Από τις 20 Οκτωβρίου έως και τις 14 Δεκεμβρίου 1814 συνέρχεται στη Βερόνα της Ιταλίας το ομώνυμο συνέδριο από την Ιερή Συμμαχία (Αυστροουγγαρία, Γαλλία, Πρωσία και Ρωσία), με στόχο την καταδίκη των απελευθερωτικών κινημάτων στην Ευρώπη, μεταξύ αυτών και της ελληνικής επανάστασης.

Ads

Το Συνέδριο της Βερόνας αποτελεί το τέταρτο και τελευταίο, το οποίο εντάσσεται στο σύστημα των Συνεδρίων που ακολούθησε τη Βιέννη (1814-1815). Στην τελευταία προέκυψε η Ιερή Συμμαχία, με σκοπό την παλινόρθωση των παλαιών καθεστώτων ως μορφή αντιδραστικής δύναμης για κάθε επανάσταση που θα έθιγε τα συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων της εποχής.

Όπως αναφερόταν χαρακτηριστικά στη Συνθήκη της Συμμαχίας, αντιπρόσωποι των Τεσσάρων Δυνάμεων θα συναντιούνταν κατά τακτά διαστήματα για να διαβουλευθούν «επί των κοινών συμφερόντων τους» και να συζητήσουν μέτρα που θα ήταν «τα πλέον σωστικά για τη γαλήνη και την ευημερία των εθνών και για τη διατήρηση της ειρήνης στην Ευρώπη». Εγκαινιάζεται με τον τρόπο αυτό μια μέθοδος διπλωματίας μέσω διασκέψεων.

Ήδη, από το Νοέμβριο του 1820, Ρωσία, Πρωσία και Αυστρία προχώρησαν στην υπογραφή πρωτοκόλλου, που διακήρυσσε το δικαίωμά τους να επεμβαίνουν στρατιωτικά σε τρίτες χώρες, με σκοπό την αντιμετώπιση των επαναστατικών κινημάτων. Έχοντας ήδη καταπνίξει, το 1821, την επανάσταση στη Νεάπολη της Ιταλίας και την επανάσταση του Πιεμόντε, το 1822, οι Σύμμαχοι έρχονται αντιμέτωποι με τη δυσάρεστη γι’ αυτούς κατάσταση που έχει διαμορφωθεί σε Ισπανία και ισπανική Λατινική Αμερική. Δύο μόλις χρόνια πριν, ο βασιλιάς Φερδινάνδος Z’ είχε υποχρεωθεί να παραχωρήσει σύνταγμα έπειτα από εξέγερση. Στην ισπανική αυτοκρατορία της Λατινικής Αμερικής είχε ξεσπάσει επανάσταση για την ανεξαρτησία, με αρχηγούς τους Σιμόν Μπολιβάρ και Χοσέ Σαν Μαρτίν.

Ads

Συνεδριάζοντας στη Βερόνα, ο Γάλλος μονάρχης Λουδοβίκος IH’ ζήτησε την έγκριση των συμμάχων να επέμβει στην Ισπανία υπέρ του Φερδινάνδου Z’ και η έγκριση του δόθηκε. Διαφορετικές ήταν οι αποφάσεις για τη Λατινική Αμερική, εξαιτίας της άρνησης της Βρετανίας, η οποία, για λόγους εμπορικών συμφερόντων, αντιτίθεντο σε οποιαδήποτε επέμβαση.

Φλέγων ζήτημα αποτελούσε και η κατάσταση στην Ελλάδα. Η ελληνική κυβέρνηση, συγκρότησε επιτροπή, την οποία αποτελούσαν οι Παλαιών Πατρών Γερμανός, Γεώργιος Μαυρομιχάλης, Ανδρέας Μεταξάς και ο φιλέλληνας Γάλλος πλοίαρχος Ζουρντέν, η οποία θα επιχειρούσε να παρουσιάσει στη Βερόνα τις θέσεις των επαναστατημένων Ελλήνων. Ωστόσο, οι εκπρόσωποι της Συμμαχίας αρνήθηκαν να δεχτούν την ελληνική αντιπροσωπεία.

Το Συνέδριο της Βερόνας καταδίκασε και την ελληνική επανάσταση, τονίζοντας, μεταξύ άλλων, σε ανακοινωθέν του στις 2 Δεκεμβρίου 1822: «Μέγα πολιτικόν γεγονός εξερράγη περί τα τέλη της τελευταίας συνελεύσεως (του Συνεδρίου του Λάιμπαχ). Ο,τι το ανατρεπτικόν των κοινωνιών πνεύμα ήρχισεν εν τη δυτική χερσονήσω, ό,τι εδοκίμασε να πράξη εν τη Ιταλία, το κατώρθωσεν εις τας ανατολικάς εσχατιάς της Ευρώπης. Καθ’ ον καιρόν κατευνάσθησαν αι εν τοις βασιλείοις της Νεαπόλεως και της Σαρδηνίας στρατιωτικαί επαναστάσεις διά της δυνάμεως, ερρίφθη ο επαναστατικός δαυλός εν μέσω της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι άνακτες, έχοντες σταθεράν απόφασιν ν’ απωθήσωσι την αρχήν της επαναστάσεως καθ’ οποίον μέρος και εν οποία μορφή και αν εφαίνετο, έσπευσαν να την καταδικάσωσιν εκ συμφώνου, ασχολούμενοι δε αμεταθέτως εις το έργον της κοινής φροντίδος των, αντέκρουσαν παν ό,τι εδύνατο να τους παρεκτρέψη της οδού των. Αλλ’ ακούοντες και την φωνήν της συνειδήσεως και του ιερού χρέους συνηγόρησαν υπέρ των θυμάτων ασυνέτου και εγκληματικού επιχειρήματος. Αι πολλαί και φιλικαί των πέντε αυλών προς αλλήλας διακοινώσεις διαρκούσης της εποχής ταύτης, μιας των σημαντικωτέρων της συμμαχίας των, έφεραν εις σύμπνοιαν όλας ως προς το ζήτημα της Ανατολής, απέκειτο δε εις την εν Βερώνη συνέλευσιν να καθιερώση και επιβεβαιώση τα ορισθέντα. Αι δε σύμμαχοι της Ρωσίας αυλαί ελπίζουν ότι διά των κοινών προσπαθειών θα εξομαλυνθούν τα μέχρι τούδε εμπόδια διά την ευόδωσιν των ευχών αυτών».