Ας μιλήσουμε για το όνειρο, όχι μόνο για τον εφιάλτη. Σκεφτείτε τις πόλεις του μέλλοντος: καθαρές, πράσινες, με καλή ατμόσφαιρα, κατάλληλες για περπάτημα και ποδήλατο, με πράσινους χώρους, όχι ζούγκλες από τσιμέντο, με καλές θέσεις εργασίας σε πράσινες βιομηχανίες. Αυτό δεν είναι ένα προϊόν φαντασίας, αλλά μια όψη του μέλλοντος όπως την επεξεργάστηκε το ίδρυμα Common Wealth του οποίου είμαι μέλος.

Ads

Η αντιμετώπιση της κλιματικής και οικολογικής κρίσης προϋποθέτει επείγουσα αναδιάρθρωση του τρόπου με τον οποίο ζούμε και δουλεύουμε. Ένα Πράσινο Νιου Ντιλ – που επινοήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο, προωθήθηκε από την αμερικανίδα βουλευτή Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτές και τώρα διακινείται από κοινωνικά κινήματα στη Βρετανία – δεν πρέπει μόνο να παραπέμπει σε μια οικονομία χωρίς άνθρακα, αλλά και στη βιώσιμη και δίκαιη οικονομία του αύριο.

Το κίνημα αυτό έχει τώρα μια πρωτοφανή ευκαιρία να ακουστεί λόγω της θεαματικής επιτυχίας της πρωτοβουλίας ExtinctionRebellion και των κλιματικών απεργιών που γίνονται στα σχολεία. Και ο στόχος είναι να συνδεθούν μεταξύ τους οι δύο μεγάλες μακροπρόθεσμες κρίσεις με τις οποίες βρισκόμαστε σήμερα αντιμέτωποι: η κλιματική αλλαγή και η ανισότητα.

Το μάθημα της ιστορίας είναι ότι τα επιτυχημένα πολιτικά κινήματα που έχουν αντιμετωπίσει τις μεγάλες αδικίες έχουν εμπνεύσει τους ανθρώπους με τις προτάσεις τους για την υπέρβαση των κρίσεων και τη βελτίωση της ζωής. Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ έμεινε στην ιστορία του για τη φράση του «Εχω ένα όνειρο», όχι «Εχω έναν εφιάλτη». Πρέπει λοιπόν να περιγράψουμε αυτό το όνειρο και να αποφασίσουμε με τι θα μοιάζει η κοινωνία μας.

Ads

Για πολύ καιρό, οι προοδευτικοί – εμού περιλαμβανομένου – μιλούσαν χωριστά για την κλιματική αλλαγή και την οικονομική δικαιοσύνη. Η αντιμετώπιση της οικονομικής αδικίας ερχόταν στη συζήτηση σαν να μην κατευθυνόταν προς το μέρος μας με ιλιγγιώδη ταχύτητα το τρένο της κλιματικής αλλαγής, που ενισχύει τις οικονομικές και πολιτικές αδικίες. Από την άλλη πλευρά, η κλιματική καταστροφή αντιμετωπιζόταν συχνά ως ένα τεχνοκρατικό πρόβλημα, χωρίς να συνυπολογίζονται οι άμεσες και επείγουσες ανάγκες των ανθρώπων στην καθημερινή τους ζωή.

Αν συνεχίσουμε αυτή την προσέγγιση, δεν θα τα καταφέρουμε. Η αποτροπή της καταστροφής αποτελεί ηθική υποχρέωση του υψίστου είδους. Αν όμως ζητήσουμε θυσία χωρίς ελπίδα, θα στείλουμε το μήνυμα ότι η οικονομική αδικία μπορεί να περιμένει. Η αλήθεια είναι ακριβώς η αντίθετη: παρόλο που το φτωχότερο μισό του παγκόσμιου πληθυσμού ευθύνεται μόνο κατά 10% για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, οι αναπτυσσόμενες χώρες θα πληρώσουν το 75% του κόστους της κλιματικής κρίσης αν συνεχιστεί με τους σημερινούς ρυθμούς.

Πρέπει λοιπόν να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο θερμαίνονται 27 εκατομμύρια σπίτια, να αποσυρθούν από την κυκλοφορία 40 εκατομμύρια πετρελαιοκίνητα και ντιζελοκίνητα αυτοκίνητα και να φυτεύονται δεκάδες χιλιάδες στρέμματα δένδρων κάθε χρόνο. Με άλλα λόγια, χρειάζεται η μεγαλύτερη κινητοποίηση εργατικού δυναμικού, γης και επενδύσεων που έχει γίνει ποτέ σε καιρό ειρήνης.

Και αυτό είναι μόνο η αρχή. Σκεφτείτε τη βελτίωση της ποιότητας ζωής που μπορούμε να πετύχουμε αν αντιμετωπίσουμε με επιτυχία την ατμοσφαιρική ρύπανση, τον σιωπηλό δολοφόνο χιλιάδων ανθρώπων κάθε χρόνο. Οταν αρχίσουμε και να σκεφτόμαστε τον τρόπο με τον οποίο μετράμε και παράγουμε αξία, τις ώρες που δουλεύουμε, τον τρόπο με τον οποίο καταναλώνουμε, θα αρχίσει να διαγράφεται ένας πραγματικά διαφορετικός κόσμος.

Η εκμηδένιση των εκπομπών μέχρι το 2050 πρέπει να είναι η αρχή των φιλοδοξιών μας, όχι η κορύφωσή τους. Η Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή πιστεύει ότι οι δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις που απαιτούνται για τη μακρά μετάβαση στο 2050 δεν ξεπερνούν το 1-2% του ΑΕΠ. Το να κινηθούμε ταχύτερα θα απαιτήσει μεγαλύτερη κινητοποίηση και πόρους, αλλά τα οικονομικά και περιβαλλοντικά κέρδη θα είναι μεγάλα.

Ο Ντέιβιντ Μπάουι έλεγε ότι «το αύριο ανήκει σε αυτούς που μπορούν να το ακούνε να έρχεται». Εχουμε την ευκαιρία να αναμορφώσουμε τη χώρα προς το καλύτερο. Αυτό δεν είναι μόνο ηθικό μας χρέος, είναι και η καλύτερη ελπίδα της επιτυχίας.

* Ο Εντ Μίλιμπαντ είναι πρώην αρχηγός του Εργατικού Κόμματος

Πηγή: The Guardian