«Άνοιξε το παράθυρο να μπει…δροσιά να μπει του Μάη…» – Ερρίκος Θαλασσινός

Μερικά παράθυρα καδράρουν μια υπέροχη θέα – σαν το παράθυρο του Dali με το κορίτσι που χαζεύει τη θάλασσα… Άλλα κρατούν έξω τον κόσμο  και μερικά φέρνουν  στον πίνακα άπλετο φως και ζωντανό χρώμα. Ή την αρμύρα της θάλασσας… ή μια ελαφριά πρωινή αύρα… Τι λέτε; Αρχίζουμε να τα… ανοίγουμε ένα -ένα; Το ανοιχτό παράθυρο μπροστά στο κρεβάτι με θέα στην πόλη είναι του Edward Hopper με τίτλο: «Morning Sun» [1952].

Salvador Dali: “Girl at the window” – 1925

Gustave Caillebotte – Tα παράθυρά του προσφέρονται για νοερές αποδράσεις… Τα μοντέλα του ζουν – καθώς φαίνεται – μια «κλειστή» ζωή. Δείχνουν να στέκονται μετέωρα, στο κατώφλι κάποιας απόφασης που όλο αναβάλλουν…Ο κόσμος μένει τελικά έξω από το παράθυρο…

Gustave Caillebotte: “Interior woman at the window”- 1880

Gustave Caillebotte: “Jeune homme à la fenêtre” – 1875

Γιάννης Ρίτσος – «Το παράθυρο» [μικρό απόσπασμα]

«Κάθομαι εδώ στο παράθυρο, κοιτάω τους διαβάτες
και κοιτάζομαι μες στα μάτια τους. Θαρρώ πως είμαι
μια σιωπηλή φωτογραφία, μες στην παλαιά κορνίζα  της,
κρεμασμέμη έξω απ’ το το σπίτι, στο δυτικό τοίχο,
εγώ και το παράθυρό μου.

–

Henri Matisse – Λες και τα παράθυρα εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στη ζωγραφική με τον Matisse… Τα παράθυρά του φέρνουν μέσα στο δωμάτιο, τη χαρά της ζωής με τα πιο ζωντανά και τολμηρά  χρώματα [«δυναμίτες» όπως τα λεγε ένας άλλος ζωγράφος: ο Derain]!  Το «Ανοιχτό Παράθυρο» με θέα σε μια μικρή ακτή της Μεσογείου, είναι ένα  από τα πρώτα έργα της σχολής του φωβισμού.
 

Henri Matisse: «Open window , Collioure» – 1905

“Η θέα μπορεί να «βλέπει» σε ένα μικρό ψαράδικο λιμανάκι στις Γαλλικές ακτές όμως αυτό το παράθυρο ανοίγει στο μέλλον της ζωγραφικής του 20ου αιώνα.”
 

Henri Matisse: “The blue window” – 1911
–
Fernando Pessoa: – «Για να δεις τα χωράφια και τον ποταμό»
 
Για να δεις τα χωράφια και τον ποταμό
Δεν είναι αρκετό να ανοίξεις το παράθυρο.
Για να δεις τα δέντρα και τα λουλούδια
Δεν είναι αρκετό να μην είσαι τυφλός.
Είναι επίσης απαραίτητο να μην έχεις φιλοσοφία.
Με την φιλοσοφία δεν υπάρχουν λουλούδια, μόνο ιδέες.
Υπάρχει μόνο ο κάθε ένας από εμάς, σαν μια σπηλιά.
Υπάρχει μόνο ένα κλειστό παράθυρο, και ένας ολόκληρος κόσμος έξω,
Και ένα όνειρο για το τι θα μπορούσαμε να δούμε αν το παράθυρο ήταν ανοιχτό,
Το οποίο δεν είναι ποτέ αυτό που βλέπουμε όταν το παράθυρο είναι ανοιχτό.
–
Edward Hopper – Ποιο παράθυρο του Hopper να επιλέξεις; Τα παράθυρά του που φέρνουν μέσα στον πίνακα εκτυφλωτικό φως  ή εκείνα που κλέβουν στιγμές από την καθημερινότητα με μια σχεδόν ηδονοβλεπτική διάθεση;
 

Edward Hopper: “Rooms by the sea” – 1942

Edward Hopper: “Night Windows”
–
Τάσος Λειβαδίτης. Το εκκρεμές – Διηγήματα :«Το πιο περίεργο απ’όλα ήταν ένα παράθυρο κοντά στην οροφή. Μα ένα παράθυρο που δεν ήταν δικό μου, θέλω να πω, δεν ήταν της κάμαρας που βρισκόμουνα. Το παράθυρο ανήκε στο διπλανό σπίτι κι οι γρίλλιες του ανοίγαν προς τα μένα. “Τόσο έφτασε, λοιπόν, στο αδιαχώρητο η ανοικοδόμηση της πόλης, συλλογίστηκα, που τα παράθυρα του ενός σπιτιού κοιτάζουν μέσα στο άλλο;”»

Andrew Wyeth – Δεξιοτέχνης  του φωτός και της σκιάς, της διαφάνειας και του αέρα, με obsession στα παράθυρα… Τα «ποιητικά» παράθυρα του Wyeth – συχνά μισάνοιχτα – αιχμαλωτίζουν   όχι μόνο μια στιγμή του χρόνου αλλά κι ένα επίμονο πνεύμα σοβαρότητας που πλανάται στον κόσμο του Wyeth  και το καλούν να περάσει στα ενδότερα…

Andrew Wyeth: “Wind From the Sea”- 1947

Andrew Wyeth: “Squall” – 1986
 
Κ.Π. Καβάφης – «Τα Παράθυρα Αναγνωρισμένα» [μικρό απόσπασμα]:

Σ’ αυτές τες σκοτεινές κάμαρες, που περνώ
μέρες βαρυές, επάνω κάτω τριγυρνώ
για  νάβρω τα παράθυρα. – Όταν ανοίξει
ένα παράθυρο θάναι παρηγορία.-

–

Karen Hollinsworth – Μια σύγχρονη ζωγράφος [γεννημένη το 1955] ανάμεσα στον Dali, τον Μatisse και τον Hopper; Δείτε τα «παραθυρένια» τοπία της… Η ίδια λέει ότι: «έχουν στόχο να δώσουν μια αίσθηση μοναξιάς αλλά και ευημερίας. Ένας κόσμος άνεσης, λουσμένος στο φως του ήλιου, με ένα δροσερό αεράκι από τη θάλασσα… Για μένα ένα έργο μου είναι επιτυχημένο αν με κάνει να λέω μέσα μου: ‘Μακάρι να ήμουν εκεί’»!  

Karen Hollinsworth: End of Summer
 

Karen Hollinsworth: High Season
 
Ο. Ελύτης – «Δεν αντέχω τα παράθυρα χωρίς θέα»

«Είμαι ένας απλός, καθημερινός, αισιόδοξος άνθρωπος.
Αλλά, δεν αντέχω τα παράθυρα χωρίς θέα.
Τα παράθυρα βρίσκονται εκεί για να ταξιδεύουν τη ματιά.
Για ν’ αποκαλύπτουν ορίζοντες.
Για να υπόσχονται το «παραπέρα».
Για να λούζουν στο αληθινό φώς τ’ άδεια δωμάτια.
Για να φτιάχνουν σκιές με χρώμα πάνω στους λευκούς τοίχους…»