Δύο βιβλία πεζογραφίας πρωτοεμφανιζόμενων γυναικών συγγραφέων, της Άννας Βουγιουκλίδου («Στοπ καρέ», νουβέλες) και της Χριστοφίλης Λεκκάκου («Ο φτερωτός κλέφτης», μυθιστόρημα) κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Βακχικόν. Οι δύο συγγραφείς παραχώρησαν συνέντευξη στον Γιάννη Παπαδόπουλο όπου μίλησαν για την συγγραφή, τις επιρροές τους, αλλά και τα βιβλία τους.

Αναλυτικά η συνέντευξη:

Πρόσφατα κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Βακχικόν δύο βιβλία πεζογραφίας πρωτοεμφανιζόμενων γυναικών συγγραφέων, της Άννας Βουγιουκλίδου («Στοπ καρέ», νουβέλες) και της Χριστοφίλης Λεκκάκου («Ο φτερωτός κλέφτης», μυθιστόρημα). Ας τις γνωρίσουμε.

Τι είναι εκείνο που σας ωθεί να γράφετε;

Χ.Λ. Τα πάντα γύρω μας, τα διαφόρων ειδών ερεθίσματα, οι εικόνες, οι παραστάσεις, τα συναισθήματα μας, υποκινούνται, χρωματίζονται και ετεροκαθορίζονται πλήρως από την εμπειρία, όσο ώριμη και αν έχει φτάσει να χαρακτηρίζεται, είτε όσο αδέξια μπορεί να είναι ακόμη, ούσα στα πρώτα της βήματα. Η εμπειρία μας ισχυροποιεί, μας γαλουχεί, αναχαιτεί τα σκοτεινά μας σημεία και επαινεί τα στοιχεία της προσωπικότητας μας που μας ωθούν στην εξέλιξη. Μέσα από τις διδαχές της, καταφέρνουμε να παρατηρήσουμε τα όσα μας δυσαρεστούν, τα κακώς κείμενα τα οποία θα θέλαμε να επαναδιατυπώσουμε, τα όσα, εν αντιθέση, μας μεθούν σαν μια επίφαση ευτυχίας. Όταν όλες αυτές οι πληροφορίες φιλτραριστούν επαρκώς, γεννιέται συνήθως η ανάγκη της καταγραφής και το σπουδαιότερο, της στηλίτευσης των δυσοιωνων παραδειγμάτων γύρω μας και της μυθοποίησης των όσων μας βοηθούν να εκτιμήσουμε την φύση, τις δυνατότητες και την αισθητική μας. Με την συγγραφή, έχεις το κατάλληλο εργαλείο για να πλάσεις τους ρόλους που σε εκφράζουν, να τους παραπέμψεις σε καταστάσεις που επιλέγεις, σε λύσεις που θεωρείς ανώδυνες, ενώ σου παρουσιάζεται μια εξαίσια ευκαιρία να επιβάλεις δικαιοσύνη, να μοιράσεις ευτυχία, να σκιαγραφήσεις προσωπικά διδάγματα. Είναι ένα συναρπαστικό, κάθε φορά, ταξίδι και οι αφορμές, θα παραμένουν ατελείωτες, πάντα γοητευτικές, πάντα αρκετές να πυροδοτήσουν νέες ιδέες, να προσκαλέσουν νέους ήρωες, να εμπνεύσουν φρέσκες αντιλήψεις.

Α.Β. Η ιστορία που εγκαθίσταται για καιρό στο μυαλό μου και δεν λέει να φύγει.

Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για εσάς είναι να καταφέρετε να εκφράσετε τη σκέψη σας πάνω στο χαρτί;

Χ.Λ. Είναι εύκολο, αλλά όχι πάντα ανώδυνο. Είναι μια εσωτερική ανάγκη η οποία εξυπηρετείται και ησυχάζει μόνο όταν βρει τον τρόπο έκφρασης που ταιριάζει στον εκάστοτε από εμάς, ωστόσο, ακριβώς επειδή ο συγγραφέας μαρτυρά, κάθε φορά, μέσα από οποιονδήποτε ρόλο, δρόμο, γεγονός, προσωπικά του βιώματα, πορίσματα και θεωρίες, είναι συχνά δύσκολη η αναδιατύπωση τους, η δίκαιη καταγραφή τους, ακόμη και απλά η θύμηση τους. Προϋποθέτει τούτη η διαδικασία μια συμφιλίωση, η οποία δεν είναι πάντα ευχάριστη, ωστόσο αυτό που σε περιμένει στην αντίπερα όχθη είναι ανεκτίμητης αξίας. Η ίδια η διαδικασία της συγγραφής, μου ήταν πάντα εύκολη, διασκεδαστική, θα έλεγα απολαυστική, καθώς κανείς δεν μπορεί να μου επιβάλλει κανόνες, να με καλουπιάσει είτε να με περιορίσει. Είμαι μόνη μου σε αυτό το ταξίδι.

Α.Β. Είναι εύκολο να τη γράψω γιατί με έχει βασανίσει πολύ καιρό στο μυαλό μου.

Ποιες είναι οι επιρροές σας;

Χ.Λ. Αγαπώ πολύ τα φιλοσοφικά αναγνώσματα, κάτι το οποίο φαίνεται, ενδεχομένως, και στον τρόπο γραφής μου. Με έχουν, σίγουρα, επηρεάσει σπουδαίοι φιλόσοφοι όπως ο Αλμπέρ Καμύ και ο Ζαν-Πολ Σαρτρ, ενώ αγαπημένο μου βιβλίο είναι το «Αγαπητέ Θεέ» του συγγραφέα Ερίκ Εμανουέλ Σμιτ, το οποίο αν και μικρό σε έκταση, είναι ίσως το πιο συμπυκνωμένο σε νόημα, απ όσα έχω διαβάσει.

Α.Β. Πολλές φαντάζομαι. Από το Μεριμέ στον Χάντκεν και από την Αννί Ενρώ ως τη Μαργαρίτα Καραπάνου, κλπ.

Ποια θεματολογία κρατεί τον κυρίαρχο ρόλο στα έργα σας;

Χ.Λ. Στο συγκεκριμένο, το οποίο είναι και το πρώτο μου βιβλίο, αποδομούνται και προσεγγίζονται πολλά καίρια ζητήματα, προβληματισμοί οι οποίοι παραμένουν επίκαιροι και πάντα η επιλυση τους θα προμηνύει μια καλύτερη, από την υφιστάμενη, συνθήκη. Παράλληλα, προσπαθώ σε κάθε ευκαιρία να αναλύσω την δική μου θεωρία η οποία συνοψίζεται στο ότι η προσπάθεια είναι απαραίτητη προϋπόθεση της ευτυχίας. Θεωρώ εξίσου ότι, όπως χαρακτηριστικά αναφέρω και στο βιβλίο μου «μια ζωή δεν φτάνει για να γίνουμε ξανά τόσο άρτιοι όσο γεννηθήκαμε», και ως εκ τούτου, απολαμβάνω το να προσεγγίζω τα όσα μας απασχολούν, μέσα από τα μάτια ενός παιδιού. Αυτό αποτελεί και τον κορμό του Φτερωτού Κλέφτη.

Α.Β. Η κοινωνία και η εποχή που ζούμε.

Πείτε μας λίγα λόγια για το βιβλίο σας.

Χ.Λ. Ο Φτερωτός Κλέφτης είναι ο κόσμος των παιδιών στον Ουρανό. Εκεί, όλα όσα γνώρισαν στην γη, συνυπάρχουν, σε μια αγαστή συνεργασία η οποία σέβεται και προστατεύει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά όλων των ζώντων πλασμάτων που την επιζητούν, οδηγώντας στο άρτιο μια σύμπραξη η οποία περιλαμβάνει από παγώνια και βουκαμβίλιες μέχρι τον ίδιο τον Θεό. Ωστόσο, δεν πρόκειται για ένα παιδικό βιβλίο. Ο Φτερωτός Κλέφτης είναι ένα φιλοσοφικό μυθιστόρημα στο οποίο μέσα από τα μάτια ενός παιδιού προσεγγίζονται, αποκαλύπτονται και επεξεργάζονται οι πιο σπουδαίες αλήθειες, εκείνες που μια ζωή στην γη, δεν φτάνει για να εντοπιστούν. Οι συζητήσεις του πρωταγωνιστή με τον Θεό, κυμαίνονται σε ένα ευρύ φάσμα, το οποίο ωστόσο δεν παρεκκλίνει από αυτά που μας απασχολούν στην καθημερινότητα μας, από όσα μας δυσαρεστούν είτε μας χαροποιούν και από άλλα που έχουμε αντιληφθεί λάθος στην ζωή μας στην γη, είτε δεν έχουμε αντιληφθεί καθόλου. Μαζί μαθαίνουν για την ενσυναίσθηση των ζώων, για την ηθική της ψύχη, για την πολυπλοκότητα της φύσης, για τον έρωτα και την σπουδαιότητα της παραδοχής του, για τον άνθρωπο και το ταξίδι του στην ολοκλήρωση. Για τον Θεό, ο άνθρωπος έχει ολοκληρωθεί, όταν φτάσει να αισθάνεται συμπόνια, όταν αρχίζει να οικειοποιείται την αίσθηση της αλληλεγγύης, όταν μετατοπίζεται το ενδιαφέρον του από τον εαυτό του, στους γύρω του. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρω και στο βιβλίο μου «Δεν είναι η ευτυχία το τέρμα, είναι η συμπόνια».

Α.Β. Δύο νουβέλες με πρωταγωνίστριες μια έφηβη και τρεις ώριμες γυναίκες επιστήμονες.

Συγγραφέας γεννιέσαι ή γίνεσαι;

Χ.Λ. Νομίζω πως για οποιοδήποτε είδος τέχνης, η αλήθεια σε αυτή την ερώτηση βρίσκεται κάπου στην μέση. Δεν γεννιέσαι τίποτα, ωστόσο, όσον αφορά την ιδιότητα του συγγραφέα, η οποία σίγουρα συγκοινωνεί απόλυτα με ερεθίσματα και παραστάσεις, άρα και με την δυνατότητα μας να παρατηρούμε, να επεξεργαζόμαστε και να καταλήγουμε, θα έλεγα πως σε επιλέγει περισσότερο από όσο το επιλέγεις. Μπορεί να αγαπάς το βιβλίο σαν αναγνώστης, όπως και το να καταγράφεις τα όσα σε απασχολούν, ωστόσο το να μπορείς να παραδώσεις κάτι ολοκληρωμένο, μια ιστορία με αρχή, μέση και τέλος, απαιτεί μια δεξιότητα που μπορεί να διδαχθεί, αλλά σίγουρα είναι πιο ευχάριστη όταν αναδύεται εγγενώς, οργανικά. Κάτι ιδιωτικό γίνεται δημόσιο και στην μετάβαση αυτή, πρέπει να έχει εξασφαλιστεί μια ποιότητα η οποία, όσο το δυνατόν, δεν αδικεί τις σκέψεις και τις προσεγγίσεις μας.

Α.Β. Θεωρώ ότι γίνεσαι με σκληρή δουλειά γιατί πόσοι άνθρωποι – θαύματα γεννιούνται;

Αν μπορούσατε να αλλάξετε κάτι στον τομέα της λογοτεχνίας τι θα ήταν αυτό;

Χ.Λ. Θα ήθελα να δω περισσότερους νέους συγγραφείς, προκειμένου να καταφέρει να επουλωθεί η ανάγκη μας για διάλογο, πολυφωνία και εκσυγχρονισμένες οπτικές. Η νέα γενιά δημιουργών, δεν έχει να ζηλέψει ποιότητα, πολυπλοκότητα ιδεών, φαντασία, πολυσχιδείς πρωταγωνιστές και βαθιά νοήματα από την λογοτεχνία που μας παρέδωσαν οι συγγραφείς των προηγούμενων δεκαετιών. Μπορεί αβίαστα να σηκώσει στις πλάτες της τις ανησυχίες και την αναταράξεις της εποχής μας, παραπάνω από αποτελεσματικά.

Α.Β. Η βία.

Έχετε επόμενα συγγραφικά σχέδια;

Χ.Λ. Έχω ήδη ξεκινήσει να γράφω το δεύτερο βιβλίο μου, το οποίο βρίσκεται, βεβαίως, ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο. Ελπίζω και εύχομαι να είναι ένα βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί, ώστε να φτάσει και αυτό, κάποια στιγμή, στα χέρια σας.

Α.Β. Ναι, μία βιογραφία Γάλλου συγγραφέα του 18ου αιώνα.