Εκατό και πλέον χρόνια έχουν περάσει από τότε που οι παππούδες τους που ζούσαν στη Μικρά Ασία έκαναν ασφαλιστήριο συμβόλαιο ζωής και περιουσίας στην αμερικανική εταιρεία New York Life, η οποία δραστηριοποιούνταν από το 1882 στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Σήμερα, 2.850 έλληνες δικαιούχοι άρχισαν να παίρνουν χρήματα από την ασφάλεια των προγόνων τους, που ξεκινούν από τα 800 δολάρια και φτάνουν τα 5.000 ευρώ για τον καθένα. “Είναι ένα πρωτόγνωρο γεγονός. Φάνηκε το πανέξυπνο μυαλό των Μικρασιατών, που κρατούσαν στα χέρια τους το εμπόριο της Μικράς Ασίας και ασφάλιζαν τη ζωή και το εμπόρευμά τους”, υπογράμμισε ο Ευθύμιος Αρζόγλου, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Μικρασιατικών Συλλόγων (ΠΟΜΣ).

Ads

Του Φώτη Κουτσαμπάρη από την εφημερίδα «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ»

Η ιστορία ξεκινά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Εύποροι Έλληνες που ζούσαν στη Σμύρνη, ως επί το πλείστον έμποροι, ασφαλίστηκαν στη New York Life, η οποία σταμάτησε να δραστηριοποιείται στην Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1914. Ακολούθησαν οι γενοκτονίες των Αρμενίων, των Ποντίων και των Μικρασιατών και η Μικρασιατική Καταστροφή, την περίοδο 1915-1923. Χιλιάδες αρμένιοι και έλληνες ασφαλισμένοι της εταιρείας αφανίστηκαν ή εκτοπίστηκαν χωρίς να πάρουν ποτέ όσα δικαιούνταν από την ασφάλεια. Σχεδόν εκατό χρόνια μετά, ο αρμενικής καταγωγής δικηγόρος Βαρτκές Γεγκαγιάν άρχισε να ψάχνει τη λίστα με τα ονόματα των αρμενίων ασφαλισμένων της New York Life. Μετά από δικαστικούς αγώνες άνοιξε τα αρχεία της εταιρείας, που παραμένει εν λειτουργία, και βρήκε 2.300 αρμένιους δικαιούχους αλλά και έλληνες. Η New York Life τον Σεπτέμβριο του 2008 δημοσιοποίησε λίστα με ονόματα 1.031 ασφαλισμένων ελλήνων, καλώντας τους δικαιούχους να καταθέσουν δικαιολογητικά μέχρι τις 31 Μαρτίου 2009, για να λάβουν την αποζημίωσή τους. Το ποσό που δικαιούνταν ανερχόταν σε 15 εκ. δολάρια.

Δικαιούχοι από την Κρήτη έως τον Έβρο

“Ξεκίνησε ένας μαραθώνιος, από την Κρήτη μέχρι τον Έβρο, για να βρεθούν οι δικαιούχοι. Όσοι έβλεπαν στη λίστα το όνομα του προγόνου τους έρχονταν στην ομοσπονδία και τους δίναμε τις αιτήσεις που έπρεπε να συμπληρώσουν. Πήραμε μάλιστα ένα μήνα αναβολή στην προθεσμία. Τελικά βρέθηκαν 2.850 δικαιούχοι. Πριν από λίγες μέρες άρχισαν να στέλνονται οι επιστολές της New York Life μαζί με τις επιταγές, γεγονός που γέμισε υπερηφάνεια και ανακούφιση όλους εμάς τους Μικρασιάτες δεύτερης γενιάς. Υπάρχουν όμως και δικαιούχοι των οποίων οι αιτήσεις απορρίφθηκαν. Για παράδειγμα, σε μια οικογένεια ήταν έξι οι δικαιούχοι και πήραν τα ασφάλιστρα μόνο τέσσερις. Θα έρθουμε σε επικοινωνία με την εταιρεία, για να το διευκρινίσουμε”, περιέγραψε ο κ. Αρζόγλου.
Ο κ. Αρζόγλου έθεσε επίσης ζήτημα αναγνώρισης της γενοκτονίας των Ελλήνων της καθ’ ημάς Ανατολής και της ανταλλάξιμης περιουσίας των Μικρασιατών που εκμεταλλεύεται το κράτος και ζήτησε τη συνδρομή της πολιτείας για την αποπεράτωση του πολιτιστικού κέντρου της ΠΟΜΣ, στην Τούμπα, που παραμένει γιαπί εδώ και οκτώ χρόνια.

Ads

Ηθική ικανοποίηση για τους δικαιούχους

Δικαιωμένοι παρά την πολυετή καθυστέρηση δηλώνουν οι απόγονοι των θυμάτων της Μικρασιατικής Καταστροφής. Ως νόμιμοι κληρονόμοι όσων είχαν κάνει ασφάλειες ζωής και περιουσίας πριν από το 1914 καθίστανται σήμερα οι δικαιούχοι των αποζημιώσεων.
“Διάβασα στην εφημερίδα τη λίστα και είδα το όνομα του παππού μου”, είπε στη “Μ” ο Γιώργος Αμοιρίδης και συμπλήρωσε “Ένας ξάδελφός μας ανέλαβε να στείλει τα δικαιολογητικά και περιμένουμε τις επιταγές. Είμαστε 16 ξαδέλφια δικαιούχοι. Είμαι ικανοποιημένος ηθικά. Τα χρήματα δεν έχουν σημασία. Έρχονται στο μυαλό μνήμες του παρελθόντος. Ο παππούς λειτουργούσε εκείνα τα χρόνια όπως δεν λειτουργούμε εμείς σήμερα. Ασφάλισε τη ζωή και την περιουσία του”.

Στους αδικημένους που δεν έλαβαν επιταγή αποζημίωσης περιλαμβάνεται ο Στάθης Τζοάνος. “Ο αδελφός μου πήρε από την ασφαλιστική εταιρεία επιταγή 5.000 δολαρίων. Τη δική μου αίτηση την απέρριψαν. Το συμβόλαιο το είχε κάνει ο αδελφός τού παππού μου”, ανέφερε ο κ. Τζοάνος μιλώντας στη “Μ”.