μέσα από την μοντέρνα όψη του. Όμως κρατάει όπως και τα υπόλοιπα γυάλινα κτίρια την ίδια παγερή διάθεση. Κυρίως όμως, παραμένει μακριά από την καρδιά του εμπορίου και της αγοράς της Αθήνα σε αντίθεση με το προηγούμενο.

Η οδός Σοφοκλέους ταυτίστηκε με την οικονομία και την ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας. Το εκεί κτίριο του Χρηματιστηρίου στέκεται μέχρι σήμερα για να μαρτυρεί από οικονομικές πτωχεύσεις και κατοχικούς πληθωρισμούς μέχρι την εκτόξευση του γενικού δείκτη τιμών και την είσοδο του ευρώ. Καταγράφοντας και ζώντας την άνοδο ολόκληρης της ελληνικής οικονομίας.

ΑΣΤΥρίες