Το καλοκαίρι κρατάει καλά ακόμα, στο μυαλό και στην ψυχή μας έχουμε ήλιο και θάλασσα, οπότε τι καλύτερο από το να μιλήσουμε για τον πολυαγαπημένο και χιλιοτραγουδισμένο ναυτικό ποιητή μας Νίκο Καββαδία και συγκεκριμένα για τη λιγότερο γνωστή πλευρά του: την παιγνιώδη. «Ήταν πρώτος στην καζούρα και μεγάλο πειραχτήρι» κατά τον καλό του φίλο Χρήστο Παντελίδη, όπως μας αφηγείται ο Μήτσος Κασόλας.

Χαρακτηριστική είναι η  συνάντησή  του με τον Σεφέρη και η  αστεία της κατάληξη.  Συναντήθηκαν στη Βηρυτό μεταξύ του 1952 και ’54 την εποχή που    ο Σεφέρης ήταν πρεσβευτής.  Με μια άμαξα κίνησαν για την εκκλησία  όπου λάμβανε χώρα κάποια εθνική εορτή. Λέει ο  Μαραμπού: «Άσε να σου δείξω εγώ ένα δρόμο» και  πέρασαν από έναν τόπο γεμάτο ελληνικές  σημαίες δεξιά κι αριστερά.  «Μα εδώ είναι Ελλάδα!» αναφώνησε ο Σεφέρης συγκινημένος.

«Που είμαστε;» 
«Εδώ είναι τα ελληνικά  μπορντέλα» απάντησε με φυσικότητα ο Καββαδίας. Ο πρέσβης σοκαρίστηκε.
« Κύριε, ή εσείς θα κατεβείτε απ’ το αμάξι ή εγώ!», δήλωσε και ο Καββαδίας – ευγενής γαρ – κατέβηκε.  

Το μαγικό όμως είναι ότι οι πλάκες συνεχίζονται χρόνια μετά το τελευταίο του μπάρκο, χάρις σε  μικρά διαμαντάκια που φρόντισε να κρύψει μες στους στίχους του.

Τελευταίο «θύμα» του  ο μεγαλύτερος – κατά την ταπεινή μας άποψη- μετά τον Μίκη Θεοδωράκη εν ζωή έλληνας συνθέτης, ο Θάνος Μικρούτσικος. Σε διάφορα κείμενά του  μας πληροφορεί πως ο Νίκος Καββαδίας μας καλεί να χορέψουμε στο φτερό του καρχαρία, κάτι που το ερμηνεύει ως πρόσκληση να ζήσουμε στο όριο, επικίνδυνα, σε μια ισορροπία δύσκολη, σχεδόν ακατόρθωτη. Είναι όμως έτσι; Εννοούσε αυτό ο ποιητής στον εναρκτήριο στίχο του ποιήματος «Γυναίκα»; Αυτό, το αφιερωμένο στη μεγαλύτερη του αγάπη, επέλεξε για να μας δώσει φύλλο πορείας; Παράξενο.

Η πρώτη στροφή έχει ως εξής:

«Χόρεψε πάνω στο φτερό του καρχαρία.
Παίξε στον άνεμο τη γλώσσα σου και πέρνα.
Αλλού σε λέγανε Γιουδήθ, εδώ Μαρία.
Το φίδι σκίζεται στο βράχο με τη σμέρνα»

Ας το πιάσουμε απ’ το τέλος για να το αποκρυπτογραφήσουμε (ο ποιητής κρύβει συνήθως τα αντικλείδια του στο τέλος). Ο τελευταίος στίχος περιγράφει τη συνεύρεση ενός πλάσματος της θάλασσας, της σμέρνας, με ένα της στεριάς, το φίδι. Έτσι αναπαράγεται η σμέρνα μας βεβαιώνουν οι παλιοί ναυτικοί και -όπως λένε- όποιος έχει αντικρύσει το θέαμα αυτό έχει σταθεί  εκστατικός εμπρός του. Ο παραλληλισμός προφανής.  Ο ναυτικός απευθύνεται στη στεριανή Γιουδήθ που – είτε  είναι ίδια με αυτή της Βάρδιας, είτε όχι- είναι η διαχρονική Γυναίκα και την καλεί να σμίξουν ερωτικά. Μάλιστα –όπως και στη Fata Morgana- περιγράφει συγκεκριμένα πώς: Θα έχει πρωτοβουλία κινήσεων, θα παίξει τη γλώσσα της στον άνεμο και μετά θα περάσει στα περαιτέρω φιλιά και χάδια. Και πού θα βρίσκεται όταν θα τα κάνει όλα αυτά; Μα… φυσικά θα χορεύει πάνω στο φτερό του.

Βιβλιογραφία

• «Μαραμπού», Νίκος Καββαδίας, εκδόσεις Άγρα 1994
• «Πούσι», Νίκος Καββαδίας, εκδόσεις Άγρα 1994
• «Τραβέρσο», Νίκος Καββαδίας, εκδόσεις Άγρα 1995
• «Βάρδια», Νίκος Καββαδίας, εκδόσεις Άγρα 1989
• «Νίκος Καββαδίας Γυναίκα Θάλασσα Ζωή Αφηγήσεις στο μαγνητόφωνο», Μήτσος Κασόλας, Εκδόσεις Καστανιώτη 2004
• «Νίκος Καββαδίας Ο δαίμονας χόρευε μέσα του», Μήτσος Κασόλας, Εκδόσεις Καστανιώτη 2009
• «Νίκος Καββαδίας Συμβολή στη μελέτη της ζωής και του έργου του», Τάσος Κορφής, Πρόσπερος 1994
• «Γλωσσάρι στο έργο του Νίκου Καββαδία», Γιώργος Τράπαλης, Άγρα 1991