O Mιχάλης και η αδελφή του, Μυρτώ, ενηλικιώνονται στις αρχές της δεκαετίας του ’80 σε μια εργατική γειτονιά του Κορυδαλλού. Παρότι επιφανειακά κάνουν τα πάντα για να διαφέρουν από τους γονείς τους, στο βάθος έχουν αφομοιώσει πλήρως τις φιλοδοξίες- και τα συμπλέγματα- της προηγούμενης γενιάς. Ονειρεύονται τη «μεγάλη ζωή», προσεγγίζουν το πανεπιστήμιο πρωτίστως ως χώρο δικτύωσης και αντιμετωπίζουν το ανερχόμενο ΠΑΣΟΚ ως δίοδο προς τα πλούτη και τη δόξα. Πράγματι, μία δεκαετία μετά ο Μιχάλης είναι ήδη επιφανής δικηγόρος, κομματικό στέλεχος και καλοπαντρεμένος με κόρη εφοπλιστή, ενώ η νοσηλεύτρια Μυρτώ κοντεύει να πετύχει τον στόχο της να γίνει σύζυγος ιατρού και διευθύντρια στην κλινική της. Όμως οι δυο τους δεν θα αργήσουν να ανακαλύψουν πως η επιτυχία δεν είναι συνώνυμο της ευτυχίας και, το κυριότερο, πως η ύβρις δεν μπορεί παρά να οδηγεί στην νέμεση.

Ads

Γραμμένο σαν σύγχρονη τραγωδία με στάσιμα και χορικά, το μυθιστόρημα του Ντίνου Πετράκη «Μιχάλης Ανυφαντής» (εκδ. Βακχικόν) παρακολουθεί την πορεία ενός άνδρα από το πρώτο του ξεκίνημα ως τη στιγμή της ακμής του και τελικά την πτώση του, καλύπτοντας ένα διάστημα τρεισήμισι δεκαετιών. Παρά το έντονο τραγικό στοιχείο, η ιστορία που αφηγείται αναμφίβολα έχει συμβεί στ’ αλήθεια: αρκετές εκδοχές του ακραία φιλόδοξου αριβίστα Μιχάλη πρωταγωνίστησαν στο ελληνικό κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι των περασμένων δεκαετιών.

Πρόθυμοι να θυσιάσουν ανά πάσα στιγμή την ηθική και την ανθρώπινη υπόσταση τους στο βωμό του κέρδους και της αναγνώρισης, καθόρισαν την πορεία της χώρας από τη μεταπολίτευση και τα χρόνια της «αφθονίας» έως την οικονομική κατάρρευση, από την οποία βγήκαν εν πολλοίς αλώβητοι. Χωρίς ποτέ να γίνεται διδακτικός, ο συγγραφέας μας προκαλεί να αναλογιστούμε τι συμβαίνει όταν ο άνθρωπος επιλέγει τον υλισμό έναντι αξιών όπως η εντιμότητα και η δικαιοσύνη, τον ατομισμό έναντι της αλληλεγγύης, τον ανταγωνισμό έναντι της συνεργασίας.

Ο Μιχάλης Ανυφαντής κατορθώνει μεν να διατηρήσει την περιουσία και την ποιότητα ζωής του ακόμα και μετά την κρίση του 2008, αλλά σε αντάλλαγμα καταδικάζει τον εαυτό του στη μοναξιά και ο θαυμασμός των γύρω του δίνει τη θέση του στον οίκτο ή την περιφρόνηση. Ο «χορός», αποτελούμενος από απλούς καθημερινούς ανθρώπους που συναντά στο δρόμο του, κι ένα παράξενο όνειρο με ένα γεράκι, εμφανίζονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα για να του υπενθυμίσουν το πεπρωμένο του. Ίσως το πιο ασυγχώρητο ελάττωμα του ήρωα είναι η τάση του να ξεσπά στους πιο αδύναμους από τον ίδιο, κατά προτίμηση πίσω από πόρτες ερμητικά κλειστές.

Ads

Όταν πέφτει τόσο χαμηλά ώστε να εκτονώσει την οργή του πάνω στον ανυπεράσπιστο γιο του, η τιμωρία θα είναι αμείλικτη. Ο συγγραφέας επέλεξε συνειδητά να μην προσφέρει την κάθαρση στον αναγνώστη του, ούτε φυσικά στον πρωταγωνιστή του, ο οποίος δεν είναι ο άτυχος ήρωας των αρχαίων τραγωδιών μα ένας άνθρωπος υπεύθυνος για τη μοίρα του.

Γεννημένος το 1970 στην Αθήνα, ο Ντίνος Πετράκης ζει και εργάζεται στο Ρέθυμνο από το 1998. Ο «Μιχάλης Ανυφαντής» είναι το τρίτο του μυθιστόρημα, ενώ έχει εκδώσει επίσης μία ποιητική συλλογή και μία νουβέλα. Το 2015, το διήγημα του «Ένα καινούριο σπίτι» διακρίθηκε σε πανελλήνιο διαγωνισμό με θέμα την αλληλεγγύη και εντάχθηκε στη συλλογική έκδοση «Έλα στη θέση μου» (εκδ. Ταξιδευτής).